Sosyobilimsel Konu Öğretiminde Modellemenin Öğrencilerin Çevre Bilinci Üzerindeki Etkileri

Yıl 2025, Cilt: 45 Sayı: 1, 115 - 168, 30.04.2025

Özgür Bulduk , Cemil Aydoğdu

https://doi.org/10.17152/gefad.1204102

Öz

Bu araştırmanın amacı sosyobilimsel konu öğretiminde model tabanlı sorgulama yaklaşımı uygulamalarının yedinci sınıf öğrencilerinin çevre bilinci üzerindeki etkisini incelemektir. Çalışma grubunu aynı okula devam eden deney grubundan 25, kontrol grubundan 28 yedinci sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada, “İnsan ve Çevre”ünitesi kapsamındaki sosyobilimsel konular fen öğretim programında belirtilen kazanımlara uygun olarak zenginleştirilmiş model tabanlı etkinliklerle deney grubundaki öğrencilere uygulanmıştır. Kontrol grubundaaynı konular eş zamanlı olarak, ders kitabında verildiği şekliyle ve anlatım, soru cevap gibi öğretmen merkezli öğretim yöntemleriyle ele alınmıştır. Karma yöntem desenleri sınıflandırmasındaki “yakınsayan paralel desen” in esas alındığı araştırmada nicel ve nitel veriler eş zamanlı olarak toplandıktan sonra ayrı ayrı analiz edilmiştir. Araştırmanın nicel veri toplama aracı “Çevre Bilinci Ölçeği”, nitel veri toplama araçları model raporları, öğrenciler tarafından oluşturulan çeşitli modeller, etkinlik kağıtları, etkinlik günlükleri, yarı yapılandırılmış görüşme formudur. Nicel verilerin analizinde T-testi, nitel verilerin analizinde içerik analizi ve betimsel analiz yöntemleri kullanılmıştır.Araştırma sonucunda sosyobilimsel konu öğretiminde model tabanlı sorgulama yaklaşımının zenginleştirilmiş model tabanlı etkinliklerle uygulandığı deney grubundaki öğrencilerin çevre bilincinin arttığı belirlenmiştir.Ayrıca öğrencilerin çoğunun süreçte belirtilmemiş olmasına rağmen uygulamada ele alınan konuların (sosyobilimsel konuların) özelliklerini doğru yorumladıkları belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sosyobilimsel konu , Modelleme , Model tabanlı sorgulama , Çevre bilinci

The Effects of Modeling on Students' Environmental Awareness in Teaching Socioscientific Issues

Öz

The reseach aims to examine the effect of model-based inquiry approach practices in teaching socio-scientific issues (SSI) on the environmental awareness of 7th grade students. The study group consists of 25 seventh-grade students from the experimental group who continue at the same school and 28 students from the control group.In line with the purpose of the study, the“Human and Environment” unit, which includes SSI,was selected to apply on sample groups. The activities designed with inquiry-based enriched modeling were applied to the experimental group, while the control group students were taught the same subjects simultaneously, following the textbook and using teacher-centered instructional methods such as narration and question-and-answer. In this study, the 'convergent parallel design' from the classification of mixed methods designs was employed, and both quantitative and qualitative data were collected simultaneously and analyzed separately. The 'Environmental Awareness Scale' was used as a quantitative data collection tool, while model reports, various models created by students, activity papers, activity diaries, and a semi-structured interview form served as qualitative data collection tools. T-test was used in the analysis of quantitative data, and content analysis and descriptive analysis methods were used in the analysis of qualitative data. The results of the research indicated that the environmental awareness of students in the experimental group, who engaged in enriched model-based activities using the model-based inquiry approach in teaching SSI, increased. The qualitative analysis findings of the study support the quantitative analysis findings.

Anahtar Kelimeler

Socioscientific issue , Modelling , Model-based inquiry , Environmental awareness

Kaynakça

• Ağar Öztürk, H. (2016).İlkokul öğrencilerinde sürdürülebilir çevre bilinci oluşturma.(Yüksek lisans tezi).İstanbul Aydın Üniversitesi, İstanbul.
• Akdaş, E. (2014). İlköğretim yedinci sınıf fen ve teknoloji dersi insan ve çevre ünitesinde yaşam temelli öğrenme modelini kullanmanın akademik başarı, tutum ve kalıcılık üzerine etkisi.(Yüksek lisans tezi), Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Aktan, M. B. (2013).Pre-service science teachers’ views and content knowledge about models and modeling.Education and Science, 38(168), 398-410.
• Aktan, M.B., Kaynak, S., Abdüsselam, Z. ve Ardoğan, E. (2019).Güncel fen öğretim programları ve ders kitaplarında model ve modelleme kavramlarının analizi.Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 8 (1), 44-69. doi: 10.30703/cije.450242
• Alaçam-Akşit, A. C. (2011).Sınıf öğretmeni adaylarının sosyobilimsel konularla ve bu konuların öğretimiyle ilgili görüşleri. (Yüksek lisans tezi), Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Altın A., Tecer S., Tecer L., Altın S., Kahraman B.F. (2014). Environmental awareness level of secondary school students: A case study in Balıkesir (Türkiye). Procedia Social and Behavioral Sciences, 141, 1208-1214. doi:10.1016/j.sbspro.2014.05.207
• American Association for the Advancement of Science [AAAS]. (1990). Science for all Americans. New York: Oxford University Press.
• Arı E., Yılmaz V. (2017). Effects of environmental illiteracy and environmental awareness among middle school 
students on environmental behavior.Environment Development and Sustainability, 19(5), 1779-1793.
doi:10.1007/s10668-016-9826-3
• Atabey, N. (2016). Sosyo-bilimsel konu temelli bir ünitenin geliştirilmesi: 7. Sınıf öğrencilerinin konu alan bilgisi ve argümantasyon nitelikleri. (Doktora tezi).Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Muğla.
• Aydın, G., Sarıbaş, D., Özalp D. ve Yılmaz, Ş. (2021).Biyoloji öğretmenlerinin sosyo-bilimsel konuların öğretiminde yönelik görüşlerinin incelenmesi.Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 161-181.doi: 10.17860/mersinefd.827736
• Batı, K. ve Kaptan, F. (2017).Model tabanlı sorgulama yaklaşımının, öğrencilerin bilimin doğası görüşlerine etkisi.Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2), 427-450.doi: 10.16986/HUJE.2016016713
• Baumfalk, B., Bhattacharya, D., Vo, T., Forbes, C., Zangori, L. & Schwarz, C. (2018).Impact of model-based science curriculum and instruction on elementary students’ explanations for the hydrosphere.J Res Sci Teach, 1-28. doi: 10.1002/tea.21514
• Buckley, B. C.. Gobert, J. D. & Chistie, M. T. (2002). ‘Model-based teaching and learning with hypermodels: what do they learn? How do they learn? How do we know?’, Paper presented at the American Educational Research Association, New Orleans.
• Bulduk, Ö. (2022).Sosyo-bilimsel konu öğretiminde modellemenin öğrencilerin çevre bilinci ve mantıksal düşünme becerilerine etkisi. (Doktora tezi), Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Candan, S. (2015). Öğretmen adaylarına çevre bilinci kazandırmada çevre dostu birey etkinlik paketinin etkililiği.(Doktora tezi), Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Christenson, N. & Walan, S. (2022). Developing pre-service teachers’ competence in assessing socioscientific argumentation. Journal of Science Teacher Education, 1-23.doi:10.1080/1046560X.2021.2018103
• Chung, Y., Yoo, C., Kim, S., Lee, H., & Zeidler, D. L. (2016). Enhancing students communication skills in the science classroom through socioscientific issues. International Journal of Science and Mathematics Education, 14 (1), 1-27.
• Clement, J. (1989). Learning via model construction and criticism: Protocol evidence on sources of creativity in science. In J. Glover, R. Ronning, & C. Reynolds (Eds.), Handbook of creativity: Assessment, theory and research, (pp. 341-381). New York: Plenum. Retrieved fromhttps://people.umass.edu/clement/pdf/Learning
• Clement, J. (2000). Model based learning as a key research area for science education. International Journal of Science Education, 22(9), 1041-1053.
• Creswell, J. W., & Clark, V. L. P. (2011). Designing and conducting mixed methods research. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Creswell, J.W. (2017). Araştırma deseni: Nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları.(Çev. Demir, S. B.).Ankara: Eğiten Kitap Yayıncılık.(Orijinal çalışmanın yayın tarihi, 2014).
• Çapkınoğlu, E., Yılmaz, S. & Leblebicioğlu, G. (2020). Quality of argumentation by seventh-graders in local socioscientific issues. Journal of Research in Science Teaching, 57, 827-855.doi:10.1002/tea.21609
• Danusso, L., Testa, I., & Vicentini, M. (2010). Improving prospective teachers' knowledge about scientific models and modelling: Design and evaluation of a teacher education intervention. International Journal of Science Education, 32(7), 871-905.doi: 10.1080/09500690902833221
• Dedebaş, E. (2017). An investigation of fifth grade students’ behaviors and difficulties through multiple implementation of model eliciting activities. (Yüksek lisans tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara
• Demir, A. (2017). Modellemeye dayalı etkinliklerin beşinci sınıf öğrencilerinin heyelan konusundaki informal muhakemelerinin ve argümanlarının gelişimine etkisi (Yüksek lisans tezi). Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Rize.
• Demirçalı, S. ve Selvi, M. (2022).Effects of model-based science education on students’ academic achievement and scientific process skills.Journal of Turkish Science Education, 19(2), 545-558.doi: 10.36681/tused.2022.136
• Demirkazan, Y. K., Kalik, G. ve Ocal, K. (2018). 7. Sınıf Fen bilimleri ders kitabı. MEB Yayinlari.
• Durmaz, H. ve Seçkin-Karaca, H. (2020).Sosyobilimsel konulara dayalı fen eğitiminin 7.Sınıf öğrencilerinin sosyobilimsel konulara bakış açıları, bilimsel ve yansıtıcı düşünme becerileri üzerine etkisi.Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 21-49.
• Ergin, İ., Özcan, İ. ve Sarı, M. (2011).Ortaöğretim fen öğretmenlerinin bilimsel model ve modellemeler hakkındaki görüşleri.e-Journal of New World Sciences Academy Education Sciences, 1C0441, 6 (3), 2281-2300.
• Erten, S. (2005).Okul öncesi öğretmen adaylarında çevre dostu davranışların araştırılması.Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 91-100.
• Erten, S. (2012).Türk ve Azeri öğretmen adaylarında çevre bilinci.Eğitim ve Bilim, 37, 88-100.
• Forbes, C.T., Vo, T., Zangori, L.,& Schwarz, C. (2015). Using models scientifically: scientific models help students understand the water cycle. Science and Children, 53(2),42-49. doi:10.2505/4/sc15_053_02_42
• Friedrichsen, P. J., Sadler, T. D., Graham, K., Brown, P. (2016). Design of a socio-scientific issue curriculum unit: Antibiotic resistance, natural selection, and modeling. International Journal of Designs for Learning, 7(1), 1-18.doi:10.14434/ijdl.v7i1.19325
• Gabarda-Mallorqui A., Fraguell R.M., Ribas A. (2018). Exploring Environmental Awareness And Behavior Among Guests At Hotels That Apply Water- Saving Measures. Sustainability, 10(5), 1305.doi:10.3390/su10051305
• Garrecht, C., Eckhardt, M., Höffler, T.N., & Harms, U. (2020). Fostering students’ socioscientific decision- making: exploring the effectiveness of an environmental science competition. Disciplinary and Interdisciplinary Science Education Research, 2 (5), 1-16.doi:10.1186/s43031-020-00022-7
• Gilbert, J. K. (2004). Models and modeling: routes to a more authentic science education. International Journal of Science and Mathematics Education, 2, 115-130.
• Gilbert, J. K., Boulter, C. & Rutherford, M. (1998). Models in explanations, Part 1: Horses for courses?.International Journal of Science Education, 20(1), 83-97.doi:10.1080/0950069980200106
• Gilbert, J., & Justi, R. (2016). Modelling-based teaching in science education (Vol. 9): Springer.
• Green, S. B., & Salkind, N. J. (2012). Using SPSS for Windows and Macintosh: Analyzing and understanding data (6th edition), New Jersey: Pearson.
• Güder, Y. & Gürbüz, R. (2017). Teaching concepts through interdisciplinary modeling problem: Energy conservation. Elementary Education Online, 16(3), 1101-1119.doi: 10.17051/ilkonline.2017.330245
• Gülhan, F. (2012). Sosyo-bilimsel konularda bilimsel tartışmanın 8.sınıf öğrencilerinin fen okuryazarlığı, bilimsel tartışmaya eğilim, karar verme becerileri ve bilim-toplum sorunlarına duyarlılıklarına etkisinin araştırılması. (Yüksek lisans tezi), Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Halloun, I. (2006). Modelling theory in science education. Dordrecht, The Netherlands: Springer.
• Hallström, J. & Schönbom, K. J. (2019). Models and modelling for authentic STEM education: reinforcing the argument. International Journal of STEM Education, 6 (22), 2-10.
• Han-Tosunğlu, Ç. ve İrez, S. (2019). Sosyobilimsel konuların öğretimi için pedagojik bir model.Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 9(3), 384-401.doi:10.5961/jhes.2019.340
• Handayani, W., Ariescy, R. R., Cahya, F. A., Yusnindi, S. I. & Sulistyo, D. A. (2021). Literature review: environmental awareness and pro-environmental behavior. Nusantara Science and Technology Proceedings, 170–173. doi:10.11594/nstp.2021.0925
• Harlen, W. (2004). Evaluating inquiry-based science developments: A paper commissioned by the National Research Council in preparation for a meeting on the status of evaluation of inquiry-based science education. Washington, DC: National Academy of Sciences.
• Harlen, W. (2013). Inquiry-based learning in science and mathematics.Rewiev of Science, Mathematics and ICT Education, 7(2), 9–33.
• Harrison, A. G., & Treagust, D. F. (1998). Modelling in science lessons: are there better ways to learn with models? School Science and Mathematics, 98(8), 420-429. doi:10.1111/j.1949-8594.1998.tb17434.x
• Harrison, A. G.,& Treagust, D. F. (2000). A typology of school science models.International Journal of Science Education, 22(9), 1011-1026.doi:10.1080/095006900416884
• Hestenes, D. (1987). Toward a modeling theory of physics instruction.Am. J. Phys., 55(5), 440-454. doi:10.1119/1.15129
• Huberman, M., & Miles, M. B. (2002).The qualitative researcher’s companion. Sage.
• Justi, R. S., & Gilbert, J. K. (2002). Modelling, teachers’s views on the nature of modelling, and implications for the education of modellers.International Journal of Science Education, 24(4), 369-387.doi:10.1080/09500690110110142
• Kan, H., Yan, S., Pan, Y., Yin, D., Zhang, J., & Wang, J. (2022). Analysis of high school students' scientific modelling ability measures and their impact pathways.Jounal of Science Education, 23(2), 343-367.http://www.chinakxjy.com/downloads/V23-2022-2/V23-2022-2-9.pdf adresinden erişilmiştir.
• Karışan, D., & Türksever, F. (2017). Bilim uygulamaları dersinin sosyo-bilimsel konular bağlamında öğretilmesinin öğrencilerin bilim- toplum sorunlarına duyarlılıklarına etkisinin incelenmesi, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10, 363-387. doi:10.12780/usaksosbil.373872
• Keleş, Ö., Uzun, N. ve Varnacı-Uzun, F. (2010).Öğretmen adaylarının çevre bilinci, çevresel tutum, düşünce ve davranışlarının doğa eğitimi projesine bağlı değişimi ve kalıcılığının değerlendirilmesi.Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9(32), 384-401.
• Kinskey, M., & Zeidler, D. (2021).Elementary preservice teachers’ challenges in designing and implementing socioscientific issues-based lessons.Journal of Science Teacher Education, 32(3), 350-372.doi:10.1080/1046560X.2020.1826079
• Klosterman, M. L.,& Sadler, T. D. (2010). Multi-level assessment of scientific content knowledge gains associated with socioscientific issues-based instruction. International Journal of Science Education, 32 (8), 1017-1043.
• Lesh, R., & Doerr, H. M. (2003). Beyond constructivism: Models and modeling perspectives on mathematics problem solving, learning, and teaching, Lawrence Erlbaum Associates.
• Malone, K. L., & Schuchardt, A. (2023). Modelling-based pedagogy as a theme across science disciplines–Effects on scientific reasoning and content understanding. European Journal of Science and Mathematics Education, 11(4), 717-737.doi:10.30935/scimath/13516
• Martin, D. J. (2009).Elementary science methods: A constructivist approach. USA: Delmar Publisher, An International Thomson Publishing Company.
• Martini, M., Widodo, W., Qosyim, A., Mahdiannur, M. A., & Jatmiko, B. (2021). Improving undergraduate science education students’ argumentation skills through debates on socioscientific issues. Journal Pendidikan IPA Indonesia, 10(3), 428-438.doi:10.15294/jpii.v10i3.30050
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB-a] (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı. (ilkokul ve ortaokullar 3, 4, 5, 6, 7 ve 8). Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB-b] (2018). Bilim uygulamaları dersi öğretim programı. (ilkokul ve ortaokullar 3, 4, 5, 6, 7 ve 8). Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB] (2000). Tebliğler Dergisi, Cilt:63, Kasım 2000, sayı:2518. http://tebligler.meb.gov.tr/index.php/tuemsayilar/viewcategory/64-2000 adresinden erişilmiştir.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB] (2005). İlköğretim fen ve teknoloji (6, 7 ve 8. Sınıflar) öğretim programı.Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB] (2013). İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı.Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• National Research Council. (1996). National science education standards. Washington, DC: The National Academies Press. Retrieved fromhttp://nap.edu/catalog/4962.html
• National Research Council. (2012). A framework for k-12 science education: practices, crosscutting concepts, and core ideas. Washington, DC: The National Academies Press. Retrieved fromhttp://nap.edu/catalog/13165.html
• Nuangchalerm, P., & Kwuanthong, B. (2010). Teaching ‘global warming’ through socioscientific issue- based instruction. Asian Social Science, 6(8), 42-47.
• Ottander, K., & Simon, S. (2021). Learning democratic participation? Meaning-making in discussion of socioscientific issues in science education. International Journal of Science Education, 43(12), 1895-1925.doi:10.1080/09500693.2021.1946200
• Ören, F. Ş., Karapınar, A., Sarı, K. Ve Demirer, T. (2023). Teaching socioscientific issues through scientific scenarios: A case evaluation based on secondary school students’ views. Bartın University Journal of Faculty of Education, 12(1), 124-145.doi:10.14686/buefad.988894
• Özcan, E. (2019). Sosyo-bilimsel argümantasyon yönteminin öğrencilerin bilgileri günlük hayatla ilişkilendirme düzeylerine, girişimciliklerine ve sürdürülebilir fen bilimlerine yönelik tutumlarına etkisi. (Doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Öztürk, E. (2013). Uluslararası bir çevre eğitimi projesinin fen ve teknoloji öğretmen adaylarının çevre bilincine etkisi.(Doktora tezi), Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Peel, A., Zangori, L., Friedrichsen, P., Hayes, E., & Sadler, T. D. (2019). ‘Students’ model- based explanations about natural selection and antibiotic resistance through socio-scientific issues-based learning. International Journal of Science Education, 41(4), 510-532.doi:10.1080/09500693.2018.1564084
• Pramita, F., Taufik, M., Jumailah, Ikal, I., Subroto, G. (2023). The significance of environmental awareness for protecting nature and cherishing the earth.BIO Web of Conferences, 79, 01001, ICOME 2023, Doi:10.1051/bioconf/20237901001
• Presley, M. L., Sickel, A. J., Muslu, N., Merle -Johnson, D., Witzig, S. B., İzci, K. & Sadler, T. D. (2013). A framework for socioscientific issues based education. Science Educator, 22 (1), 26-32.
• Rea-Ramimez, M.A., Clement, J. & Nunez-Oviedo, M.C. (2008). An instructional model derived from model construction and criticism theory. In J. Clement and M. A. Rea-Ramimez (Eds.), Model Based Learning and Instruction in Science, (pp. 23-43). New York: Springer.
• Sadler, T. D. (2004). Informal reasoning regarding socioscientific issues: A critical review of research. Journal of research in Science Teaching, 41(5), 513-536.doi:10.1002/tea.20009
• Sadler, T. D. (2011). Socio-scientific issues-based education: What we know about science education in the context of SSI. In T. D. Sadler (Ed.), Socio-scientific issues in the classroom: Teaching, learning and research, (pp. 355-369). Springer: Netherlands.
• Sadler, T. D., Foulk, J. A., & Friedrichsen, P. J. (2017). Evolution of a model for socio-scientific issue teaching and learning.International Journal of Education in Mathematics Science and Technology , 5 (2), 75-87.doi:10.18404/ijemst.55999
• Sadler, T. D., Klosterman, M. L., & Topçu, M. S. (2011). Learning Science Content and Socio-scientific reasoning through classroom explorations of global climate change. In Sadler, T. D. (Ed.) Socio-scientific issues in the classroom: Teaching, Learning ande Research. (pp. 45-77). Springer.
• Sadler, T. D., & Zeidler, D. L. (2005). The significance of content knowledge for informal reasoning regarding socioscientific issues: Applying genetics knowledge to genetic engineering issues. Science Education, 89, 71-93. doi:10.1002/sce.20023
• Sarı Ay, Ö. (2017). Yaşam temelli fen eğitiminin öğrenci başarısına ve çevre bilinci üzerine etkisi.(Doktora tezi), Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Sarıkaya, E. (2018). Development and implementation of the socioscientific issue-based unit plan in the context of effects of pesticide use in agriculture and collapsing bee hives.. (Yüksek lisans tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Sarıkaya, R., Selvi, M. ve Doğan Bora, N. (2004). Mitoz ve mayoz bölünme konularının öğretiminde model kullanımının önemi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 12 (1), 85-88.
• Schwarz, C. V., Reiser, B. J., Davis, E. A., Kenyon, L., Ache’r, A., Fortus, D., Shwartz, Y., Hug, B. & Krajcik, J. (2009). Developing a learning progression for scientific modeling: making scientific modeling accessible and meaningful for learners, Journal of Science and Teaching Education, 46(6), 632-654.doi:10.1002/tea.20311
• Şahin, N. F., Cerrah, L., Saka, A. ve Şahin, B. (2004).Yüksek öğretimde öğrenci merkezli çevre eğitimi dersine yönelik bir uygulama.Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(3), 113-128.
• Şimşek, F. & Hamzaoğlu, E. (2020). Modellerle zenginleştirilmiş fen öğretiminin akademik başarı, kalıcılık ve tutum üzerine etkisi. Kastamonu Education Journal, 28 (3), 1333-1344. doi:10.24106/kefdergi.3899
• Tashakkori, A., & Creswell, J. (2007). The new era mixed methods, Journal of Mixed Methods Research, 1, 3-7. doi:10.1177/2345678906293042
• Topçu, M. S. (2011).Turkish elementary student teachers’ epistemological beliefs and moral reasoning.European Journal of Teacher Education, 34(1), 99-125.doi:10.1080/02619768.2010.534132
• Topçu, M. S. (2015).Sosyobilimsel konular ve öğretimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık
• Topçu, M. S., Muğaloğlu, E. Z. ve Güven, D. (2014). Fen eğitiminde sosyobilimsel konular: Türkiye örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(6), 1-22.doi:10.12738/estp.2014.6.2226
• Topçu, M.S. (2010). Development of attitudes towards socioscientific issues scale for undergraduate students. Evaluation and Research in Education, 34 (1), 99-125.doi:10.1080/09500791003628187
• Türküm, A. S. (2006). Çağdaş toplumda çevre sorunları ve çevre bilinci.https://docplayer.biz.tr/21858300-Cagdas-toplumda-cevre-sorunlari-ve-cevre-bilinci.htmladresinden erişilmiştir.
• Ünal, G. ve Ergin, Ö. (2006).Fen eğitimi ve modeller.Milli Eğitim, 171 (Yaz), 188- 196.
• Valeeva, R., Biktagirova, G., Lesev, V., Mikhailenko, O., Skudareva, G., & Valentovinis, A. (2023). Exploring the impact of modeling in science education: A systematic review. EURASIA Journal of Mathematics, Science and Technology Education,19(6).doi: 10.29333/ejmste/13268
• Wood, W. B. (2003). Inquiry-based undergraduate teaching in the life sciences at large research universities: A perspective on the boyer commission report. Cell Biology Education, 2(2), 112-116. doi:10.1187/cbe.03-02-0004
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011).Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, K., Sipahioğlu, Ş. & Yılmaz, M. (2000).Çevre bilimi. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Zangori, L. & Forbes, C.T. (2016). Development of an empirically based learning performances framework for third-grade students’ model-based explanations about plant processes. Science Education, 100(6), 961-982. doi:10.1002/sce.21238
• Zangori, L., Ke, L., Sadler, T. D., & Peel, A. (2020). Exploring primary students causal reasoning about ecosystems. International Journal of Science Education, 42(11), 1799-1817.doi:10.1080/09500693.2020.1783718
• Zangori, L., Peel, A., Kinslow, A., Friedrichsen,P.,& Sadler, T. D. (2017). Student development of model-based reasoning about carbon cycling and climate change in a socio-scientific issues unit.Journal of Research and Science Teaching,54(10), 1249-1273.doi:10.1002/tea.21404
• Zangori, L., Vo, T., Forbes, C. T., & Schwarz, C. V. (2017). Supporting 3 rd- grade students model- based explanations about groundwater: a quasi- experimental study of a curricular intervention. International Journal of Science Education, 39(11), 1421-1442.doi:10.1080/09500693.2017.1336683
• Zeidler, D. L. (2014). Socioscientific issues as a curriculum emphasis: Theory, research and practice. In S. K. Abell & N. G. Lederman (Eds.), Handbook of research on science education, Volume II (pp. 697-725). Mahwa, NY: Routledge, Taylor and Francis.
• Zeidler, D. L., Herman, B. C., & Sadler, T. D. (2019).New directions in socioscientific issues research.Disciplinary and Interdisciplinary Science Education Research, 1(11), 1-9.doi:10.1186/s43031- 019-0008-7
• Zeidler, D. L., Walker, K. A., Ackett, W. A., & Simmons, M. L. (2002). Tangled up in views: Beliefs in the nature of science and responses to socioscientific dilemmas. Science Education, 86(3), 343-367.doi:10.1002/sce.10025
• Zorlu, Y. (2016). Ortaokul fen ve teknoloji dersinde işbirlikli öğrenme modeli ve modellemeye dayalı öğretim yöntemine dayalı etkinliklerin öğrencilerin öğrenmeleri üzerindeki etkileri. (Doktora tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum.