KARPUZUN (Citrullus lanatus) BAZI FİZİKSEL ve KİMYASAL ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE AŞILI FİDE KULLANIMI ve HASAT ZAMANININ ETKİLERİ

Yıl 2015, Cilt: 40 Sayı: 5, 263 - 270, 01.10.2015

Haluk Tokgöz Muharrem Gölükcü Ramazan Toker Demet Yıldız Turgut

Öz

Sebze yetiştiriciliğinde aşılı fide kullanımı önemli boyutlara ulaşmıştır. Aşılı fide kullanımının ürünkalitesinde bazı farklılıklara yol açabileceği düşünülmektedir. Araştırma kapsamında üç farklı anaç üzerineaşılanmış iki farklı karpuz çeşidinin iki hasat zamanına göre bazı kalite parametreleri analiz edilmiştir.Ürünlerin kalite özelliklerinde aşılama ve hasat zamanına göre bazı farklılıklar görülmüştür. Araştırmakapsamında analiz edilen örneklerin suda çözünür kuru madde (SÇKM), toplam kuru madde (TKM),toplam kül, toplam fenolik madde (TFM), likopen miktarları sırasıyla 8.00-9.60 °briks; %8.38-9.92,%0.21-0.30, 92.34-234.40 mg/kg, 55.78-82.58 mg/kg değerleri arasında dağılım göstermiştir. Örneklerdemineral maddelerden potasyum, magnezyum, fosfor, kalsiyum, demir ve çinko içerikleri ise kurumaddeüzerinden sırasıyla %1.10-1.54, %0.14-0.65, %0.16-0.23, %0.08-0.18, 16.96-25.54 mg/kg, 2.41-3.69 mg/kgaralığında değişmiştir. Sonuç olarak aşılı fide kullanımı mineral maddeler açısından avantaj sağlamış,ikinci hasat dönemi örnekleri birinci hasat dönemine göre daha avantajlı olmuştur

Anahtar Kelimeler

Citrullus lanatus, Karpuz, Aşılı Fide, Hasat Zamanı, Kalite

EFFECTS of GRAFTING and HARVESTING TIME on SOME PHYSICAL AND CHEMICAL PARAMETERS of WATERMELON (Citrullus lanatus)

Öz

Grafting is becoming highly popular in vegetable growing. On the other hand, grafting process in fruitsand vegetable production could lead to some changes in quality parameters. The objective of this studywas to evaluate effects of grafting on three different rootstocks and harvesting time on some physicaland chemical properties of two commercial watermelon cultivars. Results showed that there werestatistically differences in some quality parameters of watermelon depends on grafting and harvestingtime factors. Water soluble dry matter, total dry matter, total ash, total phenolic matter and lycopenecontents were ranged between 8.00-9.60 °brix; 8.38-9.92%, 0.21-0.30%, 92.34-234.40 mg/kg,55.78-82.58 mg/kg, respectively. The mineral content of the watermelon was 1.10-1.54% for potassium,0.14-0.65% for magnesium, 0.16-0.23% for phosphorus, 0.08-0.18% for calcium, 16.96-25.54 mg/kg foriron, 2.41-3.69 mg/kg for zinc on dry matter base. As a result, grafted seedling using in watermelonproduction provided advantages for these mineral matters. And, second harvesting time samples werericher than first harvesting for the analyzed functional components

Anahtar Kelimeler

Citrullus lanatus, Watermelon, Grafting, Harvesting Time, Quality

Kaynakça

• Dauda SN, Ajayi FA, Ndor E. 2008. Growth and yield of watermelon (Citrullus lanatus) as affected by poultry manure application. JASS, 4 (3): 121-124. 2. Anon 2013. FAO Statistical Database, FAOSTAT-Agriculture. Food and Agriculture Organization of The United Nations, http://faostat. fao.org.
• Oda M. 2004. Grafting of vegetable to improve greenhouse production. Extension Bulletin (December). College of Agricultute, Osaka Prefecture University. Osaka,
• Yılmaz S, Fırat AF, Zengin S, Çelik İ, Aktaş A, Tekşam İ, Arı N, Devran Z, Ünlü A, Göçmen M, Öztop A, Baysal Ö, Sayın B, Çelikyurt MA, Kaya N. 2008. Örtüaltı Domates Yetiştiriciliğinde İyi Tarım Uygulamaları, Batı Akdeniz Tar. Araş. Enst. Yayını, Antalya.
• Yetişir H, Yarsi G, Sarı N. 2004. Sebzelerde Aşılama. Bahçe, 33 (1-2): 27-37.
• Boucher J, Los L, Wilmer K. 2005. Grafting techniques for greenhouse tomatoes. Crop Talk, 1 (3): 1-4.
• Yetişir H, Sarı N. 2003. Effect of different rootstock on plant growth, yield and quality of watermelon. Aust J Exp Agr, 43 (10): 1269-1274.
• Alan Ö, Özdemir N, Günen Y. 2007. Effect of grafting on watermelon plant growth, yield and quality. J Agron, 6 (2): 362-365.
• Cemeroğlu B (ed). 2010. Gıda Analizleri. Gıda Tek. Derneği Yayınları No: 34, Ankara.
• Kacar B, İnal A (ed). 2008. Bitki Analizleri. Nobel Yayın No:1241, s: 892.
• Kacar B, Kovancı İ (ed). 1982. Bitki, Toprak ve Gübrelerde Kimyasal Fosfor Analizleri ve Değerlendirilmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 354, s: 352, İzmir.
• Özdemir M. 2001. Mathematical analysis of color changes and chemical parameters of roasted hazelnuts. Ph.D. Thesis. Istanbul Technical University, 161 pp.
• Fish WW, Perkins-Veazie P, Collins JK. 2002. A quantitative assay for lycopene that utilizes reduced volumes of organic solvents. J Food Compos Anal, 15: 309-317.
• Spanos GA, Wrolstad RE. 1990. Influence of processing and storage on the phenolic composition of thompson seedless grape juice. J Agric Food Chem, 38 (3): 817-824.
• Düzgüneş O, Kesici T, Kavuncu O, Gürbüz F (ed). 1987. Araştırma ve Deneme Metotları. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları No: 1021, Ankara.
• Alexopoulos AA, Kondylis A, Passam HC. 2007. Fruit yield and quality of watermelon in relation to grafting. J Food Agric Environ, 5 (1): 178-179.
• Karaca F, Yetişir H, Solmaz İ, Çandır E, Kurt Ş, Sarı N, Güler Z. 2012. Rootstock potential of Turkish Lagenaria siceraria germplasm for watermelon: plant growth, yield and quality. Turk J Agric For, 36: 167-177.
• Proietti S, Rouphael Y, Colla G, Cardarelli M, De Agazio M, Zacchini M, Rea E, Moscatello S, Battistelli A. 2008. Fruit quality of mini-watermelon as affected by grafting and irrigation regimes. J Sci Food Agric, 88: 1107-1114.
• Petropoulos SA, Khah EM, Passam HC. 2012. Evaluation of rootstocks for watermelon grafting with reference to plant development, yield and fruit quality. Int J Plant Prod, 6(4): 481-492.
• Colla G, Roupahel Y, Cardarelli M. 2006. Effect of salinity on yield, fruit quality, leaf gas exchange and mineral composition of grafted watermelon plants. Hortscience, 3: 622-627.
• Baysal A, Keçecioğlu S, Arslan P, Yücecan S, Pekcan G, Güneyli U, Biner S, Sağlam F, Yurttagül, Çehreli R. 1991. Besinlerin Bileşimleri. Türkiye Diyet. Der. Yayın No:1 Ankara.
• Tlili I, Hdider C, Lenucci, MS, Riadh I, Jebari H, Dalessandro G. 2011. Bioactive compounds and antioxidant activities of different watermelon (Citrullus lanatus (Thunb.) Mansfeld) cultivars as affected by fruit sampling area. J Food Comp Anal, 24: 307-314.
• Olives-Barba AI, Hurtado MC, Sanchez-Mata MC, Ruiz VF, Saenz-De Tejado ML. 2006. Application of UV-vis detection HPLC method for a rapid determination of lycopene and b-carotene in vegetables. Food Chem, 95 (2): 328-336.
• Tadmor Y, King S, Levi A, Davis A, Meir A, Wasserman B, Hirchberg J, Lewinsohn E. 2005. Comparative fruit colouration in watermelon and tomato. Food Res Int, 8-9: 837-841.
• Gökalp HY, Nas S, Certel M (ed). 1996. Biyokimya 1 "Temel Yapılar ve Kavramlar". Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fak. Ders Kitapları Yayın No:001, Denizli, 380 s.
• Robinson CH, Lawler MR, Chenoweth WL, Garwick AE (ed). 1986. Normal and Therapeutic Nutrition. 17thEdition, Macmillan Publishing Company, New York.
• Potter N (ed). 1986. Food Sciene. 4th edition. Van Nostrand Reinhold Com., Inc. New York.
• Anon 2014. http://www.nal.usda.gov/fnic/ foodcomp/search (Erişim tarihi: 15.11.2014).