Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

The Scale of Sacrifice for Patients During the COVID-19 Epidemic: A Scale Development Study

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 4, 1428 - 1434, 22.12.2022
https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1180383

Öz

Disasters, by their very nature, cause great destruction and it takes great effort and effort to eliminate these destructions. The destructions experienced are not always equally distributed to the whole society and sectors. In addition to affecting the whole world after the COVID-19 pandemic emerged, its effects were felt most intensely on the health sector and its employees, and the health workers showed the greatest dedication and sacrifice to cope with this disaster. In this study, it is aimed to develop a valid and reliable scale in order to measure the sacrifices of healthcare workers who serve under severe conditions such as high-risk work, overtime hours, and compulsory service during the COVID-19 period. With the help of open-ended questions prepared for this purpose, online interviews were conducted with 9 healthcare professionals. The obtained qualitative data were transformed into measurable scale items and their internal reliability, criterion validity and factor structure were examined on a sample of 138 people. Participants were reached by convenience sampling method. According to the results of the factor analysis, it was found that the scale had a one-dimensional structure. As a result of factor analysis, two items were excluded because their factor loads were below 0.30. The nine-item scale explains 67% of the total variance. The Cronbach's Alpha value of the total scale was found to be 0.929. In conclusion, the findings obtained in this study show that the Patient Sacrifice Scale during the COVID-19 Epidemic is a valid and reliable scale whose psychometric properties have been empirically tested in a Turkish sample.

Kaynakça

  • 1. Dünya Sağlık Örgütü. (2021). “Dashboard | WHO Coronavirus Disease (COVID-19)”. Erişim adresi: https://COVID19.who.int/ (Erişim tarihi: 10.03.2021).
  • 2. Yüncü, V. ve Yılan, Y. (2020). “COVID-19 Pandemisinin Sağlık Çalışanlarına Etkilerinin İncelenmesi: Bir Durum Analizi”. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Ek Sayı, 373-401.
  • 3. Pala, S. ve Metintaş, S. (2020). “COVID-19 Pandemisinde Sağlık Çalışanları”. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi, 5 (COVID-19 Özel Sayısı), 156-168.
  • 4. Bayrak, B.V. ve Ataseven, H. (2020). “Salgın Dönemi Sağlık Hizmetlerinde Özgecilik (Diğerkâmlık)”. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5 (2), 101-108.
  • 5. Saatçı, E. (2020). “COVID-19 Pandemisi ve Sağlık Çalışanları: Yaşatmak mı Yaşamak mı?”. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 24 (3), 153-166. doi:10.15511/tahd.20.00353
  • 6. Durmuş, Ü, Ekşi, H. ve Otrar, M. (2013). “Özgecilik (Altruism) Ölçeği Geliştirme Çalışması”. Değerler Eğitimi Dergisi, 11 (26), 301-321.
  • 7. Feldman, M.D. (2017). “Altruism and Medical Practice”. J Gen Intern Med, 32, 719-720. doi:10.1007/s11606-017-4067-1
  • 8. Tekes, B. ve Hasta, D. (2015). “Altruısm Scale: A Study of Reliability and Validity”. Nesne Dergisi, 3 (6), 55-75. doi:10.7816/nesne-03-06-03
  • 9. Scott, J. and Marshall, G.A (2009). “Dictionary of Sociology”. Oxford University Press. doi: 10.1093/acref/9780199533008. 001.0001
  • 10. Düzgüner, S. (2019). “Pro-Sosyal Davranışlarda Diğerkâmlığın (Özgecilik) Tanımı ve Konumu”. Bilimname, 4, 351-373. doi:10.28949/bilimname.595847
  • 11. Türk Dil Kurumu. (2021). “Güncel Türkçe Sözlük”. Erişim adresi: https://sozluk.gov.tr/ (Erişim tarihi: 11.03.2021).
  • 12. Fehr, E. and Fischbacher, U. (2021). “The Nature of Human Altruism”. Nature, 425, 785-791.
  • 13. Dell, J.R. (2002). “Declining Altruism in Medicine”. BMJ, 324 (7338), 624-625.
  • 14. Johnson, M, Haigh, C. and Yates-Bolton N. (2007). “Valuing Of Altruism and Honesty in Nursing Students: A Two-Decade Replication Study”. Journal Adv Nursing, 57 (4), 366-374. doi:10.1111/j.1365-2648.2007.04119.x
  • 15. Ertekin, P.Ş. ve Yıldırım, G. (2020). “Öğrenci Ebelerde Empatik Eğilim ve Özgeciliğin İncelenmesi”. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10 (3), 263-270. doi:10.33631/duzcesbed.553332
  • 16. Rushton, J.P, Chrısjohn, R.D. and Fekken, G. (1981). “The Altruistic Personality and The Self-Report Altruism Scale”. Personality and Individual Differences, 2 (4), 293-302. doi:10.1016/0191-8869(81)90084-2
  • 17. London, P. and Bower, R.K. (1968). “Altruism, Extraversion, and Mental İllness”. J Soc Psychol, 76 (1), 19-30. doi:10.1080/00224545.1968.9919819
  • 18. Yavuzer, H, Gazioğlu İşmen, E, Yıldız, A, Demir, İ, Meşeci, F, Kılıçaslan, A. and Sertelin Ç. (2006). “The Teacher Altruism Scale: Development, Validity and Reliability”. Educatıonal Scıences: Theory & Practıce, 6 (3), 964-972.
  • 19. Anlı, G. (2019). “Üretken Özgecilik Ölçeği Türkçe Formu’nun Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi”. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 14 (20), 728-742. doi:10.26466/ opus.596715

COVID-19 Salgın Döneminde Hastalara Yönelik Fedakârlık Ölçeği: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 4, 1428 - 1434, 22.12.2022
https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1180383

Öz

Afetler doğası gereği büyük yıkımlara yol açmakta ve bu yıkımları ortadan kaldırabilmek büyük bir emek ve çaba gerektirmektedir. Yaşanan yıkımlar her zaman toplumun bütününe ve sektörlere eşit dağılmaz. COVID-19 pandemisi ortaya çıktıktan sonra tüm dünyayı etkilemesinin yanı sıra etkileri en yoğun şekilde sağlık sektörü ve çalışanları üzerinde hissedilmiştir ve bu afetle başa çıkmak için en büyük özveri ve fedakarlığı sağlık çalışanları göstermiştir. Bu araştırmada COVID-19 döneminde yüksek riskli iş, fazla çalışma saatleri, zorunlu hizmet gibi ağır şartlar altında hizmet veren sağlık çalışanlarının COVID-19’lu hastalara yönelik fedakarlıklarını ölçmek amacıyla geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirmek amaçlanmıştır. Bu amaca yönelik olarak hazırlanan açık uçlu sorular yardımıyla 9 sağlık çalışanı ile çevrimiçi görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Elde edilen nitel veri ölçümlenebilir ölçek maddelerine dönüştürülerek iç güvenirliği, kriter geçerliliği ve faktör yapısı 138 kişilik örneklem üzerinden incelenmiştir. Katılımcılara kolayda örnekleme yöntemi ile ulaşılmıştır. Faktör analizi sonuçlarına göre ölçeğin tek boyutlu yapıda olduğu bulunmuştur. Faktör analizi sonucunda iki madde faktör yükleri 0,30’un altında olduğu için çıkartılmıştır. Sekiz maddelik ölçek toplam varyansın %67’sini açıklamaktadır. Toplam ölçeğe ait Cronbach’s Alpha değeri 0,929 olarak bulunmuştur. Sonuç olarak, bu çalışmada elde edilen bulgular COVID-19 Salgın Döneminde Hastalara Yönelik Fedakârlık Ölçeği Türk örnekleminde psikometrik özellikleri görgül olarak test edilmiş geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğunu göstermektedir.

Kaynakça

  • 1. Dünya Sağlık Örgütü. (2021). “Dashboard | WHO Coronavirus Disease (COVID-19)”. Erişim adresi: https://COVID19.who.int/ (Erişim tarihi: 10.03.2021).
  • 2. Yüncü, V. ve Yılan, Y. (2020). “COVID-19 Pandemisinin Sağlık Çalışanlarına Etkilerinin İncelenmesi: Bir Durum Analizi”. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Ek Sayı, 373-401.
  • 3. Pala, S. ve Metintaş, S. (2020). “COVID-19 Pandemisinde Sağlık Çalışanları”. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi, 5 (COVID-19 Özel Sayısı), 156-168.
  • 4. Bayrak, B.V. ve Ataseven, H. (2020). “Salgın Dönemi Sağlık Hizmetlerinde Özgecilik (Diğerkâmlık)”. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5 (2), 101-108.
  • 5. Saatçı, E. (2020). “COVID-19 Pandemisi ve Sağlık Çalışanları: Yaşatmak mı Yaşamak mı?”. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 24 (3), 153-166. doi:10.15511/tahd.20.00353
  • 6. Durmuş, Ü, Ekşi, H. ve Otrar, M. (2013). “Özgecilik (Altruism) Ölçeği Geliştirme Çalışması”. Değerler Eğitimi Dergisi, 11 (26), 301-321.
  • 7. Feldman, M.D. (2017). “Altruism and Medical Practice”. J Gen Intern Med, 32, 719-720. doi:10.1007/s11606-017-4067-1
  • 8. Tekes, B. ve Hasta, D. (2015). “Altruısm Scale: A Study of Reliability and Validity”. Nesne Dergisi, 3 (6), 55-75. doi:10.7816/nesne-03-06-03
  • 9. Scott, J. and Marshall, G.A (2009). “Dictionary of Sociology”. Oxford University Press. doi: 10.1093/acref/9780199533008. 001.0001
  • 10. Düzgüner, S. (2019). “Pro-Sosyal Davranışlarda Diğerkâmlığın (Özgecilik) Tanımı ve Konumu”. Bilimname, 4, 351-373. doi:10.28949/bilimname.595847
  • 11. Türk Dil Kurumu. (2021). “Güncel Türkçe Sözlük”. Erişim adresi: https://sozluk.gov.tr/ (Erişim tarihi: 11.03.2021).
  • 12. Fehr, E. and Fischbacher, U. (2021). “The Nature of Human Altruism”. Nature, 425, 785-791.
  • 13. Dell, J.R. (2002). “Declining Altruism in Medicine”. BMJ, 324 (7338), 624-625.
  • 14. Johnson, M, Haigh, C. and Yates-Bolton N. (2007). “Valuing Of Altruism and Honesty in Nursing Students: A Two-Decade Replication Study”. Journal Adv Nursing, 57 (4), 366-374. doi:10.1111/j.1365-2648.2007.04119.x
  • 15. Ertekin, P.Ş. ve Yıldırım, G. (2020). “Öğrenci Ebelerde Empatik Eğilim ve Özgeciliğin İncelenmesi”. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10 (3), 263-270. doi:10.33631/duzcesbed.553332
  • 16. Rushton, J.P, Chrısjohn, R.D. and Fekken, G. (1981). “The Altruistic Personality and The Self-Report Altruism Scale”. Personality and Individual Differences, 2 (4), 293-302. doi:10.1016/0191-8869(81)90084-2
  • 17. London, P. and Bower, R.K. (1968). “Altruism, Extraversion, and Mental İllness”. J Soc Psychol, 76 (1), 19-30. doi:10.1080/00224545.1968.9919819
  • 18. Yavuzer, H, Gazioğlu İşmen, E, Yıldız, A, Demir, İ, Meşeci, F, Kılıçaslan, A. and Sertelin Ç. (2006). “The Teacher Altruism Scale: Development, Validity and Reliability”. Educatıonal Scıences: Theory & Practıce, 6 (3), 964-972.
  • 19. Anlı, G. (2019). “Üretken Özgecilik Ölçeği Türkçe Formu’nun Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi”. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 14 (20), 728-742. doi:10.26466/ opus.596715
Toplam 19 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sağlık Kurumları Yönetimi
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Ömer Demirbilek 0000-0002-9989-1194

Yayımlanma Tarihi 22 Aralık 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 11 Sayı: 4

Kaynak Göster

APA Demirbilek, Ö. (2022). COVID-19 Salgın Döneminde Hastalara Yönelik Fedakârlık Ölçeği: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(4), 1428-1434. https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1180383
AMA Demirbilek Ö. COVID-19 Salgın Döneminde Hastalara Yönelik Fedakârlık Ölçeği: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. Aralık 2022;11(4):1428-1434. doi:10.37989/gumussagbil.1180383
Chicago Demirbilek, Ömer. “COVID-19 Salgın Döneminde Hastalara Yönelik Fedakârlık Ölçeği: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 11, sy. 4 (Aralık 2022): 1428-34. https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1180383.
EndNote Demirbilek Ö (01 Aralık 2022) COVID-19 Salgın Döneminde Hastalara Yönelik Fedakârlık Ölçeği: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 11 4 1428–1434.
IEEE Ö. Demirbilek, “COVID-19 Salgın Döneminde Hastalara Yönelik Fedakârlık Ölçeği: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması”, Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, c. 11, sy. 4, ss. 1428–1434, 2022, doi: 10.37989/gumussagbil.1180383.
ISNAD Demirbilek, Ömer. “COVID-19 Salgın Döneminde Hastalara Yönelik Fedakârlık Ölçeği: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 11/4 (Aralık 2022), 1428-1434. https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1180383.
JAMA Demirbilek Ö. COVID-19 Salgın Döneminde Hastalara Yönelik Fedakârlık Ölçeği: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2022;11:1428–1434.
MLA Demirbilek, Ömer. “COVID-19 Salgın Döneminde Hastalara Yönelik Fedakârlık Ölçeği: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, c. 11, sy. 4, 2022, ss. 1428-34, doi:10.37989/gumussagbil.1180383.
Vancouver Demirbilek Ö. COVID-19 Salgın Döneminde Hastalara Yönelik Fedakârlık Ölçeği: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2022;11(4):1428-34.