İleri eğitimli kadın iş gücünün sürdürülebilir büyümeye etkisi: Kümeleme analizi

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 1, 67 - 86, 28.02.2024

Özkan Eminoğlu , Nesibe Manav Mutlu , Süreyya İmre Bıyıklı

https://doi.org/10.30855/gjeb.2024.10.1.005

Öz

Eğitimli kadınların, topluma doğrudan ya da dolaylı olarak etkisi ve önemi, iş alanındaki başarıları ve ülkeye getirdikleri değerlere göre anlaşılabilir. Günümüz öncesi piyasanın ataerkil bir sisteme tabi olduğu ve sektörde kadınların daha çok emek, ucuz iş gücü gibi alanlarda çalıştıkları bilinmektedir. Nitelikli, çağın ilerisinde bir toplum geliştirmek ve sürdürülebilir bir yaşam için kadınların duygu ve düşünce yetkinliklerine ihtiyaç duyulmaktadır ve bunun için istihdam edilmeleri önemlidir. Bu çalışma, eğitimin önemini vurgulamakla birlikte ileri eğitimli (üniversite ve sonrası eğitimleri almış) kadın iş gücünün sürdürülebilir büyüme ve ekonomide: kadının kendisine, çevresine ve ülkesine olan etkisini araştırmaktadır. World Bank Data ve UNDP veri merkezleri üzerinden belirli bir ülke grubu olmadan gelişmekte olan ya da gelişmeye açık ülkeler seçilmiştir. Kadınların okuma yazma oranı, işsizlik ve ileri eğitimli iş gücü verilerinin 2010 ile 2018 yılları arasındaki değerleri alınmıştır. Python dili kullanılarak kümeleme analizi yapılmıştır. Ülkeler ileri eğitimli kadın iş gücünün GSYİH üzerindeki etkisi anlamında K-ortalamalar yöntemi uygulanması sonucunda 3 gruba ayrılmıştır. İran, ileri eğitimli iş gücünün işsizlik oranın ortalamasına göre düşük olduğu birinci kümede, Mısır ve Bangladeş istihdamın giderek düşüş yaşadığı ikinci kümede, Türkiye, Brezilya, Endonezya, Güney Afrika ve Meksika okuryazar oranı ile iş gücü ortalamalarının belli bir seviyenin üstünde ve birbirine yakın olduğu üçüncü kümede yer almıştır. İleri düzey eğitimli kadın iş gücünün sürdürülebilir büyüme etkisi sonuç kısmında tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kadın işgücü, kümeleme analizi, sürdürebilir kalkınma ve büyüme, K-ortalamalar

The effect of advanced educational female labor force on sustainable growth: Cluster analysis

Öz

The direct or indirect impact and importance of educated women on society can be understood according to their success in business and the values they bring to the country. It is known that the pre-modern market is subject to a patriarchal system and women in the sector mostly work in areas such as labor and cheap labor. Emotional and intellectual competencies of women are needed to develop a qualified society ahead of the times and for a sustainable life, and it is important for them to be employed. While emphasizing the importance of education, this study investigates the impact of highly educated (university and post-graduate) female workforce on sustainable growth and economy: women on themselves, their environment and their country. Developing or developing countries were selected without a specific country group through World Bank Data and UNDP centers. The values of women's literacy rate, unemployment and highly educated workforce data between 2010 and 2018 were taken. Cluster analysis was performed using the Python language. Countries are divided into 3 groups as a result of applying the K-means method in terms of the GDP impact of the highly educated female workforce. Iran is in the first cluster, where the unemployment rate of the highly educated workforce is lower than the average, Egypt and Bangladesh are in the second cluster, where employment is gradually decreasing, and Turkey, Brazil, Indonesia, South Africa and Mexico are in the third cluster, where the literacy rate and labor force averages are above a certain level and close to each other has received. The sustainable growth impact of the advanced educated female workforce is discussed in the conclusion.

Anahtar Kelimeler

Woman labor force, clustering analysis, sustainable development andgrowth, KMeans.

Kaynakça

• Acar, E. Ö. (2016). Türkiye'de yapısal dönüşüm ve işgücü piyasaları üzerine bir inceleme. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (25), 53-72.
• Akbaş, G. ve Korkmaz, L. (2017). Kadın yöneticiler: görünmez engellerin gölgesinde yükselme çabası. İş ve İnsan Dergisi, 4(2), 73-86. Doi: https://doi.org/10.18394/iid.292957
• Akın, Y. (2008). Veri madenciliğinde kümeleme algoritmaları ve kümeleme analizi. İstanbul.
• Amin, A., Ali, R., ur Rehman, R., & Elamer, A. A. (2023). Gender diversity in the board room and sustainable growth rate: the moderating role of family ownership. Journal of Sustainable Finance & Investment, 13(4), 1577-1599. Doi: https://doi.org/10.1080/20430795.2022.2138695
• Anand, S. ve Sen, A. (1994), Human Development Index: Methodology and Measurement. New York: Human Development Report Office Occasional Paper 12.
• Arıkan Can, T. E. (2022). İleri düzey eğitimli kadın işgücü ile üretim ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin incelenmesi. Journal of Public Economy and Public Financial Management, 2(2), 73-80.
• Aşkun, V. ve Yağmur, A. (2021). Beşerî sermaye, eşitlik algısı, istihdam ve ülke ekonomisi ilişki analizi: Türkiye Örneği. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 25(1), 53-66.
• Augustine, D., Wheat, C. O., Jones, K. S., Baraldi, M., ve Malgwi, C. A. (2016). Gender diversity within the workforce in the microfinance industry in Africa: Economic performance and sustainability. Canadian Journal of Administrative Sciences/Revue Canadienne des Sciences de l'Administration, 33(3), 227-241. Doi: https://doi.org/10.1002/cjas.1365
• Aydınbaş, G. ve Ünlüoğlu, M. (2022). Yapısal kırılma durumunda kadınların işgücüne katılımındaki belirleyiciler üzerine bir zaman serisi analizi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (74), 1-21. Doi:https://doi.org/ 10.51290/dpusbe.1030171
• Baker, S. (2015). Sustainable development. Routledge. Doi: https://doi.org/10.4324/9780203121177
• Basiago, A. D. (1995). Methods of defining ‘sustainability’. Sustainable development, 3(3), 109-119. Doi: https://doi.org/10.1002/sd.3460030302
• Beatty, J. (1998). Peter Drucker’e Göre Dünya, Çev: Osman Akınhay. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Becker, G. S. (2009). Human capital: A theoretical and empirical analysis, with special reference to education. University of Chicago press.
• Berber, M. ve Eser, B. Y. (2008). Türkiye’de kadın istihdamı: ülke ve bölge düzeyinde sektörel analiz. “İş, Güç” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi , 10(2), 1-16.
• Berg, A. and Pattillo, C. (1999) Predicting currency crises: The indicators approach and an alternative. Journal of International Money and Finance, 18(4), 561-586.
• Berkün S., D. A. (2014). Kadın istihdamını artırmada alternatif bir değerlendirme: evde çalışma. International Anatolia Academic Online Journal, 2(2), 43-61.
• Bozkaya, G. (2013). Kadınların işgücüne katılımını belirleyen faktörler: Türkiye üzerine bir analiz. Sosyal Bilimler Dergisi, 3(5), 69-89.
• Bulmer, E., Riera, M., ve Rodriguez, R. (2021). The importance of sustainable leadership amongst female managers in the Spanish logistics industry: A cultural, ethical and legal perspective. Sustainability, 13(12), 6841. Doi: https://doi.org/10.3390/su13126841
• Ceci, S. J. (1991). How Much Does Schooling Influence General Intelligence and Its Cognitive Components? A Reassessment of the Evidence. Developmental Psychology, 27, 703-722. Doi: https://doi.org/10.1037/0012-1649.27.5.703
• Ciegis, R., Ramanauskiene, J., ve Startiene, G. (2009). Theoretical reasoning of the use of indicators and indices for sustainable development assessment. Engineering Economics, 63(3).
• Clark, N. M., Baker, E. A., Chawla, A., ve Maru, M. (1993). Sustaining collaborative problem solving: strategies from a study in six Asian countries. Health Education Research, 8(3), 385-402. Doi: https://doi.org/10.1093/her/8.3.385
• Dalkıranoğlu, T. (2006). Çalışma yaşamında kadın işgücü ve cinsiyet ayrımcılığı: konaklama işletmelerinde bir uygulama. Eskişehir.
• Dayıoğlu, M., ve Kırdar, M. G. (2010). Türkiye’de kadınların işgücüne katılımında belirleyici etkenler ve eğilimler. Ankara: DPT Yayınları.
• Du, C., Anser, M. K., Peng, M. Y. P., Askar, S. E., Nassani, A. A., Zaman, K., ve Abro, M. M. Q. (2022). Women’s autonomy and its impact on environmental sustainability agenda. Journal of Environmental Planning and Management, 65(10), 1893-1913. Doi: https://doi.org/10.1080/09640568.2021.1952168
• Durmaz, Ş. (2016). İşgücü piyasasında kadınlar ve karşılaştıkları engeller. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(3), 37-60.
• Düren, Z. (2000). 2000’li Yıllarda Yönetim, Birinci Baskı. İstanbul: Alfa Yayınları.
• Elson, D. (2010). Gender and the global economic crisis in developing countries: a framework for analysis. Gender & Development, 18(2), 201-212. Doi: https://doi.org/10.1080/13552074.2010.491321
• Eren, M. V. (2020). Cinsiyet eşit(siz)liğinde genç kadın işsizliği ile kalkınma arasındaki ilişki: avrupa birliği ülkeleri üzerine ekonometrik bir analiz. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 15(59), 598-614. Doi: https://doi.org/10.19168/jyasar.702505
• Esteve-Volart, B. (2004). Gender discrimination and growth: Theory and evidence from India. LSE STICERD Research Paper No. DEDPS42.
• Eyiusta, C. M., ve İlhan, B. Y. (2015). Lisansüstü eğitimin çalışanların iş performansları üzerindeki etkisi: Beşeri sermaye teorisi yaklaşımı. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(3), 113-126. Doi: https://doi.org/10.18037/ausbd.11181
• Florida, R. (1995). Toward the learning region. Futures, 27(5), 527-536. Doi: https://doi.org/10.1016/0016-3287(95)00021-N
• Fogli, A., ve Veldkamp, L. (2011). Nature or nurture? Learning and the geography of female labor force participation. Econometrica, 79(4), 1103-1138. Doi: https://doi.org/10.3982/ECTA7767
• Gemici, B. (2012), Veri Madenciliği ve Bir Uygulaması (Yüksek Lisans Tezi). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Gülel, F. E., Çağlar, A., Uyar, S. G. K., Karadeniz, O., ve Yeşilyurt, M. E. (2017). Türkiye’de illere göre insani gelişme endeksi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (27), 208-216.
• Günsoy, G., ve Özsoy, C. (2012). Türkiye’de kadın işgücü, eğitim ve büyüme ilişkisinin VAR analizi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar 2012, 49(568), 21- 40.
• Güriş, S., Topdağ, D. ve Bozkurt, G. (2019). OECD ülkelerinde kadınların işgücüne katılımını etkileyen faktörlerin panel nitel tercih modelleri ile incelenmesi. XI. IBANES Kongreler Serisi, 742-750. Tekirdağ.
• Hassan, H., 2020. The Relationship Between Gender Equality, Women Empowerment and Sustainable Development. In: R. Pamfilie, V. Dinu, L. Tăchiciu, D. Pleșea, C. Vasiliu eds. 6th BASIQ International Conference on New Trends in Sustainable Business and Consumption. Messina, Italy, 4-6 June 2020. Bucharest: ASE, 41-48.
• Karlılar, S. ve Kıral, G. (2019). Kadın işgücüne katılımı ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: ülke grupları için panel veri analizi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 54(2), 935-948, Doi:https://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.19.04.1099
• Kılıç Savrul, B. ve Zeren, F. (2017). Kadınların işgücüne katılım oranı, ekonomik büyüme, işsizlik oranı ve kentleşme oranı arasındaki saklı koentegrasyon ilişkisinin araştırılması. Yönetim Bilimleri Dergisi, 15(30), 87-103.
• Koçak, E. ve Uçan, O. (2018). İnsani gelişme endeksi ile büyüme ilişkisi: Pedroni eşbütünleşme örneği. Journal of Politics Economy and Management, 1(2), 55-61.
• Korkmaz, M. (2013). Türkiye'de kadın istihdamının Amerika Birleşik Devletlerindeki kadın istihdamı ile karşılaştırılması. Turkish Studies, 1845-1863. Doi:https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.5494
• Korkmaz, M., ve Alacahan, N. D. (2013). Türkiye'de formel piyasaya yönelmede kadın işgücü arzı ve Gsyh etkileri: Ampirik bir çalışma. Electronic Turkish Studies, 8(7). Doi: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5514
• Kulak, E. (2011). Tarımsal Üretim Süreçlerindeki Değişimin Kırsal Alanda Kadın İstihdamına Etkileri:1980 Sonrası Gelişmeler (T.C.Başbakanlık Kadın Statüsü Genel Müdürlüğü Uzmanlık tezi). ISBN:978-975-19-5053-6.
• Li, L. (2013). The path to Made-in-China: How this was done and future prospects. International Journal of Production Economics, 146(1), 4-13. Doi: http://dx.doi.org/10.1787/cdae6d2e-en.
• Lloyd, S. (1982). Least squares quantization in PCM. IEEE Transactions on Information Theory, 28(2), 129-137. Doi: https://doi.org/ 10.1109/TIT,1056489
• Mo, J. (2017). Collaborative problem solving. PISA in Focus, 78, OECD Publishing, Paris, Doi: https://doi.org/10.1787/22260919
• Moran, D. D., Wackernagel, M., Kitzes, J. A., Goldfinger, S. H., ve Boutaud, A. (2008). Measuring sustainable development—Nation by nation. Ecological economics, 64(3), 470-474. Doi: https://doi.org/10.1016/j.ecolecon.2007.08.017
• Murat, G. (2017). Sürdürülebilir kalkınma 2030 gündemi bağlamında çalışma hayatında cinsiyete dayalı ayrımcılık. Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13), 7-36.
• Nair, M., Shah, K., ve Sivaraman, A. (2020). Will women be a part of India’s future workforce? A quest for inclusive and sustainable growth in India. Occasional Paper Series, 61.
• Oktar, S. (2019). Women'S Economic Empowerment For Sustainable Development. Turkish Policy Quarterly, 18(1), 69-77.
• Okur, M., Köse, A., ve Akpınar, Ö. (2021). The Soundness of Financial Institutions In The Fragile Five Countries. International Journal of Business Research and Management (IJBRM), 12(3), 89-102.
• Özdemir, Z., Yalman, İ. N. ve Bayrakdar, S. (2012). Kadın istihdamı ve ekonomik kalkınma: geçiş ekonomileri örneği. 12.Uluslararası Avrasya Ekonomileri Konferansı, 115-122. Bakü.
• Özkan, Y. (2008). Veri Madenciliği Yöntemleri, İstanbul: Papatya Yayıncılık Eğitim.
• Parlaktuna, İ. (2010). Türkiye’de cinsiyete dayalı mesleki ayrımcılığın analizi. Ege Akademik Bakış, 10(4), 1217-1230. Doi: https://doi.org/10.21121/eab.2010419607
• Peters, M.A. (2006). Higher Education, Development and the Learning Economy. Policy Futures in Education, 4(3), 279-291. Doi: https://doi.org/10.2304/pfie.2006.4.3.279
• Placet, M., Anderson, R., ve Fowler, K. M. (2005). Strategies for sustainability. Research-Technology Management, 48(5), 32-41. Doi: https://doi.org/10.1080/08956308.2005.11657336
• Ratten, V. (2014). Encouraging collaborative entrepreneurship in developing countries: the current challenges and a research agenda. Journal of Entrepreneurship in Emerging Economies, 6(3), 298-308. Doi: https://doi.org/10.1108/JEEE-05-2014-0015
• Ranis, G. (2004). Human development and economic growth. Yale University Economic Growth Center Discussion Paper, (887).
• Reshi, I. A., ve Sudha, T. (2022). Women Empowerment: A Literature Review. International Journal of Economic, Business, Accounting, Agriculture Management and Sharia Administration (IJEBAS), 2(6), 1353-1359. Doi: https://doi.org/10.54443/ijebas.v2i6.753
• Sakal, M. (2020, Haziran 20). Makine Öğrenmesi Algoritmaları Kısa Açıklamaları. Erişim adresi: http://muratsakal.com/?p=230
• Sarılı, S. (2015). Determinants of GDP Growth in F5 Economies: Panel Data Analysis. The Macrotheme Review, 4(7), 21-35.
• Savaş, S., Topaloğlu, N. ve Yılmaz, M. (2012). Veri madenciliği ve Türkiye’deki uygulama örnekleri. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 11(21), 1-23.
• Stewart, T. A. (1997). Entelektüel Sermaye, Çev: Nurettin Elhüseyni, MESS Yayınları, İstanbul.
• Şahbaz Kılınç, N. (2015). Küresel eğilimler çerçevesinde kadın istihdamı. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 4(9), 120-135.
• Şentürk, A. (2006). Veri madenciliği: kavram ve teknikler. Ekin Yayınevi.
• Tüzüntürk, S. (2010). Veri madenciliği ve istatistik. Uludağ Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 29(1), 65-90.
• UNESCO Institute for Statistics. (2012). International standard classification of education: ISCED 2011. Comparative Social Research, 30.
• United Nations. (2005). World Summit 2005. United Nations. Erişim adresi: https://www.un.org/en/conferences/environment/newyork2005#:~:text=In%20the%202005%20World%20Summit,cleansing%20and%20crimes%20against%20humanity".
• United Nations. (2015). Sustainable development goals: 17 goals to transform our world. United Nations, https://www.un.org/sustainabledevelopment/energy/.
• Ünver, M., ve Dogru, B. (2015). The determinants of economic fragility: case of the fragile five countries. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi (31) 2015, 1-24.
• Yumuşak, İ. G. (2009). Kadın eğitiminin iktisadi analizi. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Veselá, D., ve Klimová, K. (2014). Knowledge-based economy vs. creative economy. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 141, 413-417. Doi: https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.05.072
• World Bank. (2021). World development report 2021: Data for better lives. Erişim adresi: https://documents1.worldbank.org/curated/en/248201616598597113/pdf/World-Development-Report-2021-Data-for-Better-Lives.pdf
• Wu, T-P., Wu, H., C., Liu, S-B., Wu, C-F. ve Wu, Y-Y. (2022) Causality between global economic policy uncertainty and tourism in fragile five countries: a three-dimensional wavelet approach, Tourism Recreation Research, 47:5-6, 608-622. Doi:10.1080/02508281.2020.1870072
• Zuboff, S. (1989). In the age of the smart machine: The future of work and power. Contemporary Sociology. Doi: https://doi.org/10.2307/2073307