Coğrafya Öğretiminde Yaratıcı Yazma Yönteminin Etkililiği

Yıl 2016, Cilt: 2016 Sayı: 7, 131 - 140, 31.10.2016

Sibel İşık Mercan

Öz

Son 10 yıldır Türkiye’de coğrafya öğretiminde öğrenci merkezli bir yaklaşım olan yapılandırmacı yaklaşıma uygun öğretim programları geliştirilip uygulanmaya başlanmıştır. Bu durumun paralelinde farklı yöntem ve tekniklerin coğrafya dersinde kullanımıyla ilgili çeşitli çalışmalar yapılmakta ve zengin bir literatür oluşturulmaktadır. Bu literatürün buluştuğu zemin; öğrencilerin öğrenmeye karşı istekli olmalarının başarıyı arttırdığı yönündedir. Bu nedenle öğrencilerin hayal dünyalarını en iyi ifade eden yollardan biri olan hikâyelerin günlük yaşamdaki olaylarla ilişkilendirildiğinde birçok bilim dalının öğretiminde olduğu gibi coğrafya öğretiminde de öğrenmeyi anlamlı kılması beklenmektedir. Bu araştırmanın amacı; Coğrafya konularını öğrenmede 10. Sınıf öğrencilerinin yaratıcı yazma yoluyla elde ettiği hikâyelerin sınıf içi etkinliklerde kullanılmasının öğretime etkisini belirlemektir. Araştırma öntest - sontest kontrol gruplu deneysel desen modelinde tasarlanmıştır. Bu çalışma 2012-2013 EğitimÖğretim yılında Bursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı bir Anadolu Lisesinde 10. sınıf öğrencileri ile yapılmıştır. Araştırmaya toplam 50 öğrenci katılmıştır. Bunlardan 25’i deney grubu, 25’si ise kontrol grubudur. Araştırmada 5 seçenekli çoktan seçmeli 25 maddeden oluşan akademik başarı testi kullanılmıştır. Araştırmanın uygulama süreci 4 haftadır. Araştırma sonucunda yaratıcı yazma destekli sınıf içi etkinlikleri ile öğrenim yapılan deney grubundaki öğrencilerin akademik başarılarındaki artışın, kontrol grubuna göre anlamlı bir farklılık gösterdiği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hikâye, Coğrafya Öğretimi, Yaratıcı Yazma Yöntemi, Akademik Başarı

Kaynakça

• AK, E. (2011). “Yaratıcı Yazma Tekniklerinin İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Türkçe Dersindeki Yazılı Anlatım Becerileri Üzerindeki Etkisi”, Yüksek Lisans Tezi,Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• BROOKS, LİSA, M. (1993). “Creative Writing In The Middle Schools”, Annual Meeting National Council of Teachers of English, Pittsburgh.
• BRUNER, J.(1996).“The Culture of Education”. Cambridge, USA: Harvard University Press.
• BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. 1998. “Kovaryans analizi (Varyans analizi ile karşılaştırmalı bir inceleme)”.Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 31(1), 91-105.
• DEMİR, S. B. Ve Akengin, H. (2011). “Hikâyelerle Sosyal Bilgiler Öğretimi”, Pegem A Yayıncılık, Ankara.
• DEMİRBAŞ, A. (2005). “Biyoloji Öğretiminde Yaratıcı Yazma Uygulamaları”. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
• DEMİRCİOĞLU, H. DEMİRCİOĞLU,G. &AYAS,A. (2006).“Hikâyelerle Kimya Öğretimi”. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı:30 Syf;110-119
• ERDOĞAN,Ö. &YANGIN,B.(2014).“Süreç Temelli Yaratıcı Yazma Uygulamalarının Yazılı Anlatıma ve Yazmaya İlişkin Tutuma Etkisi”.Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. efdergi.ibu.edu.tr
• GÖÇER, A. (2010). “Türkçe Öğretiminde Yazma Eğitimi, Writing Education In Turkish Teaching”.Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, The Journal Of International Social Research, Volume: 3 Issue: 12 Summer
• KARABAĞ, S & ŞAHİN. S.(2007). “Coğrafya Eğitiminin Önündeki Engeller ve Geleceği”. (Editörler: Karabağ, S. ve Şahin, S.). Kuram ve Uygulamada Coğrafya Eğitimi. Ankara. Gazi Kitapevi, ss.294.
• KARASAR , N. (2012). “Bilimsel Araştırma Yöntemi”. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• KUVANÇ, K.,& BURCU, E. (2008). “Yaratıcı Yazma Tekniklerinin Öğrencilerin Türkçe Dersine İlişkin Tutumlarına ve Türkçe Dersindeki Başarılarına Etkisi”. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• MEB. (2005). “Coğrafya Dersi Öğretim Programı”, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (TTKB), Ankara.
• ÖZTÜRK, E. (2007).“İlköğretim Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Yaratıcı Yazma Becerilerinin Değerlendirilmesi, (Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
• Öztürk, C. ve Otluoğlu, A. (2002).“Sosyal Bilgiler Öğretiminde Edebi Ürünler Yazılı Materyaller”, Pegem A Yayıncılık, Ankara.
• ÖZTÜRK, M. (2007). “ Coğrafya: Gelişimi, İçeriği, Eğitimi”. (Editörler: Karabağ, S. ve Şahin, S.). Kuram ve Uygulamada Coğrafya Eğitimi. Ankara. Gazi Kitapevi, ss.294.
• RİCHARDSON,V.(2003). “Constructivist Teacher Education”, London. University of Michigan.
• SİDEKLİ, S., TANGÜLÜ, Z., & YANGIN, S. (2013). “Sosyal Bilgiler Öğretimi: Öğretmenim Bana Hikâye Anlatır mısın?”.Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 6/4.
• SUTHERLAND, J.A. VE TOPPİNG, K.J. (1999). “Collaborative Creative Writing in Eight Years Old: Comparing Cross-ability Fixed Role and Same-ability Reciprocal Role Pairing”. Journal of Research in Reading, 22(2), 154-179.
• ŞİMŞEK, A. (2004). “İlköğretim Okulu Sosyal Bilgiler Dersi Tarih Konularının Öğretiminde Yaratıcı yazma Yönteminin Etkililiği”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Sayı: 2 (4), s. 495-509.
• ŞİMŞEK, A. (2004). “İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersinde Tarihsel Hikâyeye Yönelik Öğretmen Görüşleri”. XII. Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiriler Cilt IV, Ankara: Gazi Üniversitesi Yay.
• ŞİMŞEK, A. (2009). “Sosyal Bilgiler Dersinde Bir Öğretim Materyali Olarak Edebi Ürünler”, Sosyal Bilgiler Öğretimi(Ed. Mustafa Safran), Pegem A Yayıncılık, Ankara
• TEMİZKAN, M. (2010) Türkçe Öğretiminde Yaratıcı Yazma Becerilerinin Geliştirilmesi, TÜBAR-XXVII-Bahar.
• ÜN AÇIKGÖZ, K. (2004). “Aktif Öğrenme”, Eğitim Dünyası Yayınları, Altıncı Baskı, İzmir
• WOOD, D. (1997) “How Children Think and Learn” (2. Ed.) Oxford: Blackwell.
• WOODS, P. (1996). “Researching the Art of Teaching: Ethnography for educational use”. London: Routledge.
• http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx?islem=1&kno=59 E.T: 21.10.2016