DİKLOROTRİAZİN REAKTİF BOYARMADDESİ SENTEZİ VE SELÜLOZİK ELYAFA UYGULANMASI

Yıl 2009, Cilt: 24 Sayı: 2, 0 - , 14.02.2013

Ayşe Murathan Pelin Fidanoğlu

Öz

Ülkemizin pamuk rekoltesinin yüksek olması ve pamuk boyamada kullanılan boyaların ithal olması nedeniyle, suda çözünen, diklortriazin ve asetil amino grubu içeren heterobifonksiyonel Reaktif Orange 86 boyarmaddesi sentezlendi. Boyarmaddenin ticari olarak üretilen boya ile olan karşılaştırmasını sağlamak amacıyla sentezlenen boyarmaddenin fiziksel ve kimyasal özeliklerinin tespiti için erime noktası tayini ile sıvı kromotografi ve gaz kromotografi olmak üzere iki farklı teknikle kütle tayini yapıldı. Ayrıca UV spektrumu alındı ve floresans özellikleri incelendi. Sentezlenen diklorotriazin reaktif boyarmaddenin, alkali şartlarda, pamuk liflerine çektirme boyama metodu kullanılarak, farklı flotte oranı ve sıcaklıklarda boyama etkinliği araştırıldı. Renk haslığı tayinlerinde evrensel ve ticari yıkama, sürtünme ve yapay hava şartlarına karşı dayanım ISO Standartları esas alınarak araştırıldı. Ayrıca boyama verimi için K/S değerleri tespit edildi.

Anahtar Kelimeler

Reaktif boya, çektirme boyama, selülozik elyaf, renk haslığı.

Kaynakça

• Alıcılar A, Murathan A, Bazı dispers mavi tekstil
• boyarmaddelerin eldesinin ve uygulanabilirliğinin
• araştırılması, Standard Dergisi, 435, 76-79, 1998.
• Gordon, P.F., Gregory, P.G., “Organic Color in
• Chemistry”, Imperial Chemical Industries, 1987.
• Hunger K., Industrial Dyes, Chemistry,
• Properties, Applications, Wiley-VCH, Verlag
• GmbH, Weinheim, 350-358. 2003.
• Kocaer,F.O., Alkan,U., Boyar Madde İçeren
• Tekstil Atıksularının Arıtım Alternatifleri, Uludağ
• Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi
• Dergisi, Cilt 7, Sayı 1, 2002.
• Santhy K., Selvapathy P. “Removal of reactive
• dyes from waste water by adsorption on coir pith
• activated carbon”, Bioresource Technology, Cilt
• , No 11, 1329-1336, 2006.
• “Boyarmaddeler” DPT 6. Beş Yıllık Kalkınma
• Planı OİK Raporu, Devlet Planlama Teşkilatı,
• Ankara, 1991.
• T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü,
• “Maddelere Göre Dış Ticaret 2000”, Devlet
• İstatistik Enstitüsü, Ankara, 52-55, 253-255, Ekim
• -
• “Hazine Dış Ticaret Müsteşarlığı İstatistikleri”,
• Hazine Dış Ticaret, Ankara, 1995.
• Alıcılar A., Murathan A., “Tekstil Boyarmadde
• Sektörümüz”, Tekstil İşveren, Cilt 219, 222-223,
• -
• Taylor J. A., Pasha K., Phillips D. A. S., “The
• Dyeing Of Cotton With Hetero Bi-Functional
• Reactive Dyes Containing Both A
• Monochlorotriazinyl and a Chloroacetylamino
• Reactive Group”, Dyes and Pigments, Cilt 51, No
• -3, 145–152, 2001.
• Burkinshaw, S.M. and Katsarelias, D., “The washoff
• reactive dyes on cellulosic fibres. Part 4: The
• use of different alkalis with monochlorotriazinyl
• dyes on cotton”, Dyes and Pigments, Cilt 35, No
• , 249-259, 1997.
• Akçakoca, E.P., Özgüney, A.T., Atav, R., “The
• efficiency of washing agents in the post-dyeing
• removal of hydrolized reactive dye”, Dyes and
• Pigments, Cilt 72, No 1, 23-27, 2007.
• TS EN ISO 105-C06/kasım 2001 tekstil-renk
• haslığı deneyleri - bölüm C06:evsel yıkamaya ve
• ticarî müesseselerde yıkamaya karşı renk haslığı
• TS 717 EN ISO 105-X12/şubat 2000 tekstil-renk
• haslığı deneyleri - bölüm X12: sürtünmeye karşı
• renk haslığı tayini
• TS 1008 EN ISO 105-B02/nisan 2001 tekstil -
• renk haslığı deneyleri -bölüm B04: yapay hava
• şartlarına karşı renk haslığı: ksenon ark lâmbası ile
• soldurma deneyi
• Valz, H.G., “Industrial Color Testing”, Wiley-
• VCH, Germany, 23-29, 2001.
• Völz G. Hans, “Industrial Color Testing
• Fundamentals and Techniques” Second
• Completely Revised Edition, Weinheim Wiley-
• VCH, Germany, 17–26, 2001.
• Fidanoğlu P., Bir diklorotriazin reaktif
• boyarmaddesi olan reaktif orange 86’nın
• selülozik elyafa uygulanması, Yüksek Lisans
• Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü,
• -