MEREC-MULTIMOOSRAL Modeli ile OECD Ülkelerinin Makroekonomik Performanslarının Değerlendirilmesi

Yıl 2023, Cilt: 14 Sayı: 2, 471 - 491, 12.06.2023

Nazlı Ersoy

Öz

Bir ülkenin makroekonomik performansının ölçülmesi, refah düzeyinin belirlenmesinde ve ekonomik hedeflere ne ölçüde ulaşıldığının tespitinde oldukça önemlidir. Bu çalışmada, OECD ülkelerinin 2020-2021 dönemi makroekonomik performanslarının Çok Kriterli Karar Verme yöntemleri kullanılarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, çalışmada kullanılan enflasyon, işsizlik, kişi başına GSYH, cari denge gibi makroekonomik göstergelerin önem dereceleri MEREC tekniği ile belirlenmiş, ülkeler ise performansları doğrultusunda MULTIMOOSRAL yöntemi kullanılarak sıralanmıştır. MULTIMOOSRAL yöntemi ile ulaşılan sonuçların sağlamlığını test etmek amacıyla duyarlılık analizi gerçekleştirilmiştir ve bahsi geçen yöntem SAW, MAUT, PIV yöntemleri ile kıyaslanmıştır. Çalışma sonunda, farklı yöntemlerle elde edilen sıralama sonuçları arasında sapmalar meydana gelirken, elde edilen sonuçlar arasında pozitif yönlü yüksek bir ilişki tespit edilmiştir. MEREC-MULTIMOOSRAL modelinin makroekonomik performans ölçümü uygun bir model olduğu saptanmıştır. MEREC-MULTIMOOSRAL modeli makroekonomik performans ölçümü probleminde ilk kez kullanılmıştır. Bu açıdan çalışmanın literatüre katkı sunacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

MULTIMOOSRAL, MEREC, ÇKKV, Makroekonomik performans ölçümü

Assessment of Macroeconomic Performances of OECD Countries Using the MEREC-MULTIMOOSRAL Model

Öz

Measuring the macroeconomic performance of a country is crucial in determining the level of welfare and determining the extent to which economic targets have been achieved. This study is aimed to evaluate the macroeconomic performances of OECD countries for the period 2020-2021 using Multi-Criteria Decision Making methods. In this direction, the importance levels of macroeconomic indicators were determined by the MEREC technique, and the countries were ranked using the MULTIMOOSRAL method according to their performance. In order to test the robustness of the MULTIMOOSRAL method, a sensitivity analysis was applied by comparing the mentioned method with the SAW, MAUT, PIV methods. At the end of the study, deviations occurred between the ranking results obtained by different methods and a high positive correlation was detected between the rankings obtained. It has been determined that the MEREC-MULTIMOOSRAL model is a suitable for the measurement of macroeconomic performance. The MEREC-MULTIMOOSRAL model was used for the first time in macroeconomic performance measurement. In this respect, it is thought that the study will contribute to the literature.

Anahtar Kelimeler

MULTIMOOSRAL, MEREC, ÇKKV, Makroekonomik performans ölçümü

Kaynakça

• Adriyendi, S. (2015). Multi Attribute Decision Making Using Simple Additive Weighting and Weighted Product in Food Choice. Information Engineering and Electronic Business, 6: 8-14.
• Al, İ. ve Demirel, S. K. (2022). Türkiye'nin Makroekonomik Performansının TOPSIS Yöntemiyle Değerlendirilmesi: 2002-2019 Dönemi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(1), 202-222.
• Arsu, T. (2022). Assessment of Macroeconomic Performances and Human Development Levels of BRICS and MINT Countries Using CRITIC and COPRAS Methods. Pacific Business Review (International), 14(10): 1-19.
• Avcı, T. ve Mercan, N. (2021). Covid-19 Etkisiyle Birlikte Gelişmekte Olan Avrupa Ülkelerinin Makroekonomik Performanslarının TOPSIS ve MABAC Yöntemleri ile Karşılaştırmalı Analizi. Journal of Social, Humanities and Administrative Sciences, 7(45):1885-1901.
• Belke, M. (2020). CRITIC ve MAIRCA Yöntemleriyle G7 Ülkelerinin Makroekonomik Performansının Değerlendirilmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(Temmuz 2020 (Özel Ek)), 120-139.
• Biswas, S., Pamučar, D., Božanić, D. ve Halder, B. (2022). A New Spherical Fuzzy LBWA-MULTIMOOSRAL Framework: Application in Evaluation of Leanness of MSMEs in India. Mathematical Problems in Engineering, 2022, 1-17.
• Chattopadhyay, S. ve Bose, S. (2022). Monthly Composite Macroeconomic Performance Score based Country Rankings Assessing Early Effects of the COVID-19 Pandemic. Journal of Insurance and Financial Management, 5(5), 33-58.
• Dinçer, S. E. (2011). Multi-Criteria Analysis of Economic Activity for European Union Member States and Candidate Countries: TOPSIS and WSA Applications. European Journal of Social Sciences, 21(4), 563-572.
• Doğan, H. (2022). Türkiye’nin Makroekonomik Performansının 2010-2020 Yılları için CRITIC Temelli ARAS Yöntemi ile Değerlendirilmesi. Asya Studies, 6(19), 189-202.
• Dünya Bankası (2022). https://databank.worldbank.org/source/world-development-indicators, (Erişim tarihi: 06.10.2022).
• Ecer, F. ve Pamucar, D. (2022). A Novel LOPCOW-DOBI Multi-Criteria Sustainability Performance Assessment Methodology: An Application in Developing Country Banking Sector. Omega, 112(2022), 1-17.
• Ecer, F. ve Zolfani, S. H. (2022). Evaluating Economic Freedom via a Multi-Criteria MEREC-DNMA Model-Based Composite System: Case of OPEC Countries. Technological and Economic Development of Economy, 28(4), 1158-1181.