Üniversite Öğrencilerinin Gençlik Liderlik Özellikleri ile Sosyal - Duygusal Yetkinlikleri Arasındaki İlişki

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 29, 30 - 55, 29.04.2023

Şükran Bingöl , Veysel Okçu

https://doi.org/10.52528/genclikarastirmalari.1123344

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmanın gayesi, üniversitesine devam eden öğrencilerin gençlik liderlik özellikleri ile sosyal-duygusal yetkinlikleri arasında bir ilişki olup olmadığını belirlemektir. İlişkisel tarama modeli kullanılarak yapılan araştırmada, veri toplama aracı olarak “Gençlik Liderlik Özellikleri” ve “Sosyal Duygusal Yetkinlik” ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada, üniversite öğrencilerinin genel olarak gençlik liderlik özelliklerine “sıklıkla”, sosyal duygusal yetkinliklerine ise “yüksek” düzeyde sahip oldukları belirlenmiştir. Yapılan analiz sonucunda, üniversite öğrencilerinin gençlik liderlik özellikleri ile sosyal-duygusal yetkinlikleri arasında pozitif yönlü ve yüksek düzeyde ilişki olduğu saptanmıştır. Ayrıca öğrencilerin gençlik liderlik özellikleri ile sosyal-duygusal yetkinlikliğin anlatımcılık ve uyumluluk alt boyutları arasında ise pozitif yönlü ve yüksek düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Regresyon analiz sonucunda ise üniversite öğrencilerinin gençlik liderlik özelliklerinin sosyal duygusalyetkinlik düzeylerini anlamlı bir şekilde yordadığı tespit edilmiştir. Genel olarak üniversite öğrencilerinin gençlik liderlik özellikleri öğrencilerin sosyal-duygusal yetkinlik düzeylerine ait toplam varyansın %61’ini açıkladığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Liderlik, Gençlik Liderlik, Sosyal-Duygusal Yetkinlik, Üniversite Öğrencileri, Siirt

The Relationship Between Youth Leadership Characteristics and Social Emotional Competences of University Students

Öz

The purpose of the current study is to determine whether there is a relationship between youth leadership characteristics and social emotional competences of students attending university. The “Youth Leadership Traits” and “Social Emotional Competence” scales were used as data collection tools. The study employed the survey model. As a result of the study, it was determined on the basis of the perceptions of the university students that they have the youth leadership characteristics “often” and social-emotional competencies at “high” level. It was also determined that there is a positive, high and significant correlation between the youth leadership characteristics and social emotional competences of the students attending the university. In addition, it was determined that there is a positive, high and significant correlation between the youth leadership characteristics of the students and the compatibility and expressiveness sub-dimensions of their social emotional competences. As a result of the regression analysis, it was determined that the youth leadership characteristics of the university students in general significantly predict their social emotional competency levels. In general, it was concluded that 61% of the variance in the social emotional competences of the university students is explained by their youth leadership characteristics.

Anahtar Kelimeler

Leadership, Youth Leadership, Social Emotional Competence, University Students, Siirt

Kaynakça

• Adair, J. (2011). Decision making and problem solving strategies. London: KoganPage.
• Akdemir, T. (2007). Kara Harp Okulunda okuyan ve olimpik spor takımlarında yer alan 4. sınıf öğrencilerle, yer almayan öğrencilerin liderlik özelliklerinin araştırılması. (Yayımlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Amirianzadeh, M. M. (2012). Hexagon theory-student leadership development. Procedia-Social And Behavioral Sciences, 31, 333- 339.
• Arslan Yalçın, D.(2009). Turkish Validation of the Social Competence and Behavior Evaluation Scale (SCBE-30). (Unpublished Master Thesis). Boğaziçi University, Institute Social Sciences, İstanbul.
• Asher, S. R., Parker, J. G., and Walker, D. L. (1998). Distinguishing Friendship From Acceptance: Implications for Intervention and Assessment. New York, NY: Cambridge University Press.
• Avcı A.(2016). Okul müdürlerinin liderlik biçimlerinin eğitim örgütleri açısından etkileri. FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 7, 85-108.
• Ay, İ. (2019). Sosyal duygusal yetkinlik ölçeği’nin Türkçeye uyarlanması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Baker, J. A. (1999). Teacher-student interaction in urban at-risk classrooms: Differential behavior, relationship quality, and student satisfaction with school. Elementary School Journal, 100, 57-70.
• Bayturan, A.F. (1995). Gencin psiko-sosyal gelişimi üzerinde farklı serbest zaman kuruluşlarının etkileri ve gençlik liderinin niteliği.(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Bennis, W. (2009). On becoming a leader. New York: Perseus Books Group.
• Birol, Z. H. (2005). Fen lisesi ve sosyal bilimler lisesi öğrencilerinin mükemmelliyetçilik, benlik saygısı, liderlik özelliklerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Bozkurt, E. (2016). Okul öncesi çocuklarının duyguları anlama becerileri ile sosyal yetkinlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Bruni, P. T. (2020). Social-emotional expertise (SEE): Interoception, person perception, and granularity. (Unpublished Thesis). Vanderbilt University, Italy.
• Bülbül, A. (2019).Gençlik ve spor bakanlığı, gençlik liderlerinin “lider yönetici ve gönüllülük”davranışlarının motivasyonel faktörler açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kocaeli.
• Cafoğlu, Z. ve Okçu, V. (2013). Gençlik sorunları: Siirt ili örneği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 43 (12), 82-115.
• Cansoy, R. (2015). Türkiye'de ortaöğretim okullarındaki öğrencilerin gençlik liderlik özelliklerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Cansoy, R. ve Turan, S. (2016). Gençlik liderlik özellikleri ölçeği: Güvenirlik ve geçerlik çalışması. Türkiye Eğitim Dergisi,1(1), 19-39.
• Carney, D. R. and Harrigan J.A. (2003). It takes one to know one: Interpersonal sensitivity is related to accurate assessments of others’. Interpersonal Sensitivity, 3, 194-200.
• Chan, D. W. (2000). Assessing leadership among chinese secondary students in Hong Kong: The use of the roets rating scale for leadership. Gifted Child Quarterly, 44(2), 115-122.
• Conner, J., and Strobel, K. (2007). Leadership development: An examination of individual and programmatic growth. Journal of Adolescent Research, 22(3), 275-297.
• CMU[Central Michigan University]. (2004). Leadership Competency Model. http://www.chsbs.cmich.edu/leader_model/CompModel/EDUMAIN.htm, (Erişim tarihi 2.10.2019).
• Çakıcı, D. (2010). Spor lisesi ve genel lise 9. ve 10. sınıf öğrencilerinin sosyal yetkinlik beklentisi ve özsaygı düzeylerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Çelik, C. ve Sünbül, Ö. (2008). Liderlik algılamalarında eğitim ve cinsiyet faktörü: Mersin ilinde bir alan araştırması. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(3), 49-66.
• Çelikkaleli, Ö. (2014). Ergenlerde bilişsel esneklik ile akademik, sosyal ve duygusal yetkinlik inançları arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, 39(176), 347-354.
• Çorbacı Oruç, A. (2008). 6 Yaş çocuklarında sosyal yeterliliğin, akran ilişkilerinin ve sosyal bilgi işleme sürecinin değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• DeLay, D., Zhang, L., Hanish, L. D., Miller, C. F., Fabes, R. A., Martin, C. L., etal. (2016). Peer influence on academic performance: A social network analysis of social-emotional intervention effects. Prev. Sci. 17, 903-913.
• Delice, M. ve Günbeyi, M. (2013). Duygusal zekâ ve liderlik ilişkisinin incelenmesi: Polis teşkilatı örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27(1), 209-239.
• Dempster, N., Stevens, E. and Keeffe, M. (2011). Student and youth leadership: A focused literature review. Leading and Managing, 17(2), 1.
• DePaoli, J. L.- Atwell, M. N. and Bridgeland, L. (2017). Ready to lead: a national principal survey on how social and emotional learning can prepare children and transform schools. Washington, DC: Civic Enterprises and Hart Research Associates for CASEL.
• Dhuey, E., & Lipscomb, S. (2008). What makes a leader? Relative age and high school leadership. Economics of Education Review, 27, 173-183.
• Derks, J., Lee, N. C., and Krabbendam, L. (2014). Adolescent trust and trustworthiness: role of gender and social value orientation. Journal of Adolescence,37, 1379- 1386. doi: 10.1016/j.adolescence.2014.09.014
• Dugan, J. P. ve Komives, S. R. (2007). Developing leadership capacity in college students: Findings from a national study. A report from the multi-institutional study of leadership. College park, MD: National Clearinghouse For Leadership Programs. https://nclp.umd.edu/include/pdfs/MSLReport-FINAL.pdf, (Erişim tarihi 09.08.2019).
• Durlak, J. A., Weissberg, R. P., Dymnicki, A. B., Taylor, R. D. and Schellinger, K. B. (2011). The impact of enhancing students’ social and emotional learning: A meta-analysis of school-based universal interventions. Child Development, 82, 405-432.
• Durmuş, Ö. (2011). İlköğretim ve lise öğrencilerinde görülen liderlik davranışlarının araştırılması.(Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
• Drum, J. (1988). Youth Leadership. Insights into Isues in Education. Stanley Foundation. Muscatine, Iowa. http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED314357.pdf 18.05.2021 tarihinde indirilmiştir.
• Edelman, A., Gill, P., Comerford, K., Larson, M. and Hare, R. (2004). Youth development and youth leadership: a background paper. Institute for educational leadership, national collaborative on workforce and disability foryouth, washington, DC. http://www.state.nj.us/dcf/documents/behavioral/providers/YouthDevelopment.p df. 21.04.2020 tarihinde tarihinde indirilmiştir.
• Erpalabıyık, B. (2018). Üniversite öğrencilerinin gençlik liderlik özellikleri ile benlik saygısı ve özgüven algıları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Siirt.
• Erpalabıyık, B. & Okçu, V. (2019). Üniversite öğrencilerinin gençlik liderlik özellikleri ile benlik saygısı ve özgüven algıları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Journal of Social, Humanities and Administrative Sciences, 5(15), 228-243.
• Feldhusen, J. F., & Pleiss, M. K. (1994). Leadership: A synthesis of social skills, creativity, and histrionic ability? Roeper Review, 16(4), 293-294.
• Greenberg, M. T., Dornitrovich, C. E., Weissberg, R. P. and Durlak, J. A. (2017). Social and emotional learning as a public health approach to education. Future Child, 27, 13-32.
• Güner, B. (2016). Günümüzde gençlik, sorunları, tutum ve davranışları: Tunceli örneği. (Yayımlanmamış doktora tezi). Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
• Güneş, A. (2010). İlköğretim çağındaki üstün yetenekli öğrencilerle normal gelişim gösteren öğrencilerin liderlik becerilerinin karşılaştırılması (Kırşehir ili örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri. Jones, S. M., Sophie, P. B., Rebecca, B., and Emily, J. D. (2017). Promoting social and emotional competencies in elementary school. Future Child, 27, 49-72.
• Karasar, N. (2007). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Kirk, B. A., Schutte, N. S. ve Hine, D. W. (2008). Development and preliminary validation of an emotional self-efficacy scale. Personality and Individual Differences, 45(5), 432-436.
• Koçyiğit, S.- Sezer, T. ve Yılmaz, E.(2015). 60-72 aylık çocukların sosyal yetkinlik ve duygu düzenleme becerileri ile oyun becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(23), 209-218.
• Kosutic, I. (2010). University of Connecticut. ProQuest Dissertations Publishing. https://www.proquest.com/docview/883128369 03.09.2021 tarihinde erişildi.
• Kouzes, J. M. & Posner, B. Z. (2002). The leadership challenge. (3rd ed.). San Francisco, CA: Jossey-Bass.
• Libby, M.-Sedonaen, M. & Bliss, S. (2006). The mystery of youth leadership development: The path to just communities. New Directions for Youth Development, 10, 13-25.
• Marais, J. D., Yang, Y. and Farzanehkia, F. (2000). Service-learning leadership development for youths. Phi Delta Kappan, 81(9), 678-680.
• McBrien, A.-Wild, M. ve Bachorowski, J. A. (2018). Social-emotional expertise (SEE) scale: Development and initial validation. Sage Journals, 27(8), 1718-1730.
• Meyer, E. D. (1995). Leadership academy: Effectiveness of leadership skills development in eighthgrade students. (Doctoral dissertation). Retrieved from ProQuest Dissertations and Theses, (UMI No. 9704261).
• Nelson, A. E. (2010). In focus/youth leadership: Stepping in early to grow great leaders. Leadership in Action, 29(6), 20-24.
• Ngai, N., Cheung, C., Ngai, S. S. & To, S. (2012). Youth leadership training in Hong Kong: Current developments and the way ahead. International Journal of Adolescence and Youth, 17(2-3), 165-179.
• Northouse, P. G. (2010). Leadership: Theory and practice (5th ed.). CA: SAGE Publications, Inc.
• OECD (2014). PISA 2012 Results: creative problem solving; students' skills in tackling real-life problems (Volume V), PISA, OECD Publishing. http://www.oecd.org/pisa/keyfindings/PISA2012-results-volume-V.pdf, 15/05/2020 tarihinde erişildi.
• Ogurlu, Ü. (2012). Liderlik becerileri geliştirme programının üstün zekâlı olan ve olmayan öğrencilerin liderlik becerilerine etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Okçu, V., Erpalabıyık, B. ve Gezen, M. O. (2017). Üniversite öğrencilerinin gençlik liderlik özellikleri ile benlik saygısı ve kişisel başarı algıları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. 2. Uluslararası Felsefe, Eğitim, Bilim Tarihi ve Sanat Sempozyumu (FEBTS-2017), 3-7 Mayıs 2017, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Atatürk Kültür Merkezi, Muğla.
• Öneren Şendil, Ç. (2010). An investigation of social competence and behavioral problems of 5- 6 year - old children through peer preference, temperament and gender. (Unpublished master thesis) Middle East Technical University Institute Social Sciences, Ankara.
• Özmutlu, İ. (2008). Beden eğitimi ve spor yüksekokullarında öğrenim gören öğrencilerin liderlik ve yaratıcılık özelliklerinin karşılaştırılması: Gazi üniversitesi örneği.(Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Parlar, H., Türkoğlu, M. E., and Cansoy, R. (2017). Leadership development in students:Teachers' opinions regarding activities that can be performed at schools. Universal Journal of Educational Research, 5(2), 227-227.
• Parlar, F. M. (2014). Gençlik liderlerinin liderlik davranışları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Reed, K. E., Aiello, D. P., Barton, L. F., Gould, S. L., McCain, K. S. & Richardson, J. M. (2016). Integrating leadership development throughout the undergraduate science curriculum. Journal of College Science Teaching, 45(5), 51-59.
• Redmond, S., and Dolan, P. (2014). Towards a conceptual model of youth leadership development. Child and family social work, n/a–n/a. http://scholar.lib.vt.edu/ejournals/JCTE/, (Erişim tarihi 06.07.2019).
• Reyes, O., Gillock, K. L., Kobus, K. and Sanchez, B. (2000). A longitudinal examination of the transition into senior high school for adolescents from urban, low income status, and predominantly minority backgrounds. American Journal of Community Psychology 28(4), 519-544. Doi: 10.1023/a:1005140631988.
• Rose Krasnor, L. (1997). The nature of social competence: A theoretical Review. Social Development, 6, 11-135.
• Saylık, A. ve Anık, S. (2021). Üniversite öğrencilerinin gençlik liderlik özelliklerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(1), 245-262.
• Soyünen, N. (2002). Hacettepe üniversitesi hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin liderlik yönelimlerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Tokmak, M. (2020), Üniversite öğrencilerinin gençlik liderlik özellikleri ve özgüven düzeyleri arasındaki ilişkiye yönelik bir araştırma. Business & Management Studies:An International Journal, 8(1),1-19.
• Turan, S. (2013). Okulu yeniden mayalamak. Öğretmenler odası, Öğretmen ve Eğitim Dergisi, 2(8), 26-37.
• Turan, S. ve Cansoy, R. (2015). Gençlik liderliği. Ankara: Pegem Akademi.
• Tüysüz, B. (2007). Öğrenci liderliği programının 6.sınıf öğrencilerinin liderlik rolleri ve davranışlarına etkisinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Ural, O., Güven, G., Sezer, T., Efe Azkeskin, K. ve Yılmaz, E. (2015). Okul öncesi dönemdeki çocukların bağlanma biçimleri ile sosyal yetkinlik ve duygu düzenleme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1, 589-598.
• Uslu, T. (2018). Üniversite öğrencilerinin liderlik, akademik özyeterlilik, okula yabancılaşma algıları (Erzincan üniversitesi örneği), (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Uzamaz, F. (2000). Sosyal beceri eğitiminin ergenlerin kişiler arası ilişki düzeylerine etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Wei, M., Russell, D. W. ve Zakalik, R. A (2005). Adult attachment, social selfefficacy, self-disclosure, lonliness, and subsequent depression for freshman college students. A longitudinal study. Journal of Counsel Psychology, 52, 602-614.
• Yukl, G. A. (2010). Leadership in organizations. New Jersey: Prentice.
• Zins, J. E., Weissberg, R. P., Wang, M. C. and Walberg, H. (eds.) (2004). Building school success through social and emotional learning: What does theresearch say?. New York: Teachers College Press.