LAW ENFORCEMENT AND USE OF FORCE IN THE FIGHT AGAINST THE COVID-19 PANDEMIC

Yıl 2021, , 77 - 100, 29.12.2021

Cengiz Özel

https://doi.org/10.28956/gbd.1017572

Öz

COVİD-19 SALGINI İLE MÜCADELEDE KOLLUK VE GÜÇ KULLANIMI

Öz

Sovyetlerin dağılması sonrası oluşan tek kutuplu yeni düzeni sonrasında 11 Eylül saldırıları ve Kovid-19 salgını dünya üzerinde derin etkiler yaratan iki önemli olay olarak sahneye çıkmıştır.11 Eylül saldırıları, 21 yüzyılda geniş bir coğrafyada uluslararası müdahaleleri terörle mücadele şemsiyesi altında elverişli kılarken, pek çok açıdan yeni bir dönüşümün nirengisi olmuştur. Kısa sürede tüm dünyayı sıhhi, sosyo-kültürel, ekonomik ve siyasi yönlerden etkisi altına alan Kovid-19 salgını da, bölgesel güç hiyerarşilerinin yaratıldığı bu son dönemde biyolojik bir afet olarak farklı boyutlarda yeni bir dönüşümün nirengisi olmak yönünde ipuçları barındırmaktadır. Biyolojik bir afet olarak salgınlarla mücadelede devlet sağlık teşekkülleri ile sıhhi yönden mücadele ederken kolluk kuvvetleri ile de önleyici tedbirlere başvurmaktadır. Meşru zor tekeline sahip olan devletin en görünür aygıtlarından olan kolluğun güç kullanımı, biyolojik afet yönetimi sürecinde, devletin meşruiyetinin devamında olduğu kadar toplumun da birbiri ile kenetlenerek ulus paydasında bütünleşmesinde önemli bir test niteliğindedir. Bu çalışmada Kovid-19 salgını ile mücadele sürecinde devletin salgın kaynaklı kriz yönetiminde etkin bir aktörü olan jandarmanın rolü ve güç kullanma eğilimi, son dönemde popülerlik kazanan sert güç, yumuşak güç ve panoptik güç uygulama örnekleri üzerinden ele alınarak değerlendirilecek ve önerilerde bulunulacaktır

Anahtar Kelimeler

Panoptik Güç, Yumuşak Güç, Sert Güç, Kovid-19 Salgını, Afet Yönetimi

Kaynakça

• Ahaber, (2020). İtalya Sokakları Karıştı! Koronavirüs Kısıtlamaları Protesto Edildi. https://www.ahaber.com.tr/dunya/2020/10/27/italya-sokaklari-karisti-koronavirus-kisitlamalari-protesto-edildi. E.15.10.2021
• Altun, F. (2020). https://twitter.com/fahrettinaltun/status/1247873900161228800?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1247873900161228800%7Ctwgr%5E%7Ctwcon%5Es1_&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fturkce%2Fhaberler-turkiye-52207917, E.13.09.2021
• Bachrach, P. ve M. S. Baratz (1962). “Two Faces of Power”, American Political Science Review, 56, ss. 947‐52.
• BBC News, (2020). Hayat Eve Sığar Uygulaması Nedir, Cep Telefonlarına Nasıl İndirilebilir? https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-52207917. E.13.09.2021
• Bilge, M. (2020). Türkiye’de Covid-19 Pandemi Sürecinde Dezavantajlı Bireylere Yönelik Uygulamaların İncelenmesi:“Vefa Sosyal Destek Grubu” Örneği (Derleme). Tıbbi Sosyal Hizmet Dergisi, (16), 101-114.
• Books Ngram Viewer (2021). Soft Power,Hard Power,Panopticon, https://books.google.com/ngrams/graph?content=soft+power%2Chard+power%2Cpanopticon&year_start=1800&year_end=2019&corpus=26&smoothing=3&case_insensitive=true, E.28.10.2021
• CNNTÜRK, (16.04.2020). Abd’de Silahlı Gruptan ‘Koronavirüs’ Protestosu, https://www.cnnturk.com/dunya/abdde-silahli-gruptan-koronavirus-protestosu?page=1, E.15.10.2021
• Cumhurbaşkanlığı (2021) Asrın Küresel Salgını, Türkiye’nin Koronavirüsle Başarılı Mücadelesi, TurkiyeninKoronavirusleBasariliMucadelesi.pdf (iletisim.gov.tr), Ankara: Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı Yayınları
• Dahl, R. A. (1957), The Concept of Power, Behavioral Science, 2: 201‐15.
• Deutsche Welle, (2020) Berlin'de Koronavirüs Önlemleri Protesto Edildi, https://www.dw.com/tr/berlinde-koronavir%C3%BCs-%C3%B6nlemleri-protesto-edildi/a-55648646, E.15.10.2021
• Eldeib, D. (2016). Stateville's Controversial 'Roundhouse' Prison Area Shuttered, https://www.chicagotribune.com/news/breaking/ct-stateville-roundhouse-closed-met-20161201-story.html, E.24.10.2021
• Ensonhaber (2020). Fransa'da Karantina Protestosu, https://www.ensonhaber.com/dunya/fransada-karantina-protestosu, E.24.10.2021
• Erciyes, E., Genç, Y. M. (2020). Covıd-19 Salgınının Toplumsal Değişim İle Güvenlik Ortamına Etkisi Ve Kolluğa Öneriler. Güvenlik Bilimleri Dergisi, 9(1), 1-14.
• Eroğlu, G. (2020). Covid-19’la Mücadele Sürecinde Türkiye’deki Yardım Hizmetleri ve Uygulamalarına Genel Bir Bakış. Journal of City and Civilization, 561.
• Foucault, M. (2013). Hapishanenin Doğuşu. "Çev.Mehmet Ali Kılıçbay." Ankara: İmge Kitabevi, 8.baskı
• Güven, O. Ö. (2014). Gözetim Tekniklerinin Güç İlişkileri Bağlamında Dönüşümü Ve Toplumsal Denetim. Atatürk İletişim Dergisi, (7), 79-112.
• Jandarma Genel Komutanlığı (2019) Jandarma Genel Komutanlığı 2018 Yılı Faaliyet Raporu, https://jandarma.gov.tr/kurumlar/jandarma.gov.tr/Jandarma/indirilebilir-icerikler/2018-Yili-Faaliyet-Raporu.pdf, E.13.09.2021
• Jandarma Genel Komutanlığı (2020a) Jandarma Genel Komutanlığı 2019 Yılı Faaliyet Raporu, https://jandarma.gov.tr/kurumlar/jandarma.gov.tr/Jandarma/indirilebilir-icerikler/JGNKLIGI-2019-YILI-FAALIYET-RAPORU.pdf, E.13.09.2021
• Jandarma Genel Komutanlığı (2020b). Koronavirüs Riskine Karşı Uyulması Gereken 14 Kural! https://www.youtube.com/watch?v=VNmH9afprQo
• Jandarma Genel Komutanlığı (2020c) Jandarma - Orhan Gencebay Evdekal Reklamı. ttps://www.youtube.com/watch?v=pTRRflK0ecc
• Jandarma Genel Komutanlığı (2021) Jandarma Genel Komutanlığı 2020 Yılı Faaliyet Raporu, https://jandarma.gov.tr/kurumlar/jandarma.gov.tr/Jandarma/indirilebilir-icerikler/JGNKLIGI-2020-YILI-FAALIYET-RAPORU.pdf, E.13.09.2021
• Lukes, Steven (1974), Power: A Radical View. London and New York: Macmillan.
• Mathiessen, Th. (1997). “The Viewer Society Michel Foucault’s ‘Panopticon’Revisited”, Theoretical Criminology, vol. 1, no. 2, s. 215-234.
• Newman, J. (2020), Stateville Prison Reopens Decrepit ‘F-House’ to Hold Inmates With COVID-19, https://www.injusticewatch.org/news/prisons-and-jails/2020/stateville-roundhouse-covid/ E.24.10.2021
• Nye, J.S. (2005). Yumuşak Güç, Dünya Siyasetinde Ba-şarının Yolu, (çev. R. İ. Aydın), Ankara: Elips Kitap, 1. Baskı.
• Okmeydan, S. B. (2017). Postmodern kültürde gözetim toplumunun dönüşümü:‘Panoptikon’dan ‘sinoptikon’ve ‘omniptikon’a. AJIT-e: Bilişim Teknolojileri Online Dergisi, 8(30), 45-69.
• Orwell, G. (2003). 1984. (N. Akgören, Çev.). (5. baskı), İstanbul: Can Yayınları..
• Rosen, J. (2004).The Naked Crowd Reclaiming Security and Freedom in an Anxious Age, Random House Inc., USA.
• Show TV, (2021) Çin'den gelen görüntüler dehşete düşürdü! https://www.youtube.com/watch?v=Xz05AEZEZAM, E.13.09.2021
• T.C. Sağlık Bakanlığı (2021) Hayat Eve Sığar, Güvenli Alan – HES Kodu – İhbar. https://hayatevesigar.saglik.gov.tr/HES.pdf, E.13.09.2021
• TDK, (2021) Türk Dil Kurumu Sözlükleri, https://sozluk.gov.tr/, E.04.10.2021 Worldometers, (2021). Covıd-19 Coronavirus Pandemic, https://www.worldometers.info/coronavirus/, E.29.10.2021
• Zhang, M. (2019). What's Wrong With Jeremy Bentham's Panopticon? https://www.youtube.com/watch?v=3_rBC56-nLE, E.13.09.2021