Determining the Opinions of Mathematics Teachers on Professional Studies

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 3, 2323 - 3222

Fahrettin Aşıcı , Ogün Bilge

Öz

The purpose of this study is to determine the opinions of mathematics teachers on the professional studies organized by the Ministry of National Education at the beginning of the academic year, during the mid-term breaks and at the end of the academic year. Case study design, one of the qualitative research methods, was used. The study’s data were collected with a written opinion form consisting of semi-structured open-ended questions shaped by expert opinion. Mathematics teachers were asked for their views on the professional studies carried out at the beginning, end of the academic year, and during the interim holidays, as well as on the planning, application, evaluation, duration, content, and expectations of the studies in the form. The participants of the study consisted of 46 mathematics teachers working in public secondary and high schools in the central districts of Ankara province who volunteered to participate in the study. The study’s data were analyzed using content analysis, one of the qualitative analysis techniques, with NVivo 14. The results showed that the participating mathematics teachers were generally positive about the professional development activities that took place at the beginning and end of the school year, as well as during the school holidays. Many participants also felt that the activities were neither effective nor efficient and that the content was not appropriate for the purpose. While topics such as receiving expert support, preparation for the new semester, cooperation and communication, the opportunity to watch online studies again, rest, and diversity come to the forefront among the positive opinions, topics such as not considering teacher opinions, lack of evaluations, and not getting enough efficiency from the studies are among the negative opinions. The mathematics teachers frequently emphasized that the programs should be planned with consideration for specific subject areas and teacher feedback. They also suggested that the content be enriched with engaging, enjoyable, and social activities, incorporating modern and diverse teaching methods as well as technological advancements. Based on the study's findings, several recommendations were proposed for policy makers and researchers to enhance the effectiveness of such professional studies.

Anahtar Kelimeler

Mathematics, Teacher, Professional studies, In-service training

Matematik Öğretmenlerinin Mesleki Çalışmalara Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi

Öz

Bu çalışmanın amacı, Millî Eğitim Bakanlığı tarafından eğitim-öğretim yılı başında, ara tatillerde ve eğitim-öğretim yılı sonunda gerçekleştirilen mesleki çalışmalara ilişkin matematik öğretmenlerinin görüşlerinin belirlenmesidir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni kullanılmıştır. Araştırmanın verileri uzman görüşü ile şekillendirilen yarı yapılandırılmış açık uçlu sorulardan oluşan yazılı görüş alma formu ile toplanmıştır. Bu formda matematik öğretmenlerinden eğitim-öğretim yılı başında, sonunda ve ara tatillerde yapılan mesleki çalışmalar ile çalışmaların planlanması, uygulanması, değerlendirilmesi, süresi, içeriği, zümre öğretmenler kurulu ve çalışmalardan beklentileri ile ilgili görüşleri istenmiştir. Araştırmanın katılımcıları, Ankara ilinin merkez ilçelerinde yer alan resmi ortaokul ve liselerde görev yapan ve çalışmaya katılım konusunda gönüllü olan 46 matematik öğretmenidir. Araştırmanın verileri nitel analiz tekniklerinden içerik analizi kullanılarak NVivo 14 programı ile analiz edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, katılımcı matematik öğretmenleri genellikle eğitim-öğretim yılı başında, sonunda ve ara tatillerde yapılan mesleki eğitim çalışmalarına genel olarak olumlu bakmaktadır. Ancak çalışmaların etkili ve verimli olmadığını ya da içeriğin amaca uygun hazırlanmadığını ifade eden katılımcı sayısı da oldukça fazladır. Uzman desteği alınması, yeni döneme hazırlık, iş birliği ve iletişim, online çalışmaları tekrar izleme fırsatı, dinlenme ve çeşitlilik gibi başlıklar olumlu görüşler arasında ön plana çıkarken; öğretmen görüşlerinin dikkate alınmaması, değerlendirmelerin eksikliği, çalışmalardan yeterince verim alınmaması gibi başlıklar da olumsuz görüşler arasında yer almaktadır. Matematik öğretmenleri sıklıkla çalışmaların branşlar ve öğretmen görüşleri dikkate alınarak planlanması ve içeriklerin güncel ve farklı öğretim yöntemleri ile teknolojik gelişmeler dikkate alınarak ilgi çekici, eğlenceli ve sosyal etkinliklerle zenginleştirilmesi gerektiğini ifade etmişlerdir. Çalışmadan elde edilen sonuçlar doğrultusunda politika uygulayıcılarına ve araştırmacılara çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Matematik, Öğretmen, Mesleki çalışmalar, Hizmet içi eğitim

Kaynakça

• Abazaoğlu, İ. (2014). Dünyada öğretmen yetiştirme programları ve öğretmenlere yönelik mesleki gelişim uygulamaları. Journal of Turkish Studies, 9(5), 1-46. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6585
• Albez, C., Yıldırım, İ., & Ayık, A. (2020). Mesleki çalışmaların etkililiğine yönelik öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Journal of Turkish Studies, 15(2), 611-634. http://dx.doi.org/10.29228/TurkishStudies.39992
• Altun, B., & Sarpkaya, B. A. (2021). Öğretmenlerin mesleki gelişimi üzerine bir durum çalışması. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, Özel Sayı, 18, 1-44. https://doi.org/10.26466/opus.932403
• Arıbaş, S., & Göktaş, Ö. (2014). Ortaokul matematik dersi öğretmenlerinin alternatif ölçme değerlendirmeye yönelik hizmet içi eğitim ihtiyaçlarına ilişkin görüşleri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(16), 17-42. https://doi.org/10.14520/adyusbd.589
• Arslan, H., & Şahin, İ. (2013). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin hizmet içi eğitim kurslarına yönelik görüşleri. Middle Eastern & African Journal of Educational Research, 5, 56-66.
• Aslanargun, E., & Atmaca, T. (2017). Öğretmenlerin mesleki gelişim ihtiyaç ve beklentilerinin belirlenmesi. Asian Journal of Instruction, 5(2), 50-64.
• Aydın, İ. (2018). Öğretmenlik kariyer evreleri ve öğretmenlerin mesleki gelişimi. Journal of Human Sciences, 15(4), 2047- 2065. https://doi.org/10.14687/jhs.v15i4.5450
• Aydın, İ. (2021). Kamu ve özel sektörde hizmet içi eğitim el kitabı. Ankara: Pegem A.
• Aytaç, E. Z. (2018). Fen alanı öğretmenlerinin mesleki gelişiminin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
• Ayvacı, H. Ş., Bakırcı, H., & Yıldız, M. (2014). Fen bilimleri öğretmenlerinin hizmet içi eğitim uygulamalarına ilişkin görüşleri ve beklentileri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 357-383.
• Baştürk, R. (2012). İlköğretim öğretmenlerinin hizmet içi eğitime yönelik algı ve beklentilerinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42(42), 96-107.
• Bilge, B., & Aslanargun, E. (2018). Öğretmenlerin mesleki gelişimleri ve okul müdürlerini katkı düzeyleri. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12, 278-303.
• Bilgin, N. (2014). Sosyal bilimlerde içerik analizi, teknikler ve örnek çalışmalar. Ankara: Siyasal.
• Borko, H. (2004). Professional development and teacher learning: Mapping the terrain. Educational Researcher, 33(8), 3-15. https://doi.org/10.3102/0013189X033008003
• Bozkuş, K. (2018). Öğretmenlerin mesleki gelişiminde dinamik yaklaşımın uygulanması: Bir eylem araştırması. Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Buldu, M. (2014). Öğretmen yeterlik düzeyi değerlendirmesi ve mesleki gelişim eğitimleri planlanması üzerine bir öneri. Milli Eğitim, 204, 114-134.
• Bümen, N. T., Ateş, A., Çakar, E., Ural, G., & Acar, V. (2012). Türkiye bağlamında öğretmenlerin mesleki gelişimi: sorunlar ve öneriler. Milli Eğitim, 194, 31-32.
• Büyükcan, Y. (2008). İlköğretim okullarındaki hizmet içi eğitim seminerlerinin öğretmenlere yararlılığı. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Ceylan, M. (2015). Öğretmenlere yönelik sürekli mesleki gelişim etkinliklerinin öğretmen ve okul yöneticilerinin görüşlerine göre incelenmesi: Türkiye ve İngiltere örneği. Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi, Kırıkkale.
• Creswell, J. W. (2016). Nitel araştırma yöntemleri. M. Bütün & S. B. Demir (Çev. Ed.). Ankara: Siyasal.
• Çakır, İ. (2013). Mesleki gelişim etkinliklerinin İngilizce öğretmenlerine olan katkısı. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Özel Sayı, 122-130.
• Çalışkan, H. (2021). Exploring perspectives of EFL teachers about professional development. Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli.
• Çiftçi, Ş. K. (2015). Ortaokul matematik öğretmenlerinin alan bilgilerinin öğretim materyali geliştirme temelli mesleki gelişim çalışması bağlamında incelenmesi. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Demirkol, M. (2010). İlköğretim okullarında öğretmenlere yönelik okul temelli hizmet içi eğitim etkinliklerinin değerlendirilmesi. Milli Eğitim, 40(188), 158-173.
• Desimone, L. M. (2009). Improving impact studies of teachers’ professional development: toward better conceptualizations and measures. Educational Researcher, 38(3), 181-199. https://doi.org/10.3102/0013189X08331140
• Dewan Türüdü, A. S. (2020). Öğretmenlerin mesleki gelişim programlarına katılma sebepleri ve öğretmen etkileşimi: Türk hazırlık programı vaka çalışması. Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• Direk, A. (2012). İlköğretim okullarında düzenlenen mesleki çalışma uygulamalarına ilişkin yönetici ve öğretmen görüşleri, algı ve beklentileri. Düzce ili örneği. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Dursun, Ş., & Dede, Y. (2004). Öğrencilerin matematikte başarısını etkileyen faktörler: Matematik öğretmenlerinin görüşleri bakımından. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 217-230.
• Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı (2006). Millî Eğitim Bakanlığı hizmet içi eğitim faaliyetlerinin değerlendirilmesi. Ankara: MEB.
• Elçiçek, Z., & Yaşar, M. (2016). Türkiye’de ve dünyada öğretmenlerin mesleki gelişimi. Elektronik Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(9), 12-19.
• Erdem, A. R., & Şimşek, S. (2013). Öğretmenlere ve okul yöneticilerine verilen hizmet içi eğitimlerin incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(4), 94-108.
• Erixon, E. L., & Wahlström, N. (2015). In-service training programmes for mathematics teachers nested in transnational policy discourses. European Journal of Teacher Education, 39(1), 94–109. https://doi.org/10.1080/02619768.2015.1101062
• Ergin, İ., Akseki, B., & Deniz, E. (2012). İlköğretim okullarında görev yapan sınıf öğretmenlerinin hizmet içi eğitim ihtiyaçları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(42), 55-66.
• Işık, A., Çiltaş, A., & Bekdemir, M. (2008). Matematik eğitiminin gerekliliği ve önemi. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 174-184.
• İlğan, A. (2013). Öğretmenler için etkili mesleki gelişim faaliyetleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Özel Sayı, 41-56.
• İlğan, A. (2020). Öğretmenler için etkili mesleki gelişim yaklaşımları ile bir model önerisi ve uygulama yönergesi. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi, 11(21), 171-197.
• Genç, G. S. (2015). Mesleki gelişim seminer çalışmalarının öğretmenler tarafından değerlendirilmesi örneklemi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi, İstanbul.
• Guskey, T. R. (2002). Professional development and teacher change. Teachers and Teaching: Theory and Practice, 8(3), 381-391. https://doi.org/10.1080/135406002100000512
• Gültekin, M., & Çubukçu, Z. (2008). İlköğretim öğretmenlerinin hizmet içi eğitime ilişkin görüşleri. Sosyal Bilimler Dergisi, 19, 185-201.
• Gültekin, M., Güvey Aktay, E., & Gültekin, I. (2018). İlköğretimde mesleki çalışma (seminer) dönemi uygulamaları. Anadolu Journal of Education Sciences International, 8(2), 482-513. https://doi.org/10.18039/ajesi.454646
• Günbayı, İ., & Taşdöğen, B. (2012). İlköğretim okullarında çalışan öğretmenlerin hizmet içi eğitim programları üzerine görüşleri: Bir durum çalışması. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1(3), 87-117.
• Güneş, F. (2016). Mesleki gelişim yaklaşımları ve öğretmen yetiştirme. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(24), 1006-1041.
• Kahyaoğlu, R. B., & Karataş, S. (2019). Mesleki gelişim eğitim seminerlerine ilişkin öğretmen görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 37, 191-220. https://doi.org/10.30794/pausbed.536050
• Kale Özkan, G. (2013). Matematiksel etkinlik tasarımı üzerine hazırlanan bir mesleki gelişim programının değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
• Karasolak, K., Tanrıseven, I., & Yavuz Konokman, G. (2013). Öğretmenlerin hizmet içi eğitim etkinliklerine ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(3), 997-1010.
• Korkmazgil, S. (2015). Türk İngilizce öğretmenlerinin algılanan mesleki gelişim ihtiyaçları, uygulamaları ve sorunları üzerine bir inceleme. Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• Kulbak, H. (2019). Öğretmenlerin mesleki gelişime yönelik motivasyonları ve mesleki gelişimleri önünde algıladıkları engeller: Bir karma yöntem araştırması. Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Lee, H. C., & Jang, M. S. (2012). On the analysis and policy alternatives of an in-service teacher training on mathematics education. Journal of the Korean School Mathematics Society, 15(1), 171-182.
• Merriam, S. B., & Tisdell, E. J. (2016). Qualitative research: A guide to design and implementation (4. Ed.). San Francisco: Jossey-Bass.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2022). Hizmet içi eğitim faaliyetleri kılavuzu. Ankara: MEB
• Mishal, A., & Patkin, D. (2016). Contribution of mathematics in-service training course to the professional development of elementary school teachers in Israel. Teacher Development, 20(2), 253–274. https://doi.org/10.1080/13664530.2016.1138997
• Mokhele, M. L. (2017). Lesson study as a professional development model for improving teacher’s mathematics education. Journal of Social Sciences and Humanities, Special Issue 2, 49-56.
• Oktay, A. (Ed.). (2018). Eğitime giriş. Ankara: Pegem A.
• Önala, S. (2016). Matematik öğretmenlerinin mesleki gelişim programlarıyla ilgili değerlendirme ve beklentileri. Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
• Özan, M. B., Şener, G., & Polat, H. (2014). Sınıf öğretmenlerinin mesleki gelişim eğitimlerine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(4), 167-180. https://doi.org/10.12780/UUSBD401.
• Özdemir, S. M. (2016). Öğretmen niteliğinin bir göstergesi olarak sürekli mesleki gelişim. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi. 2(3), 233-244.
• Özmantar, M. F., & Önala, S. (2017). Matematik öğretmenlerinin mesleki gelişim programlarına ilişkin ihtiyaç, değerlendirme ve beklentileri. International Journal of Field Education, 3(1), 120-139.
• Patton, M. Q. (2015). Qualitative research & evaluation methods: Integrating theory and practice (4. Ed.). California: Sage.
• Sıcak, A., & Parmaksız, R. Ş. (2016). İlköğretim kurumlarındaki mesleki çalışmaların etkililiğinin değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 17-33. https://doi.org/10.17679/iuefd.17144668
• Silverman, D. (2017). Doing qualitative research (5. Ed.). London: Sage.
• Susam, E., & Karadağ, İ. (2024). Ortaokul matematik öğretmenlerinin derslerinde bilgi iletişim teknolojileri kullanımına yönelik hizmet içi eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Eğitim Dergisi, 6(1), 1-23.
• Şahin, M. (2017). Öğretmenlerin öğretim yılı başında ve sonunda düzenlenen mesleki çalışmalarla ilgili görüşleri. Proceedings of 2nd International Scientific Researches Congress on Humanities and Social Sciences (IBAD-2017), 189-201.
• Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. (2024). Cumhuriyetin ikinci yüzyılı olan Türkiye Yüzyılında eğitim ve öğretimde öğretmenin rolü ve gelişimi. Ankara: MEB.
• Tavşancıl, E., & Aslan, A. E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon.
• T. C. Resmî Gazete. (2022). Öğretmenlik Meslek Kanunu. Kanun No: 7354. Yayımlandığı tarih: 14.02.2022. Sayı: 31750. Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/02/20220214-1.htm
• T. C. Resmî Gazete. (2024). Öğretmenlik Mesleği Kanunu. Kanun No: 7528. Yayımlandığı tarih: 18.10.2024. Sayı: 32696. Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2024/10/20241018-1.htm
• Tedmem. (2023). 2022 eğitim değerlendirme raporu. Ankara: Türk Eğitim Derneği.
• Tonbul, Y. (2006). İlköğretim okullarındaki mesleki çalışma uygulamalarının etkililiği ile ilgili görüşler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(1), 13-30.
• Turgut, S. (2012). İlköğretim sınıf öğretmenlerinin hizmet içi eğitim ihtiyaçlarının saptanması. Yüksek Lisans Tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Burdur.
• Türker, Y., & Tok, T. N. (2019). Öğretmenlerin mesleki çalışmalara ilişkin metaforik algıları. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 12(1), 274-291. https://doi.org/10.30831/akukeg.435487
• Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2019). On birinci kalkınma planı (2019-2023). Ankara.
• Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2023). On ikinci kalkınma planı (2024-2028). Ankara.
• Uğurlu, F., Dolmacı, A., & Evran Acar, F. (2018). Uzakdoğu ülkelerinde öğretmenlerin mesleki gelişim modelleri. Journal of Turkish Studies, 13(27), 1525-1540. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.14589
• Yalçın İncik, E., & Akbay, S. E. (2018). Ortaöğretim öğretmenlerine yönelik bir çalışma: Mesleki gelişim faaliyetlerine yönelik tutumları ve eğitim ihtiyaçları. Journal of Turkish Studies, 653-1676. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.14381
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.