Gephyra Açık Erişim bir dergidir ve yayımladığı içeriği doğrudan açık erişime sunar. Dergi, yayımladığı içerikle bilimin Açık Erişim politikasıyla desteklenmesi ve geliştirilmesine katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Derginin bütün paydaşlarının (yazarlar, okuyucular ve araştırmacılar, yayıncı, hakemler ve editörler) derginin “Açık Erişim ve Telif Politikası” hakkında bilgi sahibi olması beklenmektedir. Dergi çevrimiçi yayınlandıktan sonra ayrıca Phoibos Verlag tarafından basılı olarak da yayımlanmaktadır. Gephyra, makale gönderimi, değerlendirme, yayın veya diğer editoryal faaliyet benzeri süreçler için herhangi bir ücret talep etmez. Dergi ayrıca sponsorluk ve reklam tekliflerini de kabul etmemektedir.

Gephyra Dergisi’nde uygulanan yayın süreçleri, bilginin, bilimsel araştırmaların ve yaklaşımların tarafsız ve saygın bir şekilde gelişimine ve dağıtımına temel teşkil etmektedir. Bu doğrultuda uygulanan her süreç, yazarların ve yazarları destekleyen kurumların çalışmalarının kalitesine doğrudan yansımaktadır. Hakemli yayınlar bilimsel yöntemi somutlaştıran ve destekleyen çalışmalardır. Bu noktada bütün paydaşların etik ilkelere yönelik standartlara uyması önem taşımaktadır. Gephyra Dergisi yayın etiği kapsamında tüm paydaşların aşağıdaki etik sorumlulukları taşıması beklenmektedir.

A. Yazarların Etik Sorumlulukları

Gephyra Dergisi’nde yayımlanmak üzere yazı gönderen yazar(lar)ın derginin “Yazım Kuralları”nın yanı sıra, aşağıdaki etik sorumluluklara da uyması beklenmektedir:

• Yazar(lar)ın gönderdikleri çalışmaların özgün olması beklenmektedir. Yazar(lar)ın başka çalışmalardan yararlanmaları veya başka çalışmaları kullanmaları durumunda eksiksiz ve doğru bir biçimde atıfta bulunmaları ve/veya alıntı yapmaları gerekmektedir. Gephyra’ya gönderilen her bir yazı “İntihal Politikası” çerçevesinde iThenticate aracılığıyla kontrole sokulmaktadır.
• Çalışmanın oluşturulmasında içeriğe bilimsel ve düşünsel açıdan katkı sağlamayan kişiler, yazar olarak belirtilmemelidir.
• Yayınlanmak üzere gönderilen tüm çalışmaların varsa çıkar çatışması teşkil edebilecek durumları ve ilişkileri açıklanmalıdır.
• Yazar(lar)dan değerlendirme süreçleri çerçevesinde makalelerine ilişkin ham veri talep edilebilir, böyle bir durumda yazar(lar) beklenen veri ve bilgileri yayın kurulu ve bilim kuruluna sunmaya hazır olmalıdır.
• Yazar(lar) kullanılan verilerin kullanım haklarına, araştırma/analizlerle ilgili gerekli izinlere sahip olduklarını taahhüt etmeli veya deney yapılan deneklerin rızasının alındığını gösteren belgeye sahip olmalıdır.
• Yazar(lar)ın yayınlanmış, erken görünüm veya değerlendirme aşamasındaki çalışmasıyla ilgili bir yanlış ya da hatayı fark etmesi durumunda, dergi editörünü veya yayıncıyı bilgilendirme, düzeltme veya geri çekme işlemlerinde editörle işbirliği yapma yükümlülüğü bulunmaktadır.
• Yazarlar Gephyra’ya gönderdikleri yazıyı başka bir dergiye gönderemezler ya da bir başka dergide başvuru süreçlerinde olan yazılarını Gephyra’ya gönderemezler. Her bir başvuru önceki başvurunun tamamlanmasını takiben başlatılabilir. Başka bir dergide yayınlanmış çalışma Gephyra Dergisi’ne gönderilemez.
• Değerlendirme süreci başlamış bir çalışmanın yazar sorumluluklarının değiştirilmesi (Yazar ekleme, yazar sırası değiştirme, yazar çıkartma gibi) teklif edilemez.
• Yazarlar yazılarında kullandıkları ve kendilerine ait olmayan tablo, görsel, harita gibi öğelerin telif haklarını gözetmeli ve gerekli atıfı ya da izni doğru bir şekilde göstermelidirler.

B. Editörlerin Etik Görev ve Sorumlulukları

1. Genel görev ve sorumluluklar

Editörler, Gephyra Dergisi’nde yayımlanan her türlü yazıdan sorumludur. Bu sorumluluk bağlamında editörler, aşağıdaki rol ve yükümlülükleri taşımaktadır:

• Derginin hitap ettiği alanların yöntemleri ve gerekleri çerçevesinde okuyucuların ve yazarların bilgi ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik çaba sarf etmek
• Alanla ilgili yerleşik ilkeler çerçevesinde güncel gelişmeleri de takip ederek derginin bilimsel gelişimini sağlamak
• Dergide yayımlanan çalışmaların kalitesini sürekli geliştirmeye yönelik süreçleri yürütmek ve gerekli desteği sağlamak
• Yazılardaki bilimsel düşünce özgürlüğünü destekleyerek, kişisel olabilecek ya da bilimsel metodolojiye aykırı nedenlerin yazıların yayımlanmasına etki etmemesini sağlamak
• Tüm süreçleri yönetirken, fikri mülkiyet hakları ve etik ilkelerden taviz vermemek
• Düzeltme, açıklama gerektiren durumlar oluştuğunda açıklık ve şeffaflık göstererek gerekli sorumluluğu almak.

2. Dergi kullanıcıları ile ilişkiler

• Editörler yazıların yayımlanması sürecinde derginin hitap ettiği okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcıların beklentilerini dikkate alarak karar vermelidir.
• Yayımlanan çalışmaların bu beklentilere ve bilimsel gelişime katkı sağlamasına ve özgün nitelikler taşımasına özen göstermelidir.
• Editörler dergi ya da yayımlanan yazılar hakkındaki geri bildirimleri dikkate alarak, açıklayıcı ve bilgilendirici geri dönüşler sağlamakla yükümlüdür.

3. Yazarlar ile ilişkiler

• Editörler yayımlanacak yazıları değerlendirirken gönderilen başvuruların bilimsel kalitesi, metodolojik yaklaşımı, özgün değeri, güncel geçerliliği, yazının berrak sunumunu dikkate alarak derginin amaç ve hedeflerine göre karar vermelidir.
• Derginin amaç ve kapsamına uygun olmak kaydı ile, gönderilen başvurular, önemli problemleri olmadığı sürece ön değerlendirme sürecine sokulmalıdır.
• Editörler, başvuruların önemli etik ya da bilimsel bir sorunu olmadığı sürece, olumlu karar bildiren hakemlerin önerilerini dikkate almalıdır.
• Editörler derginin “Hakem Denetimi Politikası” kapsamındaki süreç ve kurallar çerçevesinde, yaşanabilecek kural dışı durumların önüne geçmelidir.
• Yazarların yaşayabileceği her türlü teknik veya bilimsel sorunlar için, açıklayıcı ve bilgilendirici geri dönüşler sağlamalıdır.

4. Hakemler ile ilişkiler

• Hakemler çalışmanın konusu çerçevesindeki uzman kişiler arasından seçilmelidir.
• Başvuruyu değerlendirebilmek için gerekli olan her türlü bilgilendirme ve talimatlar hakemlere sağlanmalıdır.
• Editörler, yazarlar ve hakemler arasında olması muhtemel çıkar çatışmalarına dikkat ederek, objektif hakem değerlendirmeleri temin etmelidirler.
• Hakem kimliği ve bilgileri yazar(lar)dan, yazar kimliği ve bilgileri de hakemlerden gizli tutulmalıdır.
• Hakemler bilimsel ve objektif değerlendirme için teşvik edilmelidir.
• Nezaket sınırlarını aşan, bilimsel olmayan ya da yetersiz, üstünkörü değerlendirmeler engellenmelidir.
• Hakem havuzunun geniş bir yelpazede yetkin kişilerden oluşması için gerekenler yapılmalıdır.

5. Danışma kurulu ile ilişkiler

Yayın kurulunda yer alan tüm üyelerin, başvurudan yayına kadar olan tüm süreçleri derginin yayın politikaları ve yönergelerine uygun ilerlediğini editörler denetlemelidirler. Editörler üyeleri yayın politikaları ve her türlü güncelleme hakkında bilgilendirmelidirler. Ayrıca editörler;

• Danışma kurulu üyelerinin, başvuruları objektif ve hakkaniyetli değerlendirmelerini sağlamalıdır.
• Danışma kuruluna alınacak üyelerin, katkı sağlayabilir ve uygun nitelikte olmasını sağlamalıdır.
• Başvurular değerlendirme için danışma kurulu üyelerine, uzmanlık alanına göre göndermelidir.

6. Dergi sahibi ve yayıncı ile ilişkiler

Dergi sahibi ve yayıncı ile arasındaki ilişki editoryal bağımsızlık çerçevesinde ilerler. Dergi sahibi ve yayıncıyı doğrudan ilgilendiren hukuki ya da teknik sorunlar dışında editörlerin alacağı tüm kararlar yayıncı ve dergi sahibinden bağımsız olup, dergi sahibi ve yayıncı bu kararlara müdahale etmezler.

7. Editoryal ve kör hakemlik süreçleri

Editörler, dergi politikaları çerçevesindeki “Hakem Denetimi Politikası”nı uygulamakla yükümlüdür. Bu bağlamda her başvurunun adil ve tarafsız bir şekilde, zamanında değerlendirmesini sağlarlar.

8. Kalite güvencesi

Editörler, dergide yayımlanan her yazının dergi politikalarına ve uluslararası kıstaslara uygun olarak yayınlanmasını sağlarlar.

9. Kişisel verilerin korunması

Editörler, değerlendirilen başvurularda yer alan deneklere veya görsellere ilişkin kişisel verilerin korunmasını sağlamakla yükümlüdür. Çalışmalarda kullanılan bireylerin açık rızası belgeli olmadığı sürece çalışmayı kabul etmezler. Ayrıca yazar, hakem ve okuyucuların bireysel verilerinin korunması editörlerin sorumluğundadır.

10. Etik kurul, insan ve hayvan hakları

Editörler, değerlendirilen başvurularda içerilen insan ve hayvan haklarının korunmasını sağlamakla yükümlüdür. Çalışmalarda kullanılan deneklere ilişkin etik kurul onayı, deneysel araştırmalara ilişkin izinlerin olmadığı durumlarda çalışmayı reddetmekle sorumludur.

11. Yazılarda kullanılan malzemeler

Editörler, kazılarda veya yüzey araştırmalarında ele geçen ya da müzelerde bulunan eserlerin ilk defa yayınlaması durumunda yazarların eser(ler)i çalışma izinleri ve herhangi bir hak ihlali olup olmadığı hakkında bilgi edinmeli ve ona göre yazarlara olumlu ya da olumsuz bildirim sağlamalıdır.

12. Olası suistimal ve görevi kötüye kullanmaya karşı önlem

Editörler; olası suistimal ve görevi kötüye kullanma işlemlerine karşı önlem almakla yükümlüdür. Bu duruma yönelik şikâyetlerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi konusunda titiz ve nesnel bir soruşturma yapmanın yanı sıra, konuyla ilgili bulguların paylaşılması editörün sorumlulukları arasında yer almaktadır.

13. Akademik yayın bütünlüğünü sağlamak

Editörler çalışmalarda yer alan hata, tutarsızlık ya da yanlış yönlendirme içeren yargıların hızlı bir şekilde düzeltilmesini sağlamalıdır.

14. Fikri mülkiyet haklarının korunması

Editörler; yayınlanan tüm makalelerin fikri mülkiyet hakkını korumakla, olası ihlallerde derginin ve yazar(lar)ın haklarını savunmakla yükümlüdür. Ayrıca editörler yayınlanan tüm makalelerdeki içeriklerin başka yayınların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmemesi adına gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.

15. Yapıcılık ve tartışmaya açıklık

Editörler;

• Dergide yayınlanan yazılara ilişkin ikna edici eleştirileri dikkate almalı ve bu eleştirilere yönelik yapıcı bir tutum sergilemelidir.
• Eleştirilen çalışmaların yazar(lar)ına cevap hakkı tanımalıdır.
• Olumsuz sonuçlar içeren çalışmaları göz ardı etmemeli ya da dışlamamalıdır.

16. Şikayetler

Editörler; yazar, hakem veya okuyuculardan gelen şikayetleri dikkatlice inceleyerek aydınlatıcı ve açıklayıcı bir şekilde yanıt vermekle yükümlüdür.

17. Siyasi ve ticari kaygılar

Dergi sahibi, yayıncı ve diğer hiçbir siyasi ve ticari saik, editörlerin bağımsız karar almalarını etkilemez.

18. Çıkar çatışmaları

Editörler; yazar(lar), hakemler ve diğer editörler arasındaki çıkar çatışmalarını göz önünde bulundurarak, çalışmaların yayın sürecinin bağımsız ve tarafsız bir şekilde tamamlamasını garanti eder.

C. Hakemlerin Etik Sorumlulukları

Hakemlerin tüm değerlendirmelerini “Hakem Denetimi Politikası” çerçevesinde yapması yayın kalitesi nesnel ve bağımsız değerlendirme açılarından oldukça önemlidir. Gephyra Dergisi değerlendirme süreci çift taraflı kör hakemlik ilkesiyle yürütülür. Her bir yazı en az iki hakem tarafından değerlendirilir. Hakemler ve yazarlar arasındaki iletişimi dergi yönetimi sağlar, hakemlerin değerlendirme ve yorumları dergi yönetim sistemi aracılığıyla yazarlara iletilir. Bu bağlamda Gephyra Dergisi için başvuru değerlendiren hakemlerden aşağıdaki etik sorumluluklara uyması beklenmektedir:

• Sadece uzmanlık alanı ile ilgili başvuruları, değerlendirmeye kabul etmelidir.
• Değerlendirme yaparken tarafsızlık ve gizlilik ilkesini korumalıdır.
• Değerlendirme sürecinde çıkar çatışması ile karşı karşıya olduğunu düşünürse, çalışmayı incelemeyi reddederek, dergi editörünü bilgilendirmelidir.
• Gizlilik ilkesi gereği inceledikleri başvuruları herhangi bir şekilde kullanamaz ve değerlendirme sürecinden sonra imha etmelidir. İnceledikleri başvuruların sadece nihai versiyonlarını ancak yayınlandıktan sonra kullanabilir.
• Değerlendirmeyi nesnel bir şekilde sadece çalışmanın içeriği ile ilgili olarak yapmalıdır. Milliyet, cinsiyet, dini inançlar, siyasal düşünceler ve ticari kaygıların değerlendirmeye etki etmesine izin vermemelidir.
• Değerlendirmeyi yapıcı ve nazik bir dille yapmalıdır. Düşmanlık, iftira ve hakaret içeren aşağılayıcı kişisel yorumlar yapmamalıdır, böylesi durumlarda editörler hakemliği iptal edebilirler.
• Değerlendirmeyi kabul ettikleri çalışmayı zamanında ve yukarıdaki etik sorumluluklarda gerçekleştirmelidir.

D. Yayıncının Etik Sorumlulukları

Gephyra Dergisi Editörleri, Danışma ve Yayın Kurulları aşağıdaki etik sorumlulukların bilinciyle hareket etmektedir:

• Editörler, Gephyra Dergisi’ne gönderilen çalışmaların tüm süreçlerinden sorumludur. Bu çerçevede ekonomik ya da siyasi kazançlar göz önüne alınmaksızın karar verici kişiler editörlerdir.
• Bağımsız editör kararı oluşturulmasını taahhüt eder.
• Gephyra Dergisi’nde yayınlanmış her makalenin mülkiyet ve telif hakkını korur ve yayınlanmış her kopyanın kaydını saklama yükümlüğünü üstlenir.
• Editörlere ilişkin her türlü bilimsel suistimal, sahtekarlık ve intihalle ilgili önlemleri alma sorumluluğuna sahiptir.

Gephyra Dergisi editörleri, yukarıda belirtilen etik ilkeleri Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından açık erişim olarak yayınlanan "COPE Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors" ve "COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors" rehberlerini baz alarak düzenlemişlerdir.

Etik Olmayan Bir Durumla Karşılaşırsanız

Gephyra Dergisi’nde yukarıda bahsedilen etik sorumlulukların ihlali, etik olmayan bir davranış veya içerikle karşılaşırsanız lütfen gephyra.adkam@gmail.com adresine e-posta yoluyla bildiriniz.