Türkiye’de Drama Yöntemi ile Yapılan Çalışmaların Etkililiğinin İncelenmesi: Bir Meta Analiz Çalışması

Yıl 2019, Cilt: 5, 231 - 253, 14.10.2019

Ömer Faruk Özbey , Rabia Sarıkaya

Öz

Bu çalışmanın amacı Türkiye’de drama yöntemi ile yapılan araştırmaların etki büyüklüğünün akademik başarı, kalıcılık, motivasyon, tutum, sosyal beceri değişkenleri bakımından meta analiz ile incelenmesidir. Bu araştırmanın örneklemini 2006-2016 yılları arasında Türkiye’de lisansüstünde yapılan drama çalışmaları oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından dâhil edilme kriterlerine uygun olarak hazırlanmış kodlama formu kullanılmıştır. Bu kapsamda Türkçe veya İngilizce yayımlanmış Ulusal Tez Merkezi üzerinden ulaşılan lisansüstü düzeydeki 61 çalışma ve 111 karşılaştırmadan yararlanılmıştır. Verilerin analizinde akademik başarı, kalıcılık, motivasyon, sosyal beceri ve tutum değişkenleri için yayın yanlılığına rastlanmamıştır. Elde edilen bulgular Thalheimer & Cook (2002) sınıflandırmasına göre değerlendirilmiş ve karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak  drama yönteminin akademik başarı, kalıcılık, motivasyon ve sosyal beceri üzerinde pozitif ve güçlü yönde etkisi olduğu bulunmuşken tutum üzerinde pozitif ve orta büyüklükte bir etkisi olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca drama yönteminin akademik başarı üzerindeki etki büyüklüğünün öğrenim düzeyine göre, uygulandığı derse göre ve uygulanma süresine göre anlamlı bir farklılık gösterdiği; drama yönteminin motivasyon üzerindeki etki büyüklüğünün uygulanma süresine göre anlamlı bir farklılık gösterdiği; drama yönteminin sosyal beceri üzerindeki etki büyüklüğünün öğrenim düzeyine göre ve uygulanma süresine göre anlamlı bir farklılık gösterdiği; drama yönteminin tutum üzerindeki etki büyüklüğünün öğrenim düzeyine göre anlamlı farklılık  gösterdiği bulunmuştur. Son olarak araştırmayla ilgili elde edilen sonuçlar doğrultusunda uygulayıcılara ve araştırmacılara yönelik önerilerde bulunulmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Drama yöntemi, Meta-analiz, Akademik başarı, Kalıcılık, Tutum, Motivasyon, Sosyal beceri

Kaynakça

• Adıgüzel, Ö. (2007). Yaratıcı drama (okulöncesinde drama ve ilköğretimde drama) derslerine ilişkin tutum ölçeği geliştirilmesi. Yaratıcı Drama Dergisi, 1(2), 5–13.
• Adıgüzel, Ö. (2012). Eğitimde yaratıcı drama. Ankara: Naturel.
• Akdemir, H., & Karakuş, M. (2016). Yaratıcı drama yönteminin akademik başarı üzerine etkisi: Bir meta-analiz çalışması. International Journal of Active Learning, 1(2), 55–67.
• Akfırat, F. Ö. (2006). Sosyal yeterlilik, sosyal beceri ve yaratıcı drama. Yaratıcı Drama Dergisi, 1(1), 39–58.
• Andersen, C. (2004). Learning in “as-if” worlds: Cognition in drama in education. Theory into Practice, 43(4), 268–274. https://doi.org/10.1207/s15430421tip4304_6Bakioğlu, A., & Özcan, Ş. (2016). Meta-analiz. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Batdı, V., & Batdı, H. (2015). Effect of creative drama on academic achievement: A meta-analytic and thematic analysis. Kuram ve Uygulamada Egitim Bilimleri, 15(6), 1459–1470. https://doi.org/10.12738/estp.2015.6.0156
• Bolton, G. (1985). Changes in thinking about drama in education. Theory into Practice, 24(3), 151–157.
• Borenstein, M., Hedges, L. V., Higgins, J. P. T., & Rothstein, H. R. (2013). Meta-analize giriş (S. Dinçer, Çev.). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, E. Ö., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Can Yaşar, M., & Aral, N. (2011). Türkiye’de okul öncesinde drama alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(22), 70–90. https://doi.org/10.21764/EFD.46237
• Cantürk Günhan, B. (2016). The effect of drama based learning applied in Turkey on success of mathematics: A meta analysis study. International Online Journal of Educational Sciences, 8(2), 145–162. https://doi.org/http://dx.doi.org/10.15345/iojes.2016.02.013
• Card, N. A. (2012). Applied meta-analysis for social science research. (T. D. Little, Ed.). New York: The Guilford Press.
• Çelik, S. (2013). İlköğretim matematik derslerinde kullanılan alternatif öğretim yöntemlerinin akademik başarıya etkisi: Bir meta-analiz çalışması. Yüksek Lisans Tezi. Osmangazi Üniversitesi.
• Coe, R. (2002). It’s the effect size, stupid. What effect size is and why it is important. Içinde British Educational Research Association annual conference (ss. 1–18). Education-line. https://doi.org/3062
• Conard, F. (1992). The arts in education and a meta-analysis. Purdue University. https://doi.org/10.16953/deusbed.74839
• Conard, F., & Asher, J. W. (2000). Self-concept and self-esteem through drama: A meta-analysis. Youth Theatre Journal, 14(1), 78–84. https://doi.org/10.1080/08929092.2000.10012519
• Dinçer, S. (2014). Eğitim bilimlerinde uygulamalı meta-analiz. Pegem Akademi.
• Higgins, J. P. T., Thompson, S. G., Deeks, J. J., & Altman, D. G. (2003). Measuring inconsistency in meta-analyses. BMJ, 327(7414), 557–60. https://doi.org/10.1136/bmj.327.7414.557
• Kitson, N., & Spiby, I. (2002). Drama 7- 11: Developing primary teaching skills. Routledge.
• Köksal Akyol, A. (2003). Drama ve dramanın önemi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1), 179–190. Tarihinde adresinden erişildi http://dergipark.gov.tr/download/article-file/256453
• Lee, B. K., Patall, E. A., Cawthon, S. W., & Steingut, R. R. (2015). The effect of drama-based pedagogy on preK-16 outcomes: A meta-analysis of research from 1985 to 2012. Review of Educational Research, 85(1), 3–49. https://doi.org/10.3102/0034654314540477
• Miles, M. B. & Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis : an expanded sourcebook. (2nd Edition). Calif. : SAGE Publications.
• O’Toole, J., Stinson, M., & Moore, T. (2009). Drama and curriculum: A giant at the door. Içinde Landscapes: the Arts, Aesthetics, and Education. Tarihinde adresinden erişildi http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1754-8845.2012.01126.x/abstract
• Thalheimer, W., & Cook, S. (2003). How to calculate effect sizes from published research: A simplified methodology. https://doi.org/10.1113/jphysiol.2004.078915
• Toraman, Ç., & Ulubey, Ö. (2016). The effect of creative drama method on the attitude towards course : A meta-analysis study. Eğitim Bilimleri Araştırma Dergisi, 6(1), 87–115.
• Ulubey, Ö., & Toraman, Ç. (2015). Yaratıcı drama yönteminin akademik başarıya etkisi: bir meta- analiz çalışması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(32), 195–220.
• Ulutaş, A. (2011). Okul öncesi̇ dönemde drama ve oyunun önemi̇. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bİlimler Enstitüsü Dergisi, 4(6), 232–242.
• Walker, E., Tabone, C., & Weltsek, G. (2011). When achievement data meet drama and arts integration. Language Arts, 88(5), 365–372.