Alan Çalışmaları ve Eğitimlerinde Etkileşimli Yaklaşım: Sosyoloji ve Coğrafya İlişkisi

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 1, 93 - 110, 31.03.2020

Selim Eren , Bedri Özdemir

Öz

Bilimsel alanların günümüzdekine benzer tarzda ve çeşitlilikte bölünmesi, modernleşmeyle başlayan sürecin sonunda gerçekleşmiştir. Aynı şekilde bilimsel alanların, öncekine nispetle çok fazla bölümlenmiş ve sanki aralarında zorunlu ya da karşılıklı ilişki yokmuş gibi müstakil olarak görülmesi, modern dönemin bilgi algılamasıyla doğrudan alakalıdır. Oysa geçmiş zamanlarda bütüncül bakış açısı ve araştırma tarzı, bilgiler (bilimler) arasındaki ilişkinin otantik varlığından hareket etmekte, bunun araştırmaya ve öğretime konu edilmesi de doğal olarak bundan etkilenmekteydi. Somut bir durum olarak modern eğitim yaklaşımları, modelleri ve programları da söz konusu parçacı yaklaşımın bir sonucu olarak alanlar arası ilişkiyi asgariye düşürecek tarzda gelişmiş ve gelişmektedir. Bu çalışma, eğitim bağlamında sosyoloji ve coğrafya arasındaki ilişkiyi analiz etmeyi amaçlamaktadır. Özellikle de coğrafi çevrenin toplum, sosyal değişim ve öğrenme kültürleri üzerindeki etkileri değerlendirilmektedir. Coğrafya, mevcut eğitim sistemimizde yıllar boyunca yaşamı yalnızca fiziksel yönleriyle açıklamaya çalışan bir disiplin alanı olarak tanımlandı. Aynı şekilde, sosyoloji de öncelikli olarak insan yaşamını ve sosyal grupları araştıran bir disiplin olarak resmedildi. Ancak hiç şüphe yok ki; coğrafya ve sosyoloji arasında eğitim standartlarının güçlendirilmesi anlamında birbirini tamamlayan ilişkisel bir durum mevcuttur. Hem sosyolojinin hem de coğrafyanın insan yaşamını biçimlendiren çok boyutlu bir yapısı vardır. Sosyal ve kültürel yaşamın oluşumu açısından bakıldığında coğrafyanın yaşam biçimleri üzerinde güçlü bir yeri vardır. Ayrıca, ekonomik gelişme açısından bakıldığında refah üretimi üzerinde de yadsınamaz bir etkiye sahiptir. Aynı şekilde sosyoloji de sosyal yaşamın genel kurallarını ve toplumu bir bütün olarak anlamamızı sağlarken, öte taraftan topluma ilişkin çevresel faktörleri de görmemize yardımcı olur. Sonuç olarak, bu çalışmada sosyal gerçeklik ve fiziksel çevre arasındaki ilişkinin eğitim üzerindeki potansiyel etkileri değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Coğrafya, Sosyal Değişim, Fiziksel Çevre, Alanrğitimi

Teşekkür

Tebliğin makaleye dönüşmesinde tenkid ve tavsiyeleriyle katkıda bulunan Dr. Seyfullah Gül’e teşekkür ederiz.

Mutual Approach in Field Studies and Education: The Relationship between Sociology and Geography

Öz

The division of scientific fields in a similar manner and similar diversity to the modern-day has been realized at the end of the process which started with modernization. Likewise, it is directly related to the perception of knowledge of the modern era that the scientific fields are seen to be divided much more than before and separated as if they were not related necessarily or mutually. However, in the past, the holistic point of view and the style of research were driven by the authentic existence of the relationship between knowledge (sciences), and the fact that it was subject to research and teaching was naturally influenced by it. As a concrete case, modern educational approaches, models and programs are developed and have been developed in a way that minimizes the inter-field relationship as a result of this parted approach. This study aims to analyze the relationship between sociology and geography in the context of education. It specifically assesses what is importance of the influences of geographical environment on societies, social change and learning cultures. Geography commonly has been defined as a discipline of earth science that explains physical aspects of life in our current education system. Likewise, sociology is primarily portrayed as the study of social groups and human life. There is no doubt; there is a complementary relationship between geography and sociology in terms of strengthening educational standards. Both of them have a multidimensional character that shapes the human life. In terms of the formation of social and cultural life, geography has a strong place/effect on life styles. Also, it has an undeniable effect on welfare production in terms of economic development. Likewise, sociology provides to see environmental aspects in relation to society while understanding the general laws of social life and structure as a whole. In conclusion, this study investigates the potential effects of relationship between social reality and physical environment on education.

Anahtar Kelimeler

Social geography, Social change, Physical Environment

Kaynakça

• Arı, Y. (2017). Çevresel determinizmden politik ekolojiye: Son 100 Yılda dünya’da ve Türkiye’de insan-çevre coğrafyasındaki Yaklaşımlar, Doğu coğrafya dergisi, 22(37), 1-34.
• Bauman, Z. (2002). Sosyolojik düşünmek, Çev. Abdullah Yılmaz, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Becker, H. S. (2014). Mesleğin incelikleri: Sosyal Bilimlerde araştırma nasıl yürütülür? Çev. Levent Ünsaldı, Ankara: Heretik Yayınevi.
• Çelebi, N. (1991). Metodolojik sorunlara bir bakış, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi dergisi, 35(2), 47-59.
• Diamond, J. (2010). Tüfek, mikrop, çelik, Çev. Ülker İnce, Ankara: TÜBİTAK Yayınları.
• Durkheim, E. (2004), Sosyolojik yöntemin kuralları. Çev. Cenk Saraçoğlu, İstanbul: Bordo Siyah Yayınları.
• Fichter, J. (2001). Sosyoloji nedir? Çev. Nilgün Çelebi, Ankara: Atilla Kitabevi.
• Giddens, A. (2008). Sosyoloji. Yayıma Haz. Cemal Güzel, İstanbul: Kırmızı Yayınları.
• Giddens. A. (2012). Sosyoloji: Kısa fakat eleştirel bir giriş. Çev. Ülgen Yıldız Battal, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• İbn-i Haldun (2004). Mukaddime. Çev. Halil Kendir, Ankara.
• Lacoste, Y. (1998). Coğrafya savaşmak içindir. Çev. Ayşın Arayıcı, İstanbul: Özne Yayınları.
• Mannheim, K. (2002). İdeoloji ve ütopya. Çev. Mehmet Okyavuz, Ankara: Epos Yayınları.
• Marshall, G. (1999). Sosyoloji sözlüğü. Çev. Osman Akınhay & Derya Kömürcü, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Mauss, M. (2005). Sosyoloji ve antropoloji. Çev. Özcan Doğan, Ankara: Doğubatı Yayınları.
• McCracken, G. (1988). The long interview. California: SAGE Publication.
• Meriç, C. (1999). Sosyoloji notları ve konferanslar. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Montesquieu. (2011). Kanunların ruhu üzerine. İstanbul: Hiperlink Yayınları.
• Neuman, W.L. (2014). Toplumsal araştırma yöntemleri. Çev. Sedef Özge, Ankara: Yayın Odası, 7. Basım.
• Newman, O. (1996). Creating defensible space. New Jersey: Center for Urban Policy Research.
• Porter, J. R. & Howell, F. M. (2012). Geographical sociology. New York: Springer Press.
• Sezer, B. (2006). Sosyoloji ve coğrafya ders notları: Sosyoloji ve soğrafya. Yayına hazırlayan: Ertan Eğribel & Ufuk Özcan, İstanbul: Kızılelma Yayıncılık, ss. 51-99.
• Stolley, K. S. (2005). The basics of sociology. London: Greenwood Press.
• Tekin, H. H. (2006). Nitel araştırma yönteminin bir veri toplama tekniği olarak derinlemesine görüşme, İstanbul Üniversitesi Sosyoloji dergisi, 13, 101-116.