ÜÇ DEĞERLENDİRİCİ ARASINDA KOL ÇEVRE ÖLÇÜMÜNÜN GÖZLEMCİ İÇİ VE GÖZLEMCİLER ARASI GÜVENİLİRLİĞİ

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: Özel Sayı, 34 - 34, 31.08.2025

Beyza Kalaycı Yaren Engin Türkan Akbayrak Serap Özgül Gamze Nalan Çinar

Öz

Giriş: Fizyoterapi ve rehabilitasyon alanında, değerlendirme metodları birden fazla fizyoterapist tarafından birçok kez kullanılmaktadır. Bu nedenle, ölçümlerin terapistin tekrarlı ölçümünde ve terapistler arasında güvenilir olması önemlidir.
Amaç: Bu çalışmanın amacı farklı fizyoterapistler ve çeşitli ölçüm noktaları arasında üst ekstremite çevre ölçümünün gözlemci içi ve gözlemciler arası güvenilirliğini belirlemektir.
Metod: Bu kesitsel araştırma Hacettepe Üniversitesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Fakültesi’nde yürütüldü. Çalışmaya 18 yaş ve üzeri sağlıklı erkekler dahil edildi. Çalışma başlangıcında kıdemli fizyoterapist (10 yıl deneyim) tarafından, ölçümleri uygulayacak diğer fizyoterapistlere (<1 yıl deneyim) ölçüm protokolünün detayları hakkında bilgi verildi. Ölçüm yapan tüm gözlemciler sağ elini kullanmaktadır. Çevre ölçümlerinden önce, standardizasyonun sağlanması amacıyla referans noktalar kıdemli fizyoterapist tarafından perimetre ile belirlendi. Ölçümler, bireylerin dominant üst ekstremiteleri sorgulanarak yapıldı. Değerlendirme sırasında bireylerin el bileği nötr pozisyonda desteklendi ve bireylerden herhangi bir kas kontraksiyonu yapmamaları istendi. Ölçümlerde standart, elastik olmayan, hassasiyeti 0,1 cm, genişliği 1 cm olan mezura kullanıldı. Ölçümler üç gün sonra günün aynı saatinde ve aynı koşullarda (pozisyon, referans noktaları vb.) tekrarlandı. İkinci gözlemden önce bireylere ölçüm sonuçlarını etkileyebilecek beslenme ve fiziksel aktivite düzeylerinde değişiklik olup olmadığı sorgulandı. Çalışmaya kör olan bir kişi, gözlemcilerin ölçüm sonuçlarını kaydetti. Tanımlayıcı istatistikler ortalama ve standart sapma değerleri ile sunuldu. Gözlemci içi ve gözlemciler arası güvenilirliğin hesaplanmasında sınıf içi korelasyon katsayısı (ICC) kullanıldı.
Bulgular: İstatistiksel anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak kabul edildi. Bu araştırmaya 36 birey dahil edildi (ortalama yaş 25,140,91 yıl, VKİ: 24,320,58 kg/m2). Referans noktalarından alınan ölçüm sonuçları gözlemci içinde yüksek güvenirliğe sahipti ve istatistiksel olarak anlamlıydı (ICC 0,91-1,00, p<0,001).
Sonuç: Tüm gözlemcilerin birinci ölçümlerinin gözlemciler arası güvenilirliği, her iki ölçüm için de orta ile yüksek güvenilirlik gösterdi (ICC: 0,81-0,99, p<0,001). Bu çalışma, üst ekstremite çevre ölçümünün klinik uygulama için güvenilir bir yöntem olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Çevre ölçümü , güvenirlik , ICC , üst ekstremite

Kaynakça

• Sağlık Bilimleri Gençlik Projeleri Yarışması "Fikirlerden Projelere"de bildiri olarak sunulmuştur.