Pediatrik Hastalara Yönelik Tıbbi İşlemlerde Sanal Gerçeklik Kullanımının Etkileri: Literatür İncelemesi

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 1, 138 - 143, 25.03.2021

Şeyda Binay Yaz , Hatice Bal Yılmaz

Öz

Sanal gerçeklik (Virtual Reality/VR), sağlık sektöründe bakım ve tedavi ilgili bir çok uygulama alanına sahiptir. VR teknolojisi, cerrahi, sağlık bakım hizmetleri, hastaların rehabilitasyonu ve egzersiz yaptırılması, hastaların, sağlık çalışanlarının ve klinik öğrencilerin eğitimi gibi alanlarda kullanılmaktadır. Son yıllarda özellikle klinik uygulamalarda koruyucu ve bakım verici sağlık hizmetlerini destekleyen bir araç olarak tercih edilmektedir. Tıbbi işlemlere hazırlanma ve işlem sırasında yapılan uygulamalar bunlardan biridir. Tıbbi işlemler her yaş grubu için ağrı, korku, kaygı ve anksiyete kaynağıdır. Özellikle çocuklar ve aileleri için hastaneye yatma, tıbbi ya da cerrahi işlem gibi süreçler karışık ve stresli olmakla birlikte çocuklarda korku ve endişe yaratabilmektedir. Bu duygular çocukların konfor seviyelerini ciddi şekilde etkilemektedir. Ağrılı tıbbi girişimlerde farmakolojinin yanı sıra farmakolojik olmayan yöntemler de çocukların yaş grubu özellikleri de dikkate alınarak kullanılmaktadır. Farmakolojik olmayan yöntemlerden biri olan dikkati başka yöne çekme yöntemi sıklıkla tıbbi işlemlerde ağrı, korku ve anksiyetinin azaltılmasında kullanılır. Bu amaçla son yıllarda çocuklarda sanal gerçeklik uygulamaları veya ürünleri tıbbi işlem öncesinde veya sırasında tercih edilmektedir. Bu derleme makalede tıbbi işlem hazırlığında veya sırasında çocuğun özellikle ağrı, korku, anksiyete ve stresini azaltmaya yönelik sanal gerçeklik kullanımının etkileri, literatür doğrultusunda sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Ağrı, Korku, Pediatri, Sanal Gerçeklik, Tıbbi İşlem

Effects of Virtual Reality Usage in Medical Procedures for Pediatric Patients: Literature Review

Öz

Virtual Reality (VR) has many practice areas related to care and treatment in the health sector. VR technology is used in areas such as surgery, health care services, rehabilitation and exercise of patients, education of patients, healthcare professionals and clinical students. In recent years, it has been preferred as a tool that supports preventive and caring health services especially in clinical practice. Preparing for medical procedure and practice during the procedure is one of them. Medical procedures are a source of pain, fear, anxiety, and anxiety for all age groups. Especially for children and their families, such as hospitalization, medical or surgical procedures are complex and stressful, but they can create fear and anxiety in children.These feelings seriously affect children's comfort levels. In painful medical interventions, non-pharmacological methods as well as pharmacology are also used, taking into account the age group characteristics of children. One of the non-pharmacological methods, drawing attention to another direction, is often used in medical procedures to reduce pain, fear and anxiety. For this purpose, Virtual Reality applications or products are preferred before or during medical procedure in children in recent years. In this review, the effects of the use of Virtual Reality especially to reduce the pain, fear, anxiety and stress of the child in preparation or during the medical procedure are presented in accordance with the literature.

Anahtar Kelimeler

Pain, Fear, Virtual Reality, Pediatric, Medical Procedure

Kaynakça

• Ak, D. (2000). Dahiliye ve Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerin İlaç Uygulamalarına Yönelik Durum Analizi.” Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Lynn, P. (2015). Taylor’s Clinical Nursing Skills: A Nnursing Process Approach.” Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Karabacak, B.G. (2010). Sağlığın Değerlendirilmesi, Hasta Bakım ve Takibi. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri. Atalay, M. (1997). İlaç Uygulamaları İçinde Hemşirelik Esasları El Kitabı. İstanbul: Birlik Ofset Ltd. Şti.
• Harkreader, H. and Hogan, M.A. (2000). Fundamentals of Nursing Caring and Clinical Judgement. USA.
• Craven, R, Hirnle, C. ve Jensen, S. (2015). Hemşirelik Esasları: İnsan Sağlığı ve Fonksiyonları. Ankara: Palme Yayıncılık.
• Akça Ay, F. (2011). Sağlık Uygulamalarında Temel Kavramlar ve Beceriler. Adana: Nobel Kitabevi.
• Nicoll, L and Hesby, A. (2002). “Intramuscular Injections: An Integrative Research Review and Guidelines for Evidence-Based Practice”. Applied Nursing Research, 16 (2), 149-162.
• Elizabeth, H. and Winslow, R.N. (1996). “The Right Site for I.M Injections”. American Journal of Nursing, 96 (4), 53.
• Mayer, M. and Romain, O. (2001). “Sciatic Paralysis After A Buttock Intramuscular Injection in Children: An Ongoing Risk Factor”. Arch Pediatr, 8 (3), 321-323.
• Mohareri, A.R, Nasırı, H, Jahanshahı, M, Rahmanı, H, Abdollahi, A. and Rabiei, M. (2007). “The Comparıson of Pain Intensity and Rate of Bleeding in Intramuscular Injection in Dorsogluteal and Ventrogluteal Area”. Journal of Gorgan University of Medical Scıences, 9 (3 (23), 37-41.
• Potter, P.A. and Perry, A.G. (2009). Fundamentals of Nursing. Philadelphia.
• Taylor, C.R, Lillis, C, Lemone, P. and Lynn, P. (2011/a). Fundamentals of Nursing: The Art and Science of Nursing Care. Philadelphia: Lippincott Williams and Wilkins. , Robinson, M.W. (2010). “Guide to Intramuscular Injections in Newborns”. Nursing Made Incredibly Easy, 8 (5), 14-17.
• Rodger, M.A. and King, L. (2000). “Drawing Up and Administering Intramuscular Injections: A Review of Literature”. Journal of Advanced Nursing, 31 (3), 574-582.
• Kuyurtar, F, Altıok, M, Karabel, Z. ve Kul, S. (2006). “Hemşirelerin İntramuskuler Enjeksiyon Hazırlık, Bölge Seçimi ve Uygulamaya Yönelik Bilgileri”. Yayınlanmamış Araştırma.
• Aştı, T. ve Karadağ, A. (2014). Hemşirelik Esasları Hemşirelik Bilimi ve Sanatı. İstanbul: Akademi Yayınları.
• Chan, V.O, Colville, J, Persaud, T, Buckley, O, Hamilton, S. and Torreggiani, W.C. (2006). “Intramuscular Injections Into The Buttocks: Are They Truly Intramuscular”. European Journal of Radiology, 58 (3), 480-484.
• Small, S.P. (2004). “Preventing Sciatic Nerve Injury From Intramuscular Injections: Literature Review”. Journal of Advanced Nursing, 47 (3), 287-296.
• Donaldson, C. and Green, J. (2005). “Using The Ventrogluteal Site For Intramuscular Injection”. Nurs. Times, 101 (16), 36-38.
• Potter, P.A, Perry, A.G, Stockert P. and Hall A. (2013). Fundamentals of Nursing. Canada: Mosby. Kara, D, Uzelli, D. and Karaman, D. (2015). “Using Ventrogluteal Site in Intramuscular Injections is a Priority or an Alternative?”. International Journal of Caring Sciences, 8 (2), 507-513.
• Hopkins, U. and Arias, C.Y. (2013). “Large-Volume IM Injections: A Review of Best Practices”. Oncology Nurse Advisor, 4, 32-37.
• Greenway, K. (2004). “Using The Ventrogluteal Site For Intramuscular Injection”. Nurs. Stand, 18 (25), 9-42. Cline, M.E, Herman, J, Show, F. and Marton, R.D. (1992). “Standardization of The Visual Analoque Scale”. Nurse Research, 41 (6), 378-379.
• Collins, S.L, Moore, A.R. and Mc Quay, H.J. (1997). “The Visual Analoque Pain Intensity Scale: What Is Moderate Pain In Milimetres?”. Pain, 72, 95-97.
• Breivik, H. (2017). “Patients Subjective Acute Pain Scales (VAS, NRS) are Fine; More Elaborate Evaluations Needed for Chronic Pain, Especially in the Elderly and Demented Patients”. Scandinavian Journal of Pain, 15, 73-74.
• Berghmans, J.M, Poley, M.J, Van der Ende, J, Weber, F, Van de Velde, M, Adriaenssens, P, Himpe, D, Verhulst, F.C. and Utens, E. (2017). “A Visual Analog Scale to Assess Anxiety in Children During Anesthesia İnduction (VAS-I): Results Supporting Its Validity in A Sample of Day Care Surgery Patients. Paediatric Anaesthesia, 27 (9), 955-961.
• Cengiz, Z. (2014). Subkutan Heparin Kullanan Hastalarda Abdominal ve Deltoid Bölgelerin Ağrı, Hematom ve Ekimoz Gelişimi Açısından Karşılaştırılması. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Malatya.
• Öçal, H. (2012). Kas İçi Enjeksiyonlarda Ağrı, Kanama ve Hematom Gelişimi Açısından Dorsogluteal ve Ventrogluteal Bölgelerin Karşılaştırılması. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Akyol, A.D. (1998). “Subkutan Heparin Uygulamasında Farklı Lokalizasyon ve Uygulamaların Hematom Oluşumuna Etkisi İle Hematomun Giderilmesinde Buz Uygulaması Etkinliğinin İncelenmesi”. Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, İzmir.
• Ünal, K.S. (2010). “Emla Kreminin Intramüsküler Sefalosporin Uygulamasında Ağrıyı Azaltmadaki Etkinliğinin İncelenmesi”. Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
• Kamats, K. (2005). “Ventrogluteal Dorsogluteal Sites For IM Injections”. Summer Research Journal Suny College at Brockport, 10, 9.
• Mitchell, J.R. and Whitney, F.W. (2001). “The Effect Of Injection Speed On The Perception Of Intramuscular Injection Pain”. AAOHN Journal, 49 (6), 286-292.
• Güneş Yapucu, Ü, Zaybak, A, Biçici, B. ve Çevik, K. (2009). “Hemşirelerin Intramüsküler Enjeksiyon İşlemine Yönelik Uygulamalarının İncelenmesi”. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12 (4), 84-90.
• Gülnar, E. ve Çalışkan, N. (2014). “Hemşirelerin Ventrogluteal Bölgeye Intramüsküler Enjeksiyon Uygulamasına Yönelik Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi”. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 7 (2), 70-77.
• Yavuz, E.D. ve Karabacak, Ü. (2012). “İntramüsküler Enjeksiyonda Neden Ventrogluteal Bölgeyi Tercih Etmeliyiz?”. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 13 (2), 81-88.
• Özdilli, K. ve Özhan, F. (2008). Hemşirelik Bakımında İlke Ve Uygulamalar. Ankara: Alter Yayıncılık.
• Güneş, Y.Ü, Zaybak, A. ve Tamsel, S. (2008). “Ventrogluteal Bölgenin Tespitinde Kullanılan Yöntemin Güvenirliğinin İncelenmesi”. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12 (2), 14-25.
• Nispet, A.C. (2006). “Intramuscular Gluteal Injections İn The İncreasingly Obese Population”. British Medical Journal, 332 (7542), 637-638.