Murathan Mungan’ın Şairin Romanı İsimli Eserinin Yapısalcı Metodoloji Çerçevesinde İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 2, 28 - 53, 25.10.2019

Zehra Yazbahar

https://doi.org/10.18795/gumusmaviatlas.592866

Öz

Edebî
eseri anlamak ya da anlamlandırmak için ortaya atılan pek çok yöntem ve kuram
vardır. Esere anlam kazandırmaya çalışan bu yöntemlerden biri de yapısalcılıktır.
Batı dünyasında “structuralism” olarak bilinen, temelinde Rus biçimciliğinin
olduğu ve 20. yüzyılda ortaya çıkan yapısalcı yöntemde incelenen herhangi bir
nesnenin kendi içinde anlaşılabilir olmasını sağlamak esastır. Genel hatlarıyla
nesneyi “yapı” kavramından hareketle açıklamaya çalışan bu kuramın özünü
oluşturan ana öge, yapıdır.  Edebî eser
bazında düşündüğümüzde ise her eser, bütünlük arz eden çeşitli yapı
unsurlarından oluşur. Eserde anlam bütünlüğünü sağlayan yapıyı “anlatıcı”, “olay
örgüsü”, “kişiler”, “zaman”, “mekân”, “dil ve üslup” gibi unsurların meydana
getirdiği söylenebilir. Yapısalcılık
kuramı doğrultusunda Murathan Mungan’ın
2011 yılında yayımlanan Şairin Romanı
isimli eserinin ele alındığı bu çalışmada söz konusu eser, “anlatıcı ve anlatma
yöntemi”, “içerik”, “olay örgüsü ve vaka takdimi”, “dil ve üslup” unsurları
yönünden incelenmiştir. Diğer bir ifadeyle yapı unsurları arasındaki ilişki
verilerek romanın kurgusal özellikleri tespit edilmeye çalışılmış ve romanın
yapısal çözümlemesi yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Murathan Mungan, Şairin Romanı, yapısalcılık, yapısalcı çözümleme, roman tekniği

Examination of The Murathan Mungan’s Şairin Romanı in the Frame of Structuralist Methodology

Öz

There are many methods and theories to
understand or make sense of the literary work. One of these methods that try to
give meaning to it is structuralism. There is Russian formality on the basis of
what is known as “structuralism” in the Western world and it is essential to
make any phenomenon which is examined by structuralist method that emerged in
the 20th century understandable in itself. The main item that constitutes the
essence of this theory is the structure and the theory attempts to explain the
phenomena in general with the motive of “structure”. On the other hand, every
work is composed of various structural elements which are integral when
considering the context of literary work. We can say that items such as
“narrator”, “event”, “people”, “time”, “space”, “language and wording” create
the structure that ensures content integrity in the work. In our work which addressed the work named Şairin
Romanı published by Murathan Mungan in 2001 in line with structuralism
approach, it was analysed in terms of the elements “narrator and narrating
method”, “content”, “storyline and abstract”, “language and wording”. In
other words, the fictional features of the novel are tried to determine and
structural analysis of it was done thereby revealing the relationship between
the items of the structure of the novel.

Anahtar Kelimeler

Murathan Mungan, Şairin Romani, Structuralism, Structuralist Analysis, Novel Technique

Kaynakça

• ALAK, Mustafa (2009). Murathan Mungan’ın Eserlerinde Benlik Arayışı ve Kendini Gerçekleştirme, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
• BAYRAKDAR, Sema (2008). Yapısalcılığa Saussure ile Dilsel İletişim Açısından Eleştirel Bir Yaklaşım, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• BERK, Yusuf ve YILDIRIM, Kasım (2015). “Yapısalcılık ile Post-Yapısalcılık Bağlamında Dil ve Metinden Anlam Kurma”, Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 3 (2): 39-45.
• BEZEL, Nail (Mayıs 1989). “Ütopya ve Karşı Ütopyalarda Yaşam, Düşünce ve Sınırları”, Milliyet Sanat, (216): 2-11.
• İLHAN, Nilüfer (Temmuz 2013). “Murathan Mungan’ın Fantastik Bir Polisiye Romanı: Şairin Romanı”, International Journal of Social Science, 6 (7): 563-579.
• KOCADAYI, Ali (2013). Kaşdişlen Tahtacılarının Dini ve Sosyo-Kültürel Yapısı, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• MORAN, Berna (2007). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, İstanbul: İletişim Yayınları.
• MUNGAN, Murathan (Ağustos 2005). “Hâlâ Sokağa Çıkmak İçin Yazı Yazan Bir Çocuğum”, Milliyet Sanat, 96-99.
• MUNGAN, Murathan (2010). Metinler Kitabı, İstanbul: Metis Yayınları.
• MUNGAN, Murathan (2011). Şairin Romanı, İstanbul: Metis Yayınları.
• OMAY, Murad (2009/1). “Ütopya Üzerine Genel Bir İnceleme”, Sosyoloji Dergisi, (18): 1-14.
• SAY, Ömer (2013). “Yapısalcılıktan Post-Yapısalcılığa Çoğulculuğun İnşası”, Akademik İncelemeler Dergisi, 8 (2): 331-346.
• ŞABAŞ, Esra Polat (2014). Murathan Mungan’ın Öykü ve Romanlarında Kadın, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adıyaman.
• TAMAY, Sedat (2009). Tahtacı Semahları ve Mengi (İnceleme ve Metinler), (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• TODOROV, Tzvetan (2004). Fantastik: Edebi Türe Yapısal Bir Yaklaşım, çev. Nedret Öztokat, İstanbul: Metis Yayınları.
• ARMAN, Ayşe (2011). “Hayat Yalan Olduğunda Güzel”. Hürriyet, Erişim Tarihi: 03.05.2016, (http://www.hurriyet.com.tr/hayat-yalan-oldugunda-guzel-17507309).
• AKTUĞ, Elif (2011). “Kafam ömrümün yetmeyeceği kadar çok tasarıyla dolu”, Erişim Tarihi: 10.05.2016, (https://www.aksam.com.tr/pazar/kafam-omrumun-yetmeyecegi-kadar-cok-tasariyla-dolu--35590h/haber-35590).
• BÖREKÇİ, Gülenay (2013). “Murathan Mungan: ‘Sol hülyaları olan bir yazarın ütopyasını yazdım’ ”, Habertürk, Erişim Tarihi: 15.05.2016, (http://egoistokur.com/murathan-mungan-sol-hulyalari-olan-bir-yazarin-utopyasini-yazdim/).
• DEMİR, Fethi (2013). “Murathan Mungan’dan Avangart Bir Poetik-Roman: Şairin Romanı”, Erişim Tarihi: 05.04.2016, (http://eprints.ibu.edu.ba/2215/10/MURATHAN%20MUNGAN%E2%80%99DAN%20AVANGART%20B%C4%B0R%20POET%C4%B0K-ROMAN%20%C5%9EA%C4%B0R%C4%B0N%20ROMANI%20full%20paper.pdf).
• ERCİYES, Cem (Nisan 2011). “ ‘Arenayla opera arasında bir hayat benimkisi’”, Radikal, Erişim Tarihi: 21.05.2016, (http://www.radikal.com.tr/kitap/arenayla-opera-arasinda-bir-hayat-benimkisi-1045625/).
• ERCİYES, Cem (Temmuz 2015). “Ne aşk ne ejderha kurtarır bu romanı”, Radikal, Erişim Tarihi: 21.05.2016, (http://www.radikal.com.tr/yazarlar/cem-erciyes/ne-ask-ne-ejderha-kurtarir-bu-romani-1396166/).
• TOSUN, Necip (2012). “Şair Roman Yazarsa”, Hece. Erişim Tarihi: 16.04.2016, (http://tosunnecip.blogcu.com/sair-roman-yazarsa/10158761).