TEMASSIZ İHRACAT SİSTEMİNİN TÜRKİYE’NİN İHRACATINA ETKİLERİ: HABUR SINIR KAPISI BAĞLAMINDA BİR ANALİZ

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 24, 37 - 54, 30.06.2021

Şehmus Yardımcı

Öz

ÖZET
Dünya, geçmişten günümüze pek çok salgın hastalıkla karşı karşıya kalmıştır. Bu hastalıklar başta sosyal ve ekonomik açıdan olmak üzere hayatın birçok alanında olumsuzluklara neden olmuştur. 2019 yılının sonlarında Çin’de ortaya çıkan Covid-19 (koronavirüs) salgınından dolayı dünya ticareti de olumsuz etkilenmiştir. Bu çalışmada, Covid-19’la birlikte uygulamaya sokulan temassız ihracat sisteminin Türkiye’nin dış ticaretine etkileri, Habur sınır kapısı örneğinden hareketle açıklanmaktadır.
Bu çalışmanın amacı, Covid-19 salgınının küresel çapta yarattığı etkiyle ülkelerin sınırlarını kapatmak zorunda oldukları bir dönemde T.C. Ticaret Bakanlığı’na bağlı Habur Sınır Kapısı’nda alınan tedbirler kapsamında, ekonomik/ticari anlamda önemli bir yer tutan ihracat işlemlerinin devamını sağlamaya yönelik olarak geliştirilen “temassız ihracat sistemi” hakkında bilgi vermektir. Araştırma, durum çalışması olarak tasarlanmıştır. Nitel araştırma veri elde etme tekniklerinden yarı yapılandırılmış görüşme ve odak grup teknikleri kullanılmıştır. Çalışmanın katılımcıları Habur Gümrük Kapısı’nda temassız ihracat sisteminin uygulanmasını sağlayan katılımcılardan oluşmaktadır. Katılımcılar, amaçlı olarak seçilmiştir. Odak grup görüşmesinde 7 kişi, bireysel görüşmelerde de ise 7 kişi olmak üzere toplam 14 katılımcıya ulaşılmıştır. Çalışma sonucunda tedarik zincirindeki etkileşimin kesilmeden ticaretin devam ettirilebilmesi katılımcılarca olumlu bulunmuştur. Temassız ihracat yoluyla üretimde süreklilik sağlanmış, ihraç edilen ürün üzerinden elde edilen kârlılık olumlu yönde etkilenmiş ve ülkemize rekabet avantajı sağlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

TEMASSIZ İHRACAT, IRAK DIŞ TİCARET, HABUR SINIR KAPISI

Destekleyen Kurum

İPEKYOLU GÜMRÜK VE DIŞ TİCARET BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ

Teşekkür

İPEKYOLU GÜMRÜK VE DIŞ TİCARET BÖLGE MÜDÜRÜ SAYIN M.ENVER KÖK ANADOLU ÜNİVERSİTESİ İİBF DEKAN YARDIMCISI SAYIN DOÇ.DR. OZAN AĞLARGÖZ ve TÜM KATILIMCILAR

Kaynakça

• Açıkgöz, N. ve Çağıl, G. (2019). Tedarik Zincirinde Kaos: Bir Literatür Taraması: Academic Platform Journal of Engineering and Science, 7(3), s, 449-466.
• Adana Sanayi Odası, (2018). Irak Ekonomisi ve Türkiye’den İhracat İmkânları.
• Aras, H. (2019). Türkiye-Irak Ekonomik İlişkileri ve Gaziantep-Irak İhracatı. (Yüksek Lisans Tezi). Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep, s, 1-95.
• Beceren, E. ve Koç M. (2016). Habur Sınır Kapısının Bölge Üzerindeki Etkileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (2), s, 82-101.
• Can, E. ve Özgül, B. (2018). Türk ihracat şirketleri sürdürülebilirlik ifadeleri üzerine bir içerik analizi. Istanbul Management Journal, 29(84), s. 7–30.
• Creswell, J. W. (2013). Nitel Araştırma Yöntemleri: Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma Deseni. (Çev: M. Bütün ve S.B. Demir). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Coşkun, R. Altunışık R. Bayraktaroğlu S. ve Yıldırım E. (2015), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Spss Uygulamalı. 8. Baskı, Sakarya Üniversitesi: Sakarya Kitabevi Yayıncılık.
• Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri, İhracatımızda İlk Sırayı Alan Ülkeler (2019-2020)
• Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri, İhracatımızda İlk Sırayı Alan Ürünler (2019-2020)
• Habur Gümrük Müdürlüğü, Araç Giriş-Çıkış Sayıları. (01.03.2020-06.05.2020). 08.00:11.49:41 tarih ve saatleri arası.
• Habur Gümrük Müdürlüğü, Mart Ayı İlk Hafta Araç Çıkış Sayıları. (01.03.2020-07.03.2020)
• Kopczak, L. R. (1997). “Logistics Partnership and Supply Chain Restructuring. Survey Results From The US Computer İndustry” Production and Operations Management, 6 (3), s. 226-247.
• Lak, PAH. (2015). Türkiye–Irak İlişkileri 1920-2010. (Yüksek Lisans Tezi). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Kahramanmaraş s, 1-154
• Lee, H. L. ve C. Bıllıngton. (1992), “Managing Supply Chain İnventory: Pitfalls And Opportunities” Sloan Management Review, 33(3), s, 65-73.
• Lincoln, Y.S. ve Guba, E.G. (1985). Naturalistic İnquiry. Beverley Hills, CA Sage.
• Marangoz, M. Önce, G. ve Çelikkan, H. (2010). Girişimci Şehir Gaziantep ve Sınır Ticareti. Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Kilis. Uluslararası Sınır Ticareti Kongresi, s, 157-168.
• Ramos, F. F. R. (2001). Exports, Imports, And Economic Growth İn Portugal: Evidence From Causality And Cointegration Analysis. Economic Modeling, 8(4), s, 613-623.
• Tekoğlu, A.S. (2020). Covid-19 Salgını ve Dış Ticarette Kriz Yönetimi: Türkiye Örneği. Gümrük ve Ticaret Dergisi, 7(22), s. 32-53.
• Ticaret Bakanlığı (2020) Yılı Şubat Ayı Veri Bülteni, s, 1-18. Ticaret Bakanlığı (2020) Yılı Mart Ayı Verileri, s, 1-5.
• Ticaret Bakanlığı, https//1 (https://ticaret.gov.tr/Yurtdisi-Teskilati/Orta-Dogu-Ve-Korfez/İrak/Ulke-Profili/Turkiye-İle-Ticaret). (Erişim Tarihi: 09.04.2020)
• Ticaret Bakanlığı, https//2 (Https://ticaret.gov.tr/Haberler/Bakan-Pekcan-Temassiz-Ticaretle-Tir-Ve-Vagon-Gecislerini-Acikladi). (Erişim Tarihi: 26.04.2020)
• TÜİK, (2020). Şubat Ayı İhracatında İlk 5 Ülke TDK, Türk Dil Kurumu (2020).
• Uludağ İhracatçı Birlikleri, (2019). Irak Ülke Raporu. s, 4.
• Uzun, E. (2021). Covid-19 Öncesi ve Sonrası Güneydoğu Anadolu Bölgesi Gümrüklerinden Yapılan İhracat ve İthalat Verilerindeki Değişimler. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, (Pandemi Özel Sayısı) c.(17), s. 147-172.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (10.Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.