SAĞALTIMDA ÇOĞULCULUĞUN ROY PORTER’IN ÜÇ TÜR OTORİTESİ BAĞLAMINDA İNCELENMESİ

Yıl 2021, Sayı: 29, 147 - 164, 31.12.2021

Hatice Keskin , Hatice Kübra Uygur

Öz

Bu çalışmaya geleneksel, tamamlayıcı ve alternatif tıp (GETAT) uygulamalarının ortaya çıkışına dair çalışmalar derlenerek başlanacaktır. Daha sonra çalışmada tıbbî bilginin epistemolojik değerine dair mantıksal ve etik bir sorgulamaya doğru halkbilimsel bir yaklaşımla gidilecektir. Temel amaç tıbbî paradigmadaki değişimle ortaya çıkan modern tıbbın, geleneksel hekimlik bağlamında kadim sağaltım tecrübeleriyle iş birliğinin imkânını sorgulamaktır. Bu amaca yönelik olarak öncelikle geleneksel ve
modern hekimlik anlayışlarından kesitler verilecektir. Geleneksel tıbbın ortaya çıkışının tasvir edileceği bölümden sonra ünlü tıp tarihçisi Roy Porter’ın öne sürdüğü üç tür otorite
kavramsallaştırılması temel alınarak farklı sağaltım ekollerinin bilgi dayanakları ya da popülerlik sebepleri ortaya konacaktır. Roy Porter’ın kavramsallaştırdığı üç tür otoritenin mantıksal sağlamlığı ve etik olarak kabul edilebilirliği farklıdır. Bu fark ortaya konularak geleneksel tecrübeye karşı bmesafeye dönüşen mesleki reflekslerin yumuşatılması ve farklı görme biçimlerinin ortaya çıkması, kavramların netleştirilmesi suretiyle suistimale yol vermeden iş birliği yolları aramak mümkün olabilir. Sonuç olarak yöntem ve plasebo çalışmalarına ağırlık verilebileceği söylenebilir..

Anahtar Kelimeler

Halk Hekimliği, Geleneksel Tamamlayıcı ve Alternatif Tıp (GETAT), Tıp Etiği, Epistemik otorite, Sağaltımda Çoğulculuk

Kaynakça

• BAYAT, Ali Haydar (2016), Tıp Tarihi, İstanbul: Üçer Matbaacılık.
• BELBEZ, Zeynep Ümit (2011), “Tamamlayıcı ve Alternatif Tıp Hareketi: Tıbba Alternatif Arayışları 20. Yüzyılın Sonlarında Bilimsel Tıbbın Sınırlarını Nasıl Yeniden Şekillendirdi”, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• BİRİ, İbrahim (2009), Modern Batı Tıbbının Epistemolojik Dayanakları Üzerine Sosyolojik Bir İnceleme, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• BULDUKLU, Yasin (2007), “Hedef Kitle Bağlamında Tamamlayıcı ve Alternatif Tıp Uygulamaları”, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S:37, s.607-625.
• DOUGLAS, Mary (1994), The Construction of the Physician: A Cultural Approach to Medical Fashisons in The Healing Bond: The Patient- Practitioner Relationship The Therapeutic Responsibility, Ed. Budd, S. ve Sharma, U., London, s. 23-41.
• ERABAYDAR, Tuğrul (2009), Tıbbın Nesnesinden Sağlığın Öznesine, Methhodos: Kuram ve Yöntem Kenarından, (Edt: Dilek Hattatoğlu, Gökçen Ertuğrul), İstanbul: Anahtar Kitaplar, s.251-281.