The Determination of the Connection between High School Managers’ Ethic Leadership Characteristics and Organizational Trust Perceptions (Van City Example)

Yıl 2017, Cilt: 2017 Sayı: 8, 285 - 315, 30.04.2017

Ahmet Akbaba Abdurrahman Sarıkaya

Öz

The aim of this survey is to determine the connection between high school managers’ ethic leadership characteristics and organizational trust percepstions. In this context, the universe of the research is consisted of of 1828 teachers working in the borders of Van. And the sampling of the research is 311 teachers working in high scools which are connected to National Education Ministry. “teachers’ opinion scales about ethic leadership characteristics of school managers” were used to determine the ethic leadership levels of school managers. In the end, it was found that, the working principals of school is not created good enough, and enough and on time information is not provided to the teachers. Additionally, it was also found that, characteristics such as; being fair, neutral, honest and reliable has a huge affect on the respect that is paid to them.

Anahtar Kelimeler

Leadership, Ethic, Ethic Leadership, Trust

Lise Yöneticilerinin Etik Liderlik Özellikleri İle Örgütsel Güven Algıları Arasındaki İlişkinin Öğretmen Görüşlerine Göre Belirlenmesi

Öz

Bu araştırmanın amacı, lise yöneticilerinin etik liderlik özellikleri ile örgütsel güven algıları arasındaki ilişkinin, öğretmen görüşlerine göre belirlenmesidir. Bu bağlamda Araştırmanın evrenini 2015–2016 eğitim-öğretim yılında Van il sınırları içinde yer alan 1828 öğretmen oluşturmaktadır. Örneklemini ise Milli Eğitim Bakanlığına bağlı liselerde görev yapan 311 öğretmen oluşturmaktadır. Bu araştırmada okul yöneticilerinin etik liderlik düzeylerini belirlemek için“ Liselerdeki Okul Yöneticilerinin Etik Liderlik Özelliklerinin İncelenmesi İle İlgili Öğretmen Görüşleri Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, okulun iş prensiplerinin yeteri düzeyde iyi oluşturulamadığı ve yönetmelikler konusunda öğretmenlere zamanında ve yeteri kadar bilgi aktarılmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca Okul yöneticilerinin itibarı üzerinde, adalet ve eşitlik ilkesine bağlılık, yansız davranmak, dürüst ve güvenilir olmak, etkili iletişim kurabilmek, sabırlı, ilkeli ve kararlı olmak gibi özelliklerin önemli bir unsuru teşkil ettiği gösteren sonuçlara ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Liderlik, Etik, Etik Liderlik, Öğretmen, Güven

Kaynakça

• Açıkalın, A. (1995). Toplumsal Kuramsal ve Teknik Yönleriyle Okul Yöneticiliği, Pegem Yayınları. Ankara
• Akbaba, A. (2010). Yönetimde Etkinlik Verimlilik Ve Kalite, Yönetici El Kitabı, İdeal Kültür & yayıncılık, İstanbul.
• Aydın, İ. P. (2001), Yönetsel, Mesleki ve Örgütsel Etik, Pegem A Yayınevi, İkinci Baskı, Ankara.
• Aydın, İ. P. (2002). Yönetsel, Mesleki Ve Örgütsel Etik, Pegem A Yayıncılık, Ankara
• Aydın, İ. (2006). Eğitim Ve Öğretimde Etik, Pegem Yayınları, Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Aykan, E. (2004). Kayseri’de Faaliyet Gösteren Girişimcilerin Liderlik Özellikleri, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (2), 213-224. Kayseri.
• Balcı, A. (2001). Etkili Okul ve Okul Geliştirme: Kuram, Uygulama ve Araştırma. (Geliştirilmiş ikinci baskı), Pegem A Yayıncılık. Ankara.
• Baydar, Tülay, (2004), “Yönetim Etiği Açısından İngiltere’deki Kamu Yönetimi Uygulamaları”, Ankara Üniversitesi, sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi Ankara.
• Bayram, Levent, (2005), “Yönetimde Yeni Bir Paradigma: Örgütsel Bağlılık”, Sayıştay Dergisi, Sayı 59, s. 125-139, Ankara.
• Bellingham, R. (2003) Ethical Leadership Rebuilding Trust in Corporations. Amherst: HRD Press Inc. (akt. Tuncay Yavuz Özdemir – Mukadder Boydak Özen – Ramazan Yirci, Mart,2013)
• Bursalıoğlu, Ziya. (1994). Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış. (Genişletilmiş dokuzuncu baskı). Pegem Yayınları. Ankara.
• Bursalıoğlu, Z. (2010). Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış, Pegem A Yayınları, Ankara
• Büyükdere, B. ve Solmuş, T. (2006). İş Ve Özel Yaşamda Kişilerarası Güven..http://www.isguc.org/
• Cevizci, A. (2008). Etiğe Giriş, Paradigma Yayınları, İstanbul.
• Çelik, V. (1999). Eğitimsel Liderlik. Pegem Yayınları Ankara.
• Çelik, V. (2000), Eğitimsel Liderlik, Pegem A Yayıncılık, İkinci Baskı, Ankara.
• Çelik, V. (2001). “Geleceğin Okul Liderleri”. 2000 Yılında Türk Milli Eğitim Örgütü ve Yönetimi Ulusal Sempozyumu Bildirileri. Öğretmen Hüseyin Hüsnü Tek ışık Eğitim Araştırma Geliştirme Vakfı Yayını, 34 – 44, Ankara.
• Demirer, Y, Binhan E.Y, (2009), “Yolsuzluk Araştırmaları Üzerine Siyasal Kültür Eksenli Notlar”, Kocaeli Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Yıl:5, Sayı:7, s. 49-66
• Delaware Department of Education (DDE). (1998) The Delaware Administrator Standarts. Delaware: Administrator Standards Advisory Committee.(Akt. Doç. Dr. Ali İlker Gümüşeli Yıldız Teknik Üni.2001,sayı:28).
• Demirel, Y (2008). Örgütsel Güvenin Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi: tekstil sektörü çalışanlarına yönelik bir araştırma yönetim ve ekonomi, Yönetim ve Ekonomi 5/2, 179-195
• Erçetin, Ş. (1998). Lider Sarmalında Vizyon. Önder Matbaacılık. Ankara.
• Eren, E. (2003). Yönetim Ve Organizasyon (Çağdaş ve Küresel Yaklaşımlar), Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş, İstanbul.
• Eren, E. (2007). Örgütsel Davranış Ve Yönetim Psikolojisi, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş, İstanbul.
• Erdoğan, İ. (2002). Eğitimde Değişim Yönetimi, Pegem A Yayıncılık, Ankara
• Harvey, E. (2004), “Liderlik ve Etik”, Executive Excellence. Yıl:8, Sayı:87, s. 23.
• İnaç, H ve Feyzullah Ü, (2007), “Türkiye’de Kamu Yönetiminin Denetlenmesinde Yönetimde Açıklığın Önemi ve Uygulanma Düzeyi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:18, s. 41
• Karasar, N.(2006). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Nobel yayın Dağıtım.62, Ankara.
• Karaköse, T, (2008), Okul Müdürlerini İtibarlı Kılan Değerlerin Belirlenmesine Yönelik Nitel Bir Çalışma, Değerler Eğitimi Dergisi, Cilt 6, No. 16, 113-129, Aralık 2008
• Karslı, M.D. (2004). Yönetsel Etkililik, Pegem A Yayıncılık, Ankara.
• Pehlivan, İ. (2001). Yönetsel Mesleki ve Örgütsel Etik. Pegem A Yayıncılık. Ankara.
• Pieper, A. (1999). Etiğe Giriş, Çeviren: V. Ataymen-G. Sezer. Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Sakallı, N. (2001). Sosyal Etkiler: Kim Kimi Nasıl Etkiler? İmge Kitabevi, Ankara.
• Sashkin, M. ( 1998). Leadership Behavioral Questionnarie. Ohio: Leadership Development Center. (Akt. Doç. Dr. Ali İlker Gümüşeli Yıldız Teknik Üni.,2001,sayı:28).
• Sarıbay, A. Y.(1998). Siyaset, Demokrasi ve Kimlik, . Asa Yayınları, İstanbul.
• Şişman, M. (2004). Öğretim Liderliği, Pegem A Yayıncılık, Ankara.
• Takış, T. (1998). Etik, Doğu Batı Düşünce Dergisi, Yıl 1, Sayı 4 Ankara.
• Tezel, B (2006). Eğitim Yöneticilerinin Liderlik Tarzlarının Belirlenmesi Üzerinde Ana-Baba Ve Yöneticilerinin Etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Taymaz, H. (2007). İlköğretim ve Ortaöğretim Okul Müdürleri İçin Okul Yönetimi, Pegem A Yayıncılık, Ankara
• Topakkaya, Arslan, (2009), “Aristotales’de Adalet Kavramı”, Uluslararası Sosyal Araştırma Dergisi, Cilt:2, Sayı:6, s. 628-633
• Teyfur, M ve Ark, (2012). İlköğretim Okul Yöneticilerinin Etik Liderlik Özellikleri İle Okullardaki Örgütsel Güven Düzeyinin İncelenmesi, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 21 (2013) 84-106, Diyarbakır.
• Turhan, M,( 2012) Genel ve Mesleki Lise Yöneticilerinin Etik Liderlik Davranışlarının Okullardaki Sosyal Adalet Üzerindeki Etkisi, Doktora Tez Önerisi, Fırat Üniversitesi, Elazığ. Uzkesici, N. (2009), “İşletmelerde Etik Yönetimi-İşletmelerde Etik Kalitesinin Yönetimine Geçiş‟, http://www.igiad.com/isahlaki/makaleler/nurayuzeskici.htm.
• Yalçın, A, (2000), “Pazarlama Araştırmasında Etik ve Etik İlkeler”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Yıl:9, Sayı:12, s. 41-50, Ankara.
• Yaylacı, A. F. (2009), İlköğretim Okulları İçin Etik Program Önerisi, www.google.com,
• Yılmaz, E. (2006), Yöneticilerin Etik Davranış Özellikleri, Selçuk Üniversitesi, Doktora Tezi.
• Yılmaz, E.(2009) Öğretmenlerin Yaşam Doyumları Ve Okullardaki Örgütsel Güven Düzeyi, Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Konya.
• Yönet, E, (2005), “Kurumsal Sosyal Sorumluluk Anlayışında Son Dönemeç: Stratejik Sorumluluk", Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:8, Sayı:13, s. 239-264