MARGUERITE YOURCENAR’IN “L’OEUVRE AU NOİR” ADLI ROMANINDA KAHRAMANIN BİLGİ VE KİMLİK ARAYIŞININ GÖSTERGEBİLİMSEL ÇÖZÜMLEMESİ

Yıl 2021, Sayı: 28, 1 - 19, 30.06.2021

Zeynep Oral

Öz

Bu makalede, Fransız Akademisine kabul edilen (1980) ilk Fransız çağdaş kadın yazar, Marguerite Yourcenar’ın (1903-1978) XVI. Yy Avrupasında Rönesans dönemini anlatan ve tarihi
bir eser olarak nitelendirilen, “Zenon" adı altında türkçeye çevrilen “L’Oeuvre Au Noir” (1968) adlı romanında Paracelse, Michel Sevet, Copernic, Etienne Dolet ve Leonardo da Vinci gibi XVI. Yy düşünürlerinden esinlenen ve onların görüşlerini özerk kişiliğinde birleştiren doktor, filozof, aydın, hümanist, simyacı, gezgin kurmaca roman kahramanı Zenon Ligre ‘in çocukluktan ölümüne kadar süren yaşam serüveninde kahramanın değişimi ve dönüşümü, mutlak bilgi ve kimlik arayışı, kilise ve dogmatik düşünceyle mücadelesi Algirdas Julien Greimas’ın anlatısal göstergebilimin çözümleme yöntemlerinden “eyleyenler modeli” çerçevesinde ele alınacaktır. Algirdas Julien Greimas’ın anlam ve anlamlama olgusu üzerine kurgulayarak geliştirdiği “eyleyenler modeli”, anlatı izlencesini kahramanların var olma özellikleriyle değil de yaptıkları ve işlevleriyle üstlendikleri rollerle incelemektedir. Bu çerçevede anlatı izlecesi, eyleyenler şemasında yeralan Özne/Nesne ilişkisi bağlamında irdelenecektir.

Anahtar Kelimeler

anlatısal göstergebilim, göstergebilimsel çözümleme, eyleyenler modeli, Bilgi Öznesi, Nesne

Kaynakça

• BARTHES, R. (1997), Göstergebilimsel Serüven (Çev. Mehmet Rıfat ve Sema Rıfat), İstanbul: YKY Yayınları.
• COQUET, J.C. (1976), “Les modalities de discours”, Languages, no 43, Paris.
• COQUET, J.C. (1984, 1985), Le Discours et son sujet, I ve II. Paris: Klincksieck.
• COURTÉS, J. (1976), Introduction à la sèmiotique narrative et discursive méthodologie et application, Paris: Hachette.
• COURTÉS, J. (1991), Analyse sémiotique du discours: de l’enoncé à l’enonciation. Paris: Hachette.
• EVERAERT-DESMEDT, N. (2000), Sémiotique du récit, Bruxelles: Editions De Boeck Université, Bruxelles.
• FONTANILLE J. (2001), “La sémiotique est-elle generative?”, Linx, 44.
• GREIMAS, A.J. (1966). Sémantique Strucrurale. Paris: Larousee Yay.
• GREIMAS, A. J. ve Courtés, J. (1979), Sémiotique dictionnaire raisonné de la théorie du langage, Paris: Classiques Hachette.
• KIRAN, A & KIRAN, Z. (2021), Yazınsal Okuma Süreçleri, Ankara: Seçkin.
• HÉBERT, L. (2007), Dispositif pour l’analyse des textes et des images. Introduction à la sémiotique appliquée, Limoges: Pulim.
• HENAULT, A. (1979), Les Enjeux De La Sémiotique. Paris: PUF.
• JULİEN. A.Y (1993), L’oeuvre au Noir de Marguerite Yourcenar, Paris: Gallimard.
• PROPP, V. (1970), Morhologie du conte, Paris: Seuil.
• MÜKREMİN. Ö. (1998), Zeno, İstanbul: Adam Yayıncılık.
• RIFAT, M. (1999), Gösergebilimcinin Kitabı, İstanbul: Düzlem Yayınları.
• RIFAT, M ve RIFAT, S. (2005), XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları 2. Temel Metinler, İstanbul: YKY.
• SAUSSURE, de F. (2001), Genel Dilbilim Dersleri (çev. B. Vardar), İstanbul: Multilingual Yayınları.
• SIĞIRCI, İ. (2020), Göstergebilim Uygulamaları, Ankara: Seçkin Yayınları.
• YOURCENAR, M. (1968), L’oeuvre Au Noir, France: Gallimard.
• YÜCEL, T. (1982), Yapısalcılık, İstanbul: Can Yayınları.