Çankırı. Çorum Havzası Karasal Tersiyer Çökellerinde Klinoptilolit Oluşumu

Yıl 1987, Cilt: 2 Sayı: 1, 0 - , 13.02.2013

Osman Ergun

Öz

Çankırı-Çorum Havzası, Uğurludağ (Çorum) yöresinde Üst Tersiyer, aralarında açısal diskordans bulunan ikired bed-evaporit istifinden oluşur. Her istif altta fluviyal klastik bir birim ve bunun üzerine düşey geçişli olarak gelen bir jips birimi
ile temsil edilir. Alt istifin fluviyal klastik birimi olan incik Formasyonun üst 400 metrelik bölümünde, üç beyaz-sarımsı beyaz renkli tabaka formasyonun karakteristik özelliği olan kırmızı rengine aykırı durmaktadır. Alttaki tabaka 90 cm, orta ve üst tabakalar ise sırasıyla 35 ve 12 cm kalınlıktadır. Alt tabakada dissemine nabit bakır bulunmaktadır. Bu tabakalardan alınan örneklerin ince kesitlerinde yapılan mikroskobik incelemeler tüm örneklerin volkanik kül dokusuna sahip olduğunu göstermiştir. Ancak X-ray difraksiyon analizleri ve electron mikroskobunda yapılan incelemeler volkanik küllerin tamamen bir zeolit minerali olan klinoptilolit’e dönüştüğünü ortaya koymuştur. Eldeki mineralojik ve petrografik veriler bu dönüşümün yeraltı su tablasının altında ve sature bir ortamda suyun volkanik küllerle reaksiyonu sonucu gerçekleştiğini düşündürmektedir.

Anahtar Kelimeler

Üst tersiyer sediment, klinoptilolit oluşumu