Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Investigation of the Relationship between Social Support and the Level of Hopelessness in Diabetic Patients: Descriptive Research

Yıl 2023, , 757 - 763, 18.06.2023
https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1227001

Öz

Study aimed to investigate the relationship between social support and the level of hopelessness in diabetic patients. The study was carried out as descriptive research in the internal medicine clinic and polyclinics of a state hospital located in the southeast of Turkey. The population of the research consisted of adult patients diagnosed with Diabetes Mellitus who were followed up in the internal medicine clinics of the said hospital. The sample of the research was composed of 252 patients through power analysis with 0.05 error, 0.95 confidence interval and 0.95 representative power of the universe. In the collection of the data, Personal Information Form developed by the researchers, Multidimensional Scale of Perceived Social Support, and Beck Hopelessness Scale were employed. In the analysis of the data, descriptive statistics, t-test in independent groups, One-Way ANOVA, Mann-Whitney U test, correlation and Cronbach’s alpha reliability analysis were used. In the study, the patients’ mean scores obtained from Multidimensional Scale of Perceived Social Support and Beck Hopelessness Scale were found to be 65.2±15 and 11.2±1.8, respectively. It was determined that the patients had high levels of perceived social support and moderate levels of hopelessness. In the study, a negative and significant relationship was found between the mean scores obtained from Multidimensional Scale of Perceived Social Support and Beck Hopelessness Scale. It was also determined that as the patients’ perceived social support levels increase, their levels of hopelessness decrease.

Kaynakça

  • 1. Satman, İ, İmamoğlu, Ş, Yılmaz, C, Akalın, S, Salman, S. and Dinççağ, N. (2019). ''TEMD Diabetes Mellitus Çalışma ve Eğitim Grubu. Diabetes Mellitus ve Komplikasyonlarının Tanı, Tedavi ve İzlem Kılavuzu-2019''. Ankara: Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği (TEMD) Yayınları.
  • 2. WHO (2016). World Health Organization Global Report on Diabetes. Geneva: World Health Organization. (Erişim tarihi…)
  • 3. Cho, N.H, Shaw, J.E, Karuranga, S, Huang, Y, Rocha Fernandes, J.D, Ohlrogge, A.W. and Malanda, B.I.D.F. (2018). ''IDF Diabetes Atlas:Global Estimates of Diabetes Prevalence for 2017 and Projections for 2045''. Diabetes Research and Clinical Practice, 138, 271-281. https://doi.org/10.1016/j.diabres.2018.02.023.
  • 4. Miller, T.A. and Di Matteo, M.R. (2013). ''Importance of Family/Social Support and İmpact on Adherence to Diabetic Therapy''. Diabetes, Metabolic Syndrome and Obesity: Targets and Therapy, 421-426. https://doi.org/10.2147/DMSO.S36368.
  • 5. Karakurt, P, Aşılar, R.H. and Yıldırım, A. (2013). ''Evaluation of the Self-Care Agency and Perceived Social Support in Patients with Diabetes Mellitus''. Meandros Medical and Dental Journal, 14 (1), 1-9.
  • 6. Yılmaz, M, Kilickap, M, Abacı, A, Barcin, C, Bayram, F, Karaaslan, D, and Satman, İ. (2018). ''Temporal Changes in The Epidemiology of Diabetes Mellitus in Turkey: A Systematic Review and Meta-Analysis''. Archıves of The Turkısh Socıety of Cardıology, 46 (7). https://doi.org/10.5543/tkda.2018.88225.
  • 7. Sürücü, A. and Mutlu, D. (2016). Bireyin yaşamında umut. In: A. SARGIN, N. AVŞAROĞLU, N. ÜNAL (Ed.). Eğitim ve Psikolojiden Yansımalar (s.118). Konya: Çizgi Kitabevi.
  • 8. Aslan, Ö, Sekmen, K, Kömürcü, Ş. and Özet, A. (2007). ''Kanserli Hastalarda Umut''. CÜ Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11 (2), 18-24.
  • 9. Kavradım, S.T. ve Özer, Z.C. (2014). ''Kanser Tanısı Alan Hastalarda Umut''. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 6 (2), 154-164. https://doi.org/10.5455/cap.20130901084242
  • 10. Zimet, G.D, Dahlem, N.W, Zimet, S.G. and Farley, G.K. (1988). '' The Multidimensional Scale of Perceived Social Support''. Journal of Personality Assessment, 52 (1), 30-41.
  • 11. Eker, D. (2001). ''Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeğinin Gözden Geçirilmiş Formunun Faktör Yapısı Geçerlik ve Güvenirliği''. Türk Psikiyatri Dergisi, 12, 17-25.
  • 12. Beck, A.T, Weissman, A, Lester, D. and Trexler, L. (1974). ''The Measurement of Pessimism: The Lack of Hope Scale.''. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 42 (6), 861-865.
  • 13. Seber, G, Dilbaz, N, Kaptanoğlu, C. and Tekin, D. (1993). ''The Scale of Desperation: Validity and Reliability''. Crisis Journal, 1, 139-142.
  • 14. Durak, A. ve Palabıyıkoğlu, R. (1994). ''Beck Umutsuzluk Ölçeği Geçerlilik Çalışması''. Kriz Dergisi, 2 (2), 311-319.
  • 15. Sung, K, Park, J.H. and Park, M.K. (2017). '' Influences of Social Support, Self-Esteem and Hope on Health Conservation of The Vulnerable Elderly With Diabetes''. Journal of Korean Academy of Community Health Nursing, 28 (4), 386-396. https://doi.org/10.12799/jkachn.2017.28.4.386.
  • 16. Rashid, A.A, Zuhra, H. and Tan, C.E. (2018). ''Social Support, Self-Efficacy and Their Correlation Among Patients With Type 2 Diabetes Mellitus: A Primary Care Perspective''. The Medical journal of Malaysia, 73 (4), 197-201.
  • 17. Olabode, O, Omoluru, T, Olagundoye, O, Akinlade, A, Akujobi, H. and Olopade, O. (2019). '' Social Support and Medication Adherence Among Type 2 DM (T2DM) Patients Attending A Public Hospital in Lagos''. Nigeria. in Endocrine Abstracts. Bioscientifica. https://doi.org/10.1530/endoabs.65.P267.
  • 18. Destanti, L. and Susanti, H. (2017). '' Nursing Care of Hopelessness Analysis in a Patient With Type 2 Diabetes Mellitus: a Case Study''. UI Proceedings on Health and Medicine, 2.
  • 19. Albanesi de Nasetta, S. and Morales de Barbenza, C. (2006). ''Hopelessness and Depression in Diabetic''. Women Vertex, 17 (69), 331-335.
  • 20. Kök Eren, H. and Demir, S. (2018). '' Internalized Stigma, Self-Esteem and Perceived Social Support Among Patients with Schizophrenia and Bipolar Disorder''. Çukurova Medical Journal, 43 (1). https://doi.org/10.17826/cumj.340622.
  • 21. Başaran, D, Altun, Ö.Ş, Kaban, F. and Ecder, T. (2016). ''Hemodiyaliz Hastalarının Umutsuzluk Düzeylerinin Değerlendirilmesi''. Nefroloji Hemşireliği Dergisi, 11 (1), 9-16.
  • 22. Softa, H, Bayraktar, T. ve Uğuz, C. (2016). ''Yaşlı Bireylerin Algılanan Sosyal Destek Sistemleri, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Etkileyen Faktörler''. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 9 (1), 1-12.
  • 23. Avşar, G, Koç, F. ve Aslan, G. (2016). ‘’Social Support and Self-Esteem in Substance Addicted Patients’’. ACU Sağlık Bilimleri Dergisi. 1, 44-49.
  • 24. Koçak, D.Y, Kaya, İ.G. ve Aslan, E. (2017). '' Klimakterik Dönemindeki Kadınların Algıladıkları Sosyal Destek Düzeyi ve Etkileyen Faktörler''. JAREN, 3 (2), 66-72. https://doi.org/10.5222/jaren.2017.066.
  • 25. Mitchell, U.A, Ailshire, J.A, Brown, L.L, Levine, M.E. and Crimmins, E.M. (2018). ''Education and Psychosocial Functioning Among Older Adults: 4-Year Change in Sense of Control and Hopelessness''. The Journals of Gerontology: Series B, 73 (5), 849-859. https://doi.org/10.1093/geronb/gbw031.
  • 26. Kılınç, G, Yıldız, E. and Kavak, F. (2016). ''The Relationship Between Healthy Life Style Behaviors and Hopelessness in Patients With Heart Failure''. Journal of Cardiovascular Nursing, 7 (13), 114-126. https://doi.org/10.5543/khd.2016.96158.
  • 27. Korkmaz, T. and Tel, H. (2010). ''Determination of The Conditions of Anxiety, Depression and Social Support Among The Patients with COPD''. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences, 13 (2), 79-86.
  • 28. Aras, A. and Tel, H. (2009). '' Determination of Perceived Social Support for Patients with COPD and Related Factors''. Turkish Thoracic Journal, 63-69.
  • 29. Tan, M. and Karabulutlu, E. (2005). ''Social Support and Hopelessness in Turkish Patients with Cancer''. Cancer Nursing, 28 (3), 236. https://doi.org/10.1097/00002820-200505000-00013.
  • 30. Peker, A. and Karaöz, S. (2017). '' The Effects of Social Support and Hope in The Healing of Diabetic Foot Ulcers Treated with Standard Care''. Population Health Management, 20 (6), 507. https://doi.org/10.1089/pop.2017.0010.

Diyabetik Hastalarda Sosyal Destek ile Umutsuzluk Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Tanımlayıcı Araştırma

Yıl 2023, , 757 - 763, 18.06.2023
https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1227001

Öz

Bu çalışma kapsamında diyabetik tanısı almış erişkin hastalarda sosyal destek ile umutsuzluk düzeyi arasındaki ilişki araştırılmaktadır. Tanımlayıcı araştırma olarak Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan bir devlet hastanesinin dahiliye klinik ve polikliniklerinde gerçekleştirilmiştir. Bu araştırmanın evrenini, söz konusu devlet hastanesinin dahiliye klinik ve polikliniklerinde takip edilen diyabet tanısı almış erişkin hastaları oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklem sayısı, 0,05 hata, 0.95 güven aralığı ve 0.95 evrenin temsil gücü ile güç analizi yapılarak 252 kişi olarak belirlenmiştir. Veri toplama aşamasında Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği, Beck Umutsuzluk Ölçeği ve bu çalışmanın araştırmacıları tarafından geliştirilen Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Verilerin analiz aşamasında ise tanımlayıcı istatistikler, bağımsız gruplarda t-testi, One-Way ANOVA, Mann-Whitney U testi, korelasyon analizi ve Cronbach alfa güvenirlik analizi kullanılmıştır. Araştırma kapsamında hastaların Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ve Beck Umutsuzluk Ölçeği puan ortalamaları sırasıyla 65.2±15 ve 11.2±1.8 olarak bulunmuştur. Diyabet tanısı almış erişkin hastaların, algılanan sosyal destek düzeylerinin yüksek ve umutsuzluk düzeylerinin orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ile Beck Umutsuzluk Ölçeği'nden alınan puan ortalamaları arasında negatif yönde ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Ayrıca diyabet tanısı almış erişkin hastaların algılanan sosyal destek düzeyleri arttıkça umutsuzluk düzeylerinin düştüğü belirlenmiştir.

Kaynakça

  • 1. Satman, İ, İmamoğlu, Ş, Yılmaz, C, Akalın, S, Salman, S. and Dinççağ, N. (2019). ''TEMD Diabetes Mellitus Çalışma ve Eğitim Grubu. Diabetes Mellitus ve Komplikasyonlarının Tanı, Tedavi ve İzlem Kılavuzu-2019''. Ankara: Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği (TEMD) Yayınları.
  • 2. WHO (2016). World Health Organization Global Report on Diabetes. Geneva: World Health Organization. (Erişim tarihi…)
  • 3. Cho, N.H, Shaw, J.E, Karuranga, S, Huang, Y, Rocha Fernandes, J.D, Ohlrogge, A.W. and Malanda, B.I.D.F. (2018). ''IDF Diabetes Atlas:Global Estimates of Diabetes Prevalence for 2017 and Projections for 2045''. Diabetes Research and Clinical Practice, 138, 271-281. https://doi.org/10.1016/j.diabres.2018.02.023.
  • 4. Miller, T.A. and Di Matteo, M.R. (2013). ''Importance of Family/Social Support and İmpact on Adherence to Diabetic Therapy''. Diabetes, Metabolic Syndrome and Obesity: Targets and Therapy, 421-426. https://doi.org/10.2147/DMSO.S36368.
  • 5. Karakurt, P, Aşılar, R.H. and Yıldırım, A. (2013). ''Evaluation of the Self-Care Agency and Perceived Social Support in Patients with Diabetes Mellitus''. Meandros Medical and Dental Journal, 14 (1), 1-9.
  • 6. Yılmaz, M, Kilickap, M, Abacı, A, Barcin, C, Bayram, F, Karaaslan, D, and Satman, İ. (2018). ''Temporal Changes in The Epidemiology of Diabetes Mellitus in Turkey: A Systematic Review and Meta-Analysis''. Archıves of The Turkısh Socıety of Cardıology, 46 (7). https://doi.org/10.5543/tkda.2018.88225.
  • 7. Sürücü, A. and Mutlu, D. (2016). Bireyin yaşamında umut. In: A. SARGIN, N. AVŞAROĞLU, N. ÜNAL (Ed.). Eğitim ve Psikolojiden Yansımalar (s.118). Konya: Çizgi Kitabevi.
  • 8. Aslan, Ö, Sekmen, K, Kömürcü, Ş. and Özet, A. (2007). ''Kanserli Hastalarda Umut''. CÜ Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11 (2), 18-24.
  • 9. Kavradım, S.T. ve Özer, Z.C. (2014). ''Kanser Tanısı Alan Hastalarda Umut''. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 6 (2), 154-164. https://doi.org/10.5455/cap.20130901084242
  • 10. Zimet, G.D, Dahlem, N.W, Zimet, S.G. and Farley, G.K. (1988). '' The Multidimensional Scale of Perceived Social Support''. Journal of Personality Assessment, 52 (1), 30-41.
  • 11. Eker, D. (2001). ''Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeğinin Gözden Geçirilmiş Formunun Faktör Yapısı Geçerlik ve Güvenirliği''. Türk Psikiyatri Dergisi, 12, 17-25.
  • 12. Beck, A.T, Weissman, A, Lester, D. and Trexler, L. (1974). ''The Measurement of Pessimism: The Lack of Hope Scale.''. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 42 (6), 861-865.
  • 13. Seber, G, Dilbaz, N, Kaptanoğlu, C. and Tekin, D. (1993). ''The Scale of Desperation: Validity and Reliability''. Crisis Journal, 1, 139-142.
  • 14. Durak, A. ve Palabıyıkoğlu, R. (1994). ''Beck Umutsuzluk Ölçeği Geçerlilik Çalışması''. Kriz Dergisi, 2 (2), 311-319.
  • 15. Sung, K, Park, J.H. and Park, M.K. (2017). '' Influences of Social Support, Self-Esteem and Hope on Health Conservation of The Vulnerable Elderly With Diabetes''. Journal of Korean Academy of Community Health Nursing, 28 (4), 386-396. https://doi.org/10.12799/jkachn.2017.28.4.386.
  • 16. Rashid, A.A, Zuhra, H. and Tan, C.E. (2018). ''Social Support, Self-Efficacy and Their Correlation Among Patients With Type 2 Diabetes Mellitus: A Primary Care Perspective''. The Medical journal of Malaysia, 73 (4), 197-201.
  • 17. Olabode, O, Omoluru, T, Olagundoye, O, Akinlade, A, Akujobi, H. and Olopade, O. (2019). '' Social Support and Medication Adherence Among Type 2 DM (T2DM) Patients Attending A Public Hospital in Lagos''. Nigeria. in Endocrine Abstracts. Bioscientifica. https://doi.org/10.1530/endoabs.65.P267.
  • 18. Destanti, L. and Susanti, H. (2017). '' Nursing Care of Hopelessness Analysis in a Patient With Type 2 Diabetes Mellitus: a Case Study''. UI Proceedings on Health and Medicine, 2.
  • 19. Albanesi de Nasetta, S. and Morales de Barbenza, C. (2006). ''Hopelessness and Depression in Diabetic''. Women Vertex, 17 (69), 331-335.
  • 20. Kök Eren, H. and Demir, S. (2018). '' Internalized Stigma, Self-Esteem and Perceived Social Support Among Patients with Schizophrenia and Bipolar Disorder''. Çukurova Medical Journal, 43 (1). https://doi.org/10.17826/cumj.340622.
  • 21. Başaran, D, Altun, Ö.Ş, Kaban, F. and Ecder, T. (2016). ''Hemodiyaliz Hastalarının Umutsuzluk Düzeylerinin Değerlendirilmesi''. Nefroloji Hemşireliği Dergisi, 11 (1), 9-16.
  • 22. Softa, H, Bayraktar, T. ve Uğuz, C. (2016). ''Yaşlı Bireylerin Algılanan Sosyal Destek Sistemleri, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Etkileyen Faktörler''. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 9 (1), 1-12.
  • 23. Avşar, G, Koç, F. ve Aslan, G. (2016). ‘’Social Support and Self-Esteem in Substance Addicted Patients’’. ACU Sağlık Bilimleri Dergisi. 1, 44-49.
  • 24. Koçak, D.Y, Kaya, İ.G. ve Aslan, E. (2017). '' Klimakterik Dönemindeki Kadınların Algıladıkları Sosyal Destek Düzeyi ve Etkileyen Faktörler''. JAREN, 3 (2), 66-72. https://doi.org/10.5222/jaren.2017.066.
  • 25. Mitchell, U.A, Ailshire, J.A, Brown, L.L, Levine, M.E. and Crimmins, E.M. (2018). ''Education and Psychosocial Functioning Among Older Adults: 4-Year Change in Sense of Control and Hopelessness''. The Journals of Gerontology: Series B, 73 (5), 849-859. https://doi.org/10.1093/geronb/gbw031.
  • 26. Kılınç, G, Yıldız, E. and Kavak, F. (2016). ''The Relationship Between Healthy Life Style Behaviors and Hopelessness in Patients With Heart Failure''. Journal of Cardiovascular Nursing, 7 (13), 114-126. https://doi.org/10.5543/khd.2016.96158.
  • 27. Korkmaz, T. and Tel, H. (2010). ''Determination of The Conditions of Anxiety, Depression and Social Support Among The Patients with COPD''. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences, 13 (2), 79-86.
  • 28. Aras, A. and Tel, H. (2009). '' Determination of Perceived Social Support for Patients with COPD and Related Factors''. Turkish Thoracic Journal, 63-69.
  • 29. Tan, M. and Karabulutlu, E. (2005). ''Social Support and Hopelessness in Turkish Patients with Cancer''. Cancer Nursing, 28 (3), 236. https://doi.org/10.1097/00002820-200505000-00013.
  • 30. Peker, A. and Karaöz, S. (2017). '' The Effects of Social Support and Hope in The Healing of Diabetic Foot Ulcers Treated with Standard Care''. Population Health Management, 20 (6), 507. https://doi.org/10.1089/pop.2017.0010.
Toplam 30 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sağlık Kurumları Yönetimi
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Neşe Karakaş 0000-0003-0737-0541

Seher Çevik Aktura 0000-0001-7299-1788

Zeliha Büyükbayram 0000-0001-9152-6662

Bahri Evren 0000-0001-7490-2937

Seyhan Çıtlık Sarıtaş 0000-0003-2519-0261

Yayımlanma Tarihi 18 Haziran 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023

Kaynak Göster

APA Karakaş, N., Çevik Aktura, S., Büyükbayram, Z., Evren, B., vd. (2023). Diyabetik Hastalarda Sosyal Destek ile Umutsuzluk Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Tanımlayıcı Araştırma. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 12(2), 757-763. https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1227001
AMA Karakaş N, Çevik Aktura S, Büyükbayram Z, Evren B, Çıtlık Sarıtaş S. Diyabetik Hastalarda Sosyal Destek ile Umutsuzluk Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Tanımlayıcı Araştırma. Gümüşhane Sağlık Bilimleri Dergisi. Haziran 2023;12(2):757-763. doi:10.37989/gumussagbil.1227001
Chicago Karakaş, Neşe, Seher Çevik Aktura, Zeliha Büyükbayram, Bahri Evren, ve Seyhan Çıtlık Sarıtaş. “Diyabetik Hastalarda Sosyal Destek Ile Umutsuzluk Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Tanımlayıcı Araştırma”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 12, sy. 2 (Haziran 2023): 757-63. https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1227001.
EndNote Karakaş N, Çevik Aktura S, Büyükbayram Z, Evren B, Çıtlık Sarıtaş S (01 Haziran 2023) Diyabetik Hastalarda Sosyal Destek ile Umutsuzluk Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Tanımlayıcı Araştırma. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 12 2 757–763.
IEEE N. Karakaş, S. Çevik Aktura, Z. Büyükbayram, B. Evren, ve S. Çıtlık Sarıtaş, “Diyabetik Hastalarda Sosyal Destek ile Umutsuzluk Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Tanımlayıcı Araştırma”, Gümüşhane Sağlık Bilimleri Dergisi, c. 12, sy. 2, ss. 757–763, 2023, doi: 10.37989/gumussagbil.1227001.
ISNAD Karakaş, Neşe vd. “Diyabetik Hastalarda Sosyal Destek Ile Umutsuzluk Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Tanımlayıcı Araştırma”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 12/2 (Haziran 2023), 757-763. https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1227001.
JAMA Karakaş N, Çevik Aktura S, Büyükbayram Z, Evren B, Çıtlık Sarıtaş S. Diyabetik Hastalarda Sosyal Destek ile Umutsuzluk Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Tanımlayıcı Araştırma. Gümüşhane Sağlık Bilimleri Dergisi. 2023;12:757–763.
MLA Karakaş, Neşe vd. “Diyabetik Hastalarda Sosyal Destek Ile Umutsuzluk Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Tanımlayıcı Araştırma”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, c. 12, sy. 2, 2023, ss. 757-63, doi:10.37989/gumussagbil.1227001.
Vancouver Karakaş N, Çevik Aktura S, Büyükbayram Z, Evren B, Çıtlık Sarıtaş S. Diyabetik Hastalarda Sosyal Destek ile Umutsuzluk Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Tanımlayıcı Araştırma. Gümüşhane Sağlık Bilimleri Dergisi. 2023;12(2):757-63.