Aday Öğretmenlerin Bilimsel Araştırmaya Yönelik Tutum ve Akademik Aidiyet Düzeyleri Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi

Yıl 2023, Cilt: 14 Sayı: 2, 456 - 470, 12.06.2023

Kübra Karakaya Özyer

Öz

Bu araştırmanın amacı aday öğretmenlerin bilimsel araştırmaya yönelik tutum düzeylerini ve akademik aidiyet düzeylerini farklı değişkenler açısından incelenmek ve bu iki değişken arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. İlişkisel tarama modelinin kullanıldığı çalışmada uygun örnekleme yöntemi ile 162 aday öğretmene ulaşılmıştır. Veri toplama aracı olarak Bilimsel Araştırmaya Yönelik Tutum Ölçeği, Akademik Aidiyet Ölçeği ve demografik bilgi formu tercih edilmiştir. Elde edilen nicel veriler betimsel istatistikler, Pearson korelasyon katsayısı, t testi ve ANOVA yardımıyla analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, aday öğretmenlerin Bilimsel araştırmaya yönelik tutumlarının olumlu olduğu ve akademik aidiyet düzeylerinin ise orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Ayrıca cinsiyetin bilimsel araştırmaya yönelik tutum düzeylerinden anlamlı bir farklılık oluşturduğu ancak araştırma eğitimi alma durumu ve okudukları program türünün tutumlarında farklılık oluşturmadığı tespit edilmiştir. Pearson korelasyon analizi sonucunda, bilimsel araştırmaya yönelik tutum ile akademik aidiyet, akademik aidiyet ve genel not ortalaması arasında pozitif yönlü bir ilişki belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bilimsel Araştırmaya Yönelik Tutum, Akademik Aidiyet, Akademik Başarı, Aday Öğretmen

Determining the Relationship Between the Attitudes Towards Scientific Research and Academic Engagement Levels of Pre-service Teachers

Öz

The aim of this study is to examine the attitudes of pre-service teachers towards scientific research and their academic belonging levels in terms of different variables and to reveal the relationship between these two variables. In the study, in which the correlational model was used, 162 pre-service teachers were reached by convenient sampling method. Attitude towards Scientific Research Scale, Academic Engagement Scale, and demographic information form were used as data collection tools. The quantitative data were analyzed via descriptive statistics, Pearson correlation coefficient, t-test, and ANOVA. As a result of the research, it was determined that the attitudes of the pre-service teachers towards scientific research were positive and their level of academic engagement was moderate. In addition, it was determined that gender made a significant difference in the level of attitudes towards scientific research, but the status of receiving research education and the type of program they studied did not make a difference in their attitudes. As a result of the Pearson correlation analysis, a positive relationship was determined between the attitude towards scientific research and academic engagement, academic belonging, and GPA.

Anahtar Kelimeler

Attitude Towards Scientific Research, Academic Engagement, Academic Achievement, Pre-service teacher

Kaynakça

• Alptekin, D. (2011). Toplumsal aidiyet ve gençlik: Üniversite gençliğinin aidiyeti üzerine sosyolojik bir araştırma (Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya). Erişim adresi: https://docplayer.biz.tr/172442-Toplumsal-aidiyet-ve-genclik-universite-gencliginin-aidiyeti-uzerine-sosyolojik-bir-arastirma.html
• Altınsoy, F. ve Karakaya-Özyer, K. (2018). Liseli ergenlerde okula aidiyet duygusu: Umutsuzluk ve yalnızlık ile ilişkileri. Elementary Education Online, 17(3), 1-14.
• Aşiroğlu, S. (2016). Öğretmen adaylarının bilimsel araştırmaya yönelik tutumları ile bilimsel araştırma dersindeki başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 72-84.
• Auger, W., & Wideman, R. (2000). Using action research to open the door to life-long professional learning. Education, 121(1), 120-127.
• Bahtiyar, A., & Can, B. (2016). An investigation of problem-solving skills of preservice science teachers. Educational Research and Reviews, 11(23), 2108 -2115.
• Banat, B. Y. I., & Rimawi, O. T. (2017). Sense of university belonging: A case study of Al-Quds University students. Asian Journal of Social Sciences & Humanities, 6(2).
• Bibi, F., Lqbal, H. M. & Majid, N. (2012). Attitude of Prospective Teachers Towards Research: Implications for Teacher Education in Pakistan. Contemporary Educational Researches Journal, 1, 8-14.
• Biçer, N., Bozkırlı, K. ve Omur, E. R. (2013). Türkçe öğretmeni adaylarının bilimsel araştırmaya yönelik tutumların değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 50, 327-341.
• Bökeoğlu-Çokluk, Ö. ve Yılmaz, K. (2007). Üniversite öğrencilerinin fakülte yaşamının niteliğine ilişkin görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 40(2), 179-204.
• Butt, I. H., & Shams, J. A. (2013). Master in education student attitudes towards research: A comparison between two public sector universities in Punjab. South Asian Studies, 28(1).
• Büyüköztürk, Ş. (1999). İlköğretim okulu öğretmenlerinin araştırma yeterlikleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 18, 257-269.
• Çepni, S., Küçük, M. ve Gökdere, M. (2002, Eylül). Hizmet öncesi öğretmen eğitimi programlarındaki araştırmalara yönelik derslerin incelenmesi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Ankara: ODTÜ Kültür ve Kongre Merkezi. http://www.fedu.metu.edu.tr/ufbmek- 5/b_kitabi/PDF//OgretmenYetistirme/Bildiri/t283d.pdf adresinden 04.08.2022 tarihinde indirilmiştir.
• Ch., S. A., Batool, A., & Dilshad, S. A. (2021). Attitude of Prospective Teachers towards Research: A Survey Study of Different IER Programs. Global Social Sciences Review, VI(II), 87-93. https://doi.org/10.31703/gssr.2021(VIII).09
• Cox, T. (2013). Improving educational outcomes for children and youths in foster care. Children & Schools, 35, 59-62.
• Çakmak, Z., Taşkıran, C. ve Bulut, B. (2015). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının bilimsel araştırmaya yönelik tutumlarının incelenmesi. Adıyaman University Journal of Educational Sciences, 5(2), 266-287.
• Çapa-Aydın, Y., Yerin-Güneri, O., Barutçu-Yildirim, F. ve Çağ, P. (2015). Predicting college student success: College engagement and perceived English language proficiency. Çukurova University. Faculty of Education Journal, 44(2), 229-240.
• Çınkır, Ş., Yıldız, S. ve Kurum, G. (2019). Ankara Üniversitesi öğrencileri tarafından algılanan üniversite hizmet kalitesinin öğrenci bağlılığı üzerine etkisi. Bilimsel Araştırma Projesi Sonuç Raporu (Proje no: 16B0630001).
• Demiralp, D., & Kazu, H. (2012). Teacher comments on the contributions of primary education curriculums to the reflective thinking abilities of students. Pegem Journal of Education and Instruction, 2(2), 29-38.
• Dombaycı, M. A. ve Ercan, O. (2017). Öğretmen adaylarının bilimsel okuryazarlık düzeyleri ve bilimsel araştırmaya yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(3), 1265-1284.
• Eccles, J. S., Midgley, C., Wigfield, A., Buchanan, C. M., Reuman, D., Flanagan, C. & Mac Iver, D. (1993). Development during adolescence: The impact of stage-environment fit on young adolescents’ experiences in schools and in families. American Psychologist, 48(2), 90-101
• Ememe, P. I. (2014). Attitudes of undergraduate students towards research in university of Lagos. Lagos Education Review, 14(1), 35-46.
• Ercoşkun, M. H. (2019). Öğretmen adaylarının bı̇lı̇msel araştırmaya yönelı̇k tutumlarının ı̇ncelenmesi. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 10(19) , 87-105 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/eibd/issue/47395/598144
• Ergün, M., Akcaoğlu, M. Ö. ve Ünver, N. (2018). Üniversite itibari, markalaşma ve öğrencilerde aidiyet duygusu. Pegem Atıf İndeksi, 473, 488-500.
• Finn, J. D., & Voelkl, K. E. (1993). School characteristics related to student engagement. The Journal of Negro Education, 62(3), 249-268.
• Fishbein, M. & Ajzen, I. (1980). Predicting and understanding consumer behavior: Attitude-behavior correspondence. In Ajzen, I. & Fishbein, M. (eds.). Understanding Attitudes and Predicting Social Behavior (pp. 148-172). Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
• Fredricks, J. A., Blumenfeld, P. C., & Paris, A. H. (2004). School engagement: Potential of the concept, state of the evidence. Review of Educational Research, 74(1), 59-109.
• Ghosh, D., & Guha, A. (2018). Attitude of prospective teacher educators towards educational research. International Journal of Research in Social Sciences, 8(1), 431-444.
• Goodenow, C., & Grady, K. E. (1993). The relationship of school belonging and friends' values to academic motivation among urban adolescent students. The Journal of Experimental Education, 62(1), 60-71.
• Hagerty, B. M., Lynch-Sauer, J., Patusky, K. L., Bouwsema, M., & Collier, P. (1992). Sense of belonging: A vital mental health concept. Archives of Psychiatric Nursing, 6(3), 172-177.
• Iqbal, H. M. (2010). Prospective teachers’ attitude towards research (Unpublished Master’s thesis, Institute of Education and Research, University of the Punjab, Lahore, Pakistan).
• İlhan, A., Çelik, H. C. ve Aslan, A. (2016). Üniversite öğrencilerinin bilimsel araştırmaya yönelik tutumlarının incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 141-156.
• Joshi, D. (2021). Attitude of Student Teacher-Educators (M. Ed. Students) Towards Research. Horizons of Holistic Education, 8(1), 49-56.
• Kahu, E. R. (2013). Framing student engagement in higher education. Studies in Higher Education, 38(5), 758-773. doi: 10.1080/03075079.2011.598505
• Karadağ, E. ve Yücel, C. (2022). Türkiye üniversite memnuniyet araştırması. https://www.uniar.net/_files/ugd/779fe1_5d660b5f472e4e1ab70623097c2ff856.pdf
• Karamustafaoğlu, S. ve Meşeci, B. (2021). Eğitim fakültesi öğrencilerinin bilimsel araştırma yöntemleri dersine yönelik tutumlarının incelenmesi. Anadolu Öğretmen Dergisi, 5(1), 19-38.
• Karasar, N. (2013). Bilimsel araştırma yöntemi (25. Basım). Ankara: Nobel.
• Kasalak, G. ve Özcan, M. (2021). Öğretmen adaylarının öğrenim gördükleri üniversiteye ilişkin aidiyet Düzeyleri. Başkent University Journal of Education, 8(1), 184-195.
• Kes, D. ve Öztürk- Şahin, Ö. (2019). Hemşirelik öğrencilerinin bilimsel araştırma yapmaya yönelik kaygı ve tutumlarının belirlenmesi. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(1), 68-78.
• Kılıç, S. ve Öksüz, Y. (2020). Üniversite öğrencilerinin yetersizlik duygusu ile genel aidiyet düzeyleri arasındaki ilişki. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(2), 216-225.
• Kızılkaya, H. ve Doğan, İ. (2022). Üniversite öğrencilerine yönelik akademik aidiyet ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 12(1), 60-68.
• Knekta, E., Chatzikyriakidou, K., & McCartney, M. (2020). Evaluation of a questionnaire measuring university students’ sense of belonging to and involvement in a biology department. CBE—Life Sciences Education, 19(3), 27.
• Konokman, G., Tanrıseven, I. ve Karasolak, K. (2013). Öğretmen adaylarının eğitim araştırmalarına ilişkin tutumlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 141-158.
• Korkmaz, A. (2007). Does student engagement matter to student success? (Unpublished Doctoral Thesis, Indiana University, Bloomington, United States). Erişim adresi: https://www.proquest.com/docview/304854068?pq-origsite=gscholar&fromopenview=true
• Korkmaz, Ö., Şahin, A. ve Yeşil, R. (2011). Bilimsel araştırmaya yönelik tutum ölçeği geçerlilik ve güvenirlik çalışması. İlköğretim Online, 10(3), 961-973.
• Küçükoğlu, A. , Taşgın, A. ve Çelik, N. (2014). Öğretmen adaylarının bilimsel araştırma sürecine ilişkin görüşleri üzerine bir inceleme . Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 173, 11-24. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/tsadergisi/issue/21486/230301
• Manuel, R., Fenton, R., & Philemon, M. (2013). University students’ attitudes towards quantitative research methods: a comparative/contrastive analysis. International Journal Of Education and Information Studies, 3(2), 27-33.
• Maqsood, Z., Huma, S., Riaz, N., & Sardar, I. (2019). Attitude towards research of university students. A multivariate analysis. Pyrex Journal of Educational Research and Reviews, 4(3), 37-43.
• Milli Eğitim Bakanlığı. [MEB] (2008). Bilişim teknolojileri öğretmeni özel alan yeterlikleri. http://otmg.meb.gov.tr/belgeler/ogretmen_yeterlikleri_kitabi/Öğretmen_Yeterlikleri_Kitabı_bilişim_teknolojil eri_öğretmeni_özel_alan_yeterlikleri_ilköğretim_parça_7.pdf adresinden 07 Şubat 2010 tarihinde edinilmiştir.
• Morgenshtern, M., Freymond, N., Agyapong, S. & Greeson, C. (2011) Graduate social work students' attitudes toward research: problems and prospects, Journal of Teaching in Social Work, 31(5), 552-568. doi: 10.1080/08841233.2011.615287
• Özgök, A. ve Sarı, M. (2016). Ortaokul öğrencilerin okula aidiyet duygusu ve arkadaş bağlılık düzeyi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(3), 71-86.
• Papanastasiou, E. C. (2005). Factor structure of the attitudes toward research scale. Statistics Education Research Journal, 4(1), 16-26.
• Parlar, H. (2012). Bilgi toplumu, değişim ve yeni eğitim paradigması. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 2(4), 193-209.
• Pike, G. & Kuh, G. D. (2005). First and second generation college students: a comparison of their engagement and intellectual development. The Journal of Higher Education, 76(3), 276- 300. Retrieved from: https://www.jstor.org/stable/3838799.
• Polat, M. (2014). Eğitim fakültesi öğrencilerinin bilimsel araştırmaya yönelik tutumları. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 77-90.
• Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). The darker and brighter sides of human existence: Basic psychological needs as a unifying concept. Psychological Inquiry, 11(4), 319-338.
• Saracaloğlu, A. S. (2008). Lisansüstü öğrencilerin akademik güdülenme düzeyleri, araştirma kaygilari ve tutumlari ile araştirma yeterlikleri arasindaki ilişki. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 179-208.
• Saracaloğlu, S., Varol, S. R. ve Ercan, İ. E. (2005). Lisansüstü eğitim öğrencilerinin bilimsel araştırma kaygıları araştırma ve istatistiğe yönelik tutumları ile araştırma yetenekleri arasındaki ilişki. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 187-199.
• Sarwar, M., & Ashrafi, G. M. (2014). Students' commitment, engagement and locus of control as predictor of academic achievement at higher education level. Current Issues in Education, 17(3), 1-11.
• Skinner, E. A., Kindermann, T. A., & Furrer, C. J. (2009). A motivational perspective on engagement and disaffection: Conceptualization and assessment of children's behavioral and emotional participation in academic activities in the classroom. Educational and Psychological Measurement, 69(3), 493-525.
• Şahin-Kürşad, M. (2015). Bilimsel araştırmaya yönelik tutum ve epistemolojik inanç arasındaki ilişkinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(2), 217 - 246.
• Taşdemir, M., & Taşdemir, A. (2011). Öğretmen adaylarının bilimsel araştırmaları inceleme yeterlikleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26, 343-353.
• TUBİTAK (2021). Bilim insanı destek programları başkanlığı: 2010-2020 yıllarına ait istatistik raporu. Erişim adresi: https://www.tubitak.gov.tr/sites/default/files/3835/bideb_istatistikler_03.11.2021.pdf
• Yenice, N., Yavaşoğlu, N., Tunç, G. A. ve Candarlı, F. (2019). Öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlık düzeyleri ile bilimsel araştırmaya yönelik tutumlarının incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 47, 77-95.
• Yenilmez, K. ve Ata, A. (2012, Haziran). Matematik öğretmeni adaylarının bilimsel araştırmalara yönelik tutumlarının incelenmesi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Tam Metin Bildiri Kitabı içinde, Niğde. Erişim adresi: https://silo.tips/download/matematk-retmen-adaylarinin-blmsel-aratirmalara-ynelk-tutumlarinin-ncelenmes
• Yokuş, G., Ayçiçek, B. ve Yelken, T. Y. (2017). Üniversite öğrencilerinin yükseköğretim hizmet kalite algılarının ve kurumsal aidiyet düzeylerinin incelenmesi: Eğitim fakültesi örneği. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(1), 1-18.
• Zhoc, K. C. H., Webster, B. J., King, R. B., Li, J. C. H. & Chung, T. S. H. (2019). Higher education student engagement scale (HESES): Development and Psychometric Evidence. Research in Higher Education, 60(2), 219-244. doi: 10.1007/s11162-018-9510-6