Doğu Karadeniz Bölgesinde Bulunan Korunan Alanların Rekreasyonel Kullanımları

Yıl 2019, 2019 Ek Sayı, 340 - 350, 27.10.2019

Mehmet Öz Muhammed Said Fidan Hakan Adanur Osman Komut

Öz

Korunan alanlar eğitim faaliyetlerinin
ve bilimsel araştırmaların yapıldığı, genetik çeşitliliğin ve türlerin
saklandığı, kültürel, geleneksel, simgesel doğal kaynakların zarar verici
etkilerden sakınıldığı ve sürdürülebilir olarak kullanıldığı, özel öneme sahip
doğal ve kültürel bölgelerin turizm ve rekreasyonel kullanım imkanının
sağlandığı bölgelerdir. Bu çalışmada Doğu Karadeniz Bölgesi içinde yer alan
Artvin, Giresun, Gümüşhane, Rize ve Trabzon illerinde yer alan korunan alanlar
materyal olarak seçilmiştir. Bu alanlarda 2010-2017 yılları arasındaki
ziyaretçi sayılarının belirlenmesi ve karşılaştırılması amaçlanmıştır. İller
arası ziyaretçi sayılarının karşılaştırılmasında Tek Yönlü Varyans Analizi
kullanılmıştır. Elde edilen veriler Rekreasyonel kullanım olarak 2018 yılı
itibariyle bu İllerden Artvin’de 3, Gümüşhane’de 5, Trabzon’da 8, Rize’de 6 ve
Giresun’da 4 adet korunan alan bulunmaktadır. Bölge müdürlüğü sınırları
içerisinde bulunan korunan alanları toplam olarak, 2010 yılında 450.411 kişi,
2011 yılında 555.678 kişi, 2012 yılında 973.391 kişi, 2013 yılında 1.936.608
kişi, 2014 yılında 1.601.913 kişi, 2015 yılında 1.458.617 kişi, 2016 yılında
1.558.290 kişi ve son olarak 2017 yılında 1.911.429 kişi ziyaret etmiştir.
Yıllar itibarı ile ziyaretçi sayısının artışında, ilan edilen korunan alan
sayısının çoğalması, korunan alanların daha kaliteli hizmet verecek hale
getirilmesi ve insanların rekreasyon ihtiyaçlarının giderek artmasının önemli
olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Doğu Karadeniz Bölgesi, Turizm, Korunan Alanlar

Recreational Use of Protected Areas Found in The Eastern Black Sea Region

Öz

Protected areas are areas where
educational and recreational use of natural and cultural areas with special
precaution is provided where educational activities and scientific research are
carried out, genetic diversity and species are kept, cultural, traditional,
symbolic natural resources are avoided and sustainable from damaging effects.
Recreation is, as a definition, expressed as activities that people make with
their own will in their free time in order to restore old weariness of soul and
body health. In this study, the protected areas in the provinces of Artvin,
Giresun, Gümüşhane, Rize and Trabzon in Eastern Black Sea Region were selected
as material. It is aimed to determine and compare visitor numbers between
2010-2017 in these areas. The visitor numbers of provinces were compared using
one way ANOVA. As of 2018, there are 3 protected areas in Artvin, 5 in
Gümüşhane, 8 in Trabzon, 6 in Rize and 4 in Giresun as recreational use. Total
protected areas within the boundaries of the regional directorate are 450,411
in 2010, 555,678 in 2011, 973,391 in 2012, 1,936,608 in 2013, 1,601,913 in
2014, 1,458,617 in 2015, 1,558,290 in 2016, and finally 1,911,429 in 2017
people visited the site. As a result, visitor numbers have increased in 2010,
2011, 2012 and 2013 and there has been no decrease in 2014 and 2015. In 2016
and 2017, the number of visitors has increased again. The largest number of
visitors was registered in 2013, and the least number of visitors was
registered in 2010. The most visited province was Trabzon while the least
visited was in Giresun province. It can be said that as the number of visitors
increases with the number of years, it is important that the number of declared
protected areas increase, the protected areas become more capable of providing
quality services, and the recreation needs of people increase gradually.

Anahtar Kelimeler

Eastern Black Sea Region, Tourism, Protected Areas

Kaynakça

• Akten, S. ve Gül, A. (2014). Korunan Doğal Alanlarda Ziyaretçilerin Olası Etki Düzeyleri Önlem ve Standartların Belirlenmesi (Gölcük Tabiat Parkı Örneği). Süleyman Demirel Üniversitesi, Orman Fakültesi Dergisi, 15, 130-139.
• Arda, S.S. ve Özkara, A. H. (2017). Türkiye’de Doğa Koruma Çalışmaları, Sorunlar ve Yönetsel Etkinlik. IV. Ulusal Ormancılık Kongresi, 108-120
• Deniz, İ. (2012), “Odun Dışı Orman Ürünleri Ders Notları”, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi, Orman Endüstri Mühendisliği Bölümü, Trabzon.
• Gül, A., (2005). Korunan Doğal Alanların Planlama Sorunları ve Ekolojik Yönetim Planı Önerisi. Çevre ve Orman Bakanlığı 1. Çevre ve Ormancılık Şurası, Cilt 4, 1421-1429.
• Kalaycı, Ş. (2010), “SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri”, 5.Baskı, Ankara.
• Karataş, İ. ve Altunel, T. (2017). Türkiye’de Korunan Alanların Hukuki Durumu. 1st International Sustainable Tourism Congress, 931-937
• Polat, S. ve Aktaş Polat, S. (2016), “Rekreasyonel Tabiat Parklarının Korunan Alanlar Kapsamında İncelenmesi: Mersin İli Örneği” Social Sciences (NWSASOS), 3C0139, 11(2), s.85-115.
• Sezen, J. (2017), “Türkiye Ve Dünyada Korunan Alanlara Yönelik Çevre Bilincinin Önemi”, Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi (IBAD), 2(2), s.165-177
• Surat, H., Surat, B. Z. ve Özdemir, M. (2014). Korunan Alanların Rekreasyonel Kullanımı ve Yerel Halkın Farkındalığı: Borçka Karagöl Tabiat Parkı Örneği. II. Ulusal Akdeniz Orman ve Çevre Sempozyumu, 331-342.
• T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü (2018), “Korunan alanlarımız”, http://www.milliparklar.gov.tr/korunan-alanlar, (28.07.2018).
• Türker, M.F., Öztürk, A. ve Tiryaki, E. (2002). Ülkemiz Ormancılık Sektöründe Odun Dışı Orman Ürünleri Kapsamında Değerlendirilen Odun Dışı Bitkisel Ürünlerin İşletmeciliği. II. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, Cilt No.1, 270-279.
• Uzun, S. (2005). Kırsal Ve Kentsel Alanlardaki Parklarda Kullanıcı Memnuniyeti: Gölcük Ormaniçi Dinlenme Alanı Ve İnönü Parkı Örneği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Bolu.