Sinemada Kuleshov Etkisi ve Sosyal Medya: Kavramsal Bir Tartışma

Yıl 2025, Cilt: 6 Sayı: 4, 1117 - 1133, 20.12.2025

Nil Gürel , Mustafa Sami Mencet

https://doi.org/10.5281/zenodo.18006034

Öz

Lev Kuleshov’un 1920’lerde ortaya koyduğu ve sinematik anlamın tek bir karenin ötesinde montajla üretildiğini ortaya koyan “Kuleshov Etkisi” neredeyse bir asır sonra da yapay zekanın kurgusal gerçekliğinde karşımıza çıkmaktadır. Sinemaya özgü bir kavram olan Kuleshov Etkisi’yle izleyiciye iletilen farklı anlamlar günümüzün teknolojisinde farklı yöntemlerle dönüşerek yeni bir boyut kazanmaktadır. Çalışmada Instagram üzerinden görsel eşleşme, metinsel bağlam oluşturma, kişiye özel algoritma akışı gibi farklı kurgu stratejilerini içeren farklı örnekler göstergebilimsel çözümlemeyle analiz edilmiştir. Bulgular, açıklama metinleri, kullanılan görsel renk filtreleri, farklı zaman ve mekanlara ait görüntülerin montajı vb. anlamın inşasını etkilerken yaratılan yeni kurgu gerçekliği manipüle etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kuleshov Etkisi , Sosyal Medya , Yapay Zeka , Kurgu , Görsel İletişim.

Kaynakça

• Atulkar, A vd. “A Brief History and Systematic Review on Editing Techniques for Film Making”. 121-132, 2022.
• Aydogan, Turkan. “Sosyal Medya Bilinçsizliği ve Kontrol Mekanizması”. https://doi.org/10.5281/ZENODO.14973672
• Baranowski, Andreas M - Hecht, Heiko. “The auditory Kuleshov effect: Multisensory integration in movie editing”. Perception 46/5 (2017), 624-631.
• Barratt, Daniel vd. “Does the Kuleshov Effect Really Exist? Revisiting a Classic Film Experiment on Facial Expressions and Emotional Contexts”. Perception 45/8 (Ağustos 2016), 847-874. https://doi.org/10.1177/0301006616638595
• Baudrillard, Jean. Simülakrlar ve simülasyon. Dokuz Eylül Yayınları Ankara, Turkey, 1998.
• Calbi, Marta vd. “How context influences our perception of emotional faces: A behavioral study on the Kuleshov effect”. Frontiers in psychology 8 (2017), 1684.
• Cao, Zhengcao vd. “Reexamining the Kuleshov Effect: Behavioral and Neural Evidence from Authentic Film Experiments”. ed. Michael B. Steinborn. PLOS ONE 19/8 (05 Ağustos 2024), e0308295. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0308295
• Carroll, Noël. “Toward a theory of point-of-view editing: Communication, emotion, and the movies”. Poetics Today, 123-141.
• Cook, David A. “Some structural approaches to cinema: A survey of models”. Cinema Journal 14/3 (1975), 41-54.
• Crippen, Matthew. “Aesthetics and action: situations, emotional perception and the Kuleshov effect”. Synthese 198/Suppl 9 (2021), 2345-2363.
• Levin, Daniel T. - Baker, Lewis J. “Bridging Views in Cinema: A Review of the Art and Science of View Integration”. WIREs Cognitive Science 8/5 (Eylül 2017), e1436. https://doi.org/10.1002/wcs.1436 Mitry, Jean. The aesthetics and psychology of the cinema. Indiana University Press, 1997.
• Mobbs, Dean vd. “The Kuleshov Effect: the influence of contextual framing on emotional attributions”. Social cognitive and affective neuroscience 1/2 (2006), 95-106.
• Monstre. Azize Teresa’nın Vecdi (Mektup 2025). https://www.instagram.com/mo_n_stre/
• Mulloor, John. What if Michael Jackson visited India to meet Mahatma Gandhi (Mektup 2025). https://www.instagram.com/p/DN227OyZoBc/?img_index=1
• Nişancı, İlkay. “KURGUNUN GÜNCEL SORUNSALI: EISENSTEIN’IN DİKEY KURGUSUNUN EVRİMİ”. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi| Istanbul University Faculty of Communication Journal 41 (2011), 63-80.
• Prince, Stephen - Hensley, Wayne E. “The Kuleshov effect: Recreating the classic experiment”. Cinema Journal 31/2 (1992), 59-75.
• Schiff, Kaylyn Jackson vd. “The Liar’s Dividend: Can Politicians Claim Misinformation to Evade Accountability?” American Political Science Review 119/1 (2025), 71-90. https://doi.org/10.1017/S0003055423001454
• Zhang, Xinrong vd. “AI Video Editing: a Survey”. ENGINEERING, 04 Şubat 2022. ENGINEERING, DOI.org (Crossref). Erişim 16 Aralık 2025. https://doi.org/10.20944/preprints202201.0016.v2