Applying for HACCP System in Turkey Fruit Juice Industry and Effects of Fruit Juice Export (Turkish with English Abstract)

Yıl 2005, Cilt: 30 Sayı: 2, - , 01.04.2005

Hikmet Güreş Renan Tunalıoğlu Pervin Karahocagil Saadet Aslan

Öz

Food products are necessary for human life. This necessity makes food products a must. On the other hand this necessity increase the responsibility of state organizations and related authorities in terms of economical value of food products and related politics, also this necessity put health approves of food products, calorie value, consumer demands and technical values etc. and quality subjects of the foods on the agenda. The importance of quality on food products since last quarter of the century effected to open the market borders between countries, on the other hand established a situation which effected to put rules which protect public life and environment and restrict entrance of risky foods. More over establishing of World Trade Organization (WTO) and excepting the related meetings of good agreements and technical obstacles, to appropriate of juridical trade approaches, establishing of Commission of World Food Codex on the bases of cooperation of FAO and WHO, member countries decision to close standards which used for quality assurance with Commission s standards with the result of GATT Uruguay meetings, started to save public health. By the way developed countries increase their attention on the organizations which gives quality security like HACCP, GMP, ISO 9000, EUROCAP also subject considered with the same seriousness by the developing countries. HACCP operations starts officially in Turkey on 2001 June for the first time for the manufactories of foods and related products. Fruit juice is an important product which not considered as unfinished goods and produces directly from fruit, can be consumed without any process. By considering Turkey s fruit production potential it is clear to understand importance of fruit juice production in Turkey. With this announcement, tried to observe, practical of HACCP system in Turkey fruit juice industry which is one of the most important part of food industry and possible effects of fruit juice export of Turkey.

Anahtar Kelimeler

Fruit juice, HACCP, Turkey. 

Türkiye Meyve Suyu Sanayinde HACCP Sisteminin Uygulanabilirliği ve Meyve Suyu İhracatina Etkileri

Öz

Gıda ürünleri insan yaşamı için bir zorunluluktur. Bu zorunluluk, gıda ürünlerini vazgeçilmez kılmaktadır. Diğer yandan bu vazgeçilmezlik; kamu kesimi ve karar alıcıların bu ürünlerin ekonomik önemi ve konu ile ilgili oluşturulacak politikalar anlamında sorumluluğunu arttırmakta, gıda ürünlerinin sağlığa uygunluğu, beslenme değeri, tüketici istekleri ve teknolojik kriterleri gibi kalite unsurlarını gündeme getirmektedir. Son yüzyılın çeyrek yarısından bu yana gıda ürünlerinde kalitenin  önemi, bir yandan ülkeler arasındaki pazar sınırlarının kaldırılmasında etken olmakta, bir yandan halk sağlığı ile çevreyi koruyucu ve riskli gıdaların girişini önleyici tedbirlerin alınmasında etkili bir yapı oluşturmaktadır. Bu bağlamda, Dünya Ticaret Örgütünün kurulması ve mal antlaşmalarındaki teknik engeller ile ilgili müzakerelerin kabul edilmesi, adli ticaret yaklaşımlarının benimsenmesi, FAO ve WHO işbirliği çerçevesinde üretici, tüccar ve tüketici faydasının artması için Dünya Gıda Kodeksi Komisyonunun kurulması, GATT Uruguay görüşmelerinin sonucunda üye ülkelerin kalite güvenliği için uygulanan standartların komisyon standartları ile uyumlaştırılması ile kamu sağlığı güvenlik altına alınmaya başlanılmıştır. Böylece gelişmiş ülkeler HACCP (Kritik Kontrol Noktalarında Tehlike Analizi), GMP, ISO, 9000, EUROPCAP gibi kalite güvencesi veren uygulama çalışmalarını yoğunlaştırmış, gelişmekte olan ülkelerde de konu ciddiyetle ele alınmıştır. HACCP uygulamaları Türkiye’de ise ilk kez 2001 yılı Haziran ayında gıda üretimi yapan ve gıda ile temas eden materyalleri üreten işletmelerde yürürlüğe girmiştir.  Meyve suyu; meyveden doğrudan üretilen, işlenmeden tüketilebilen, ara ürün kapsamında yer almayan önemli bir gıda ürünüdür. Türkiye’nin meyve potansiyeli düşünüldüğünde, meyve suyu sanayinin de önemi açıkça görülmektedir. İşte bu bildiri ile gıda sanayinin önemli kollarından biri olan Türkiye meyve suyu sanayinde HACCP sisteminin uygulanabilirliği ve meyve suyu ihracatındaki muhtemel etkileri incelenmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, meyve Suyu, HACCP

Kaynakça

• Ekşi A. 2003a. Türkiye'nin Meyve Üretimine İlişkin Bir Projeksiyonu Yok. Gıda Teknolojisi Dergisi-1518 s, 2003. Yıl:?, Sayıc4. Nisan. Ankara.
• Ekşi A. 2003b . Meyve Suyunun Tarihçesi. Gıda Teknolojisi Dergisi ,Yıl:7, Sayı:4,36 5. Nisan 2003, Ankara.
• Ertürk YE. 2003. Dünyada ve Türkiye'de Kritik Noktalarda Tehlike Kontrolü (HACCP) Uygulaması, Basılmamış Doktora Semineri, A.Ü.F.E. T.E.B. Ankara.
• MEYED. 2003. Meyve Suyu Endüstrisi Derneği Bülteni. Nisan-Haziran 2003. Ankara
• Topal Ş. 2003. Gıda Güvenliği ve Kalite Yönetim Sistemleri" Etap Tarım ve Gıda HACCP Uygulamaları Seminerleri. Mersin.
• Uğur E. 2003. Gıda Güvenliğinin Yeni Adı:HACCP" Araştırma ve Meslekleri Geliştirme Müdürlüğü Bülteni- Mersin.
• Yücecan S. 2003a Meyve Suyunun Çocuklarda Kullanımı ve Faydaları" Gıda 2000 Dergisi, 56 5. Sayı. 47, Kasım 2003, İs- tanbul.
• Yücesan S. 2003 : Meyve Sularının Potansiyel Antioksidan Etkinliklerinin Sağlık Üzerine Etkileri. Gıda 2000 Dergisi.. Sayı:43, 2-34 5. Haziran 2003, İstanbul.