COVİD-19 PANDEMİ DÖNEMİ SÜRECİNDE ADÖLESANLARIN EKRAN KULLANIMI, DEPRESYON DURUMLARI VE ANTROPOMETRİK ÖLÇÜMLERİNDEKİ DEĞİŞİMİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2022, Cilt Özel Sayı, 7 - 13, 05.03.2022

Elif ÇELİK Makbule GEZMEN KARADAĞ Ayşe Derya BAYAZIT

https://doi.org/10.52881/gsbdergi.1082594

Öz

COVİD-19 pandemisinin yayılımının kontrolü için alınan tedbirler, bireylerin beslenme alışkanlıkları, eğitim- öğretim yöntemleri ile gündelik yaşantılarını hızla değiştirmiştir. Adölesan dönemdeki bireyler de pandemi döneminden oldukça etkilenmiştir. Özellikle uzaktan eğitim sürecinin başlaması adölesanların ekran kullanım süresinin etkilenmesine neden olmuştur. Bu çalışma; adölesanların pandemi öncesi ve sırasında; ekran kullanım ve uyku süreleri, depresyon durumları ve antropometrik ölçümlerindeki değişimleri değerlendirmek amacıyla planlanmış ve gerçekleştirilmiştir. Araştırma; 10-17 yaş aralığında, 379 erkek, 603 kız olmak üzere toplam 982 adölesan ile yürütülen kesitsel bir çalışmadır. Araştırma, çevrimiçi anket yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Bu ankette bireylerin sosyodemografik özellikleri, ekran kullanım ve uyku süreleri ile depresyon durumları sorgulanmıştır. Bireylerin depresyon durumlarının değerlendirilmesi için CES Depresyon Ölçeği kullanılmıştır. Bireylerin antropometrik ölçümleri (boy uzunluğu, vücut ağırlığı) beyana dayalı olarak sorgulanmıştır.Bu çalışmada katılımcıların tamamının ekran kullanım süreleri artmıştır. Adölesanların 5-6 saat aralığında ders çalışma, sosyal medya kullanma, video/dizi film izleme, oyun oynama, iletişim kurma amacıyla ekran kullanım süreleri pandemi sırasında sırasıyla %108; %650; %44; %83 ve %56 oranında artmıştır. Pandemiyle birlikte adölesanların toplam uyku süreleri ve CES depresyon puanları artmıştır (p<0,05). Pandemi sürecinde adölesanların %79,7'sinin toplam uyku süresinde değişiklik olmuş ve %68,7'sinde bu değişimin sebebi COVID-19 kaygısının oluşması olarak tespit edilmiştir. Sosyal medyada geçirilen sürenin artışı vücut ağırlığı ve depresyon skorunda artış ile ilişkilendirilmiştir. COVİD-19 salgını nedeniyle okulların kapanması, adölesanların ekran süresini, uyku süresini ve depresyon durumunu etkilemiştir. Pandemi sürecinde ergenlerin ekran başında kalma sürelerinin ve depresyon puanlarının arttığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

COVİD-19 pandemisi, adölesan, ekran süresi, uyku, CES Skoru

Kaynakça

• 1. Hossain MM, Tasnim S, Sultana A, Faizah F, Mazumder H, Zou L, et al. Epidemiology of mental health problems in COVID-19: a review. F1000Res. 2020; 9: 636.
• 2. Khan M, Adil SF, Alkhathlan HZ, Tahir MN, Saif S, Khan M, et al. COVID-19: A Global Challenge with Old History, Epidemiology and Progress So Far. Molecules (Basel, Switzerland). 2020; 26 (1): 39.
• 3. 3.Guessoum SB, Lachal J, Radjack R, Carretier E, Minassian S, Benoit L, et al. Adolescent psychiatric disorders during the COVID-19 pandemic and lockdown. Psychiatry Res. 2020;291:113264.
• 4. Singh S, Roy D, Sinha K, Parveen S, Sharma G, Joshi G. Impact of COVID-19 and lockdown on mental health of children and adolescents: A narrative review with recommendations. Psychiatry Res. 2020; 293: 113429.
• 5. Keles B, McCrae N, Grealish A. A systematic review: the influence of social media on depression, anxiety and psychological distress in adolescents. International Journal of Adolescence and Youth. 2020; 25 (1): 79-93.
• 6. Tatar A, Saltukoglu G. The adaptation of the CES-Depression Scale into Turkish through the use of confirmatory factor analysis and item response theory and the examination of psychometric characteristics. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni-Bulletin of Clinical Psychopharmacology. 2010; 20 (3): 213-227.
• 7. Roberts RE, Lewinsohn PM, Seeley JR. Screening for Adolescent Depression: A Comparison of Depression Scales. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry. 1991; 30 (1): 58-66.
• 8. Ahmad AR, Murad HR. The Impact of Social Media on Panic During the COVID-19 Pandemic in Iraqi Kurdistan: Online Questionnaire Study. J Med Internet Res. 2020;22(5):e19556.
• 9. Gao J, Zheng P, Jia Y, Chen H, Mao Y, Chen S, et al. Mental health problems and social media exposure during COVID-19 outbreak. PloS one. 2020; 15 (4): e0231924-e.
• 10. Schmidt SCE, Anedda B, Burchartz A, Eichsteller A, Kolb S, Nigg C, et al. Physical activity and screen time of children and adolescents before and during the COVID-19 lockdown in Germany: a natural experiment. Sci Rep. 2020;10 (1): 21780. 11. Ding X, Yao J. Peer Education Intervention on Adolescents' Anxiety, Depression, and Sleep Disorder during the COVID-19 Pandemic. Psychiatr Danub. 2020; 32 (3-4): 527-535.
• 12. Magson NR, Freeman JYA, Rapee RM, Richardson CE, Oar EL, Fardouly J. Risk and Protective Factors for Prospective Changes in Adolescent Mental Health during the COVID-19 Pandemic. J Youth Adolesc. 2021; 50 (1): 44-57.
• 13. Oosterhoff B, Palmer CA, Wilson J, Shook N. Adolescents' Motivations to Engage in Social Distancing During the COVID-19 Pandemic: Associations With Mental and Social Health. J Adolesc Health. 2020; 67 (2):179-185.
• 14. Chen F, Zheng D, Liu J, Gong Y, Guan Z, Lou D. Depression and anxiety among adolescents during COVID-19: A cross-sectional study. Brain Behav Immun. 2020; 88: 36-38.
• 15. Ivie EJ, Pettitt A, Moses LJ, Allen NB. A meta-analysis of the association between adolescent social media use and depressive symptoms. J Affect Disord. 2020; 275: 165-174.
• 16. Jeri-Yabar A, Sanchez-Carbonel A, Tito K, Ramirez-delCastillo J, Torres-Alcantara A, Denegri D, et al. Association between social media use (Twitter, Instagram, Facebook) and depressive symptoms: Are Twitter users at higher risk? Int J Soc Psychiatry. 2019; 65(1): 14-19.
• 17. Barthorpe A, Winstone L, Mars B, Moran P. Is social media screen time really associated with poor adolescent mental health? A time use diary study. J Affect Disord. 2020; 274: 864-870.
• 18. de Figueiredo CS, Sandre PC, Portugal LCL, Mázala-de-Oliveira T, da Silva Chagas L, Raony Í, et al. COVID-19 pandemic impact on children and adolescents' mental health: Biological, environmental, and social factors. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry. 2021;106: 110171.