Mevcut konut türü betonarme bir binanın deprem güvenliğinin incelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 4, 1129 - 1144, 15.10.2021

Oğulcan Sarı Hakan Ulutaş

https://doi.org/10.17714/gumusfenbil.906844

Cited By: 3

Öz

Bu çalışmada, mevcut yapı stokunun önemli bir bölümünü oluşturan konut türü betonarme bir binanın deprem güvenliği 2007 ve 2018 deprem yönetmeliklerine göre incelenmiş, elde edilen sonuçlar karşılaştırılmıştır. Kesitlerin moment eğrilik bağıntıları ile plastik mafsal özelliklerinin belirlenmesi ve statik itme analizleri SAP 2000 yazılımında gerçekleştirilmiştir. Yapılan çözümlerde; yönetmeliklere göre kesit şekil değiştirme üst sınırlarında, doğal titreşim periyotlarında, hedef yer değiştirme istemlerinde, taşıyıcı sistem elemanlarında oluşan hasarlarda ve katların performans düzeylerinde farklı sonuçlar elde edilmiştir. İncelenen bina her iki yönetmeliğe göre de x- doğrultusunda hedef performans seviyesini sağlayamamış, y- doğrultusunda hedef performans seviyesini sağlayabilmiştir.

Anahtar Kelimeler

DBYBHY-2007, Doğrusal elastik olmayan yöntem, Performans analizi, TBDY-2018, Tek modlu statik itme analizi

Investigation of seismic safety of an existing residential RC building

Öz

In this study, the earthquake safety of a residential type reinforced concrete building, which constitutes a significant part of the existing building stock, was examined according to the 2007 and 2018 earthquake codes, and the results were compared. Moment curvature relations of the sections, determination of plastic hinge properties and pushover analyzes were performed in SAP 2000 software. The analysis yielded varying results in terms of the upper limits of cross-sectional deformation, natural periods of structure, target displacement demands, damage to the structural system elements and performance levels of the floors. The examined building could not achieve the target performance level in the x-direction, but could achieve the target performance level in the y-direction according to both codes.

Anahtar Kelimeler

TSC-2007, Nonlinear method, Performance analysis, TBEC-2018, Single mode pushover analysis

Kaynakça

• ABYYHY, 1998. Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Ankara
• Aksoylu, C. Mobark, A., Arslan, M.H. and Erkan, İ.H. (2020). A comparative study on ASCE 7-16, TBEC-2018 and TEC-2007 for reinforced concrete buildings. Revista de la Construcción, 19(2), 282-305. https://doi.org/10.7764/rdlc.19.2.282
• Aksoylu, C. ve Arslan, M. (2021). 2007 ve 2019 deprem yönetmeliklerinde betonarme binalar için yer alan farklı deprem kuvveti hesaplama yöntemlerinin karşılaştırılmalı olarak irdelenmesi. International Journal of Engineering Research and Development, 13(2). https://doi.org/10.29137/umagd.844186
• Asığçel, Z. (2019). Betonarme binalarda deprem etkisinin DBYBHY 2007 ve TBDY 2018 deprem yönetmeliklerine göre karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Dicle Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Diyarbakır.
• Başaran, V. (2018). Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğine (TBDY2019) göre Afyonkarahisar İçin Deprem yüklerinin değerlendirilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 18(3), 1028-1035. https://doi.org/10.5578/fmbd.67739
• DBYBHY, 2007. Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkındaki Yönetmelik, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Ankara
• Demir, A. ve Kayhan A.H. (2017). Deprem Yönetmeliği 2007 ve Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği ile uyumlu zaman tanım alanında analiz sonuçlarının karşılaştırılması. 4. Uluslararası Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı, Eskişehir.
• Dilmaç, H., Ulutaş, H., Tekeli, H. and Demir, F. (2018). An evaluation on seismic performance of existing reinforced concrete buildings in Turkey. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(Ek Sayı 1): 224-237. https://doi.org/10.29048/makufebed.443126
• Dilmaç, H. and Demir, F. (2019). Earthquake vulnerability assessment of rc structures with variable ınfill wall properties. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (17), 176-189. https://doi.org/10.31590/ejosat.597194
• Engin, S. (2019). Betonarme bir binanın Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik (DBYBHY-2007) ve Türk Bina Deprem Yönetmeliği (TBDY-2019) koşullarına göre değerlendirilmesi. VI. International Earthquake Symposium, Kocaeli.
• Gündoğay, A., Ulutaş, H. ve Tekeli, H. (2019). Mevcut atölye binalarının deprem güvenliğinin incelenmesi. DÜMF Mühendislik Dergisi, 10(2), 755-768. https://doi.org/10.24012/dumf.432136
• Işık, E. (2013). Bitlis ili’nin depremselliği. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 29(3), 267-273.
• Işık, E., Büyüksaraç, A., Ekinci, Y.L., Aydın, M.C. and Harirchian, E. (2020). The effect of site-specific design spectrum on earthquake-building parameters: A case study from the Marmara region (NW Turkey). Applied Sciences, 10(20), 7247. https://doi.org/10.3390/app10207247
• Isik, E., Ekinci, Y., Sayil, N., Buyuksarac, A. and Aydin, M. (2021). Time-dependent model for earthquake occurrence and effects of design spectra on structural performance: A case study from the North Anatolian Fault Zone, Turkey. Turkish Journal of Earth Sciences, 30(2), 215-234. https://doi.org/10.3906/yer-2004-20
• İbiş, T. ve Ulutaş, H. (2021). Yeni yapılacak betonarme bir binanın TBDY 2018’e göre deprem performansının belirlenmesi. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 10(3).
• Kadaş, K., Soysal, B.F., Akansel, V.H., Mazılıgüney, L. and Yakut, A. (2019). Comparison of 2007 and 2019 seismic hazard maps based on spectrum intensities and corresponding engineering demands – a case study with RC school buildings in Istanbul. 5th International Conference on Earthquake Engineering and Seismology, Ankara.
• Karaca, H. (2019). Konut tasarımı bağlamında 2007 ve 2018 deprem yönetmeliklerinin karşılaştırılması, Niğde örneği. 21. Ulusal Mekanik Kongresi, Niğde.
• Karaca, H. (2020). Örneklerle TBDY 2019 zemin parametrelerinin kullanılan yapısal malzeme miktarına ve çatı katı yanal ötelenmesine etkisi. Journal of Polytechnic. https://doi.org/10.2339/politeknik.680595.
• Karaca, H., Oral, M. ve Erbil, M. (2020). Yapısal tasarım bağlamında 2007 ve 2018 deprem yönetmeliklerinin karşılaştırılması, Niğde örneği. Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 9(2), 898-903. https://doi.org/10.28948/ngumuh.667365
• Karasin, İ.B., Işık, E., Demirci, A. ve Aydın, M. (2020). Coğrafi konuma özel tasarım spektrumlarının betonarme yapı performansına etkisi. Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mühendislik Dergisi, 11(3), 1319-1330. https://doi.org/10.24012/dumf.682377
• Keskin, E. ve Bozdoğan, K.B. (2018). 2007 ve 2018 deprem yönetmeliklerinin Kırklareli ili özelinde değerlendirilmesi. Kırklareli Üniversitesi Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi, 4(1), 74-90.
• Kılıç, G. (2019). Betonarme yapıda perde yeri seçiminin yapısal davranışa etkisinin TBDY 2018 ve DBYBHY 2007 yönetmeliklerine göre karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Koçer, M., Nakipoğlu, A., Öztürk, B., Al-Hagri M.G. ve Arslan M.H. (2018). Deprem kuvvetine esas spektral ivme değerlerinin TBDY 2018 ve TDY 2007'ye göre karşılaştırılması. Selçuk Teknik Dergisi, 17(2), 43-58.
• SAP2000. Integrated finite element analysis and design of structures, Computers and Structures Inc., Berkeley, California, USA.
• Soycan, C. (2019). Depremde betonarme bina performansının Türk deprem yönetmelikleri 2007 ve 2018’e göre değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Şimşek, F. (2020). A3 türü düzensizliğe sahip betonarme bir yapının DBYBHY-2007 ve TBDY-2018 esaslarına göre incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• TBDY, 2018. Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Ankara.
• Topaktaş, M. (2019). Kolon süreksizliği bulunan betonarme bir binanın DBYBHY-2007 ve TBDY-2018 esaslarına göre incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Turan, G.E. (2020). 2007 ve 2018 Türkiye deprem yönetmeliklerine göre farklı döşeme sistemlerine sahip betonarme bir yapının deprem davranışlarının karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Rize.
• Tunç G. ve Tanfener, T. (2016). 2007 ve 2016 Türkiye Bina Deprem Yönetmeliklerinin örneklerle mukayesesi, 3.Ulusal Yapı Kongresi ve Sergisi Teknik Tasarım, Ankara.
• Uçar, B. (2019). Betonarme bir hastane binasının DBYBHY 2007 ve TBDY 2018 kapsamında deprem performansının değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Ulutas, H. (2019). DBYBHY (2007) ve TBDY (2018) deprem yönetmeliklerinin kesit hasar sınırları açısından kıyaslanması. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (17), 351-359. https://doi.org/10.31590/ejosat.620827
• Yalçın, H., Gülen, L. ve Utkucu, M. (2013). Türkiye ve yakın çevresinin aktif fayları veri bankası ve deprem tehlikesinin araştırılması, Yerbilimleri, 34(3), 133-160.
• Yalın, M. ve Ulutaş, H. (2021). Mevcut okul türü bir binanın deprem performansının 2007 ve 2018 deprem yönetmeliklerine göre değerlendirilmesi. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi. https://doi.org/10.28948/ngumuh.896637