Emergence Of Trade-Unions: Comparison Between Turkey And Western- European Countries

Yıl 2008, Cilt: 3 Sayı: 2, 108 - 126, 01.06.2008

Ahmet Özkiraz Nuray Talu

Öz

Trade-unions emerged toward the end of the 18th century due to the negative conditions that industrial revolution had caused in England. However, the reasons which made trade-unions in Turkey come into being and the structure of these trade-unions are different from those in the West. The aim of this study is to compare the emergence of trade-unions in Western-European countries with that in Turkey. Trade-unions whose original goal was to protect workers’ rights and interests have, in terms of emerging process, dissimilarities between WesternEuropean countries and Turkey. The actual motive of this consequence is the fact that the process of democratization and industrialization in Europe started prior to in Turkey. For the study, such relevant resources as books, magazines, articles and etc. were scanned and the obtained data was interpretively used

Anahtar Kelimeler

Trade-union, Emergence of Trade-unions, Turkey, Western Europe

Sendikaların Doğuşu; Türkiye ve Batı Avrupa Ülkeleri Karşılaştırması

Öz

Sendikalar 18. yüzyılın sonlarına doğru İngiltere’de Sanayi Devrimi’nin yol açtığı olumsuz koşullar sebebiyle doğmuştur. Ancak Türkiye’de sendikaları doğuran koşullar ve sendikaların yapısı Batı Avrupa ülkelerinden farklılık göstermektedir.Çalışmanın amacı Batı Avrupa ülkeleri ile Türkiye’de sendikacılığın doğuşunu karşılaştırmaktır. Asıl amacı işçi hak ve çıkarlarını korumak olan sendikalar, ortaya çıkma süreçleri açısından Batı Avrupa ülkeleri ile Türkiye arasında benzerlikten çok farklılıklara sahiptir. Bu sonucun asıl saiki ise sanayileşme ve demokratikleşme sürecinin Batı’da Türkiye’den önce başlamış olmasıdır. Çalışma’da konu ile ilgili kitap, dergi ve makale gibi ikincil kaynaklar taranmış ve ulaşılan bilgiler yorumlanarak kullanılmıştır

Anahtar Kelimeler

Sendika, Sendikaların doğuşu, Türkiye, Batı Avrupa

Kaynakça

• Ahmad, F. (1995), Modern Türkiye’nin Oluşumu, çev. Yavuz Alogan, Sarmal Yayınevi, İstanbul.
• Ahmad, F. (1998), Osmanlı'dan Cumhuriyet Türkiye'sine İşçiler Cumhuriyet Türkiye'sinde Sınıf Bilincinin Oluşması, 1923-1940, der. Donald Quataert ve Erik Jan Zürcher, çev. Cahide Ekiz, 2. Baskı, İletişim Yayıncılık, İstanbul
• Çeçen, A.(1973), Türkiye'de Sendikacılık, Özgür İnsan Yayınları, Ankara
• Demircioğlu, A. M. (1987) , Dünya'da İşçi Sendikaları, Basisen Eğitim ve Kültür Yayınları, İstanbul
• Dereli, T. (1996), Amerikan Tipi Sendikacılık , Türkiye Sendikacılık Ansiklopedisi, Cilt 1, Kültür Bakanlığı ve Tarih vakfı, İstanbul
• Ekin, N. (1987), Endüstri İlişkileri, 4.Baskı İ.Ü.İşletme İktisadi Enstitüsü Yayınları, stanbul
• Ekin, N. (1989) , Endüstri İlişkileri, 5. baskı , İşletme Fakültesi Yayını, İstanbul
• Erişçi, L.(1951), Türkiye İşçi Sınıfının Doğuşu-Özet Olarak, Kurtulmuş Basımevi, İstanbul
• Eroğul, C.(Nisan 1994), “46 Ruhunun Mirası Artık Herkesindir”, İktisat Dergisi, Yıl: 30, Sayı: 348, s.44-49
• Eroğul, C. (1970), Demokrat Parti, 1.Baskı, Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, Ankara
• Gülmez, M. (1983), Türkiye'de Çalışma İlişkileri (1936 öncesi), TOAIE Yayınları, Ankara
• Gülmez, M. (1995), Meclislerde İşçi Sorunu ve Sendikal Haklar (1909-1961), Öteki Yayınevi, Ankara
• Işık, Y. Osmanlı'dan Günümüze İşçi Hareketinin Evrimi (1876-1994), Öteki Yayınevi, Ankara
• Işıklı , A. (1990), Sendikacılık ve Siyaset, 4. Baskı, İmge Kitabevi, Ankara
• Lafrance, G. , Sülker, K. (1966) , Dünya'da ve Bizde Sendikacılık, Varlık Yayınları, İstanbul
• Öz, Y. (1993), Türkiye'de İşçi Sendikalarının Üst Örgütlenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
• Savran, S. (1992), Türkiye'de Sınıf Mücadeleleri Cilt 1: 1919- 1980, Toplum Politika: 1 , Kardelen Yayınları
• Sülker, K.(1955), Türkiye'de Sendikacılık, Vakit Matbaası, İstanbul
• Sülker, K. (1987), Türkiye'de Sendikacılık Tarihi 1 , Bilim Kitabevi Yayınları, İstanbul
• Şişmanov, D. (1978), Türkiye'de İşçi ve Sosyalist Hareketi, haz.A.R.Zarakolu, Belge Yayınları, İstanbul
• Talas,C. , Dilik, S., ve Işıklı, A. (1963), Türkiye'de Sendikacılık Hareketi ve Toplu Sözleşme, Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları ,Ankara
• Talas, C. (1976) , Sosyal Ekonomi, S Yayınları, Ankara
• Timur, T. (1997), Türk Devrimi ve Sonrası, İmge Kitabevi , Ankara
• Tokol, A. (1984), İngiltere' de Sendikacılık ve Toplu Pazarlık Sistemi, U.Ü.İ.İ.B.F., Dergisi, Cilt 5, Sayı 1
• Tokol, A. (2002), Avrupa Birliği’ne Üye Ülkelerde Sendikal Hareket, Vipaş, Bursa
• Tunaya, T. Z. (1975), Siyasi Müesseler ve Anayasa Hukuku, 3. Baskı, İÜHF Yayını, İstanbul
• Tüm İktisatçılar Birliği (1976 ), Türkiye'de İşçi Sınıfı Mücadeleleri Tarihi, 1.Baskı ,Tüm İktisatçılar Birliği Yayınları, Ankara
• Yavuz, E. (1998), Sanayideki İşgücünün Durumu, 1923-1940, Osmanlı'dan Cumhuriyet Türkiye'sinde İşçiler, der. Donald Quatoert ve Erik Jan Zurcher, çev. Cahide Ekiz, 2. baskı, İletişim Yayıncılık, İstanbul
• Yücel, A. (1980), Emek Ekonomosi ve Endüstri İlişkileri, Kalite matbaası, Ankara
• Yükselbaba, Ü. (2001), Türkiye' de 1960’lara Kadar Sanayileşme Sürecinde İş Hukukunun Ortaya Çıkışı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul
• Zurcher, E. J. (2000), Modernleşen Türkiye'nin Tarihi, 7. Baskı, İletişim Yayınları, stanbul.