QUALITY OF TAXES IN THE ENVIRONMENT AND THE GLOBAL ENVIRONMENT POLICY IN TURKEY AS A GLOBAL PUBLIC FINANCE

Yıl 2018, Cilt: 13 Sayı: 1, 1 - 18, 01.06.2018

Ahmet Güven Doğan Bozdoğan

https://doi.org/10.19129/sbad.342

Cited By: 1

Öz

It is seen that many organizations, especially the states, are engaged in national and international activities for the protection of the environment element which is accepted as a global public property. The financing of the costs of these activities, which envisage the purpose of the protection of the country, towards the governments and human health are among the problems that the countries have emphasized. Tax policy has been seen as one of the most popular solution sources in recent years for financing negative externalities that arise together with environmental pollution. Efforts to prevent pollutants under the name of environmental tax, the cooperation between countries in the name of sustainability of this policy and the application of this policy, and the level of binding of the rules covering these subjects have vital importance in achieving the intended objectives. In this work, firstly the environment element which is a global public property is referred to as a place in global public goods. Afterwards, the realization of the objectives to be achieved through tax policies in the elimination of environmental problems is assessed in Turkey.

Anahtar Kelimeler

Global public goods, environmental policy, tax, environmental tax

KÜRESEL BİR KAMU MALI OLARAK ÇEVRE VE TÜRKİYE’DE KÜRESEL ÇEVRE POLİTİKASI ARAÇLARINDAN VERGİLERİN ETKİNLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Küresel bir kamu malı olarak kabul edilen çevre unsurunun korunmasına yönelik başta devletler olmak üzere birçok örgütün ulusal ve uluslararası düzeyde faaliyet yürüttüğü görülmektedir. Çevrenin korunması amacını öngören bu faaliyetlerin devletlere ve insan sağlığına getirdiği maliyetlerin finansmanı ülkelerin üzerinde önemle durduğu sorunlar arasında yer almaktadır. Çevre kirliliğiyle beraber ortaya çıkan olumsuz dışsallıkların finansmanında vergi politikaları son yılların en popüler çözüm kaynakları arasında görülmektedir. Çevre vergisi adı altında kirleticilerin önüne geçilmeye çalışılması, beraberinde bu politikanın uygulanabilmesi ve sürdürülebilir olması adına ülkeler arasında işbirliği ve bu konuları kapsayan kuralların bağlayıcılık düzeyi hedeflenen amaçların gerçekleştirilmesinde hayati öneme sahiptir. Bu çalışmada öncelikle küresel bir kamu malı olan çevre unsurunun küresel kamusal mallar içindeki yerine değinilmektedir. Ardından çevre sorunlarının giderilmesine vergi politikalarıyla ulaşılmak istenen hedeflerin gerçekleştirilmesi Türkiye özelinde değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Küresel kamu malları, çevre politikası, vergi, çevre vergisi

Kaynakça

• Akdemir, A. ve Şahin, M. (2006). “Küresel Kamusal Malların Üretim ve Yönetim Dinamikleri Bağlamında Sınıflandırılması”, Maliye Dergisi, Ocak-Haziran 2006, Sayı 150. s.1-24.
• Akdoğan, A. (2013), Vergi Hukuku ve Türk Vergi Sistemi: Temel İlke ve Esasları Vergileme ve Vergiler Hukuku, Uygulama Örnekleri, Gazi Kitabevi, Ankara.
• Başaran, F. (2007). Küresel Bir Kamu Malı Olarak Çevrenin Artan Önemi ve Sayıştay Denetimi. Sayıştay Dergisi, 65, 88-110.
• Baykal, H. ve Baykal, T. (2008). Küreselleşen Dünya'da Çevre Sorunları/Environmental Problems in A Globalized World. MKÜ SBE Dergisi, 5(9).
• BM General Assembly (2001). “Prepatory Committees for the International Conference on Financing for Development”, Technical Note No:3, Existing Proposals for Innovative Source of Finance 20, New York: United Nations.
• Budak, S. (2000). Avrupa Birliği ve Türk Çevre Politikası. İstanbul: Büke Yayınları
• Çelikkaya, A. (2011), “Avrupa Birliği Üyesi Ülkelerde Çevre Vergisi Reformları ve Türkiye’deki Durumun değerlendirmesi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 97-120.
• Engin, B. (2007). Avrupa Birliği Özelinde Çevre Politikalarının Etkinliği. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Eurostat (2013), “Environmental Taxes- A statistical guide, Publications Office of the European Union”, Publications Office of the European Union, Luxemburg.
• Ferhatoğlu, E. (2003), “Avrupa Birliği’nde Ortak Çevre Politikası Çerçevesinde Çevre Vergileri” E-Yaklaşım Dergisi, (3), 1-7.
• Gürseler, İ. G. (2008). “İnsan Hakları, Çevre, Anayasa” TBB Dergisi, S 75. 199- 208.
• Güven, A. (2017) Kentsel Sorunların Çözümünde Kent Yönetimi ve Paydaşlarının Rolü Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 10(52), 1048-1062.
• http://www.gib.gov.tr/47-seri-nolu-motorlu-tasitlar-vergisi-genel-tebligi, E.T. 30.10.2017.
• Kanbur R., Sandler T. and Morrison K. (1999); The Future of Development Assistance: Common Pools and International Goods, Policy Essay, No: 25, Washington D.C., Overseas Development Council.
• Kaul, I., Conceicao, Goulven, P. K. and Mendoza, R.U. (Eds) (2003). Providing Global Public Goods, New York : Oxford University Press. 2003.
• Kaul, I., Grunberg I. and Stern M. A., (1999). Global Public Goods: International Cooperation in the 21st Century, Newyork, 1999.
• Kaypak, Ş. (2014). Çevre Sorunlarının Çözümünde Küresel Çevre Politikaları. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, (31), 17-34.
• Keleş, R. ve Hamamcı, C. (2005). Çevre Politikası. 5. Bsk., Ankara: İmge Kitabevi.
• Kızılboğa, R. ve Batal, S. (2012). Türkiye'de Çevre Sorunlarinin Çözümünde Yerel Yönetimlerin Rolü ve Önemi, MKÜ SBE Dergisi, 9(20).
• Kirmanoğlu, H. Yılmaz, B.,E., Susam, N., (2006). “Maliye Teorisi’nin Çıkmazı: Küresel Kamusal Mallar(Kalkınma Yardımları İçinde Küresel Kamusal Malların Finansmanı)” Maliye Dergisi, Sayı 150.
• Mutlu A., (2002). Çevre Ekonomisi, Politikalar, Uygulamalar ve Türkiye, Marmara Üniversitesi, Maliye Araştırma ve Uygulama Merkezi Yay. No. 15, İstanbul.
• Mutlu, A. (2006). Küresel Kamusal Mallar Bağlamında Sağlık Hizmetleri ve Çevre Kirlenmesi: Üretim, Finansman ve Yönetim Sorunları, Maliye Dergisi, Sayı 150.
• Ortaç, F. R., (2004). Global Kamu Malları ve Finansmanı, Gazi Kitabevi, Ankara.
• Özdemir, B. (2009), “Küresel Kirlenme Sürdürülebilir Ekonomik Büyüme ve Çevre Vergileri”, Maliye Dergisi, (156), 1-36.
• Parry, H. W. I. (1995). Optimal Pollution Taxes And Endogenouys Technological Progress, Tesorce and Energy Economics, 17, 69-85.
• Pearce, D. W., & Turner, R. K. (1990). Economics of natural resources and the environment. JHU Press.
• Sonnenfeld, D. A. And Mol, A. P. J. (2002), “Globalization And The Transformation Of Environmental Governance An Introduction”, American Behavioral Scientist.
• Şenyüz, D., Erdem M. ve Tatlıoğlu İ. (2013), Kamu Maliyesi, Ekin Kitabevi, Bursa.
• The World Bank Development Committee, (2000). Poverty Reduction and Global Public Goods, Washington DC.
• The World Bank, (2001). Global Development Finance 2001, Washington DC.
• Toprak, D. (2006). Sürdürülebilir Kalkınma Çerçevesinde Çevre Politikaları Ve Mali Araçlar. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl 2, Sayı 4, Güz, 146-169.
• Türküm, A. S. (1998). Çağdaş Toplumda Çevre Sorunları ve Çevre Bilinci. Çağdaş Yaşam Çağdaş İnsan. AÖF İlköğretim Öğretmenliği Lisans Tamamlama Programı, Eskişehir, 165-181.
• United Nations (1987). “Report Of The World Commission On Environment And Development”, General Assembly Resolution 42/187, 11.
• Yalçın, Z. A. (2013). Potansiyel Bir Çevre Vergisi Olarak Motorlu Taşıtlar Vergisi: Avrupa Birliği ve Türkiye Arasında Karşılaştırmalı Bir Analiz, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27(2), 141-158.
• Yalçin, A.Z. (2009). Küresel Çevre Politikalarının Küresel Kamusal Mallar Perspektifinden Değerlendirilmesi. Balıkesir University Journal Of Social Sciences Institute, 12(21).
• Yıldız, H. (2005) , Küreselleşmenin Vergileme Üzerine Etkileri ve Türkiye Açısından Bir Değerlendirme: Ankara, Seçkin Yayınevi.
• Yıldız, H. ve Alıcı B. (2012). Küresel Kamusal Bir Mal Olan Çevrenin Korunmasında Karbon Vergisi Ve Etkinliği, Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 4(1), 55-64.
• Yılmaz, A., Bozkurt, Y. ve Taşkın, E. (2005). Doğal Kaynakların Korunmasında Çevre Yönetiminin Etkinliği, DPÜ. SBE Dergisi, S. 13. 15-30.