THE RELATIONSHIP BETWEEN SECURITY AND ENCLAVE, EXCLAVE AND PANHANDLE

Yıl 2020, Uluslararası Güvenlik Kongresi Özel Sayısı, 51 - 77, 28.02.2020

Tarık Demir

https://doi.org/10.28956/gbd.695916

Cited By: 2

Öz

In international relations literature, the enclaves and exclaves can be considered as an anomalous objects and exception to the norm. It can be defined as a region separate from the main body of the state or a region that can only be reached by passing through the territory of another country or a region that is clearly incompatible of administrative and economical life. It clearly manifests itself as a region that contradicts the idea of a contiguous nation-state. In other words, enclaves and exclaves, as both geographical and political phenomena, are described in international relations literature as small splinters in the flesh of the surrounding country or a stone in one’s shoe or archaic remnants and anomalous objects as an exception to the norm of world political geography. On the other hand, it can be stated that enclaves are irrelevant with the dimensions of their own land and population in terms of security policies both in bilateral relations between the countries surrounding them and the motherland and generally in international relations. In this context, enclaves and exclaves in the the world have some differences both in terms of their political, economical structures and their size, population and location, but they have similarities in terms of causing security problems. As in the examples of Gibraltar, Nagorno-Karabakh, Cabinda and Kaliningrad, enclaves can become active volcanoes at any time as an independent space-political object category in the international arena. Therefore, although most of enclaves or exclaves have a micro-area and a population of several thousand, it can be stated that these entities are extremely important for political geography. In this study, enclaves and exclaves are introduced and their relationship with the concept of security is clarified.

Anahtar Kelimeler

Geographical Fragment, Enclave, Exclave, Panhandle, Security

ANKLAV, EKSKLAV VE UÇ TOPRAKLAR-GÜVENLİK İLİŞKİSİ

Öz

Uluslararası ilişkiler literatüründe “çevreleyen ülkenin etine saplanmış kıymık” ya da “ayakkabıdaki taş” şeklinde tanımlanan anklav ve eksklavlar dünya siyasi coğrafyasının “norm dışı bir anomalisi” ya da bir nevi “ilkel bakiyesi” olarak telakki edilmektedir. Coğrafi ve politik bir fenomen olarak anklav ve eksklavların hem kendisini çevreleyen ülke ya da ülkeler ile anavatan arasındaki ikili ilişkilerde hem de uluslararası ilişkilerde güvenlik politikaları bağlamında kendi toprak ve nüfuslarının boyutlarıyla gayrı mütenasip bir şekilde etkili oldukları görülmektedir. Dünya yüzeyindeki anklav ve eksklavlar hem siyasi ve ekonomik yapıları hem de boyut, nüfus ve konumları itibariyle birtakım farklılıklara sahip olmakla birlikte, güvenlik sorunlarına sebebiyet vermeleri bakımından birtakım benzerlikler de taşıdıkları görülmektedir. Bir başka deyişle Cebelitarık, Dağlık Karabağ, Cabinda ya da Kaliningrad örneklerinde olduğu gibi uluslararası alanda “bağımsız bir mekân-politik nesne kategorisi” olarak anklav ve eksklavlar her an aktif birer volkan haline gelebilmektedir. Dolayısıyla anklav ve eksklavların çoğu mikro sahaya ve birkaç bin nüfusa sahip olsalar bile bu antitelerin jeopolitik açıdan son derece önem arz ettikleri görülmektedir. Bu çalışmada anklav ve eksklavlar tanıtılmakta ve güvenlik kavramı ile olan ilişkisine açıklık getirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Coğrafi Fragmanlar, Anklav, Eksklav, Uç Topraklar, Güvenlik

Kaynakça

• Akdikmen, R. (1996). Langenscheidt Standard İngilizce-Türkçe Sözlük. İstanbul: İnkılâp Yayınları.
• Altuhov, B. A. (2011). Anakonda Stratejisi ve Avrasyacılık (Geostrategiya “Anakonda” i Evraziya), L. V. Savin. (Ed.), Geopolitika, Moskova: Moskova Devlet Üniversitesi Sosyoloji Fakültesi Yayını, Moskova.
• Alpay, Y. (2009). Çin Afrika’da Ne Yapıyor?. TASAM-Stratejik Araştırmalar Dergisi. Sayı: 14.
• Archer, C. ve Etzold, T. (2010). The European Union and Kaliningrad: Taking the Low Road, Geopolitics, Alizade, 2010, Sayı: 15/2, 329-344.
• Armaoğlu, F. (2007). 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi. İstanbul: Alkım Yayınları.
• Baker, C. ve Phongpaichit, P. (2014). A History of Thailand. Melbourne: Cambridge Yayınları. Collin’s Dictionary&Thesaurus (1997).
• Dale, D. E. (1968). Some Geographical Aspects of African Land-Locked States. Annals of the Association of American Geographers. Vol. (58/3).
• Diener, A. C. ve Hagen, J. (2010). Introduction: Borders, Identity and Geopolitics. Alexander C. Diener and Joshua Hagen (Ed.), Borderlines and Borderlands: Political Oddities at the Edge of Nation-State. New York: Rowman&Littlefield Publishers.
• Encyclopedia Americana (1967). Vol: 10. New York: Americana Corporation.
• Göney, S. (1993). Siyasi Coğrafya. Cilt II. İstanbul: İÜ Basımevi ve Film Merkezi.
• Grygiel, J. J. (2006). Great Powers and Geopolitical Change. Baltimore: The John Hopkins University Press.
• Günel, K. (2002). Coğrafyanın Siyasal Gücü. İstanbul: Çantay Kitabevi.
• http://geosite.jankrogh.com/exclaves.htm Erişim Tarihi: 01.08.2019
• https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/wa.html Erişim Tarihi: 04.09.2019
• https://www.worldatlas.com/articles/what-is-a-panhandle.html Erişim Tarihi: 08.08.2019
• https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/maps/maptemplate_ao.html Erişim Tarihi: 08.08.2019
• https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/gi.html Erişim Tarihi: 09.08.2019
• http://projects.leadr.msu.edu/usforeignrelations/exhibits/show/manifest-destiny/oregon-treaty-1846 Erişim Tarihi 07.10.2019
• http://hlaoo1980.blogspot.com/2016/03/stolen-mexican-territories-retaken-by.html Erişim Tarihi: 07.10.2019
• https://www.britannica.com/place/Armenia/Settlement-patterns#ref481302 Erişim Tarihi: 17.08.2019
• Hunter, S. T. (1997). Azerbaijan: Searching for New Neighbors. Ian Bremmer and Ray Taras (Ed.), New States New Politics: Building the Post-Soviet Nations. 437-471.
• Kolstø, P. (2006). The Sustainability and Future of Unrecognized Quasi-States. Journal of Peace Research. Vol: 43. No. 6.
• Lambert, D. (2005). As Solid As the Rock? Place, Belonging and the Local Appropriation of Imperial Discourse in Gibraltar. Transactions of the Institute of the British Geographers. New Series. Vol. 30. No.2. June.
• Marchant, J. R. V. ve Charles, F. J. (1941). Cassel’s Latin Dictionary. Londra: Cassell and Company Ltd.
• Nies, S. (2004). Sand in the Works: Enclaves Challenging Metropolitan States A comparative study on the governance of Cabinda, Ceuta, Kaliningrad, Nagorno Karabakh, Nakhchivan, Melilla and Gibraltar. Paris: Institut d'Etudes Politiques.
• Nies, S. (2003). Les Enclaves: “Volcans” Éteints ou En Activité. Revue International et Strategique. Vol: 49.
• Oldberg, I. (2009). The Changing Military Importance of the Kaliningrad Region. The Journal of Slavic Military Studies. Vol. 22/3.
• Parker, G. (1994). Les Limites Naturelles. John O’Loughlin. (Ed.), Dictionary of Geopolitics. Westport: Greenwood Press.
• Reid, R. ve Grosberg, M. (2005). Myanmar (Burma). New York: Lonely Planet.
• Rodrigue, J. P. (2004). Straits, Passages, Chokepoints A Maritime Geostrategy of Petroleum Distribution. Cahiers de Géographie du Québec. Vol. 48. No. 135.
• Sempa, F. (2002). Geopolitics From the Cold War to the 21st Century. Londra: Transaction Publisher.
• Sevim, C. (2012). Küresel Enerji Jeopolitiği ve Güvenliği. Journal of Yasar University. Vol. 26 (7).
• Schwind, M. (1972). Allgemeine Staatengeographie. Vol:8. Berlin: De Gruyter.
• Steinberg, D. I. (2010). Burma/Myanmar What Everyone Needs To Know. Oxford: Oxford University Press
• Swietochowski, T. (1996). The Prpblem of Nagorno-Karabagh: Geography versus Demography under Colonialism and in Decolonization. Hafeez Malik (Ed.). Central Asia: Its Strategic Importance and Future Prospects. 143-159.
• Thomson, A. (2010). An Introduction to African Politics. Londra and New York: Routledge.
• Turovsky, R. F. (2006). Politicheskaya Regionalistika. Moscow: GUVSHE.
• Victor, J. C. (2006). Le Dessous des Cartes (Atlas Géopolitique). Paris: Arte Editions.
• Vinokurov, E. (2007). A Theory of Enclaves. Lanham: Lexington Books.
• Wahab, S. ve Youngerman, B. (2007). A Brief History of Afghanistan. New York: Infobadse Publishing.