EGE BÖLGESİ EKMEKLİK BUĞDAY (T. aestivum) KOLEKSİYONLARININ KALİTATİF AGRO-MORFOLOJIK ÖZELLİKLER YÖNÜNDEN İNCELENMESİ

Yıl 2012, Sayı: 12, - , 08.08.2014

Dilek İnceköse Nazımi Açıkgöz

Öz

Bu çalışmanın amacı, ekmeklik buğday genetik kaynakları koleksiyonlarının ıslah programlarında değerlendirilmesine olanak sağlamak ve olasılıkla buğday ıslahı programlarında kullanılabilecek genotipleri belirlemektir. Araştırmada materyal olarak, Ege Bölgesinden toplanmış ve Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Gen Bankasında bulunan 50 adet ekmeklik buğday genotipi ve Cumhuriyet 75, İzmir 85, Gönen 98, Kaşifbey 95 ve Basribey 95 standart ekmeklik buğday çeşitleri kullanılmıştır. Çalışma, 2005-2006 sezonunda, Ege
Tarımsal Araştırma Enstitüsü deneme tarlalarında 2 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Araştırmada genotipler 11 kalitatif karakter incelenerek agro-morfolojik yönden karakterize edilmiştir. Genotiplerin incelenen karakterler bakımından varyasyon gösterdiği gözlenirken, bazı karakterler bakımından bunların ekmeklik buğday ıslah programlarında kullanılabileceği beklenmektedir.

Anahtar Sözcükler: Ekmeklik buğday, Triticum aestivum L., Karakterizasyon, Kalitatif Karakter, Varyasyon.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Anonymous, 2006, FAO Statistics. url: http://www.fao.org
• Anonymous, 1985. Descriptors for Wheat (Revised)-International Board for Genetic Resources, Revised Descriptors
• List for Wheat (Triticum spp), IBPGRSecreteriat,Rome-Italy.
• Arzani, A., 2002, Grain yield performance of durum wheat germplasm under Iranian dryland and irrigated field
• conditions,SABRAOJournal of Breeding and Genetics 34(1) 9-18.
• Arzani, A., Khalighi R.M., Shiran, B. and Kharazian, N., 2005, Evaluation of Diversity Wild Relatives of Wheat,
• Czech J. Genet. Plant Breed., 41.
• Barić, M., S, Hrvoje and Keresa, S., 2004, Analysis of Yield Components of F Hybrids of Crosses between Spring 1
• andWinter WheatTypes (Triticum aestivum),Agriculturae Conspectus Scientificus,Vol. 69No.1(11-15).
• Doğan, R. 2002, Ekmeklik Buğday Hatlarının (Triticum aestivum L.) TaneVerimi ve Kimi Agronomik Özelliklerinin
• Belirlenmesi, Ulud. Üniv. Zir. Fak. Der., 16(2):149-158.
• Dokuyucu T., Akkaya A. and Akçura M., 2002, Investigation of Some Common Wheat Genotypes by Yield-Related
• Traits for Kahramanmaraş Location inTurkey,Turk J. Of Field Crops 7: 20-30.
• Eticha, F., Endeshaw, B., Belay, G. And Börner, A., 2005, Phenotypic diversity in tetraploid wheats collected from
• Bale andWello regions of Ethiopia, Plant Genetic Resources 3(1):35-43.
• Grausgruber, H., Oberforster, M., Ghambashidze, G. and Ruckanbauer, P., 2005, Yields and Agronomic Traits of
• Khorosan Wheat (Triticum turanicum Jakubs.), Field Crops Research 91:319-327.
• İnal, A. (2002), Yerel Çeşitlerin Önemi ve Korunması, Teknik Broşür No:3, T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Ege
• Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Menemen-İZMİR
• Karagöz, A., Pilanalı N. and Polat, T., 2006, Agro-morphological Characterization of Some Wild Wheat (Aegilops L.
• and Triticum L.) Species, Turk J. Agric. For. 6(20):1758-1762.
• KharazianN. and Rahiminejad R.M., 2004, Evaluation of Diagnostic Reproductive andVegetative Characters among
• Tetraploid Triticum L. Species (Poaceae;Triticeae) in Iran,Turk J. Bot., 29:283-289.
• Kıran, K.A., 1999, Bazı Arpa (Hordeum vulgare L.) Genetik Kaynakları Materyalinin Karakterizasyonu, Anadolu J.
• ofAARI9(2), 72-90.
• Moghaddam, M., Ehdaie, B. And Waines, J.G., 1997, Genetic variation and interrelationship of agronomic characters
• in landraces of bread wheat from southeastern Iran, Euphytica, Volume 95 No:3, 361-369 pp.
• Oliveira, A. J., Mezquita, F., Teijeiro, T., Gómez-Ibarlucea, C. and Pıñeiro, J., 2000, Agromorphological and grain
• quality characterizations of northern Spanish wheats under low-nitrogen conditions,Agronomie 20, 683-689.
• D. İnceköse ve N. Açıkgöz / Gıda ve Yem Bilimi - Teknolojisi Dergisi / Journal of Food and Feed Science - Technology 12:24-25 (2012)
• D. İnceköse ve N. Açıkgöz / Gıda ve Yem Bilimi - Teknolojisi Dergisi / Journal of Food and Feed Science - Technology 12:25-25 (2012) 25
• Tan, A., İnal, A ve Taşkın, T., 2005, Bitki Genetik Kaynakları ve Biyoteknoloji, Teknik Broşür No:6, T.C. Tarım ve
• Köyişleri Bakanlığı EgeTarımsalAraş. Ens., Menemen-İZMİR.
• Yağbasanlar, T., Çölkesen, M., Genç, İ., Kırtok, Y. ve Eren, N. 1990, Çukurova ve Şanlıurfa Koşullarına Uygun Buğday
• Çeşitlerinin Saptanması Üzerinde Araştırmalar I. Ekmeklik Buğday (T. aestivum L. em Thell) Çeşitleri, Çukurova
• Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(2): 1-16.
• Yılmaz, N., Sönmez, F., Ülker, M., Ege, H. and Bürün, B., 2003, Morphological Classification of Some Tir Wheat
• (Triticum aestivum var. aestivum L. Ssp. Leucospermum Körn.), Pakistan Journal of Biological Sciences 6(20):1758-
• -