POST-COVID SENDROMLU BİREYLERDE FİZİKSEL AKTİVİTE DÜZEYİ, EGZERSİZ KAPASİTESİ, YORGUNLUK VE KOGNİTİF DURUMUN İNCELENMESİ

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: Özel Sayı, 36 - 36, 31.08.2025

Ayşenur Germi , Naciye Vardar Yağlı Buket Maruk Mehtap Erbil Yahya Doğan

Öz

Giriş: COVID-19 enfeksiyonu 1 Aralık 2019 tarihinde Çin’in Wuhan bölgesinde ortaya çıkan ve kısa sürede tüm dünyayı etkisi altına alan, solunum yollarını etkileyerek öksürük, ateş, nefes darlığı, koku-tat kaybı, kas ağrıları, pnömoniye yol açan bir virüs salgınıdır. Semptomatik akut COVID-19 hastalarının %10-20’si bir aydan fazla süren klinik belirtilerin kalıcı bir fazına dönüşmektedir. Bu durum Post-COVID Sendromu olarak tanımlanmaktadır. Post-COVID’li bireylerin sağlıklı kontrollere kıyasla sempatik aşırı aktivasyon, vasküler disfonksiyon, kardiyak morfo-fonksiyonel değişiklikler gösterdikleri ve azalmış egzersiz kapasitesine sahip olduğu bildirilmektedir.
Amaç: Bu nedenle çalışmamızda, post-COVID sendromuna sahip bireylerin fiziksel aktivite, egzersiz kapasitesi, yorgunluk ve kognitif durumlarının değerlendirilmesini amaçlandı.
Metod: Çalışmaya 30 hasta (23E, 7K, 25,56±4,62 yıl) dahil edildi. Fiziksel aktivite (IPAQ-SF), egzersiz kapasitesi (6 dakika yürüme testi), yorgunluk (FACIT) ve kognitif durum (Mini Mental Durum Testi) değerlendirildi.
Bulgular: IPAQ skoruna göre hastaların %36’sı inaktif, %40’ı minimal aktif, %23’ü ise çok aktifti. 6 dakika yürüme mesafesi ortalaması 518,03±167,84 metre idi. Hastaların yalnızca %10’u kendisinden beklenen mesafeye ulaştı. FACIT ortalaması 17,77 ±12,25 puan iken Mini Mental Durum Test ortalaması 27,67±2,12 idi.
Sonuç: Çalışmamızın sonucuna göre, Post-COVID sendromlu bireylerin kesme değerlerine göre yorgunluk ve kognitif durumları etkilenmemiştir. Ancak uzamış semptom yükünün hafifletilmesi için hastalar aerobik egzersiz programına dahil edilebilir ve fiziksel aktivite danışmanlığına yönlendirilebilirler.

Anahtar Kelimeler

Post-COVID sendromu , egzersiz kapasitesi , fiziksel aktivite , yorgunluk

Kaynakça

• Sağlık Bilimleri Gençlik Projeleri Yarışması "Fikirlerden Projelere"de bildiri olarak sunulmuştur.