1970 ve 1980 Yılları Arasında Benimsenen Türk Eğitim Politikasının Sinema Üzerinden İncelenmesi: Hababam Sınıfı Örneği

Yıl 2023, , 359 - 384, 31.10.2023

Gözde Eken Taşkaya

https://doi.org/10.46778/goputeb.1244819

Öz

Günümüz dünyasında sinema yedinci sanat dalı olarak bilinir ve içinde bulunduğu toplumun kültürünü, eğitim politikasını, eğitim sistemini ve eğitime yönelik bakış açısını da yansıtır. Buna ek olarak sinema aynı zamanda içinde bulunduğu toplumda uygulanan eğitim politikasını, eğitim sistemini ve eğitime yönelik bakış açısını da sorgulamakta ve bu sorgulamayı beyaz ekrandan izleyicilerine sunmaktadır. Bu sorgulama özellikle eğitim felsefesi açısından önemli bir araçtır, çünkü eğitim felsefesi alan olarak eğitimin soru ve sorunlarına felsefenin sorgulama ve eleştiri gibi düşünsel araçlarını kullanarak cevap aramaktadır ve eğitim politikasına yönelik yapılan eleştiriler de bu soruların önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Bu çalışmada 1970 ile 1980 yılları arasında yayınlanmaya başlanan eğitim temalı bir film serisi olan Hababam Sınıfı felsefi açıdan incelenerek o dönem benimsenen Türk eğitim politikasına yönelik olarak bazı çıkarımlarda bulunulmuş ve ilgili dönemde çekilen bu filmlerden hareketle öğretmen modelleri ve öğrenci karakterleri ortaya konulmuştur. Filmdeki öğretmen modelleri/tiplemelerinden hareketle o dönemde öğretmenlerin öğrencilerinden beklentileri ve toplumun öğretmenlik mesleğine yönelik bakış açısı yorumlanmıştır. Benzer şekilde filmdeki öğrenci modelleri/tiplemelerinden hareketle öğrencilerin Türk eğitim sistemine yönelik bakış açıları ile Türk eğitim sisteminden beklentileri irdelenmiştir. Son olarak filmlerde yansıtılan öğretmen ve öğrenci tiplemelerinden hareketle 1970 ve 1980 yılları arasındaki Türk eğitim politikası ve eğitim sisteminin karakteristik özellikleri açıklanmış ve gelecek araştırmalara yönelik bazı önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Sinema, Eğitim Politikası ve Sistemi, Hababam Sınıfı

An Analysis of the Turkish Education Policy Adopted between 1970 and 1980: Hababam Sınıfı Sample

Öz

Although cinema reflects the culture of the society it is found, it cannot be said that its sole function is to reflect this culture. Cinema also questions the education policy applied in that society, the education system, and its point of view towards education and presents this questioning to its audience on the white screen. This questioning is an important tool, especially in terms of educational philosophy, because educational philosophy seeks answers to the questions and problems of education by using the cognitive tools of philosophy, like questioning and criticism, and criticism of the education policy constitutes an important part of these problems. In this study, Hababam Sınıfı-an educational-based film series, which started to be aired between 1970 and 1980, was analyzed philosophically, and some inferences were made regarding the Turkish education policy adopted at that period of time and based on these films made in the relevant period, teacher models, student characters and characteristics of the education system were revealed. Based on the teacher models/characters in the film, the expectations of the teachers from their students and the perspective of society towards the teaching profession in that period were interpreted. Similarly, based on the student models/characters in the film, the perspectives of students towards the Turkish education system, their expectations from the Turkish education system, and the effects of teachers and the education system of that period on students were analyzed. Finally, based on the teacher and student characters reflected in the films, the characteristics of the Turkish education policy and education system between 1970 and 1980 were explained, and some recommendations were made for future research.

Anahtar Kelimeler

Cinema, Education Policy and Education System, Hababam (Chaos) Class

Kaynakça

• Akcan, E., & Polat, S. (2016). Eğitim konulu Türk filmlerinde öğretmen imajı: Öğretmen imajına tarihi bakış [Teacher image in Turkish films on education: A historical perspective on teacher image]. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 22(3), 293-320. http://dx.doi.org/10.14527/kuey.2016.012
• Akpınar, E., & Ergin, Ö. (2005). Yapılandırmacı kuramda fen öğretmeninin rolü [The role of science teacher in constructivist theory]. İlköğretim Online, 4(2), 55-64.
• Akyürek, M. İ. (2020). Uzaktan eğitim: Bir alanyazın taraması [Distance education: A literature review]. Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 1-9.
• Available Light Advisory. (2012). Integrating film into education–Advocacy report.
• Altan, M. (2016). Öğretmenliğe Dair: filmler ve öğretmenler [On Teaching: movies and teachers]. Pegem Akademi.
• Aronson, B. A., Banda, R., Johnson, A., Kelly, M., Radina, R., Reyes, G., ... & Wronowski, M. (2020). The social justice teaching collaborative: A collective turn towards critical teacher education. Journal of Curriculum Studies Research, 2(2), 21-39. https://doi.org/10.46303/jcsr.2020.8
• Bakioğlu, A., & Göktaş, E. (2019). Eğitim Politikası Bağlamında İşbirlikli ve Geleneksel Öğrenme Yöntemlerinin Tutuma Etkisinin Meta Analizi [Meta-Analysis of the Attitude Effect of Cooperative and Traditional Learning Methods in the Context of Education Policy]. Journal of Theoretical Educational Science, 12(3), 1013-1043. : http://dx.doi.org/10.30831/akukeg.454886
• Birkök, M. C. (2008). Bir toplumsallaştırma aracı olarak eğitimde alternative medya kullanımı: Sinema filmleri [The use of alternative media in education as a socialization tool: Motion pictures]. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 5(2), 1-12. https://doi.org/10.14687/ijhs.v5i2.574
• Blasco, P. G., Moreto, G., Blasco, M. G., Levites, M. R., & Janaudis, M. A. (2015). Education through Movies: Improving teaching skills and fostering reflection among students and teachers. Journal for Learning through the Arts, 11(1), n1.
• Bozkurt, B. (2011). Türkiye'de "milli şef" dönemi CHP politikalarının eğitim sistemine etkileri üzerine bir değerlendirme [An evaluation on the effects of the "national chief" period CHP policies on the education system in Turkey]. Belgi, 2(2).
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2016). Nitel araştırmalar. Bilimsel Araştırma Yöntemleri [Qualitative research. Scientific Research Methods]. (Onbirinci Baskı). Pegem A. Yayıncılık.
• Choi, J. A. (2009). Reading educational philosophies in Freedom Writers. The Clearing House: A Journal of Educational Strategies, Issues and Ideas, 82(5), 244-248. https://doi.org/10.3200/TCHS.82.5.244-248
• Clapton, W. (2015) Pedagogy and pop culture: pop culture as teaching tool and assessment practice. Retrieved from https://www.e-ir.info/2015/06/23/pedagogy-and-pop-culture-popculture-as-teaching-tool-and-assessment-practice/ accessed 10/20/2022
• Çak, Ö. (2020). Türk sinemasında öğretmen imajı ve öğretmenlik mesleğinin tarihsel süreç içerisinde dönüşümü [The image of the teacher in Turkish cinema and the transformation of the teaching profession in the historical process]. [Unpublished master’s thesis]. Ankara Hacı Bayram Veli University, Graduate School of Education, Ankara.
• Çelikten, M., Ayyıldız, K., & Çelikten, Y. Y. (2019). Türk eğitim sisteminin örgüt yapısı: Denetim ve merkezileşme [Turkish education system’s organizational structure: Control and centralization]. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 13(19), 2847-2866. https://doi.org/10.26466/opus.607124
• Dalton, M. M., & Linder, L. R. (2008). Teacher TV: Sixty Years of Teachers on Television. New York: Peter Lang Publishing.
• Dark, M. L. (2005). Using science fiction movies in introductory physics. The Physics Teacher, 43, 463–465. https://doi.org/10.1119/1.2060648
• Edelman, R. (1983). “Teachers in the Movies.” American Educator: The Professional Journal of the American Federation of Teachers, 7(3), 26–31. Retrieved from: https://eric.ed.gov/?id=EJ286187
• Efendioğlu, E. (2013). Türk sinemasında öğretmen imajı [Teacher image in Turkish cinema]. [Unpublished master’s thesis]. Yeditepe University, Social Sciences Institute, İstanbul.
• Farhi, A. (1999). Hollywood goes to school recognizing the superteacher myth in film. The Clearing House, 72(3), 157-159. https://doi.org/10.1080/00098659909599618
• Fisher, R., Harris, A. & Jarvis, C. (2008). Education in Popular Culture: Tell Tales on Teachers and Learners. Abingdon, England: Routledge Print.
• García, J. (2015). Learning from bad teachers: The neoliberal agenda for education in popular media. Critical Education, 6(13). https://doi.org/10.14288/ce.v6i13.184935
• Giroux, H. A. (2008). Hollywood film as public pedagogy: Education in the crossfire. Afterimage, 35(5), 7. https://doi.org/10.1525/aft.2008.35.5.7
• Grant, P. A. (2002). Using popular films to challenge preservice teachers’ beliefs about teaching in urban schools. Urban education, 37(1), 77-95. https://doi.org/10.1177/0042085902371006
• Güçhan, G. (1992). Toplumsal değişme ve Türk sineması : Kente göç eden insanın Türk sinemasında değişen profili [Social change and Turkish cinema: The changing profile of the people who migrates to the city in Turkish cinema]. İmge Kitabevi Publications.
• Hamarat, E. (2019). 21. yüzyıl becerileri odağında Türkiye’nin eğitim politikaları [Turkey's education policies with a focus on 21st century skills]. SETA Analiz.
• İlğan, A. (2021). Öğretmenlerin mesleki gelişimi üzerine kavramsal bir çerçeve ve Türk eğitim sistemi için çıkarımlar [A conceptual framework on the professional development of teachers and implications for the Turkish education system]. Yaşadıkça Eğitim, 35(1), 256-280. https://doi.org/10.33308/26674874.2021351225
• İli, K. (2020). Göçmenlerle ilgili eğitim politikaları: Türkiye ve Almanya örneği [Educational policies regarding immigrants: The case of Türkiye and Germany]. [Unpublished doctoral dissertation]. Hacettepe University, Educational Sciences Institute, Ankara.
• Kalender, S. (2023). Türk eğitim sisteminde eğitim arzı ve eğitim talebine ilişkin sorunlar ve çözüm önerileri [Problems and solution offers regarding education supply and education demand in the Turkish education system]. [Unpublished doctoral dissertation]. Aydın Adnan Menderes University, Sosyal Sciences Institute, Aydın.
• Kontaş, H. (2016). The effect of an education-themed movie on the academic motivation of teacher candidates and their attitude towards teaching profession. Journal of Education and Training Studies, 4(6), 93-103. https://doi.org/10.11114/jets.v4i6.1483
• Laprise, S., & Winrich, C. (2010). The impact of science fiction films on student interest in science. Journal of College Science Teaching, 40(2), 45. Retrieved from: https://my.nsta.org/resource/?id=10.2505/4/jcst10_040_02_45
• Özdemir, F. & Kaplan, A. (2017). Öğretmen adaylarının bakış açısından Türk eğitim sisteminin sorunları ve bu sorunlara yönelik çözüm önerileri [Turkish education system’s problems from the perspective of teacher candidates and solutions for these problems]. Turkish Studies, 12(28), 577-592. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies
• Paul, D. G. (2001). “The Blackboard Jungle: Critically Interrogating Hollywood’s Vision of the Urban Classroom.” Multicultural Review, 10(1), 20–27, 58–60. Retrieved from: https://eric.ed.gov/?id=EJ624205
• Resnick, D. (2008). Life in an unjust community: A Hollywood view of high school moral life. Journal of Moral Education, 37(1), 99-113. https://doi.org/10.1080/03057240701803718
• Saylık, A., Saylık, N., & Sağlam, A. (2021). Eğitimcilerin gözünden Türk eğitim sistemi: Bir metafor çalışması [Turkish education system through the educators’ eyes: A metaphor study]. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 522-546. https://doi.org/10.33711/yyuefd.919424
• Scognamillo, G. (2003). Türk Sinema Tarihi [Turkish Cinema History]. İstanbul: Kabalcı Publications.
• Şimşek, H., & Yıldırım, A. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri [Qualitative research methods in the social sciences]. Seçkin Publications.
• Şirin, H. (2005). Öğrencilerin sosyal sorumluluklarının geliştirilmesinde öğretmenlerin rolü [The role of teachers in the recultivation of students’ social responsibilities.]. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1). Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/gefad/issue/6757/90883
• Taşdemir, M. (2015). Öğretmen adaylarının Türk mili eğitim sistemi üzerine algıladıkları sorunlar [The problems perceived by teacher candidates on the Turkish national education system]. Turkish Studies, 10(7), 881-898. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.7898
• Tezcan, M. (1994). Toplumsal Yaşantımızda Sinema ve Halk Eğitimindeki Rolü [Cinema in Our Social Life and Its Role in Public Education]. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(3), 171-204. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000000387
• Topakoğlu, İ., & Canlı, S. (2022). Sinema ve Öğretmen İmajı: Türk Filmlerinin Kadın ve Erkek Öğretmen İmajı Açısından İncelenmesi [Cinema and Teacher Image: Examining Turkish Films in Terms of Female and Male Teacher Image]. Başkent University Journal of Education, 9(1), 48-63.
• Tosun, F. Ç. (2021). Türk eğitim politikalarında sosyal adalet ve eşitlik [Social justice and equality in Turkish education policies]. Anadolu University Journal of Education Faculty, 5(3), 348-368. https://doi.org/10.34056/aujef.910415
• Ünsal, S. (2021). Öğretmenlik mesleğinin tanimi, önemi ve öğretmenlerin değişen rolleri üzerine nitel betimsel bir araştirma [A qualitative descriptive research on the definition and importance of the teaching profession and the changing roles of teachers]. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(42), 1481-1504. https://doi.org/10.46928/iticusbe.956111
• Yalanız, Y. (2018). Sinemaya konu olan eğitim sistemlerinin örgütsel ve yönetsel sorunları [Organizational and administrative problems of education systems that are mentioned in cinema]. TRT Akademi, 3(5), 140-162.
• Yapıcı, M. (2011). Eğitim ve yabancılaşma [Education and alienation]. Journal of Human Sciences, 8(1). Retrieved from: https://www.j-humansciences.com/ojs/index.php/IJHS/article/view/98/97
• Yıldırım, N., Tüzel, M. & Yıldırım, V.Y. (2016). Aamir Khan filmlerinin eğitimsel açidan incelenmesi: 3 Idiots (3 Aptal) ve Taare Zameen Par (Her Çocuk Özeldir) üzerine nitel bir değerlendirme [An educational analysis of Aamir Khan's films: A qualitative evaluation of 3 Idiots (3 Stupid) and Taare Zameen Par (Every Child Is Special]. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, 36, 210-244.
• Yurdigül, A. (2014). Eğitim olgusunun sinematografik anlatidaki yeri üzerine bir yaklaşim denemesi (“Bal” filmi örneği) [an approach experiment on the place of education in cinematographic narration (“Honey” movie example]. Ekev Akademi Dergisi, (60), 487-502.
• Yüksel, N. A. (2015). Kültürel bir ürün olarak Türkiye’de sinema filmlerinde okul, öğretmen ve öğrenci temsilleri [School, teacher and student representations in cinema films in Turkey as a cultural product]. Global Media Journal TR Edition, 6(11), s. 1-17.