A Qualitative Study on Factors Affecting School Principals' Organizational Commitment

Yıl 2023, Cilt: 43 Sayı: 3, 1995 - 2029, 30.12.2023

Ender Kazak , Ömer Bağrıyanık

https://doi.org/10.17152/gefad.1327110

Öz

The aim of this study is to find out the factors affecting the organizational commitment of school administrators and to offer solutions. The data were collected through interviews with 12 school administrators working in different types of schools in Düzce in the 2021-2022 academic year. Face-to-face interviews were made with the participants using the phenomenology pattern, which is included in the qualitative research form. The findings obtained from the interviews were interpreted with the content analysis technique. According to the findings, the factors that positively affect the dedication of school principals, such as positive school climate, parents' perspective on school, and academic success of students, come forward. Parents' perspectives on education and school come first among the negative factors affecting the dedication of school principals. Reasons such as the negative climate in the school, the academic failures of the students, the difficulties brought by the transportable education negatively affect the devotion of the school principals to the school and their profession. According to the results obtained, suggestions were made to make improvements in the economic and social rights of school principals and to define the job description of school principals based on competence and performance.

Anahtar Kelimeler

School principal, Organizational commitment, Qualitative research

Okul Yöneticilerinin Örgütsel Adanmışlıklarını Etkileyen Faktörler Üzerine Nitel Bir Çalışma

Öz

Bu araştırmanın amacı, okul yöneticilerinin örgütsel adanmışlığını etkileyen faktörleri belirlemek ve çözüm önerileri geliştirmektir. Veriler, 2021-2022 eğitim öğretim yılında, Düzce ilinde farklı tür okullarda görev yapan 12 okul yöneticisiyle yapılan görüşmeler aracılığıyla toplanmıştır. Nitel araştırma geleneği içerisinde yer alan fenomenoloji deseni kullanılarak katılımcılarla yüz yüze görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmelerden elde edilen bulgular içerik analizi tekniğiyle yorumlanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre yöneticilerin adanmışlığını olumlu olarak etkileyen faktörler, olumlu okul iklimi, velilerin okula bakış açısı, öğrencilerin akademik başarısı gibi nedenler öne çıkmıştır. Yöneticilerin adanmışlıklarını olumsuz etkileyen faktörlerin başında, velilerin eğitime ve okula bakış açıları gelmektedir. Okuldaki olumsuz iklim, öğrencilerin akademik başarısızlıkları, taşımalı eğitimin getirdiği zorluklar gibi nedenler de yöneticilerin okula ve mesleklerine olan adanmışlıklarını olumsuz etkilemektedir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, okul yöneticilerinin ekonomik ve sosyal haklarında iyileştirmeler yapılması ve okul yöneticiliğinin, yeterliğe ve performansa dayalı olarak görev tanımının yapılması önerilerinde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Okul yöneticisi, Örgütsel adanmışlık, Örgütsel bağlılık, Nitel araştırma

Kaynakça

• Ağraş, S., & Genç, E. (2018). Örgütsel bağlılık ve tükenmişlik sendromu ilişkileri. Karadeniz Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi, 2(1), 35-55.
• Akar, H. (2014). Okul yöneticilerinin örgütsel bağlılıklarının incelenmesi. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Eğitim Bilimleri Bölümü Sosyal Bilimler Dergisi, 4(8), 111-132.
• Andrew, A. (2017). Employees’ commitment and its impact on organizational performance. Asian Journal of Economics, Business and Accounting, 5(2), 1-13. DOI: 10.9734/AJEBA/2017/38396
• Aydemir, C., & Endirlik, H. (2019). İşe adanmışlığın bazı demografik değişkenler açısından incelenmesi: Bankacılık sektöründe bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(3), 1093-1107.
• Bayram, L. (2005). Yönetimde yeni bir paradigma: Örgütsel bağlılık. Sayıştay Dergisi, 59, 125-139. http://dx.doi.org/10.12973/jesr.2014.42.16
• Bozdemir, Y. (2014). Okul yöneticilerinin örgütsel adanmışlık düzeyleri ile problem çözme becerileri arasındaki ilişki. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(2), 287-307.
• Bozdoğan, C., & Gürcü, Ö. D. (2021). Örgütsel davranış. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Buluç, B. (2009). Sınıf öğretmenlerinin algılarına göre okul müdürlerinin liderlik stilleri ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 15(57), 5-34.
• Cohen, A. (2007). Commitment before and after: An evaluation and reconceptualization oforganizational commitment. Human Resource Management Review, 17(3), 336-354.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. 2nd Ed. Thousand Oaks, CA: Sage Publishers.
• Demir, B. (2013). Okul yöneticilerinin örgütsel bağlılık düzeyleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Okan Üniversitesi, İstanbul.
• Demirhan, G. (2010). Eğitim yöneticilerinin yönetsel tarzları ile öğretmenlerin adanmışlık ve tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişki. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Uşak Üniversitesi, Uşak.
• Faloye, D. O. (2014). Organizational commitment and turnover intentions: Evidence from Nigerian paramilitary organization. International Journal of Business & Economic Development, 2(3), 23-34.
• Gedik, A., & Üstüner, M. (2017). Eğitim örgütlerinde örgütsel bağlılık ve iş doyumu ilişkisi: bir meta analiz çalışması, E- Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8(2), 41-57.
• Gören, T. (2014). İlköğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyleri (Aydın ili örneği). Eğitim Bilimleri Dergisi, 40, 69-87. DOI: 10.15285/EBD.2014409743
• Grego-Planer, D. (2019). The relationship between organizational commitment and organizational citizenship behaviors in the public and private sectors. Sustainability 11, 1-20.
• Guay, R. P., Choi, D., Oh, I.-S., & Mitchell, M. (2015). Why people harm the organization and its members: Relationships among personality, Organizational commitment, and workplace deviance. Human Performance, 29(1), 1-36. https://doi.org/10.1080/08959285.2015.1120305
• Günaydın, C. (2021). Lider-üye iletişimi ile işe adanmışlık ilişkisi üzerine bir araştırma. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi İstanbul.
• Güven, H. (2010). İlköğretim okul müdürlerinin öğretmen performanslarını geliştirmek için kullandıkları yöntemler üzerine nitel bir araştırma. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
• Kaydelen, M. (2021). Okullarda liderlik kapasitesi ile öğretmenlerin mesleğe adanmışlık arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 10(4), 832-842.
• Majid, M. & Ibrahim, A. (2017). Measurement of organizational commitment and factors influencing the level of commitment of employees- an empirical investigation of higher education system. International Journal of Management & Business Studies, 7(1), 14-18.
• Mercurio, Z. A. (2015). Affective commitment as a core essence of organizational commitment: An ıntegrative literature review. Human Resource Development Review, 14(4), 1-26. https://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1177/1534484315603612
• Miško, D., Vagaš, M., Birknerová, Z., Tej, J., & Benková, E. (2021). Organizational commitment of human resources in the context of leadership styles in the organization. TEM Journal, 10(3), 1058‐1063.
• Oltulu, M. (2021). Ortaokul yöneticilerinin öğretmenler tarafından algılanan liderlik davranışları ve öğretmenlerin örgütsel adanmışlık düzeylerinin incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Onay, M. (2016). Yöneticilerin örgütsel bağlılıkları ve demografik özellikleri arasındaki ilişkileri incelemeye yönelik bir alan çalışması. Celal Bayar Üniversitesi Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 13(12), 77-90.
• Özkalp, E. ve B. Meydan. (2015). Schaufeli ve Bakker tarafından geliştirilmiş olan işe angaje olma ölçeğinin Türkçede güvenilirlik ve geçerliliğinin analizi. ISGUC the Journal of Industrial Relations and Human Resources, 17(3), 1-19.
• Özkaya, E. (2021). Öğretmen algılarına göre dönüşümcü liderlik ile örgütsel adanmışlık arasındaki ilişkinin analizi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Mardin Artuklu Üniversitesi, Mardin.
• Purkan, M., Musnadi, S., & Sakir, A. (2023). Analysis of the ınfluence of organizational citizenship behavior in mediating personality, organizational culture, and organizational commitment on employee performance of human capital management system (HCMS) 46 of PT. PLN (Persero) Aceh regional main unit. International Journal of Scientific and Management Research, 6(3) 104-116.
• Radosavljević, Z., Ćilerdžić, V., & Dragić, M. (2017). Employee organizational commitment. International Review, (No.1-2), 18-26. https://doi.org/10.5937/intrev1702018R
• Sırıklıgil, R. (2020). Eğitim kurumlarında liderlik kapasitesi ve örgütsel adanmışlık arasındaki ilişki. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
• Solmaz, B. (2018). Liderlik ve insan kaynakları üzerine nitel bir araştırma. Kara Harp Okulu Bilim Dergisi, 28, 21-45.
• Tan, Ç. (2016). İlköğretim okul yöneticilerinin takım liderlik davranışlarının öğretmenlerin iş doyumu, örgütsel adanmışlık ve örgütsel vatandaşlık düzeylerine etkisi, Ekev Akademi Dergisi, 20(68), 65-80.
• Tokmak, M. (2019). Algılanan üst yönetim desteğinin işe adanmışlık üzerine etkisi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 36, 273-290. doi: 10.30794/pausbed.457292
• Vatansever, Bayraktar, H., & Girgin, S. (2018). Türkiye’de 2005-2018 yılları arasında eğitim bilimleri alanında örgütsel adanmışlık konusunda yapılan lisansüstü çalışmaların incelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(77), 239-254.
• Yavan, Ö. (2016). Örgütsel davranış düzleminde adanmışlık. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25, 278-296.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Živković, A., Franjković, J., & Dujak, D. (2021). The role of organizational commitment in employee turnover in logistics activities of food supply chain., LogForum 17(1), 25-36. http://doi.org/10.17270/J.LOG.2021.536