Görsel ve İşitsel Sanatlar Eğitimi Etkileşiminin Öğretmen Adaylarının Yaratıcı Düşünme Düzeylerine Etkisi

Yıl 2021, Cilt: 41 Sayı: 2, 993 - 1021, 26.08.2021

Elnara Ahmetzade Gürcü Erdamar

https://doi.org/10.17152/gefad.931986

Öz

Araştırmanın amacı, görsel ve işitsel sanatlar eğitimi etkileşiminin öğretmen adaylarının yaratıcı düşünme düzeylerine etkisini incelemektir. Araştırma, karma yöntemle gerçekleştirilmiştir. Nicel boyutta öntest-sontest kontrol gruplu seçkisiz deneysel desenden, nitel boyutta ise olgubilim deseninden yararlanılmıştır. Çalışma grubu Eğitim Fakültesi Resim-İş Eğitimi ve Müzik Eğitimi öğretmen adaylarından oluşmuştur. Torrance Yaratıcı Düşünce Testi A Formu öntest, B Formu sontest olarak uygulanmıştır. Deney sürecinde Resim-İş Eğitimi deney grubuna müzik eğitimi, Müzik Eğitimi deney grubuna görsel sanat eğitimi verilmiştir. Uygulamadan sonra deney grubu öğrencileriyle yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Deney ve kontrol gruplarının öntest-sontest erişi farkını karşılaştırmak için Mann-Whitney U testi kullanılmıştır. Araştırmanın nitel verileri içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Resim-İş Eğitimi ve Müzik Eğitimi deney gruplarının yaratıcı düşünce düzeylerinde kontrol gruplarına göre önemli gelişmeler tespit edilmiştir. Ayrıca öğretmen adayları farklı bir sanat alanında eğitim almaya yönelik olumlu görüşler sunmuşlardır.

Anahtar Kelimeler

Yaratıcı düşünce, Görsel sanatlar, İşitsel sanatlar, Resim eğitimi, Müzik eğitimi

Destekleyen Kurum

Gazi Üniversitesi BAP

Proje Numarası

04/2017-04

Kaynakça

• Alpaslan, S. A. (2003). Tasarım: Meslekî resim. İstanbul: Ya-Pa.
• Aral, N. (1999). Sanat eğitimi -Yaratıcılık etkileşimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 11-17.
• Aral, N. ve Akyol, A. K. (2006). Beş-altı yaş grubundaki çocukların yaratıcılıkları üzerinde orff öğretisine dayalı müzik eğitiminin etkisinin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 5(15), 1-9.
• Arel, S. H. (1993). Türk Mûsikîsi nazariyatı dersleri. (Yayına Hazırlayan: Onur Akdoğu). Ankara: Kültür Bakanlığı.
• Aslan, E. (2001). Kavram boyutunda yaratıcılık. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 16 (2), 15-21.
• Aslan, E. (2001). Torrance Yaratıcı Düşünce Testi'nin Türkçe versiyonu. Marmara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 14, 19-40.
• Becer, E. (1999). İletişim ve grafik tasarım. Ankara: Dost.
• Bulkin, D. A. ve Groh, J. M. (2006). Seeing sounds: Visual and auditory interactions in the brain. Current Opinion in Neurobiology, 16, 415-419.
• Buyurgan, S. ve Buyurgan, U. (2012), Sanat eğitimi ve öğretimi. Ankara: Pegem.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E.,Karadeniz, Ş.,; Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem.
• Cellini, B. (1910). The authobiography of Benvenuto Cellini. New York: Reynolds.
• Creswell, J. W. (2009). Research design - Qualitative, quantitative and mixed methods approaches. Los Angeles: Sage.
• Cytowic, R. E. (1995). Synesthesia: Phenomenology and neuropsychology - A review of current knowledge. Psyche, 2(10). 4 Mayıs 2016 tarihinde, http://www.theassc.org/files/assc/2346.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Deveci, Ş. (2010). Türk Mûsikîsi nazariyatı: Basit makamlar ve örnek eserler. Yayımlanmamış Ders Notları. Ankara.
• Dikici, A. (2006). Sanat eğitimi ve öğrencilerin yaratıcılık düzeyleri. Eğitim ve Bilim, 139(31), 3-9.
• Esen, M. (2008). Müziksel algılamada ses ve renk ilişkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Eskine, K. E., Anderson, A. E., Sullivan, M. ve Golob, E. J. (2020). Effects of music listening on creative cognition and semantic memory retrieval.Psychology of Music. 48(4), 513-528.
• Gence, C. D., ve Orhon, B. İ. (2006). Temel sanat eğitimi. Ankara: Gerhun.
• Guilford, J. P. (1958). Can creativity be developed? Art Education. 11(6), 3-6, 14-18.
• Hamann, D. L. ve Aderman, M. (1991). Arts experiences and creativity scores of high school students. Contributions to Music Education. 18, Fall 1991, 36-47.
• Hirschfeld, S. (1993). Watercolors by Kandinsky – At the Guggenheim Museum. New York: Guggenheim Museum.
• Jewanski, J. (2001). Colour and music. Grove Music Online (January). 2 Mayıs 2016 tarihinde, http://www.oxfordmusiconline.com/subscriber/article/grove/music/06156 sayfasından erişilmiştir.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel.
• Kutluğ, Y. F. (2000). Türk Mûsikîsinde makamlar. İstanbul: Yapı Kredi.
• Lindblom, S. (2017). The magic tree of music: exploring the potential of world music workshops as a catalyst for creativity in children. PhD Thesis. Griffith University Queensland Conservatorium. Queensland, Australia.
• Loui, P. ve Guetta R. (2018). Music and attention, executive function, and creativity. Michael H. Thaut and Donald A. Hodges (Ed.). The Oxford Handbook of Music and Neuroscience. Oxford: Oxford Handbooks Online. 5 Aralık 2020 tarihinde https://www.researchgate.net/publication/330225978_Music_and_Attention_Executive_Function_and_Creativity sayfasından erişilmiştir.
• Lowenfeld, V. ve Brittain W. L. (1964). Creative and mental growth. New York: The Macmillan Company.
• Miles, M. B. and Huberman, M. A. (1994). Qualitative data analysis - an expanded sourcebook. London: Sage.
• Nikeşina, N. İ. (Никешина Наталия И.) (2015). Razvitiye kreativnosti mladşix şkolnikov na urokax muzıki posredstvom pedagogiki iskusstva (Развитие креативности младших школьников на уроках музыки посредством педагогики искусства). Yüksek Lisans Tezi. Voronej Devlet Üniversitesi, Voronej.
• Özkan, İ. H. (2000). Türk Mûsikîsi nazariyatı ve usûlleri. İstanbul: Ötüken.
• Özsoy, V. ve Ayaydın, A. (2015). Görsel tasarım öge ve ilkeleri. Ankara: Pegem.
• Parker, J. S. (2008). The ımpact of visual art instruction on student creativity. Doktora Tezi. Walden Üniversitesi, Minneapolis.
• Pasquale, P. (1988). Chromoscale. 2 Mayıs 2016 tarihinde, https://www.academia.edu/2401099/CHROMOSCALE_Unique_Language_for_Sounds_Colors_and_Numbers sayfasından erişilmiştir.
• Peacock, K. (1988). Instruments to perform color-music: two centuries of technological experimentation. Leonardo, 23(2), 397-406. 3 Mayıs 2016 tarihinde, http://www.matchtoneapp.com/images/instrumentstoperformcolor.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Ramachandran, V. S. ve Hubbard, E. M. (2003). Hearing colors, tasting shapes. Scientific American (May). 4 Mayıs 2016 tarihinde, http://cbc.ucsd.edu/pdf/SciAm_2003.pdf sayfasından erişilmiştir.
• San, İ. (2008). Sanat ve eğitim. Ankara: Ütopya.
• San, İ. (1985). Sanat ve yaratıcılık eğitimi olarak tiyatro. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 18(1), 99-112.
• Sıdal, F.(1988). Türk Mûsikîsi nazariyatı. Ankara: TRT Müzik Dairesi.
• Sultzbaugh, J. S. (2009). Chromoacoustics: The science of sound and color. The Rose+Croix Journal, 6, 94-132.
• Stirling, J. ve Elliott, R. (2010). Introducing neuropsychology. New York: Taylor & Francis e-Library.
• Şenduran, M. (1977). Klâsik Türk Mûsikîsi nazariyatı ve şarkı notları. Ankara: Yüksek Teknik Öğretmen Okulu Öğrenci Derneği.
• Tanrıkorur, C. (2003). Osmanlı dönemi Türk Mûsikîsi. İstanbul: Dergâh.
• Tepecik, A. (2002). Grafik sanatlar. Ankara: Detay.
• Torrance, E. P. (1965). Scientific views of creativity and factors affecting its growth, Daedalus, 94(3), 663-681.
• Torrance, E. P. (1966). Nurture of creative talents. Theory Into Practice, 5(4), 168-173, 201-202.
• Turani, A. (2005). Dünya sanat tarihi. İstanbul: Remzi.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Yılmaz, M. (2010). Görsel sanatlar eğitiminde uygulamalar. Ankara: Data.
• Ward, J.; Thompson-Lake, D.; Ely, R. ve Kaminski, F. (2008). Synaesthesia, creativity and art: what is the link? British Journal of Psychology, 99, 127-141.