The Importance of Accessibility of Historical Buildings: Historical Ankara Train Station Sample

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 4, 415 - 426, 30.12.2022

Şule Nur Altın , Can Güngör

Öz

Accessibility is a concept that should apply to every area where people exist. Each discipline should produce in its field of expertise without ignoring this situation. In this study, it has been argued why accessibility is necessary in the context of architecture and therefore historical buildings. The claim is that architectural designs should be unifying, not divisive, and that every individual has the same rights to participate in social life. The problems we encountered during the implementation of this right and the processes of awareness formation in the world and in our country are discussed. With this study, it is aimed to raise awareness so that cultural assets, which are the most problematic area of accessibility, are accessible to every citizen, without forgetting that each of us is a candidate for disability.

Anahtar Kelimeler

Historical Building, Disability, Accessibility, Design

Kaynakça

• [1] A.Curl, J.D. Nelson, ve J. Anable. «Same question, different answer: A comparison of GIS-based journey time accessibility with self-reported measures from the National Travel Survey in England.» Computers, Environment and Urban Systems, 2015: 49, 86-97.
• [2] Acırlı, Z., ve Ö. Kandemir. «The concept of accessibility and its dimensions for spatial design.» Grid Architecture and Design Journal, 2021: (4)2, 225-248.
• [3] ADA. Standards for Accesible Design Depatment of Justice. 2010. https://www.ada.gov/ (erişildi: 05 10, 2022).
• [4] Ahunbay, Z. «Tarihi Çevre, Koruma ve Restorasyon .» 8-20, 116-158. İstanbul: İstanbul: Yem Yayınevi, 2017.
• [5] Akatlı, G. Ulaşılabilirlikle Alakalı Türk Standartları Bağlamında Ankara İlindeki Halk Kütüphanesi Örneklerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans, Ankara: Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2016. [6] Altuncu, Damla. Fiziksel Çevre Faktörlerinin İç Mimarlık Derslerinde İç Mekan Çevre Kalitesine Etkileri. İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2016.
• [7] Andrade, I., V. Dorneles, ve V.H.M. Bins Ely. «Accessibility for all: going from theory to practice.» 2012: Work 41, 3840-3846. doi: 10.3233/ WOR-2012-0687-3840.
• [8] Arkitera. «Erişilebilirlik mi Dediniz?» Arkitera. 2024. http://m.arkitera.com/haber/19622/erisilebilirlik-mi-dediniz_ (erişildi: 06 14, 2022).
• [9] Arslantaş, A.Ş. Ankara’ da Belediye Hizmet Binaları ve Çevrelerinin Ulaşılabilirlikle İlgili Türk Standartları Bağlamında İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara.: Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2013.
• [10] Bakanlığı, Aile ve Sosyal Hizmetler. «Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Yönetmeliği.» T.C.Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü. 2005. https://www.aile.gov.tr/eyhgm/mevzuat/ulusal-mevzuat/yonetmelikler/erisilebilirlik-izleme-ve-denetleme-yonetmeligi/ (erişildi: 05 16, 2022).
• [11] Baş, R. «Ulaşılabilirlik ve Erişim.» Standart Ekonomik ve Teknik Dergi, 2011: 94, 56-60.
• [12] Bauman, H. Deafspace Design Guidelines. Washington, USA: Gallaudet University, 2010.
• [13] Belir, Ö. Mimari Erişilebilirlik Kılavuzu. İstanbul: Özürlüler Vakfı, 2009.
• [14] Bonney, R.A. Human responses to vibration. Principles and methods. In:Wilson, J.R., Corlett, E.N.(Eds.), Evaluation of Human Work. London: Tayler&Francis, 1995.
• [15] Çağlar, S. «Engellilerin Erişebilirlik Hakkı ve Türkiye’de Erişebilirlikleri.» Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2012: 61(2), 541-598.
• [16] Çiftcioğlu, S. Bolu İli Seben İlçesi Kozyaka Köyü'nün Geleneksel Konut Dokusunun İncelenmesi ve Koruma Önerileri. Yüksek Lisans, Ankara: Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2019.
• [17] Elmacı, D. «Avrupa'daki erişilebilirlik uygulamaları: Boras ve Cardiff örneklerinin incelenmesi ve değerlendirilmesi.» Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 2019: 19(43), 33-60.
• [18] Enginöz, E.B. «Erişilebilir Mimarlık.» Mimarlık Dergisi, 2005: 381, 52, 48-52.
• [19] Evcil, A.N. «Pandemi Sürecinde Katlanan Erişebilirlik Sorunu .» Kentli Dergisi, 2020: 37, 58-61.
• [20] Evcil, A.N. «Tarihi Mekânları Korumada Unutulan Boyut: Erişilebilirlik.» Şehir&Toplum, no. 42 (2018): 11, 41-50.
• [21] Farrington, J., ve C. Farrington. «Rural accessibility, social inclusion and social justice:towards conceptualisation.» Journal of Transport Geography 3 (2005): 13, 1–12.
• [22] Geurs, K.T., ve B. Wee. «Accessibility Evaluation of Land-use and Transport Strategies: Review and Research Directions.» Journal of Transport Geography, 2014: 12(2),127–140.
• [23] Güler, G.A., ve O. Tutal. «Tarihi Yapılarda Erişilebilirlik ve Kullanılabilirlik.» Uluslararası Katılımlı 6. Tarihi Yapıların Korunması ve Güçlendirilmesi Sempozyumu. Trabzon: TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası, 2017. 351-361.
• [24] Gümüş, D.Ç. «İngiltere, Japonya ve Türkiye’de Özürlülük ve Erişilebilirlik.» Mimarlık Dergisi, 2009: 1 (347), 55-60.
• [25] Güngör, C. Alışveriş Merkezlerinin Engelliler İçin Erişilebilirlik Standartları Kapsamında İrdelenmesi. Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2007.
• [26] Hanson, J. «The Inclusive City: delivering a more accessible urban environment through inclusive design.» International Construction Conference Responding to Change, 2004: 1-39.
• [27] Haslegrave, C.M. Auditory environment and noise assessment. In: Wilson, J.R., Corlett, E.N. (Eds.), Evaluation of Human Work. London: Taylor&Fracis, 1995.
• [28] Holmes, K. Mismatch: How Inclusion Shapes Design. London: The MIT Press, 2018.
• [29] Howarth, P.A. Assessment of the visual environment.In: Wilson, J.R., Corlett, E.N. (Eds.), Evaluation of Human Work. London: Taylor & Francis, 1995.
• [30] İncir, G. İş Yerlerinin Aydınlatma Düzeni . Ankara: Milli Prodüktive Merkezi Yayını:40, 1985.
• [31] ISO. «Ergonomics – General Approach, Principles and Concepts (ISO 26800:2011).» Organization for Standardization, 2011.
• [32] Jester, T.C., ve C.S. Park. «32 Preservation Briefs Making Historic Properties Accessible, US Department of the Interior National Park Service Cultural Resources.» nps.gov. 1993. https://www.nps.gov/tps/how-to-preserve/briefs/32-accessibility.htm (erişildi: 06 12, 2022).
• [33] Karagöz, T. Çankırı Devlet Hastanesi Yerleşkesi ve Çevresinin Ulaşılabilirlik ile İlgili Türk Standartları Çerçevesinde İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversiresi Fen Bilimleri, 2019, 21.
• [34] Kuban, D. «Tarihi çevre Koruma ve Onarımın Mimarlık Boyutu Kuram ve Uygulama.» İstanbul: Yapı Endüstri Merkezi Yayınları, 2000.
• [35] Mızrak, G., C. Güngör, ve S. Sahil. «The Investigation of University Buildings Environments with Regard to Turkish Standards on Accessibility: Gazi University Faculty of Education Buildings.» Journal of Science, PART B: ART, HUMANITIES, DESIGN AND PLANNING, 2021: 9(3): 251-264.
• [36] Montgomery, C. A Recipe for Urban Happiness. Canada, 9 04 2019.
• [37] Morval, J. Çevre Psikolojisine Giriş. İzmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, 1985.
• [38] Mutluer, S.Y:. Tekerlekli Sandalye Kullanan Bedensel Özürlüler İçin Uygun. Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 1997.
• [39] Nesli, A. «Eski Eserlerin Korunmasının Hukuk Tarihi Yönüyle İncelenmesi.» Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2018: 20, 431-478.
• [40] Özsoy, Y. Konuşma Özürlü Çocuklar ve Eğitimleri. Eskişehir: Eskişehir İktisadi Ticari İlimler Akademisi, İletişim Bilimleri Fakültesi Yayını, 1982.
• [41] Özyürek, M., ve A. Koçak. Görme Güçlüğünden Etkilenmiş Olan İlkokul Eğitimleri İçin Öğretmen Rehberi. Ankara: MEB-UNICEF, 1996.
• [42] Parsons, K.C. Ergonomics assessment of thermal environments. In: Wilson, J.R., Corlett, E.N. (Eds.), Evaluation of Human Work. . London: Taylor & Francis, 1995.
• [43] Persson, H., H. Ahman, A. Yngling, ve J. Gulliksen. «Universal design, inclusive design, accessible design, design for all: different concepts—one goal? On the concept of accessibility— historical, methodological and philosophical aspects.» Universal Access in the Information Society, 2014: 14 (4), 1-22.
• [44] Rosso, A.L., J.A. Taylor, L.P. Tabb, ve Y.L. Michael. «Mobility, Disability, and Social Engagement in Older Adults.» J Aging Health 3 (2013): 25 (4), 617-637.
• [45] S. Vardia, R. Khare, ve A. Khare. «Universal Access in Heritage Sites: A case Study on Historic Sites in Jaipur, İndia.» Universal Design 2016: Learning from the Past, Designing for the Future , 2016: H.Petrie et al.(Eds.), 419.
• [46] Söylemez, D. İlkhan. «Tarihi eserlere erişilebilirlik: Konya tarihi kent merkezi örneği.» Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 2020: 1, 165-191.
• [47] Şahin, N. Engellilere Yönelik Eğitim Yapılarının Tasarım Prensipleri ve Örnekler Üzerinde İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Haliç Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2012.
• [48] Şolt, B.H. «Çağdaş Kent Planlama Anlayışına Bir Örnek: Engelsiz Kent Yaklaşımı.» Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 2019: C.6, S.8,36-45.
• [49] TBMM. 5378 sayılı “Engelliler Hakkında Kanun”. 2005. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5378-20130425.pdf (erişildi: 05 10, 2022).
• [50] TC. «2020/3 sayılı Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Formları hakkında Genelge.» Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. 2020. https://www.aile.gov.tr/eyhgm/mevzuat/ulusal-mevzuat/genelgeler/2020-3-sayili-erisilebilirlik-izleme-ve-denetleme-formlari-hakkinda-genelge/ (erişildi: 11 24, 2022).
• [51] Tilly, A., ve H. Dreyfuss. The Measure Of Man And Woman: Human Factors in Design, 1st edition. New York: Watson-Guptill Publications, 1993.
• [52] Tipi, B.Ç. Engelliler İçin Mimari Düzenlemeler,. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları, 1998.
• [53] TRT. TRTHaber. 16 09 2022. https://www.trthaber.com/haber/gundem/hizli-trende-gunluk-31-bin-651-yolcu-ile-tum-zamanlarin-rekorunu-kirildi-709153.html (erişildi: 11 23, 2022).
• [54] TS9111. «Engelliler Ve Hareket Kısıtlılığı Bulunan Kişiler İçin Binalarda Ulaşılabilirlik Gerekleri (Bu standart iptal edilen TS 9111-Nisan 1991 standardı yerine.» 2011.
• [55] Tutal, O. «Tarihi Çevre ve Erişilebilirlik.» Kentli Dergisi, 2005: 37/66-70.
• [56] Tüfekçioğlu, U., ve diğerleri. Açıköğretim Fakültesi Okulöncesi Öğretmenliği Lisans Programı, Özel Eğitim. Eskişehir: T.C.Anadolu Üniversitesi Yayını, 2007.
• [57] UN. Convention on the Rights of Persons with Disabilities, Madde 2. Ankara: TBMM Arşivi, 2006.
• [58] UN. Uluslararası ÖZürlü Hakları Sözleşmesi (Convention on the Rights of Persons with Disabilities), Madde 2. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 2004.
• [59] Vanderveen, A., P. de Laat , M. Dominicus , ve M. Mohammadi. «IntegralAccessibility: a Matter of Social Inclusion Recommendations on Measures for Dutch Policyon Accessibility in the Public Built Environment to Comply with the UN ‘Conventionon Rights of Persons with Disabilities.» The 7th International Conference of SuDBE2015. UK, 2015. 27-29.
• [60] WHO. nternational Classification of Functioning, Disabilityand Health. World Health Organisation, 2001.
• [61] Zevi, B. Mimariyi Görmeyi Öğrenmek. İstanbul: Birsen Yayınevi, 1990.