Beş Faktör Kişilik Kuramı İle İş Değerleri İlişkisinin İncelenmesi: Bankacılık Sektöründe Bir Araştırma

Yıl 2013, Cilt: 4 Sayı: 7, 0 - , 01.01.2013

Ethem Merdan -

Öz

Bu çalışmada, Kırıkkale ilindeki banka çalışanlarının kişilik özellikleri ile iş değerleri arasındaki ilişki beş faktör kişilik kuramı çerçevesinde korelasyon analizi ile incelenmeye çalışılmıştır. Ayrıca cinsiyete göre kişiliğin ve iş değerlerinin farklılık arzedip arzetmediği t-testi ile çalışma kapsamında araştırılmıştır. Bunun yanında eğitim durumlarına göre iş değerlerinin farklılık arz edip etmediği de Anova testi ile araştırılmıştır. Sonuçta kişilikle iş değerleri arasında anlamlı ilişkiler olduğu gözlemlenmiştir. Yine cinsiyete göre bazı kişilik türlerinin ve işdeğerlerinin farklılık arzettiği çalışmada görülmüştür. Diğer taraftan eğitim durumlarına göre iş değerlerinden finansal koşullar ve çalışma koşulları ile özerklik ve yeteneklerin kullanımının farklılık arzettiği gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kişilik, Beş Faktör Kişilik Kuramı, Değer, İş Değerleri.

Kaynakça

• BERINGS, Dries; Filip De FRUYT ve Rene´ BOUWEN; (2004), “Work Values and Personality Traits as Predictors of Enterprising and Social Vocational İnterests”, Personality and Individual Differences, 36, 349–364.
• BONO, Joyce E.; Terry L. BOLES, Timothy A. JUDGE, Kristy J. LAUVER; (2002), “The Role of Personality in Task and Relationship Conflict”. Journal of Personality, 70(3), 131113
• BRIDGES, Judith S.; (1989), “Sex Differences in Occupational Values”, Sex Roles, Vol. 20. Nos. 3/4, 205-211.
• BRUCK, Carly S. ve Tammy D. ALLEN; (2003), “The Relationship Between Big Five Personality Traits, Negative Affectivity, Type A Behavior, and Work–Family Conflict”. Journal of Vocational Behavior, 63, 457–472.
• COSTA, Paul T.; Catherine M. BUSCH, Alan B. ZONDERMAN, Robert R. McCRAE; (1986), “Correlations of Mmpi Factor Scales With Measures Of The Five Factor Model of Personality”. Journal Of Personality Assessment, 50 (4), 640-650.
• DEMİRCİ, M. Kemal; Derya E. ÖZLER, Birsen GİRGİN; (2007), “Beş Faktör Kişilik Modelinin İşyerinde Duygusal Tacize (Mobbing) Etkileri–Hastane İşletmelerinde Bir Uygulama”. Journal of Azerbaijani Studies, Vol. 10, 13-39.
• DUFFY, Ryan. D.; Nicole J. BORGES ve Paul J. Hartung; (2009), “Personality, Vocational Interests, and Work Values of Medical Students”, Journal of Career Assessment, Volume 17, Number 2, 189-200.
• EREN, Erol; (2004), Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi. Genişletilmiş 8. Baskı, İ stanbul: Beta Yayınları.
• EROĞLU, Feyzullah; (2009), Davranış Bilimleri. 9. Baskı, İstanbul: Beta Yayınları.
• FURNHAM, Adrian; K.V. PETRİDES, Ioannis TSAOUSİS, Konstantinos PAPPAS, Debi GARROD; (2005), “A Cross-Cultural Investigation Into the Relationships Between Personality Traits and Work Value”, The Journal of Psychology, 139 (1), 5-32. GİRGİN, Birsen; (2007), Beş Faktör Kişilik Modelinin İşyerinde Duygusal Tacize (Mobbing) Etkileri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
• GOLDBERG, Lewis R., “Possible Questionnaire Format for Administering the 50-Item Set of IPIP Big-Five Factor Markers” http://ipip.ori.org/New_IPIP-50-item-scale.htm (Erişim Tarihi: 08.03.2011).
• GOLDBERG, Lewis R.; (1992), “The Development of Markers for the Big-Five Factor Structure”. Psychological Assessment, Vol. 4, No. 1, 26-42.
• KUBAT, Umut; Ayşe KURUÜZÜM; (2010), “İş Değerleri ile Kişilik Özellikleri Arasındaki İ lişkinin İncelenmesi: Bir Yapısal Denklem Modelleme Yaklaşımı”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C.15, S.3, 487-505.
• KURUÜZÜM, Ayşe; Sezgin IRMAK ve Emre İpekçi ÇETİN; (2010), “İşe Bağlılığı Etkileyen Faktörler: İmalat ve Hizmet Sektörlerinde Karşılaştırmalı Bir Analiz”, Bilig, Sayı 53, 183-19
• MCCRAE, Robert R. ve Paul T. Costa; (1991) “Test and Assessment The NEO Personality Inventory: Using the Five-Factor Model in Counseling”. Journal of Counseling & Development, Vol.69, 367-392.
• MCCRAE, Robert R. ve Paul T. Costa; (2006), “A Five-Factor Theory Perspective on Traits and Culture”. Psychologie Française, 51, 227-244.
• MOUNT, Michael K., Murray R. BARRICK, Steve M. SCULLEN, James ROUNDS; (2005), “Higher-Order Dimensions of the Big Five Personality Traits and the Big Six Vocational İnterest Types”, Personnel Psychology, 58, 447–478.
• ROBINSON, Carrie H.; (2007), Examination of the Relationship of Work Values to the “BigFive” Personality Traits and Measures of Individualism and Collectivism, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ohio State University.
• ROS, Maria; Shalom H. SCHWARTZ ve Shoshana SURKISS; (1999), “Basic Individual Values, Work Values, and the Meaning of Work”, Applied Psychology: an International Review, 48 ( I ), 49-71.
• SAGIE, Abraham; Dov ELIZUR ve Meni KOSLOWSKY; (1996), “Work Values: A Theoretical Overview and a Model of Their Effects”, Journal of Organizational Behavior, 17, 503-514.
• SIĞRI, Ünsal; (2007), “Kamu ve Özel Sektördeki Kişisel ve Örgütsel Değerlerin Uyumlaştırılması Üzerine Karşılaştırmalı Bir Çalışma”, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (İLKE), Sayı 18, 49-62.
• SOMER, Oya; Mediha KORKMAZ ve Arkun TATAR; (2002), “Beş Faktör Kişilik Envanteri’nin Geliştirilmesi–I: Ölçek ve Alt Ölçeklerin Oluşturulması”. Türk Psikoloji Dergisi, 17 (49), 21–33.
• STEVENS, Charles. D. ve Ronald A. ASH; (2001), “Selecting Employees for Fit: Personality and Preferred Managerial Style”. Journal of Managerial Issues, Vol. 13, Number 4, 500-5