MUHASEBE HİLELERİNİN ÖNLENMESİNDE İÇ KONTROL SİSTEMİNİN ÖNEMİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2015, Cilt: 1 Sayı: 1, 105 - 128, 01.06.2015

Kayahan Tüm

Öz

Bu çalışmanın amacı muhasebe hilelerinin önlenmesi ve/veya azaltılmasında önemli bir araç olarak kabul edilen iç kontrol sisteminin Antakya’da faaliyet gösteren üretim işletmeleri açısından durumunu tespit etmektir. Bu amaç doğrultusunda üretim işletmelerine anket çalışması yapılarak işletmelerin iç kontrol sistemlerinin muhasebe hilelerini önleme konusundaki mevcut durumları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Yapılan araştırma sonucunda üretim işletmelerinin iç kontrol uygulamalarında önemli eksikleri olduğu ve şirket çalışanları tarafından gerçekleştirilebilecek hilelere açık oldukları söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

İç kontrol, Muhasebe hileleri, Üretim işletmeleri

A RESEARCH on the IMPORTANCE of INTERNAL CONTROL SYSYTEM on PREVENTING ACCOUNTING FRAUD

Öz

The aim of this study is to determine the position of internal control system, which is accepted to be an important tool to prevent and / or decrease the accounting fraud, for the manufacturing enterprises in Antakya. In accordance with this purpose, a survey study is applied to analyse the current situation of manufacturing enterprises on preventing accounting fraud via internal control systems. As a result of the research, it is understood that manufacturing enterprises have serious deficiencies on internal control system and they are vulnerable to fraud by their employees

Anahtar Kelimeler

Internal control, Accounting fraud, Manufacturing enterprises

Kaynakça

• Alpman, G. (2009), İç Kontrol Sisteminin Etkinliğinin Sağlanması, http://kontrol.bumko.gov.tr/ Eklenti/6822,alpman-gokhan-ic- kontrol-sisteminin-etkinliginin-saglan-.pdf?0 ET. 28.02.2015
• Atmaca, M. (2012), “Muhasebe Skandallarının Önlenmesinde İç Kontrol Sisteminin Etkinleştirilmesi”, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt: XIV, Sayı: I.
• Çıtak, N. (2009a), Hileli Finansal Raporlamada Yaratıcı Muhasebe, 1.Baskı, İstanbul: Türkmen Kitabevi.
• Çıtak, N. (2009b), “Yaratıcı Muhasebe Hileli Finansal Raporlama Mıdır?” Mali Çözüm Dergisi, Sayı: 91.
• Elmas, B. & Kurnaz, E. (2013), “Türkiye’deki Faktoring Şirketlerinin İç Kontrol Sistemlerindeki Etkinlik Araştırması”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 26, 61-76.
• Güner, F.(2009), “Kamu İdarelerinin Etkin Yönetiminde İç Kontrol”, Uygulamalarının Rolü”, Maliye Dergisi, Sayı: 157, Temmuz- Aralık, 183-195.
• Güredin, E. (2010), Denetim, 15.Baskı, İstanbul: Beta Yayınevi.
• Hatınoğlu, Z., Koca, N. & Kıllı, M. (2012), “İç Kontrolün Muhasebe Sistemindeki Hata ve Hilelerin Önlenmesindeki Rolü Üzerine Bir Alan Çalışması”, Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 20, 169-189.
• İbiş, C. & Çatıkkaş, Ö. (2012), “İşletmelerde İç Kontrol Sistemine Genel Bir Bakış”, Sayıştay Dergisi, Sayı:85, Nisan-Haziran 2012
• Kandemir, C. & Kandemir, Ş. (2012), “Muhasebe Hilelerinin Ortaya Önlenmesi ve Ortaya Çıkarılmasında Kullanılan Geleneksel Araç ve Yöntemler”, Mali Çözüm Dergisi, Eylül-Ekim 2012.
• Kandemir, C. (2010), Muhasebe Hilelerinin Ortaya Çıkarılmasında ve Önlenmesinde Bağımsız Denetimin Rolü ve Bağımsız Denetçinin Sorumluluğu, Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, SBE, İşletme ABD.
• Keskin, İ. (2014), Üretim İşletmelerinde İç Kontrol Sistemi Uygulamaları Üzerine Bir Araştırma, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, S.B.E.
• Küçük, E. & Uzay, Ş. (2009), “Hileli Finansal Raporlamanın Oluşumu ve Doğurduğu Sorunlar”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı:32, Ocak-Haziran, 239-258.
• Okutmuş, E. & Uyar, S. (2014), “Departmanında Yapılan Bir Hilenin Tespiti: Vaka Analizi”, Mali Çözüm Dergisi, Ocak-Şubat.
• Özeroglu, İ.A. (2014), “Finansal Aldatmaca ve İşletme Hileleri”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl:2 Sayı: 2/2, Haziran, 180-196.
• Özkul, U.F. & Özdemir, A.Z. (2011), İşletmelerde Hile Riski Yönetimi, 1. Baskı, İstanbul: Beta Yayınları
• Özkul, U.F. & Özdemir, A.Z. (2013), “Çalışan Hilelerinin Önlenmesinde Proaktif Yaklaşımlar: Kurumsal İşletmelerde İnsan Kaynakları Üzerine Nitel Bir Araştırma”, Öneri Dergisi, Cilt:10, Sayı 40.
• Pehlivanlı, D. (2011), Hile Denetimi Metodolojisi ve Raporlama, 1. Baskı, İstanbul: Beta Yayınevi
• Şengür, D.E. (2010), İşletmelerde Hile, Hilelerin Önlenmesi, Hileli Finansal Raporlama İle İlgili Düzenlemeler ve Bir Araştırma, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, SBE, İşletme Anabilim Dalı.
• Sermaye Piyasası Kurulu (2006), Sermaye Piyasasında Bağımsız Denetim Standartları Hakkında Tebliğ.
• Uçma, T.(2010), Finansal Bilgi Manipülasyonunda ve Hileli Finansal Raporlamada Denetçi Sorumluluğunun Belirlenmesine Yönelik Yapısal Eşitlik Modeli (SEM) Uygulaması, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, SBE, İşletme ABD.
• Uzay, Ş. (t.y), İç Kontrol Kurumsal Yönetime Yardımcı Olur, http://iibf.erciyes.edu.tr/ akademi/mh/ suzay/F1.pdf ET. 15.05.2015
• Uzun, A.K. (2009), Şirketlerin İç Kontrollerinin Yeterliliğinde İç Denetimin /Pages/ic_kontrol_ic_denetim.aspx ET. 11.02.2015 http:// www.denetimnet.net
• Yıldız, E. & Baskan, D.T. (2014), “Muhasebe Hilelerinin Önlenmesinde Kullanılan Araçlar: BİST Şirketleri Üzerine Bir Araştırma”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Nisan.
• Yurtsever, G. (2008), Bankacılığımızda İç Kontrol, İstanbul: Türkiye Bankalar Birliği, Yayın No:256, Nisan.