İnsansız hava araçlarının (İHA’ların) askeri ve sivil amaçlarla artan kullanımı ile birlikte İHA rotalama problemi önem kazanmaktadır. İHA’ların sayısı ve özellikleri, rotalama yapılan alanın özellikleri ve kullanılan amaç fonksiyonları gibi faktörlerle değişkenlik gösteren bu problem için literatürde farklı yaklaşımlar geliştirilmiştir. Bu çalışmada, bir üsten ayrıldıktan sonra farklı önem derecelerine sahip olan hedef noktalarına uğrayarak geri dönmesi gereken özdeş bir İHA filosunun rota planlama problemi ele alınmıştır. Toplam mesafenin minimize edilmesi ve ziyaret edilen hedeflerin toplam önemlerinin maksimize edilmesi şeklinde iki amaç fonksiyonu kullanılmış, tek bir çözüm yerine alternatif etkin çözümler üretilmiştir. Problem matematiksel model ve genetik algoritma yaklaşımları ile çözülmüş, farklı sayıda İHA ve hedef noktaları ile sayısal testler yapılmıştır. İki yöntemle de karar vericilere sunmak üzere amaç uzayının farklı bölgelerinden çözümler elde edilebilmiştir. Ayrıca, genetik algoritma ile çok daha kısa sürelerde kesin çözümlere yakın çözümler bulunabildiği görülmüştür.
İnsansız hava aracı rota planlama çok amaçlı optimizasyon genetik algoritma
As the use of unmanned aerial vehicles (UAVs) for military and civilian purposes increases, UAV route planning problem has gained importance. The problem varies according to factors like the number and properties of UAVs, the characteristics of the terrain and the objective functions used; and different approaches have been developed for it in the literature. This study considers route planning for a fleet of homogeneous UAVs that need to collect information from target points with different levels of importance before returning to the base. The two objectives used are minimizing the total distance traveled and maximizing the total importance level of the targets visited, and alternative efficient solutions are generated rather than a single solution. The problem is solved with mathematical modelling and genetic algorithm approaches, and computational tests are made with different number of UAVs and target points. Solutions from different regions of the objective space could be obtained to be presented to the decision makers by both methods. Also, with the genetic algorithm, solutions close to the exact solutions could be obtained in considerably shorter computation times.
Unmanned aerial vehicles route planning multiobjective optimization genetic algorithm
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Mühendislik |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 12 Nisan 2023 |
Gönderilme Tarihi | 3 Eylül 2021 |
Kabul Tarihi | 13 Ekim 2022 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 38 Sayı: 4 |