LİMON (Citrus limon) VE ACI PORTAKAL (Citrus aurantium) UÇUCU YAĞLARININ 4±1°C’DE MUHAFAZA EDİLEN GÖKKUŞAĞI ALABALIKLARININ (Oncorhynchus mykiss) MİKROBİYOLOJİK KALİTESİ ÜZERİNE ETKİLERİ

Yıl 2019, Cilt: 44 Sayı: 2, 185 - 190, 15.04.2019

Emine Özpolat

https://doi.org/10.15237/gida.GD18128

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada farklı oranlardaki (kontrol, %3 ve %6)
limon (Citrus limon)  ve acı
portakal (Citrus aurantium) 
kabuklarından elde edilen uçucu yağların, 4±1°C’de muhafaza edilen gökkuşağı
alabalıklarının (Oncorhynchus mykiss) mikrobiyolojik kalite
özellikleri (mezofil aerob, psikrofil aerob, maya-küf, Enterobacteriaceae
ve Escherichia coli) üzerine olan etkileri incelenmiştir. Yapılan
analizler neticesinde; kullanılan uçucu yağ oranındaki, artış ile birlikte
mikrobiyolojik kalitenin olumlu yönde etkilendiği belirlemiştir. Özellikle %6
oranında kullanılan limon ve acı portakal uçucu yağlarının, gökkuşağı
alabalıklarının mikrobiyolojik kalitesini etkileyerek, toplam mezofil aerob
bakteri sayılarına göre, raf ömrünü ortalama olarak 6 gün uzattığı görülmüştür.
Limon ve acı portakal uçucu yağlarının etkilerinin benzer olduğu görülmüştür.
Sonuç olarak basit, ucuz ve güvenli bir yöntem olarak limon ve acı portakal
uçucu yağlarının, gökkuşağı alabalıklarının mikrobiyal kalitesini korumaya
yardımcı olarak kullanılabileceği belirlenmiştir.

Bu çalışmada farklı oranlardaki (kontrol, %3 ve %6)
limon (Citrus limon)  ve acı
portakal (Citrus aurantium) 
kabuklarından elde edilen uçucu yağların, 4±1°C’de muhafaza edilen gökkuşağı
alabalıklarının (Oncorhynchus mykiss) mikrobiyolojik kalite
özellikleri (mezofil aerob, psikrofil aerob, maya-küf, Enterobacteriaceae
ve Escherichia coli) üzerine olan etkileri incelenmiştir. Yapılan
analizler neticesinde; kullanılan uçucu yağ oranındaki, artış ile birlikte
mikrobiyolojik kalitenin olumlu yönde etkilendiği belirlemiştir. Özellikle %6
oranında kullanılan limon ve acı portakal uçucu yağlarının, gökkuşağı
alabalıklarının mikrobiyolojik kalitesini etkileyerek, toplam mezofil aerob
bakteri sayılarına göre, raf ömrünü ortalama olarak 6 gün uzattığı görülmüştür.
Limon ve acı portakal uçucu yağlarının etkilerinin benzer olduğu görülmüştür.
Sonuç olarak basit, ucuz ve güvenli bir yöntem olarak limon ve acı portakal
uçucu yağlarının, gökkuşağı alabalıklarının mikrobiyal kalitesini korumaya
yardımcı olarak kullanılabileceği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Alabalık, Limon Yağı, Portakal Yağı, Mikrobiyolojik Kalite

EFFECTS OF LEMON (Citrus limon) AND BITTER ORANGE (Citrus aurantium) ESSENTIAL OILS ON MICROBIOLOGICAL QUALITY OF STORED AT 4±1°C RAINBOW TROUT (Oncorhynchus mykiss)

Öz

In the study, lemon (Citrus limon) and bitter
orange (Citrus aurantium) peel essential oil at different rates (control,
3% and 6%) on microbiological quality properties (mesophilic aerob bacteria,
psycrophylic aerob bacteria, yeasts and molds,  Enterobactericeae, Escherichia coli) of
stored at 4±1°C rainbow trouts (Oncorhynchus mykiss) were examined. The
analysis results in, it was found that the microbiological quality of the used
essential oil ratio was affected positively. Especially; it has been determined
that the lemon and bitter orange essential oils used at 6%, according to total
mesophilic aerob bacteria,  prolong the
shelf life of rainbow trout by an average of 6 days. It has been observed that
the effects of lemon and bitter orange essential oils are similar. As a result,
it has been determined that lemon and bitter orange essential oils that simple,
cheap and safe method,  can be used to
extend the rainbow trout of maintain microbiological quality.

Anahtar Kelimeler

Rainbow Trout, Lemon Oil, Orange Oil, Microbiological Quality

Kaynakça

• Aibinu, I., Adenipekun, T., Adelowotan, T., Ogunsanya, T., Odungbemi, T. (2007). Evaluation of the antimicrobial properties of different parts of Citrus Aurantifolia (Lime fruit) as used locally. Afr J Tradıt Complem, 4(2): 185-190.
• Baygar, T., Özden, Ö., Üçok, D. (2004). Dondurma ve çözündürme işleminin balık kalitesi üzerine etkisi. Turk J Vet Anim Sci, 28: 173-178.
• Can, Ö.P., Ağaoğlu, S., Alemdar, S. (2016). Biberiye ekstraktı ilavesinin tavuk köftesinin kalite özellikleri üzerine etkisi. C.Ü. Sağ. Bil. Enst Derg, 1: 01-06.
• Cemeroğlu, B. (2004). Meyve ve sebze isleme teknolojisi. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ankara, Türkiye, ISBN: 975-98578-1-2.
• Çaklı, Ş. (2007). Su ürünleri işleme teknolojisi. 1., Ege Üniversitesi, Bornova-İzmir, Türkiye, 696 s. ISBN: 978-975-483-761-2.
• Çoban, Ö. (2010). Bazı esansiyel yağların tütsülenmiş ve vakum paketlenmiş gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) filetolarının raf ömrüne etkisi. Fırat Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Su Ürünleri Avlama ve İşleme Teknolojisi Anabilim Dalı Doktora Tezi, Elazığ, Türkiye, 135 s.
• Dabbah R, Edwards V. M., Moats W.A. (1970). Antimicrobial action of some citrus fruit oils on selected food-borne bacteria. Appl Microbiol, 19(1): 27-31.
• Eke, E. (2007). Farklı balık türlerinden marinat yapımı ve kalitesinin belirlenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Su Ürünleri Avlama ve İşleme Teknolojisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Samsun, Türkiye, 64s.
• Espina, L., Somolinos, M., Loran, S., Conchello, P., Garcia, D., Pagan, R. (2011). Chemical composition of commercial citrus fruit essential oils and evaluation of their antimicrobial activity acting alone or in combined processes. Food Control, 22: 896-902. Doi:10.1016/j.foodcont.2010.11.021
• Fisher, K., Phillips, C.A. (2006). The effect of lemon, orange and bergamot essential oils and their components on the survival of Campylobacter jejuni, Escherichia coli O157, Listeria monocytogenes, Bacillus cereus and Staphylococcus aureus in vitro and in food systems. J Appl Mıcrobıol, 101: 1232-1240. Doi:10.1111/j.1365-2672.2006.03035.x
• Fisher, K., Phillips, C. (2008). Potential antimicrobial uses of essential oils in food: is citrus the answer? Trends Food Scı Tech. 19(3): 156-164. Doi:10.1016/j.tifs.2007.11.006
• Göktan, D. (1990). Gıdaların mikrobiyal ekolojisi. Ege Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi Yayın No: 21, Ege Üniversitesi Basım Evi, İzmir, Türkiye, 292s. ISBN: 975-483-055-X.
• Gürel İnanlı, A., Özpolat, E., Emir Çoban, Ö., Karaton, N. (2011). Alabalık keki yapımı ve ürünün duyusal, kimyasal kalitesi. BIBAD, 4(1):149-153.
• Halkman, A. K. (2005). Gıda mikrobiyolojisi uygulamaları. Başak Matbaacılık, Ankara, Türkiye, 358 s. ISBN: 975-00373-0-8.
• ICMSF (1992). International commission on microbiological specifications for foods. Sampling plans for fish and shellfish, In ICMSF (Ed.), Microorganisms in foods. Sampling for microbiological analysis: Principles and scientific applications, 2nd ed., Toronto, Canada: University of Toronto Press.
• Kırbaşlar, G.F., Tavman, A., Dülger, B., Türker, G. (2009). Antimicrobial activity of Turkish Citrus peel oils. Pak J Bot, 41(6):3207-3212.
• Olgunoğlu, A. İ. (2007). Marine edilmiş hamside (Engraulis enchrasicolus L. 1758) duyusal, kimyasal ve mikrobiyolojik değişimler, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Su Ürünleri Avlama ve İşleme Teknolojisi Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Adana, Türkiye, 111 s.
• Oxoid (1982). The Oxoid Manual. 50 th Ed., Published by Oxoid Limited, Hampshire.
• Özdamar, K. (2001). SPSS ile biyoistatistik. Kaan Kitabevi, Eskisehir, Türkiye, 452 s. ISBN: 978-6787-03-1.
• Özpolat, E., Dikici, A., Koluman, A., Patır, B., Çalıcıoğlu, M. (2017). Biberiye esansiyel yağı ile dekontaminasyonun gökkuşağı alabalıklarının (Oncorhynchus mykiss, W. 1972) kalite özellikleri üzerine etkisi. F.Ü. Sağ. Bil. Vet. Derg. 31 (2): 131 – 136.
• Shewan, J. M. (1971). The microbiology of fish and fishery products. A progress report. J Appl Bacteriol, 34: 299-315.
• Tassou C.C., Drosinos E.H., Nychas, J. E. (1995). Inhibition of resident microbial flora and pathogen ınocula on cold fresh fish fillets in olive oil, oregano, and lemon juice under modified atmosphere or air. J Food Protect, 59(1):31-34. Doi.org/10.4315/0362-028X-59.1.31
• Teixeira, B., Marques, A., Ramos, C., Neng, N. R., Nogueira, J. M. F., Saraiva, J.A., Nunes, M. N. (2013). Chemical composition and antibacterial and antioxidant properties of commercial essential oils. Ind Crop Prod, 43:587– 595.
• Turhan, İ., Tetik, N., Karhan, M. (2006). Turunçgil kabuk yağlarının elde edilmesi ve gıda endüstrisinde kullanımı. Gıda Derg, 3: 71-77.
• Varlık, C., Erkan, N., Özden, Ö., Mol, S., Baygar, T. (2004). Su ürünleri işleme teknolojisi. İstanbul Üniversitesi, Su ürünleri Fak., İşleme Teknolojisi Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye, 490 s. ISBN: 975-404-715-4.
• Verzera, A., Trozzi, A., Dugo, G., Di Bella, G., Cotroneo, A. (2004). Biological lemon and sweet orange essential oil composition. Flavour Frag J, 19: 544-548. Doı: 10.1002/ffj.1348