Sosyal Bilgiler Dördüncü Sınıf Ders Programındaki Tarih Konuları İle İlgili Kavramlara İlişkin Öğrenci Algıları

Yıl 2015, Cilt: 2015 Sayı: 5, 147 - 158, 31.10.2015

Kadir Ulusoy Bahattin Erkuş

Öz

Bu çalışmanın amacı, ilkokul
dördüncü sınıf sosyal bilgiler ders programları ve ders kitaplarındaki tarih konuları
ile ilgili kavramlara ilişkin öğrenci algılarını belirlemektir. Çalışmada
betimsel yöntem kullanılmıştır. Araştırma kapsamında 4. sınıf ders kitabında
yer alan 22 kavram Erzurum merkez ilçelerinde öğrenim gören 200 ilkokul dördüncü
sınıf öğrencisine anket sorusu olarak yöneltilmiş, ayrıca bu kavramlardan ne
anladıklarını yazmaları istenmiştir. Araştırma sonucunda öğrencilerin
kronoloji, savaş, vatan, gelenek, zafer, cephe, kurtuluş savaşı ve işgal
kavramlarında genel olarak sorun yaşamadıkları görülmüştür. Öğrenciler en çok “kuvayı
milliye, muharebe ve taarruz” kavramlarında zorlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tarih kavramları, sosyal bilgiler, kavram, ders kitabı

Student Perceptions on the Concepts Related to the History Subjects Included in Elementary Fourth Grade Social Studies Course Program

Öz

The aim of this study is to identify student
perceptions on the concepts related to the history subjects included in the
elementary fourth grade social studies course program and coursebook.
Descriptive method was used in the study. Twenty-two concepts included in the
fourth grade coursebook were asked as survey questions to 200 elementary fourth
graders in the central districts of Erzurum province, and they were also asked
to write what they understood from these concepts. It was found that in
general, the students did not experience problems with the concepts of
chronology, war, homeland, tradition, victory, front line, war of independence
and occupation. They had difficulty mostly in the concepts of national forces,
combat and attack.

Anahtar Kelimeler

Concepts of history, social studies, concept, coursebook

Kaynakça

• AKDAĞ, Ş. (2010). İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Dersi “Yeryüzünde Yaşam” Ünitesindeki Kavram Yanılgıları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
• ALKIŞ, S. (2006). İlköğretim Öğrencilerinin Yağış Kavramını Algılamaları Üzerine Bir Çalışma. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• AYCAN, Y. (2010). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersinde Yer Alan Kavramları Anlama Düzeyleri Ve Kavram Yanılgıları (Gördes Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa.
• CEYLAN, H. (2008). İlköğretim fen ve teknoloji dersinde altıncı sınıf öğrencilerine elektrik konusunun öğretiminde kavramsal değişim yaklaşımının öğrenci başarısına ve tutumuna etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• ÇAKMAK, F. (2006). İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Dersi Nüfus Ve Yerleşme Konusunda Geçen Kavramları Anlama Düzeyleri Ve Kavram Yanılgıları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
• ÇAYCI, B. (2007). Kavram Değiştirme Metinlerinin Kavram Öğrenimi Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 27. (1). 87- 102.
• DOĞRUKÖK, B. (2010). İlköğretim Sosyal Bilgiler 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde Yer Alan Kavramların Kazandırılma Düzeyi (Konya Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• ERYILMAZ, A. ve SÜRMELİ, E. (2002). Üç Aşamalı Sorularla Öğrencilerin Isı ve Sıcaklık Konularındaki Kavram Yanılgılarının Ölçülmesi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 16-18 Eylül. ODTÜ, Ankara.
• ERYILMAZ, S. (2009). Web Ortamında Öğe Gösterim Kuramına Göre Tasarlanan Kavram Öğretiminin, Öğrencilerin Akademik Başarılarına, Tutumlarına ve Öğrenmenin Kalıcılığına Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• KISA. F. (2007). İlköğretim 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde Beyin Fırtınası Tekniğiyle Kavram Öğretiminin Öğrencilerin Akademik Başarı Düzeylerine Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• MEB. (2013). İlköğretim 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Öğretmen Kılavuz Kitabı (4. baskı). Ankara.
• ÖZCAN, N. (2010). İlköğretim 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde Yer Alan “Adım Adım Türkiye” Ünitesindeki Kavramların Öğrenilme Düzeyi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• ÖZGÜN, B. (2009). İlköğretim Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Yön Kavramını Algılamaları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Burdur.
• POLAT, D. (2007). Kuvvet ve Hareket Konusu İle İlgili Öğrencilerin Kavram Yanılgılarının Tespiti Ve Kavram Karmaşası Yöntemiyle Düzeltilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• SUBAŞI, S. (2013). İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Dersi ‘Adım Adım Türkiye’ Ünitesinde Yer Alan Kavramları Öğrenme Düzeyleri İle Derse Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• ŞİMŞEK, A. (2006). İlköğretim Öğrencilerinde Tarihsel Zaman Kavramının Gelişimi ve Öğretimi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• TURAL, A. (2011). Sosyal Bilgilerde Yapılandırmacı Yaklaşımla Kavram Öğretimine Yönelik Model Geliştirme. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• TÜRK DİL KURUMU. (2015). http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.55893491cdb889.84418471 erişim tarihi: 14.06.2015
• TÜRKTAN, R. (2011). Yapılandırılmış Grid Test Tekniğinin Türkçe Eğitiminde Kavram Öğretimine Katkısı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• ULU KALIN, Ö. (2011). Sosyal Bilgiler 4. Sınıf İçin Tasarlanan “İnsanlar ve Yönetim” Adlı Ünitenin Öğrencilerin Akademik Başarılarına Ve Kavram Algılama Düzeylerine Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• ULUSOY, K. ve YANPAR YELKEN, T. (2009). İlköğretim 4. ve 5.Sınıf Öğrencilerinin Atatürkçülük İle İlgili Kavramları Algılamaları, Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22, (213-223).