Sağlığın Dönüşümünde Hemşire İnsan Gücü

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 3, 300 - 306, 30.09.2020

Aslı Köse

https://doi.org/10.37989/gumussagbil.691612

Cited By: 3

Öz

Sürekli büyüyen sağlık sektörünün en önemli kaynaklarından birini sağlık insan gücü oluşturmaktadır. Sağlık hizmetlerinin örgütlenmesinden ve sunumundan sorumlu olan Sağlık Bakanlığı toplumun sağlığı açısından en önemli işveren konumundadır. Sağlık insan gücünün yetiştirilmesinde eğitimin niteliği önemli olup özellikle hata kabul etmeyen sağlık hizmeti sunumu açısından çok daha özen gösterilmesi gereken bir konudur. Hemşire gereksinimini karşılamak üzere niteliğine dikkat edilmeden yürütülen eğitim programlarından mezun olan hemşirelerin istihdam edilmesi durumunda, sağlık hizmetinin niteliği ve kalitesi önemli ölçüde etkilenecektir. Yetersiz hemşire insan gücünün yarattığı eksiklik, çoğu zaman diğer hemşireler tarafından giderilmeye çalışılmaktadır. Bu durum, hemşirelik işlevlerini ve rollerini önemli ölçüde etkilemekte, hemşirelik mesleğinin profesyonellikten uzaklaşmasına, hemşireliğin usta çırak ilişkisi ile öğrenilen bir işe dönüşmesine neden olmaktadır. Son dönemde yaşanan ekonomik krizler ve sağlık politikalarının etkisiyle, sağlık mesleklerine olan talep giderek artmaktadır.İstihdam politikalarında ise var olan talebin karşılanmasına yönelik istenen nitelikte iş olanağının sağlanması gerekmektedir. Sağlık insan gücü yetiştiren ve istihdam eden kurumlar arasında uyumlu insangücü planlaması yapılmasına gereksinim duyulmaktadır. Bu çalışmada, hemşire insan gücü açısından istihdam, eğitim ve profesyonellik bileşenleri sağlık alanındaki değişim açısından değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik, İstihdam, Hemşirelik Eğitimi, Profesyonellik

Kaynakça

• 1. Yavuz, ÖS, Kocaman, E. (2013). “Hemşirelik Piyasaları ve Analizi.” IAAOJ Health Sciences, 1(2), 10-23.
• 2. Taylan, S, Alan, S, Kadıoğlu, S. (2012). “Hemşirelik Rolleri ve Özerklik.” Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 2(1), 66-74.
• 3. Yıldırım, A. (2010). “Sağlık Politikaları Sağlık Mesleklerinin Rollerini Nasıl Etkiler?.” Hastane Dergisi, 9(1), 20.
• 4. Balcı Sezer, A, Erol, S. (2016). “Aile Sağlığı Merkezinde Eleman Değil Hemşire Olmak.” Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 13(3), 244-249.
• 5. Özkan, Ş, Uydacı, M. (2015). “Türkiye’de Sağlık Sektöründe İnsan Kaynakları Sisteminin İncelenmesi.” Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 11(44), 221-238.
• 6. Özlük, B, Sur, H. (2017). “Türkiye’de Hemşireliğin Profesyonelleşmesi Kapsamında Değerlendirilmesi ve Avrupa Birliğine Uyum Süreci: Niteliksel Bir Çalışma.” Journal of Health and Nursing Management, 4(3), 98-106.
• 7. Gözüm, S, Ünsal, A, Demirci, P, Birel, Ş, Çamuşoğlu, S. (2000). “Hemşirelerin mesleki örgütler ve dergilere ilişkin görüşleri.” Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 3(2), 19-28.
• 8. Karaöz, S. (2004). “Hemşirelerin politik gücü.” Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 8(1), 30-36.
• 9. Karadağ, A, Hisar, F, Elbaş, N.Ö. (2004). “Hemşirelikte profesyonelliğe ilişkin davranışsal envanter”. Hemşirelik Forumu Dergisi, 7(4), 14-22.
• 10. Korkmaz, F, Görgülü, S. (2010). “Hemşirelerin, meslek ölçütleri bağlamında hemşireliğe ilişkin görüşleri.” Hacettepe Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 17(1), 1-15.
• 11. Yiğit, R, Özcan, A, Kanık, A. (2004). “Profile of nurses with baccalaureate degrees in Turkey.” Journal of Professional Nursing, 20(6), 403-412.
• 12. Doğan Merih, Y, Arslan, H. (2012). “Hemşire ve Ebelerin Mesleki Bilinç -Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin ve İş Doyumlarının Belirlenmesi.” Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 9(3), 40-46.
• 13. Korkmaz, F. (2011). “Meslekleşme ve Ülkemizde Hemşirelik.” Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 1(9), 59-67.
• 14. Kocaman, G, Arslan Yürümezoğlu, H. (2015). “Türkiye’de Hemşirelik Eğitiminin Durum Analizi: Sayılarla Hemşirelik Eğitimi (1996-2015).” Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 5(3), 255-262.
• 15. Türkmen, E. (2015). “Hemşire İstihdamının Hasta ve Hemşire Sonuçları ile Organizasyonel Çıktılara Etkisi: Yataklı Tedavi Kurumlarında Hemşire İnsan Gücünü Planlama.” Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 69–80.
• 16. Kıran, B, Taşkıran, E.G. (2015). “Türkiye’de Hemşirelik Eğitimi ve İnsan Gücü Planlamasına Bakış.” Lokman Hekim Dergisi, 5(2), 62-68.
• 17. Kocaman, G. (2004). “Türkiye’de Hemşirelik Eğitim Sorunları ve Çözüm Arayışları.” Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, Özel Baskı, 119-150.
• 18. Adıgüzel, O, Tanrıverdi, H, Sönmez Özkan, D. (2011). “Mesleki Profesyonellik ve Bir Meslek Mensupları Olarak Hemşireler Örneği.” Yönetim Bilimleri Dergisi, 9:2, 239-240.
• 19. Khorshid, L, Eser, İ, Çınar, Ş. (2005). “Öğrencilerin Toplumdaki Hemşirelik İmajına İlişkin Görüşleri.” Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi Özel Sayı, 581- 588.
• 20. Sis Çelik, A, Pasinlioğlu, T, Kocabeyoğlu, T, Çetin, S. (2013). “Hemşirelik Mesleğinin Toplumdaki İmajının Belirlenmesi.” Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 21(3), 147-153. 21. Tanrıverdi, H, Akova, O, Zorlu, R. (2014). “Hemşirelik Mesleğine Yaklaşım ile Toplumsal Statü Arasındaki İlişkinin İncelenmesi.” Sağlıkta Kalite ve Performans Dergisi, 7:1, 115-142.
• 22. Derin, N, Şimşek Ilkım, N, Yayan, H. (2017). “Hemşirelerde Mesleki Bağlılığın Mesleki Prestijle Açıklanması.” Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 4:3, 24-37.
• 23. Tarhan, G, Kılıç, D, Yıldız, E. (2016). “Hemşirelerin Mesleğe Yönelik Tutumları İle Mesleki Profesyonellikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi.” Gulhane Med J, 58(4), 411-6.
• 24. Tanrıverdi, H. (2017). “Hemşirelerin Profesyonel Değerleri İle Örgütsel Vatandaşlık Davranış Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi.” Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 5(13), 1183-1204.
• 25. Sabancıoğulları, S, Doğan, S. (2012). “Profesyonel Kimlik Gelişimi ve Hemşirelik.” Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15(4), 275-282.
• 26. Özkal Sayan, İ, Küçük, A. (2012). “Türkiye’de Kamu Personeli İstihdamında Dönüşüm: Sağlık Bakanlığı Örneği.” Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 67(1), 171-203.
• 27. Etiler, N. (2011). “Neoliberal politikalar ve sağlık emek gücü üzerindeki etkileri. ” Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 42, 2-11.
• 28. Polat, Ş, S.Uysal, G, Özbey, H, Yıldırım, S. (2016). “Hemşirelikten ve Kurumdan Ayrılma Niyetine İşe Seçim Uygulamaları, Kuruma Bağlılık ve Umutsuzluk Düzeyine Etkisi.” GÜSBD, 5(4), 22-36.
• 29. Halfer, D, Graf, E. (2006). “Graduate nurse perceptions of the work experience. Nursing Economics.”24(3), 150-155.
• 30. Mert Haydari, S, Kocaman, G, Aluş Tokat, M. (2016). “Farklı Kuşaklardaki Hemşirelerin İşten ve Meslekten Ayrılma Niyetleri İle Örgütsel ve Mesleki Bağlılıklarının İncelenmesi.” SHYD, 3(3), 48-56. 31. Özkan, Ö, Koçyiğit, Z, Şen, Ü. (2013). “Özel Hastanelerde Çalışan Hemşirelerin Algılanan İş ve Gelir Güvencesizliği ile Çalışma Koşulları.” Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Dergisi, 2(1), 15-25.
• 32. Karahan, A. (2008). “Çalışma Ortamındaki Statü Farklılıklarının Örgütsel Bağlılığa Etkisi.” Sosyal Bilimler Dergisi, 10(3), 232-240.
• 33. Kalay, F, Arslan, H, Oflas, Ş. (2013). “Kadrolu ve 4/B Sözleşmeli Yardımcı Sağlık Personellerinin İş Doyumlarının Karşılaştırılması.” Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 29(1), 112-118.
• 34. Anafarta, N. (2015). “Algılanan Örgütsel Destek ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisi:İş Tatmininin Aracılık Rolü.” İ.Ü. İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 26(79), 112-130.
• 35. Çakır, Ö, Sakaoğlu, HH. (2014). “Sağlık Çalışanlarının Performansa Dayalı Ek Ödeme Sisteminde Ücret Adaleti Algısı: Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Örneği.” Çalışma İlişkileri Dergisi, 5(1), 1-21.
• 36. Ateş, H, Kırılmaz, H. (2015). “Sağlık Personelinin Performans Yönetimine İlişkin Görüşleri Üzerinde Kişisel Faktörlerin Etkileri.” Amme İdaresi Dergisi, 48( 4), 97-128.
• 37. Top, M, Gider, Ö, Ünalan, D. (2010). “Hastane Sektöründe İş Performansını Etkileyen Örgütsel Değişkenlerin (Faktörlerin) İncelenmesi: Kayseri ve Kocaeli İllerindeki Hemşireler Üzerine Bir Alan Araştırması.” Istanbul Management Journal, 21(66), 71-96.