YouTube’daki Animasyon İçeriklerin Çocuğa Uygunluk ve Gelişime Olan Katkıları Açısından İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt 42, Sayı 3, 2539 - 2568, 30.12.2022

Hasan GÖKSU H. Elif DAĞLIOĞLU

https://doi.org/10.17152/gefad.1129005

Öz

Bu araştırma YouTube’daki animasyon içeriklerin çocuğa uygunluğu ve onların gelişimine olan katkılarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma nitel araştırma yöntemleri temel alınarak keşfedici durum çalışması deseninde kurgulanmıştır. Bu araştırmada YouTube kanallarındaki videolar doküman incelemesi yöntemi kullanılarak ölçüt örnekleme yoluyla belirlenmiştir. Bu araştırmada; YouTube kanalının çocuklar için içerik üreten bir kanal olması, video görüntülenme sayısına göre Türkiye’de yer alan YouTube kanalları içerisinde ilk 100 kanal içerisinde yer alması, videolarının süresinin sekiz dakikanın altında olması gibi ölçütler belirlenmiştir. İncelenecek olan videolar YouTube Türkiye’de en çok görüntülenme sayısına sahip kanallar içerisinden, belirlenen ölçütlere göre seçilen yedi YouTube kanalının en çok izlenen üçer videosundan oluşmaktadır. Belirlenen 21 video, Neumann ve Herodotou’nun (2020) geliştirmiş olduğu YouTube Videoları Dereceli Puanlama Anahtarı Türkçeye çevrilerek, bu formda yer alan maddeler üzerinden değerlendirilmiştir. Araştırmacılar her videoyu en az dört kez izlemiş; görüş farklılığı olan maddelerde araştırmacılar bir araya gelip görüş birliği sağladıktan sonra veriler analiz edilmeye başlanmıştır. Araştırma sonucunda YouTube’daki animasyon içeriklerin kısmen çocuğun taklit etmesini sağlayacak, günlük yaşantısı ile benzerlikler taşıyan, olumsuzdan çok olumlu davranışlar barındıran ve bunları pekiştiren bir yaklaşım içinde olduğu ve bu içeriklerin bilişsel ve sosyal duygusal gelişimi kısmen desteklerken fiziksel gelişimi destekleme açısından yetersiz olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Animasyon, okul öncesi dönem, çocuğa uygunluk, gelişim alanlarına uygunluk

An Analysis of the Animated Contents on YouTube in Terms of Their Appropriateness and Contributions to Children’s Development

Öz

This study aims at examining the appropriateness of animated contents on YouTube for children and their contribution to their development. The study employed an exploratory case study, one of the qualitative research methods. In this research, videos on YouTube channels were determined by criterion sampling using the document review method. The identified criteria were as follows: the YouTube channel produces content for children, the YouTube channel is among the top 100 YouTube channels in Turkey according to the number of video views, the YouTube channel's videos are less than eight minutes in duration. The videos to be examined consisted of seven YouTube channels and the three most watched videos of each of these channels. 21 videos were evaluated through use of the YouTube Video Evaluation Rubric developed by Neumann and Herodotou (2020). The results revealed that the animated content on YouTube partially supported the child's imitation, had similarities with his daily life, had positive behaviours rather than negative ones, and reinforced them; moreover, these contents were identified to partially support cognitive and social-emotional development, while they were insufficient in terms of supporting physical development.

Anahtar Kelimeler

Animation, pre-school period, appropriateness for children, appropriateness for development areas

Kaynakça

• Akça, F. & Koç Çilekçiler, N. (2019). Okul öncesi dönemdeki çocukların en çok etkilendiği çizgi film karakterleri ve bu karakterlerle özdeşleşmelerinin yol açabileceği dijital tehlikeler. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 6, 403−433. doı: 10.15805/addicta.2019.6.2.0053
• Alpay, N. & Okur, M. R. (2021). Okul öncesi dönemdeki 5-6 yaş çocuklarının görsel okuryazarlık durumlarının ve dijital öğrenme içeriklerinin incelenmesi. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 7 (3), 1-34. doı: 10.51948/auad.951885
• Anderson, D. R., & Pempek, T. A. (2005). Television and very young children. American Behavioral Scientist, 48(5), 505–522. https://doi.org/10.1177/0002764204271506.
• Auxier, B., Anderson, M., Perrin, A., & Turner, E. (2020). Parenting children in the age of screens. pew research Center, July 2020, https://www.pewresearch.org/internet/2020/07/28/parenting-children-in-the-age-of-screens/ sayfasından 10 Nisan 2022 tarihinde erişildi.
• Aral, N., & Doğan Keskin, A. (2018). Ebeveyn bakış açısıyla 0-6 yaş döneminde teknolojik alet kullanımının incelenmesi. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 5(2), 317-348.doı: http://dx.doi.org/10.15805/addicta.2018.5.2.0054
• Atalay, G. E. (2019). Sosyal Medya ve Çocuk: “Babishko Family Fun TV” İsimli Youtube kanalının eleştirel bir analizi. Erciyes İletişim Dergisi Uluslararası Dijital Çağda İletişim Sempozyumu Özel Sayısı, (1), 179-202. doı: 10.17680/erciyesiletisim.484856 Ateş, M. & Durmuşoğlu Saltalı, N. (2019). KKTC’de yaşayan 5-6 yaş çocukların tablet ve cep telefonu kullanımına ilişkin ebeveyn görüşlerinin incelenmesi. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(1), 62-90. https://dergipark.org.tr/tr/pub/gebd/issue/44078/502705 sayfasından 5 Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir.
• Atik, A. & Ebren, Ö. (2015). Çizgi filmlerde sempatik şiddet olgusu: TRT çocuk televizyonu örneği. Atatürk İletişim Dergisi, (8), 99-114. https://dergipark.org.tr/tr/pub/atauniiletisim/issue/33518/37393 sayfasından 24 Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir.
• Aydın, S. & Bayazıt, I. (2021). Nitel araştırmalarda geçerlik ve güvenirlik. Kasım, M. Ç.(Ed.) Nitel araştırma yöntemleri(s.182-206) içinde. Ankara: Pegem Akademi.
• Bapoğlu Dümenci, S., Dilli, R. & Sicim Sevim, B. (2019). Çocuk animasyon filmlerinin okul öncesi çocuk resimleri üzerindeki yansımaları. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 6(1), 1-12. https://dergipark.org.tr/tr/pub/etad/issue/46499/442922 sayfasından 24 Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir.
• Barr, R. (2010). Transfer of learning between 2D and 3D sources during infancy: Informing theory and practice. Developmental Review, 30(2), 128–154.
• Boğa, E. & Sağlam, M. (2021). Dijital ortamda çocuk: Bir çocuk Youtuber kanalının içeriksel analizi. Erciyes İletişim Dergisi, 8 (2), 643-664.doı: 10.17680/erciyesiletisim.889793
• Brunick, K. L., Calvert, S. L., & Richards, M. N. (2015). Children’s parasocial breakups with formerly-favorite media characters. In Poster presented at the annual Meeting of the American Psychological Society, New York City, NY.
• Brunick, K. L., Putnam, M. M., McGarry, L. E., Richards, M. N., & Calvert, S. L. (2016). Children’s future parasocial relationships with media characters: The age of intelligent characters. Journal of Children and Media, 10(2), 181-190. https://doi.org/10.1080/17482798.2015.1127839 sayfasından 10 Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir.
• Buzzi, M. (2011a, September). Children and YouTube: Access to safe content. In: Proceedings Of The 9th ACM SIGCHI Italian Chapter International Conference On Computer-Human Interaction: Facing Complexity (Pp.125-131).
• Buzzi, M. (2011b, December). What are your children watching on Youtube?. In: International Conference On Advances İn New Technologies, Interactive Interfaces, And Communicability (Pp. 243-252). Springer, Berlin, Heidelberg.
• Castelló‐Martínez, A., & Tur‐Viñes, V. (2020). Obesity and food‐related content aimed at children on YouTube. Clinical Obesity, 10(5), e12389. https://doi.org/10.1111/cob.12389 sayfasından 10 Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir.
• Cengiz, Ö., İlçi Küsmüş, G. & Ramazan, O. (2020). TRT çocuk kanalında yayınlanan çizgi filmlerin gelişim alanlarına göre değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16 (2), 271-287. doı: 10.17860/mersinefd.633447
• Demir, E. (2019). Çizgi film karakter reklamlarının çocuk tüketiciler üzerindeki etkileri. (Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Demir, R. & Kargın, T. (2020). Çocuk Youtuberlar ve paylaştıkları videolar üzerine bir doküman analizi. Turkish Studies - Education, 15(6), 4091-4116. https://dx.doi.org/10.47423/TurkishStudies.47390
• Elias, N., & Sulkin, I. (2017). Youtube viewers in diapers: An exploration of factors associated with amount of toddlers’ online viewing. Cyberpsychology: Journal Of Psychosocial Research On Cyberspace, 11(3).
• Ercen, R. Ç., Ünver, A., Gök, G., Yıldırım, M., Düz, M., Akaltun, S., Savi, Ş. & Şenyiğit, Z. (2022). 3-6 Yaş çocuklarının izlediği çizgi filmlerdeki kız erkek karakterlerin şiddet ve saldırganlık eğilimlerinin incelenmesi. Sağlık Bilimleri ve Yaşam Dergisi, 6 (1),16-25. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sbyd/issue/69224/1077255 sayfasından 24Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir.
• Akça, F. & Koç Çilekçiler, N. (2019). Okul öncesi dönemdeki çocukların en çok etkilendiği çizgi film karakterleri ve bu karakterlerle özdeşleşmelerinin yol açabileceği dijital tehlikeler. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 6, 403−433. doı: 10.15805/addicta.2019.6.2.0053
• Alpay, N. & Okur, M. R. (2021). Okul öncesi dönemdeki 5-6 yaş çocuklarının görsel okuryazarlık durumlarının ve dijital öğrenme içeriklerinin incelenmesi. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 7 (3), 1-34. doı: 10.51948/auad.951885 Anderson, D. R., & Pempek, T. A. (2005). Television and very young children. American Behavioral Scientist, 48(5), 505–522. https://doi.org/10.1177/0002764204271506.
• Auxier, B., Anderson, M., Perrin, A., & Turner, E. (2020). Parenting children in the age of screens. pew research Center, July 2020, https://www.pewresearch.org/internet/2020/07/28/parenting-children-in-the-age-of-screens/ sayfasından 10 Nisan 2022 tarihinde erişildi.
• Aral, N., & Doğan Keskin, A. (2018). Ebeveyn bakış açısıyla 0-6 yaş döneminde teknolojik alet kullanımının incelenmesi. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 5(2), 317-348.doı: http://dx.doi.org/10.15805/addicta.2018.5.2.0054
• Atalay, G. E. (2019). Sosyal Medya ve Çocuk: “Babishko Family Fun TV” İsimli Youtube kanalının eleştirel bir analizi. Erciyes İletişim Dergisi Uluslararası Dijital Çağda İletişim Sempozyumu Özel Sayısı, (1), 179-202. doı: 10.17680/erciyesiletisim.484856 Ateş, M. & Durmuşoğlu Saltalı, N. (2019). KKTC’de yaşayan 5-6 yaş çocukların tablet ve cep telefonu kullanımına ilişkin ebeveyn görüşlerinin incelenmesi. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(1), 62-90. https://dergipark.org.tr/tr/pub/gebd/issue/44078/502705 sayfasından 5 Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir.
• Atik, A. & Ebren, Ö. (2015). Çizgi filmlerde sempatik şiddet olgusu: TRT çocuk televizyonu örneği. Atatürk İletişim Dergisi, (8), 99-114. https://dergipark.org.tr/tr/pub/atauniiletisim/issue/33518/37393 sayfasından 24 Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir.
• Aydın, S. & Bayazıt, I. (2021). Nitel araştırmalarda geçerlik ve güvenirlik. Kasım, M. Ç.(Ed.) Nitel araştırma yöntemleri(s.182-206) içinde. Ankara: Pegem Akademi.
• Bapoğlu Dümenci, S., Dilli, R. & Sicim Sevim, B. (2019). Çocuk animasyon filmlerinin okul öncesi çocuk resimleri üzerindeki yansımaları. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 6(1), 1-12. https://dergipark.org.tr/tr/pub/etad/issue/46499/442922 sayfasından 24 Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir.
• Barr, R. (2010). Transfer of learning between 2D and 3D sources during infancy: Informing theory and practice. Developmental Review, 30(2), 128–154.
• Boğa, E. & Sağlam, M. (2021). Dijital ortamda çocuk: Bir çocuk Youtuber kanalının içeriksel analizi. Erciyes İletişim Dergisi, 8 (2), 643-664.doı: 10.17680/erciyesiletisim.889793
• Brunick, K. L., Calvert, S. L., & Richards, M. N. (2015). Children’s parasocial breakups with formerly-favorite media characters. In Poster presented at the annual Meeting of the American Psychological Society, New York City, NY.
• Brunick, K. L., Putnam, M. M., McGarry, L. E., Richards, M. N., & Calvert, S. L. (2016). Children’s future parasocial relationships with media characters: The age of intelligent characters. Journal of Children and Media, 10(2), 181-190. https://doi.org/10.1080/17482798.2015.1127839 sayfasından 10 Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir.
• Buzzi, M. (2011a, September). Children and YouTube: Access to safe content. In: Proceedings Of The 9th ACM SIGCHI Italian Chapter International Conference On Computer-Human Interaction: Facing Complexity (Pp.125-131).
• Buzzi, M. (2011b, December). What are your children watching on Youtube?. In: International Conference On Advances İn New Technologies, Interactive Interfaces, And Communicability (Pp. 243-252). Springer, Berlin, Heidelberg.
• Castelló‐Martínez, A., & Tur‐Viñes, V. (2020). Obesity and food‐related content aimed at children on YouTube. Clinical Obesity, 10(5), e12389. https://doi.org/10.1111/cob.12389 sayfasından 10 Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir.
• Cengiz, Ö., İlçi Küsmüş, G. & Ramazan, O. (2020). TRT çocuk kanalında yayınlanan çizgi filmlerin gelişim alanlarına göre değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16 (2), 271-287. doı: 10.17860/mersinefd.633447
• Demir, E. (2019). Çizgi film karakter reklamlarının çocuk tüketiciler üzerindeki etkileri. (Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Demir, R. & Kargın, T. (2020). Çocuk Youtuberlar ve paylaştıkları videolar üzerine bir doküman analizi. Turkish Studies - Education, 15(6), 4091-4116. https://dx.doi.org/10.47423/TurkishStudies.47390
• Elias, N., & Sulkin, I. (2017). Youtube viewers in diapers: An exploration of factors associated with amount of toddlers’ online viewing. Cyberpsychology: Journal Of Psychosocial Research On Cyberspace, 11(3).
• Ercen, R. Ç., Ünver, A., Gök, G., Yıldırım, M., Düz, M., Akaltun, S., Savi, Ş. & Şenyiğit, Z. (2022). 3-6 Yaş çocuklarının izlediği çizgi filmlerdeki kız erkek karakterlerin şiddet ve saldırganlık eğilimlerinin incelenmesi. Sağlık Bilimleri ve Yaşam Dergisi, 6 (1),16-25. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sbyd/issue/69224/1077255 sayfasından 24Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir.
• Ergün Özdel, Z. G. (2019). Türkiye’de en çok izlenen, Youtube video kanallarında çocuklara yönelik olumsuz içerikler açısından analizi.(Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ergüney, M. (2017). İnternetin okul öncesi dönemdeki çocuklar üzerindeki etkileri hakkında bir araştırma. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 5(17), s. 1917-1938. DOI: 10.7816/ulakbilge-05-17-10.
• Genc, Z. (2014). Parents’ perceptions about the mobile technology use of preschool aged children. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 146, 55-60. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.08.086
• Güler, D. (1989). Çocuk, televizyon ve çizgi film. Kurgu, 5 (1), 144-158. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kurgu/issue/59617/858959 sayfasından 24 Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir.
• Gülmez, E. (2019). Okul öncesi dönem kavram öğretiminde Youtube’un bir eğitim teknolojisi olarak kullanılması. (Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Konya.
• İmik Tanyıldızı, N. & Karabulut, N. (2018). Okul öncesi eğitime devam eden çocukların çizgi ve dizi filmlere yönelik düşüncelerinin incelenmesi. Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi, 4(9), 86-102. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijhe/issue/39344/455672 sayfasından 24 Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir.
• Kırık, A. M. & Altun, E. (2019). Yeni medya ve Z kuşağı ilişkisi bağlamında Youtube kids uygulamasının içeriksel analizi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,7(6),111-119.doı: 10.18506/anemon.526344
• Leymun, Ş. O., Odabaşı, F., & Yurdakul, İ. K. (2017). Eğitim ortamlarında durum çalışmasının önemi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 5(3), 367-385.
• Mahmood, T., Iftikhar, U., & Bhatti, M. A. (2020). Impact of Violent Cartoons on the Behaviour of Children: A case study of South Punjab. Journal of Business and Social Review in Emerging Economies, 6(2), 689-702.
• Marsh, J., Law, L., Lahmar, J., Yamada-Rice, D, Parry, B., Scott, F., Robinson, P., Nutbrown, B., Scholey, E., Baldi, P., Mckeown, K., Swanson, A., & Bardill, R. (2019). Social media, television and children. University Of Sheffield. https://www.stacstudy.org/downloads/STAC_Full_Report.pdf sayfasından 10 Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir.
• Meyer, M., Adkins, V., Yuan, N., Weeks, H. M., Chang, Y. J., & Radesky, J. (2019). Advertising in young children's apps: A content analysis. Journal Of Developmental & Behavioral Pediatrics, 40(1), 32-39. doı: 10.1097/DBP.0000000000000622
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. California: Sage.
• Munir, M., & Rokhmah, U. N. (2020). Character education values in the children's animated movie channel Youtube nussa official/nilai-nilai pendidikan karakter Dalam Film Animasi Anak Channel Youtube Nussa Official. Al-Mudarris: Journal Of Education, 3(1), 56-65. https://doi.org/10.32478/al-mudarris.v3i1.389 sayfasından 5 Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir.
• Neumann, M. M., & Herodotou, C. (2020). Young children and Youtube: A global phenomenon. Childhood Education, 96(4), 72-77. doı:10.1080/00094056.2020.1796459.
• Nunez-Smith, M., Wolf, E., Huang, H. M., Emanuel, D. J., & Gross, C. P. (2008). Media and child and adolescent health: A systematic review. Washington, DC: Common Sense Media. https://ipsdweb.ipsd.org/uploads/IPPC/CSM%20Media%20Health%20Report.pdf sayfasından 5 Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir.
• Oruç, C., Tecim, E., & Özyürek, H. (2011). Okul öncesi dönem çocuğunun kişilik gelişiminde rol modellik ve çizgi filmler. Ekev Akademi Dergisi, 15(48), 281-297.
• Özen, Ö. ve Kartelli, F. (2017). Türkiye’de yayın yapan çocuk kanallarında yayınlanan çizgi filmlerdeki şiddet olgusunun analizi. Marmara İletişim Dergisi,(27),81-93. https://dergipark.org.tr/tr/pub/maruid/issue/30526/330808 sayfasından 24 Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir. Özuz, E. (2018). Dijital sosyoloji perspektifinden toplumsal değerlerin değişme sürecinde Youtuber’lar: İlköğretim öğrencileri örneği. (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Özyürek, A. (2018). okul öncesi dönem çocuklarının bilgisayar teknolojisi kullanımlarının anne görüşlerine göre incelenmesi. Çocuk ve Gelişim Dergisi, 2 (2), 1-12. doı: 10.36731/cg.467662 Papadamou, K., Papasavva, A., Zannettou, S., Blackburn, J., Kourtellis, N., Leontiadis, I.,Stringhini, G., & Sirivianos, M. (2020). Disturbed YouTube for kids: Characterizing and detecting ınappropriate videos targeting young children. Proceedings of the International AAAI Conference on Web and Social Media, 14(1), 522-533. https://ojs.aaai.org/index.php/ICWSM/article/view/7320 sayfasından 10 Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir.
• Papadamou, K., Papasavva, A., Zannettou, S., Blackburn, J., Kourtellis, N., Leontiadis, I., ... & Sirivianos, M. (2019a). Disturbed youtube for kids: Characterizing and detecting inappropriate videos targeting young children. In Proceedings Of The International AAAI Conference On Web And Social Media (Vol. 14, Pp. 522- 533). 31. https://ojs.aaai.org/index.php/ICWSM/article/view/7320
• Papadamou, K., Papasavva, A., Zannettou, S., Blackburn, J., Kourtellis, N., Leontiadis, I., ... & Sirivianos, M. (2019b). Disturbed youtube for kids: Characterizing and detecting disturbing content on Youtube. Arxiv Preprint Arxiv:1901.07046.
• Pempek, T. A., Demers, L. B., Hanson, K. G., Kirkorian, H. L., & Anderson, D. R. (2011).The impact of infant-directed videos on parent–child interaction. Journal Of Applied Developmental Psychology, 32(1),10-19. https://doi.org/10.1016/j.appdev.2010.10.001 sayfasından 10 Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir.
• Pınarbaşı, T. E., ve Astam, F. K. (2021). Sosyal medyada çocuk: YouTube oyun kanalları üzerine dramaturjik bir analiz. Selçuk İletişim, 14(3), 1183-1212. doi: 10.18094/ JOSC.877896
• Radesky J, Chassiakos Y(LR, Ameenuddin N, et al. (2020). AAP Councıl On Communication And Medıa. Digital Advertising to Children. Pediatrics. 146(1):e20201681 doı: https://doi.org/10.1542/peds.2020-1681
• Radesky, J. S., Schaller, A., Yeo, S. L., Weeks, H. M., & Robb, M. B. (2020b). Young kids and Youtube: How ads, toys, and games dominate viewing. Common Sense Media. https://www.commonsensemedia.org/sites/default/files/research/report/2020_youngkidsyoutube-report_final-release_forweb.pdf sayfasından 10 Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir.
• Radesky, J. S., Weeks, H. M., Ball, R., Schaller, A., Yeo, S., Durnez, J., ... & Barr, R. (2020a). Young children’s use of smartphones and tablets. Pediatrics, 146(1). doı: https://doi.org/10.1542/peds.2019-3518
• Rideout, V., & Robb, M. B. (2020). The Common Sense census: Media use by kids age zero to eight, 2020. San Francisco, CA: Common Sense Media. https://www.commonsensemedia.org/research/the-common-sense-census-media-use-by-kids-age-zero-to-eight-2020 sayfasından 5 Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir. Salkaya, D. A. (2020). Yeni medyada çocuk içerik üreticileri: Yaşam biçimi sunumu ve toplumsal cinsiyet rolleri üzerinden Youtube çocuk kanalları. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Sapsağlam, Ö. (2018). Social media awareness and usage in preschool children. International Journal of Eurasia Social Sciences, 9(31),728-746.
• Sekmen, M. (2019). Çocuk Youtuber’larda sorunlu bir alan: Tüketim ile mahremiyetin yitimi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (4), 3566-3584.DOI:10.33206/mjss.509628
• Social Blade. (2022) https://socialblade.com/ sayfasından 10 Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir.
• Socialblade. (2021, Aralık). Top 100 Youtubers In Turkey Sorted By Vıdeo Vıews. https://socialblade.com/youtube/top/country/tr/mostviewed sayfasından 4 Aralık 2021 tarihinde erişilmiştir.
• Sönmez V., & Alacapınar, G. F. (2019). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı.
• Subaşı, M. & Okumuş, K. (2017). Bir araştırma yöntemi olarak durum çalışması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 419-426. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunisosbil/issue/34503/424695 sayfasından 10 Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir.
• Şalcı, O., Karakaya, K. & Tatlıeşme, S. (2018). Akıllı cihaz kullanımının 3-6 yaş çocukların gelişimine etkisinin okul öncesi öğretmenleri görüşleri açısından değerlendirilmesi. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Özel Sayı4, s. 53-63.
• Tan, L., Ng, S. H., Omar, A., & Karupaiah, T. (2018). What's on Youtube? A case study on food and beverage advertising in videos targeted at children on social media. Childhood Obesity, 14(5), 280-290. doı: 10.1089/chi.2018.0037
• Taşdelen, B. (2019) Okul öncesi çocuklar için sağlık içerikli eğitici videoların Youtube aracılığıyla kullanılması. Kırık, M. A. (Ed.), Yeni medyada çocuk ve iletişim, içinde (s. 97-115). Ankara; Çizgi Kitabevi. ISBN: 978-605-196-274-0
• Toksoy, N. (2021). Youtube yayıncılarının beş yaş çocuklarının dil gelişimleri ve konuşma alışkanları üzerindeki etkisinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Tur-Viñes, V., Núñez-Gómez, P., & Martínez-Pastor, E. (2019). YouTube, menores y cultura colaborativa. Revisión bibliográfica de la investigación académica". Historia y Comunicación Social, 24(1), 331-351. https://doi.org/10.5209/hics.64498 sayfasından 5 Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir.
• Umut Aksu, T. (2020). Chıldren channels ın Youtube: A content analysıs study. (The Degree Of Master). Graduate School Of Educatıonal Scıences Of Bahçeşehir Unıversıty.İstanbul.
• Ünlükaya, A., Savaş, S. & Sucu İ. (2021). Youtube çocuk kanallarında bulunan video içeriklerindeki temaların ortaya koyulmasına yönelik bir çalışma. Journal of Business in The Digital Age, 4(1), 33-49. doı: 10.46238/jobda.962705
• Üstündağ, A. & Şenol, F. B. (2021). Çizgi filmlerde yer alan şiddet ve korku öğelerinin incelenmesi: TRT Çocuk örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1),173-188. https://dergipark.org.tr/tr/pub/gumus/issue/60420/865219 sayfasından 24 Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir.
• Yadav, S., Chakraborty, P., Mittal, P., & Arora, U. (2018). Children aged 6–24 months like to watch Youtube videos but could not learn anything from them. Acta Paediatrica, 107(8), 1461-1466. doı: 10.1111/apa.14291
• Yalçın, V. & Erden, Ş. (2018). Okul öncesi çocuklarının akıllı cihaz kullanma durumları üzerine ebeveyn algılarının incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 461-480. Doi: 10.17556/erziefd.404237
• Yasa, F. (2021). Çocuklara ait Youtube kanallarında yer alan reklamların özellikleri: Bir içerik analizi. 7th Internatıonal Mardın Artuklu Scıentıfıc Researches Conference. December10-12. http://acikerisim.pau.edu.tr/xmlui/handle/11499/39101 sayfasından 10 Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir.
• Yazıcı, E. & Gençer, E. (2016). Okul öncesi çocukların bilgi ve iletişim teknolojileriyle etkileşiminin bazı değişkenler yönünden incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi,24(5),2235-2252. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefdergi/issue/27735/317829 sayfasından 10 Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir.
• Yetim, G. & Sarıçam, H. (2016). Çizgi film programlarının çocuklara etkisi konusunda ailelerin bilgi ve farkındalık düzeylerinin incelenmesi. OPUS – Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 6(11), 341–364. https://dergipark.org.tr/tr/pub/opus/issue/26855/270461 sayfasından 10 Nisan 2022 tarihinde erişilmiştir.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Yıldız, C. (2016). 3-6 yaş çocuklarının tercih ettikleri çizgi filmlerdeki şiddet içeriklerinin analizi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 698–716. DOI: 10.17240/aibuefd.2016.16.2-5000194950
• Yin, R.K. (2014) Case study research design and methods (5th ed.) CA: SAGE.
• Zauderer, S. (2022). Average Human Attention Span By Age (Infographic). Cross River Therapy. https://www.crossrivertherapy.com/average-human-attention-span sayfasından 8 Kasım 2022 tarihinde erişilmiştir