AHMET HÂŞİM İLE YAKUP KADRİ’NİN NÂZIM HİKMET’İN ŞİİRİ KARŞISINDAKİ TUTUMLARI

Yıl 2018, Sayı: 22, 55 - 67, 30.06.2018

Mehmet Can Doğan

Öz

Ahmet Hâşim ile Yahya Kemal Beyatlı, modern Türk şiirinin iki öncü şairi olarak kabul edilir. 1930’lara gelirken modern Türk şiirinde yeni şairler belirir. Necip Fazıl Kısakürek ile Nâzım Hikmet Ran, 1920’lerin genç şairleridir. Nâzım Hikmet’in ilk şiirinin yayımlanmasına, Yahya Kemal vesile olmuştur. 1920’lerin başında yeni bir anlayışla yayımladığı şiirlerine ise edebiyat dünyasında ilk kez Ahmet Hâşim dikkat çekmiştir. Bu dikkat, bir tartışmayı da hazırlamıştır. Ahmet Hâşim, Nâzım Hikmet’in “835 Satır” adlı kitabı yayımlandığında, kitapla ilgili olarak da ilk yazıyı yazanlardan biridir. Söz konusu kitabı öven Hâşim’in görüşleri, birkaç ay içinde değişmiştir. Ahmet Hâşim’in yakın arkadaşı Yakup Kadri Karaosmanoğlu da “835 Satır”la ilgili önce övgü dolu bir yazı yazmış ama bir süre sonra onun görüşleri de bütünüyle değişmiştir. Bu makalede, Ahmet Hâşim ile Muhammet Nurettin arasındaki tartışma üzerinde durulduktan sonra Ahmet Hâşim’in Nâzım Hikmet’in şiirine ilgi göstermesindeki etkenler değerlendirilecek ve hem onun hem de Yakup Kadri’nin “835 Satır”la ilgili görüşlerinin nasıl değiştiği, dönemin süreli yayınlarındaki yazılarından izlenerek somutlaştırılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Ahmet Hâşim, Yakup Kadri, Nâzım Hikmet, modern Türk şiiri, serbest nazım

Kaynakça

• AHMET HÂŞİM (1324/1908), “Tetebbuât-ı Edebiyye-Emil Verharen [Émile Verhaeren]”, Musavver Muhit, İstanbul: 5/20 Teşrin-i Sâni/3 Aralık.
• AHMET HÂŞİM (1324/1909), “Tetebbuât-ı Edebiyye-Anri dö Reniye [Henri de Régnier]”, Musavver Muhit, İstanbul: 13/22 Kânun-ı Sâni/4 Şubat.
• AHMET HÂŞİM (1921), Göl Saatleri, İstanbul: Dergâh Mecmuası Yayınları.
• AHMET HÂŞİM (1929a), “Bize Göre-‘835 Satır’ ”, İkdam, İstanbul: 11494/24 Nisan.
• AHMET HÂŞİM (1929b), “Bize Göre-Güzel Basılmış Bir Kitap”, İkdam, İstanbul: 11520/20 Mayıs.
• AHMET HÂŞİM (1929c), “Bize Göre-Makine”, İkdam, İstanbul: 11548/20 Haziran.
• AHMET HAŞİM (1991), Gurabahâne-i Laklakan-Diğer Yazılar, (Hazırlayanlar: İnci Enginün-Zeynep Kerman), İstanbul: Dergâh Yayınları.
• [İMZASIZ] (1921), “Göl Saatleri…”, Aydınlık, İstanbul: 4/10.
• KÂZIM SEVİNÇ (1930), “Bir Çardak Altında Üç Büyük Üstatla Baş Başa”, Garba Doğru, İstanbul: 1/8.
• MUHAMMET NURETTİN (1924), “Dahleden Dinimize…”, Vakit, İstanbul: 2437, 1 Teşrin-i Evvel
• NÂZIM HİKMET (1929), “Cevap”, Resimli Ay, İstanbul: 7: 25.
• NÂZIM HİKMET (1931), Sesini Kaybeden Şehir, İstanbul: Remzi Kitaphanesi.
• RADO, Şevket (1978), “Acaba Ahmet Haşim’le Nazım Hikmet Şiirde Aynı Ustanın Çırakları mı İdiler?”, Hayat Tarih ve Edebiyat Mecmuası, İstanbul: 4/4.
• SÜLKER, Kemal (1987), Nâzım Hikmet’in Gerçek Yaşamı 1902-1928, 1. Cilt, İstanbul: Yalçın Yayınları.
• YAKUP KADRİ (1929a), “Nâzım Hikmet”, Milliyet, İstanbul: 1153/28 Nisan.
• YAKUP KADRİ (1929b), “Yeni Cemiyette Şair”, Milliyet, İstanbul: 1169/13 Mayıs.
• YAKUP KADRİ (1929c), “Bir Millî Kütüphane”, Milliyet, İstanbul: 1182/30 Mayıs.
• YAKUP KADRİ (1929d), “Bir Millî Kütüphane”, Hakimiyeti Milliye, İstanbul: 2832/31 Mayıs.