‘HÜCRE VE BÖLÜNMELER’ ÜNİTESİNİN REACT STRATEJİSİYLE ÖĞRETİMİNİN TUTUM VE MOTİVASYONA ETKİSİ

Yıl 2019, Cilt 2019, Sayı 13, 30 - 50, 29.10.2019

Özlem ERDOĞAN KARAŞ Şeyda GÜL

https://doi.org/10.46778/goputeb.578264

Öz

Bu araştırmanın amacı, ‘Hücre ve Bölünmeler’ ünitesinin REACT stratejisiyle öğretiminin 7. sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersine yönelik tutumları ile fen öğrenmeye yönelik motivasyonları üzerine etkisini incelemektir. Nicel yaklaşımın benimsendiği araştırmada ön-test/son-test kontrol gruplu yarı deneysel araştırma deseni kullanılmıştır. Örneklem grubunu 2018-2019 eğitim öğretim yılı içerisinde Trabzon Vakfıkebir ilçe merkezinde bulunan ve rastgele belirlenmiş bir ortaokulun 7. sınıfında öğrenim gören toplam 60 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri Fen Bilimleri Dersi Tutum Ölçeği (FBTÖ) ile Fen Öğrenmeye Yönelik Motivasyon Ölçeği (FÖMÖ) ile toplanmıştır. Toplanan veriler SPSS 20.0 istatistik programında kullanılarak betimsel istatistikler (aritmetik ortalama, standart sapma) ile bağımlı ve bağımsız örneklem t-testi ile analiz edilmiştir. Analizler sonucunda, öğrencilerin her iki ölçekte de uygulama öncesi ve sonrası puan ortalamalarının genel olarak yüksek düzeyde olduğu belirlenmiştir. Yapılan istatistiksel analizlerde ise gerek tutum ölçeği gerekse motivasyon ölçeğinde deney ve kontrol grubunun kendi içinde ön-test/son-test puanları arasında önemli düzeyde bir farklılık gözlenmemiştir. Öte yandan motivasyon ölçeğinde grupların ön-test puanlar açısından birbirine denk olmaması nedeniyle gruplar arasında son-test ve ön-test puan farkları alınarak yapılan karşılaştırmada kontrol grubu lehine anlamlı düzeyde bir artışın olduğu belirlenmiştir. Çalışmanın sonunda ise elde bulgular doğrultusunda ileriye yönelik çalışmalar için önerilerde bulunulmuştur.  

Anahtar Kelimeler

Hücre ve bölünmeler, REACT stratejisi, tutum, motivasyon

Kaynakça

• Ayaz, M. F. ve Şekerci, H. (2015). Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının akademik başarıya ve tutuma etkisi: Bir meta-analiz çalışması. Hasan Âli Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 27-44.
• Aydede, M.N. ve Matyar, F. (2009). Fen bilgisi öğretiminde aktif öğrenme yaklaşımının bilişsel düzeyde öğrenci başarısına etkisi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 6(1), 115-127.
• Ayvacı, H. Ş., Er-Nas, S. ve Dilber, Y. (2016). Bağlam temelli rehber materyallerin öğrencilerin kavramsal anlamaları üzerine etkisi: “iletken ve yalıtkan maddeler” örneği. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 51-78.
• Balım, A. G. ve Taşkoyan, S. N. (2010). Fene yönelik sorgulayıcı öğrenme becerileri algısı ölçeğinin geliştirilmesi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 58-63.
• Choi, H. J. ve Johnson, S. D. (2005). TheEffectof context-based video ınstruction on learningandmotivation in on-linecourses. The American Journal of Distance Education, 19(4), 215-227.
• Cibik, A. S., Diken, E. H. ve Darcin, E. S. (2008). The effect of group works and demonstrative experiments based on conceptual change approach: Photosynthesis and respiration. Asia-Pacific Forum on Science Learning and Teaching, 9(2), 1–22.
• Dede, Y. ve Yaman, S. (2008). Fen öğrenmeye yönelik motivasyon ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 2(1), 19-37.
• Demircioğlu, H., Vural, S. ve Demircioğlu, G. (2012). “REACT” stratejisine uygun hazırlanan materyalin üstün yetenekli öğrencilerin başarısı üzerine etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2), 101-144.
• Demircioğlu, G., Kurnaz, B. ve Erol, T. (2017). Bağlam temelli yaklaşımın lise öğrencilerinin gazlar konusunu anlamaları üzerine etkisi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 6(3), 161-174.
• Demircioglu, H., Asik, T. ve Yilmaz, P. (2019). REACT stratejisine dayalı öğretimin etkisi: ‘su arıtımı ve suyun sertliği’. International Journal of Scientific and Technological Research, 5(2), 104-118.
• Erçoban, M. (2018). 7. sınıf cebir öğrenme alanında REACT stratejisinin öğrencilerin akademik başarıları üzerine etkileri (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No.535686).
• Finkelstein, N. (2005). Learning physics in context: A study of student learning about electricity and magnetism. International Journal of Science Education, 27(10), 1187-1209.
• Gül, Ş. (2016). Yaşam temelli öğretim modeliyle “fotosentez” konusunun öğretimi: REACT stratejine dayalı bir uygulama. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(2), 21-45.
• Gül, Ş, Gürbüzoğlu-Yalmancı, S. ve Yalmancı, E. (2017). Boşaltım sistemi konusunun öğretiminde REACT stratejisinin etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(1),79-96.
• Gül, Ş. ve Konu, M. (2018). Yaşam temelli probleme dayalı öğretim uygulamalarının öğrenci başarısına etkisi. Yaşadıkça Eğitim, 32(1), 45-68.
• İlter, İ. ve Ünal, Ç. (2014). Sosyal bilgiler öğretiminde 5E öğrenme döngüsü modeline dayalı etkinliklerin öğrenme sürecine etkisi: bir eylem araştırması. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 18(1), 295-330.
• Karadağ, E., Deniz, S., Korkmaz T. ve Deniz G. (2008). Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımı: sınıf öğretmenleri görüşleri kapsamında bir araştırma. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 383-402.
• Karsli, F. ve Yigit, M. (2017). Effectiveness of the REACT strategy on 12th grade students’ understanding of the alkenes concept. Research in Science & Technological education, 35(3), 1-18.
• Karslı, F. ve Saka, Ü. (2017). 5. Sınıf öğrencilerinin ‘besinleri tanıyalım’ konusundaki kavramsal anlamalarına bağlam temelli yaklaşımın etkisi. İlköğretim Online, 16(3), 900-916.
• Kaya, Z. (2011). Koro eğitiminde yapılandırmacı yaklaşımın tutum, öz-yeterlik algısı ve akademik başarıya etkisi, Doktora Tezi. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Kaya, H. İ., Küçükali, R. ve Ada, Ş. (2010). Yapılandırmacı öğrenme yaklaşım uygulamalarında öğretmen adaylarının öğrenmede öz-düzenleme yetkinlik algıları. Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(44), 75-84.
• Keçeci, G. ve Kırbağ-Zengin, F. (2015). Ortaokul öğrencilerine yönelik fen ve teknoloji tutum ölçeği: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Turkish Journal of Educational Studies, 2(2), 143-168.
• Kutu, H. ve Sözbilir, M. (2011). Yaşam temelli ARCS öğretim modeliyle 9. sınıf kimya dersi “Hayatımızda Kimya” ünitesinin öğretimi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 29-62.
• Navarra, A. (2006). Achieving Pedagogical Equity in the Classroom, Cord Publishing.
• Özay-Köse, E. ve Çam Tosun, F. (2011). Yaşam temelli öğrenmenin sinir sistemi konusunda öğrenci başarılarına etkileri. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 8(2), 91-106.
• Rayner, A. (2005). Reflections on context-based science teaching: A case study of physics for students of physiotherapy. UniServe Science Blended Learning Symposium Proceedings, 169-172.
• Kutu, H. ve Sözbilir, M. (2011). Yaşam temelli ARCS öğretim modeliyle 9. sınıf kimya dersi “Hayatımızda Kimya” ünitesinin öğretimi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 29-62.
• Şaşan, H. (2002). Yapılandırmacı öğrenme. Yaşadıkça Eğitim, 74-75, Ankara.
• Topuz, F. G., Gençer, S., Bacanak, A. ve Karamustafaoğlu, O. (2013). Bağlam temelli yaklaşım hakkında fen ve teknoloji öğretmenlerinin görüşleri ve uygulayabilme düzeyleri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 240-261.
• Ültay, N. ve Çalık, M. (2011). Asitler ve bazlar konusu ile ilgili örnekler üzerinden 5E modelini ve REACT stratejisini ayırt etmek. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 5(2), 199-220.
• Ültay, E. (2012). Implementing react strategy in a context-based physics class: Impulse and momentum example. Energy Education Science and Technology Part B: Social and Educational Studies, 4(1), 233-240.
• Ültay, E. ve Alev, N. (2017). Açıklama destekli REACT stratejisi ile ilgili öğretmen adaylarının görüşleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 803-820.
• Ültay, E., Ültay, N. ve Dönmez-Usta, N. (2018). Sınıf öğretmeni adaylarının “basit elektrik devreleri” konusunda 5E modeli ve REACT stratejisine uygun hazırladıkları ders planlarının incelenmesi. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(3), 855-864.
• Ünal, Ç. ve Çelikkaya, T. (2009). Yapılandırmacı yaklaşımın sosyal bilgiler öğretiminde başarı, tutum ve kalıcılığa etkisi (5. Sınıf Örneği). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), 197-212.
• Wilder, M. ve Shuttleworth, P. (2004). Cell inquiry: A 5E learning cycle lesson. Science Activities, 41(1), 25-31.
• Yıldırım, G. ve Gültekin, M. (2017). İlkokul 4. sınıf fen ve teknoloji dersinde bağlam temelli öğrenme uygulamaları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(Özel Sayı), 81-101.