The theoretical framework of this study is based on Pirnia’s five principles, which hold a significant place in Iranian architectural literature. These are human-centeredness, introversion, self-sufficiency, simplicity, and structural knowledge/proportion. The study aims to examine the core principles and spatial organization of traditional Iranian residential architecture through the example of the Lariha House, located in a hot-dry climate zone. Using a qualitative research method, the spatial elements (such as courtyard, iwan, room, wind tower, and sardab) are analyzed in relation to these principles. The building’s layout prioritizes comfort, privacy, climate adaptability, and flexibility. This reflects the potential of traditional architecture to inform contemporary housing design. Accordingly, the study highlights the importance of preserving and reinterpreting local architectural values in modern design.
Iranian architectural principles Spatial organization Traditional residential architecture
İran mimarlık literatüründe önemli bir yere sahip olan Pirnia’nın ortaya koyduğu beş temel ilke (insan odaklılık, içe dönüklük, kendi kendine yetme, fazlalıklardan kaçınma ve yapı bilgisi/orantılar) çalışmanın kuramsal çerçevesini oluşturmuştur. Bu çalışma, İran geleneksel konut mimarisini şekillendiren temel ilkeleri ve mekânsal organizasyon yapısını, sıcak-kuru iklim bölgesindeki temsilî bir örnek olan Lariha Evi üzerinden incelemeyi amaçlamaktadır. Nitel araştırma yöntemine dayanan bu çalışmada, mekânsal bileşenler (avlu, eyvan, oda, rüzgâr kulesi, sardab vb.) yapı–ilke ilişkisi bağlamında analiz edilmiştir. Yapının kullanıcı konforu, mahremiyet, iklimle uyum ve esneklik gibi değerleri önceleyen düzeni, geleneksel mimarinin çağdaş konut tasarımına katkı potansiyelini ortaya koymaktadır. Bu doğrultuda çalışma, geleneksel konut anlayışından yola çıkarak, mimarlıkta yerel değerlerin korunarak yeniden yorumlanmasının önemine vurgu yapmaktadır.
Geleneksel konut mimarisi Mekânsal organizasyon İran mimari ilkeleri
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Konular | Bölgesel Analiz ve Gelişme, Mimari Tarih, Teori ve Eleştiri, Tasarım Kültürü ve Toplumsal Bağlam |
Bölüm | Mimarlık |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Eylül 2025 |
Gönderilme Tarihi | 12 Mayıs 2025 |
Kabul Tarihi | 5 Ağustos 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 13 Sayı: 3 |