RACASTAN’DA DELHİ TÜRK SULTANLIĞI-HİNDU ÇEKİŞMESİ VE RATANPÛR KALESİ

Yıl 2020, Sayı: 27, 137 - 159, 15.12.2020

Bilal Koç

Öz

Çalışmada, Racastan bölgesinin en muhkem kalesi olarak bilinen Ratanpûr Kalesi’nin -Delhi Türk Sultanlığı-Hindu çekişmesinde- oynadığı belirleyici rol konu edinilmiştir. Sultan İltutmuş ile başlayan Ratanpûr Kalesi seferleri keyfe keder düzenlenmiş bir akınlar manzumesi değildir. Delhi ve civarında kurulmak istenilen güvenli alanın ücra köşelerinden birisinde kalenin konumlanmış olması, zapt edilmesi gelen bir yer olarak belirmiştir. İltutmuş’un 1226 seferiyle başlayan ilk akın Hindû kalkanının kırılmasına dönük ilk girişim olup, 1301’de Sultan Alâeddin’in girişimiyle birlikte ancak sonuç alınabilen bir yer olmuştur. Racastan’daki asırlar öncesine dayanan Hindu kalkanının kırılmasına dönük gelişen seferlerin ana istinatgâhında olan husus, Delhi Türk sultanlarının tarihî süreci ve yapıyı bilerek hareket etmeleridir. Bir başka ifadeyle tarihî manalar içeren Ratanpûr, aynı zamanda bir de harp geleneğinin ve kültürünün derinliklerine işaret etmektedir. Çalışmada kalenin siyasi hâkimiyet özelinde yaşadığı kimlik değişimi, Hindu hâkimiyetinden Delhi Türk Sultanlığı hâkimiyeti, sürecinde yaşanan olaylar etrafında ele alınmıştır. Adı geçen kaleye dönük ilhamı veren ve tasarruf alarak harekete geçen İltutmuş’tan itibaren her defasında kendisini yenileyerek devam eden akınlar Delhi Türk Sultanlığını içeriden ve dışarıdan saldırılara açık bırakan bir yer olması nedeniyle tarihsel bir manaya ve kırılmaya da kaynaklık etmiştir.

Anahtar Kelimeler

Delhi, Türk, Racastan, Ratanpûr Kalesi, İltutmuş, Raziye, Alâeddin

Kaynakça

• EYİCE, Semavi (2001), “Kale”, DİA, c. 24, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 234-242.
• GALİP, Mübarek vd. (2013), Hindistan’da Türkler, Ankara: Berikan Yayınevi.
• HEREVÎ, Mevlânâ Nizâmeddîn Ahmed b. Muhammed Mukîm (1929), Tabâkât-ı Ekberî, Calcutta: By De Calcutta.
• HONDMÎR, Gıyâseddîn Humam ed-Dîn el-Hüseynî (1380), Hâbibü’s-Siyer fî Ahbâr-ı Efrâd-ı Beşer, (Neşr. Muhammed Debîr Siyâkî), Tahran: İntişârât-ı Hayyâm.