MEREC Temelli WASPAS Yöntemiyle Üniversitelerin Girişimci ve Yenilikçi Performanslarının Değerlendirilmesi

Yıl 2022, Cilt: 17 Sayı: 2, 106 - 128, 11.01.2023

Sibel Satıcı

Öz

Günümüzde teknolojinin gelişmesi, küreselleşmenin artması esas amacı toplumdaki bireylerin bilgi seviyesini arttırarak güçlü, nitelikli gelecek nesiller yaratmak olan üniversitelere de farklı sorumluluklar yüklemiştir. Bu durum üniversitelerin yapısında köklü değişikliklerin yaşanmasına neden olmuştur. Böylece ülkelerin gelişmesinde ve kalkınmasında büyük öneme sahip olan üniversiteler yeni ürün, hizmet ve fikirlerin üretilmesi, hayata geçirilmesi için girişimci ve yenilikçi bir anlayış benimsemişlerdir. Bu çalışmada Türkiye’de bulunan 50 üniversitenin 2021 yılındaki girişimcilik ve yenilikçilik performansı Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Üniversitelerin performansları değerlendirilirken Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından açıklanan 2021 yılı Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksi Sonuçları verisi kullanılmıştır. MEREC yöntemi ile hesaplanan kriter ağırlıklarına göre en önemli kriter İşbirliği ve Etkileşim olmuştur. Ardından WASPAS yöntemi kullanılarak üniversiteler performanslarına göre sıralanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre girişimci ve yenilikçi performansı en yüksek olan ilk üç üniversite sırasıyla Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sabancı Üniversitesi ve İstanbul Teknik Üniversitesi olmuştur. WASPAS yönteminin farklı λ değerleri söz konusu olduğunda nasıl sonuçlar verdiği analiz edilmiştir. Ayrıca WASPAS yönteminin doğruluğunu analiz etmek adına SAW ve MAUT yöntemleriyle elde edilen sonuçlar arasında Spearman Korelasyon katsayısı değerleri hesaplanmıştır. WASPAS yöntemi ile SAW yöntemi arasındaki korelasyon değeri 0,870, WASPAS ile MAUT yöntemleri arasındaki korelasyon değeri 0,997 olarak ortaya çıktığından yöntemin doğru sonuçlara ulaştığını söylemek mümkündür.

Anahtar Kelimeler

Girişimci ve Yenilikçi Üniversite, Çok Kriterli Karar Verme, MEREC, WASPAS

Destekleyen Kurum

Çalışmayı destekleyen kurum bulunmamaktadır.

Kaynakça

• AKÇAKANAT, Ö. , EREN, H. , AKSOY, E. & ÖMÜRBEK, V. (2017). "BANKACILIK SEKTÖRÜNDE ENTROPI VE WASPAS YÖNTEMLERİ İLE PERFORMANS DEĞERLENDİRMESİ", Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , 22 (2) , 285-300.
• ÇINAROĞLU, E. (2021). “CRITIC Temelli MARCOS Yöntemi ile Yenilikçi ve Girişimci Üniversite Analizi”, Girişimcilik ve İnovasyon Yönetimi Dergisi, 10(1), 111-133.
• ER, F., YILDIZ, E. (2018). “An Investigation of Turkey’s Entrepreneurial and Innovative University Index for 2016 and 2017 via ORESTE and Factor Analysis”, The Journal of Operations Research, Statistics, Econometrics and Management Information Systems, 6(2), 293-310.
• ETZKOWITZ, H., LEYDESDORFF, L. (2000). “The dynamics of innovation: from National Systems and ‘‘Mode 2’’ to a Triple Helix of university–industry–government relations”, Research Policy, 29, 109-123.
• GIBB, A. (2012). “Exploring the Synergistic Potential in Entrepreneurial University Development: Towards the Building of a Strategic Framework”, Annals of Innovation & Entrepreneurship, 3, 1-21.
• GUERRERO, M., URBANO, D., CUNNINGHAM, J. (2014). “Entrepreneurial universities in two European regions: a case study comparison”, The Journal of Technology Transfer, 39, 415-434.
• HANNON, P. D. (2013). “Why is the Entrepreneurial University Important?”, Journal of Innovation Management, 1(2), 10-17.
• JOHNSON, D. (2001). “What is innovation and entrepreneurship? Lessons for large organizations”, Industrial and Commercial Training, 33(4), 135-140.
• KESHAVARZ-GHORABAEE, M., AMIRI, M., ZAVADSKAS, E. K., TURSKIS, Z., ANTUCHEVICIENE J. (2021). "Determination of Objective Weights Using a New Method Based on the Removal Effects of Criteria (MEREC)" Symmetry, 13(4), 525.
• KOYUNCUOĞLU, Ö., TEKİN, M. (2019). “Türkiye’de Girişimci ve Yenilikçi Üniversitelerin Gömülü Teoriye Göre Değerlendirmesi ve Bir Model Önerisi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16-31.
• LOMBARDI, R., LARDO, A., CUOZZO, B., TREQUATTRINI, R. (2017). “Emerging trends in entrepreneurial universities within Mediterranean regions”, EuroMed Journal of Business, 12(2), 130-145.
• OECD (2005). Oslo Klavuzu: Yenilik Verilerinin Toplanması ve Yorumlanması İçin İlkeler. Avrupa Komisyonu.
• ÖMÜRBEK, N., KARATAŞ, T. (2018). “Girişimci ve Yenilikçi Üniversitelerin Performanslarının Çok Kriterli Karar Verme Teknikleri ile Değerlendirilmesi”, Mehmet Akif Ersoy Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(24), 176-198.
• ÖZBEK, A. (2019). "TÜRKİYE’DEKİ İLLERİN EDAS VE WASPAS YÖNTEMLERİ İLE YAŞANABİLİRLİK KRİTERLERİNE GÖRE SIRALANMASI", Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (1), 177-200.
• SAYGIN KARAGÖZ, Ö., DEVECI KOCAKOÇ, İ., ÜÇDOĞRUK, Ş. (2020). “Girişimcilik ve Yenilikçilik Faaliyetleri Odağında Türkiye’deki Üniversitelerin Etkinlik Analizi”, İzmir İktisat Dergisi, 35(4), 713-723.
• SELAMZADE, F., ÖZDEMİR, Y. (2021). “Girişimci ve Yenilikçi Üniversitelerin Etkinliklerinin Ölçülmesi”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 19(1), 323-338.
• TAYALI, H. A.(2017). " Tedarikçi Seçiminde WASPAS Yöntemi (WASPAS Method on Supplier Selection)" Asos Journal, The Journal of Academic Social Science 5(47), 368-380.
• TELLİ, S. G. (2020). “Girişimci Yenilikçi Üniversite”, Üniversite Araştırmaları Dergisi, 3(1), 44-48.
• TOSUN, H. (2020). “Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksi Bağlamında Vakıf Üniversiteleri”, TURAN-SAM Uluslararası Bilimsel Hakemli Dergisi, 12(47), 195-203.
• URAL, M., DEMİRELİ, E. & GÜLER ÖZÇALIK, S. (2018). "KAMU BANKALARINDA PERFORMANS ANALİZİ: ENTROPİ VE WASPAS YÖNTEMLERİ İLE BİR UYGULAMA", Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (31), 129-141.
• ZAVADSKAS, E. K., TURKIS, Z., ANTUCHEVICIENE, J. (2012). "Optimization of Weigted Aggregated Sum Product Assesment", Electronics and Electrical Engineering, 122: 6.