Acil Sağlık Hizmetleri Çalışanlarının Ücret Tatmin Düzeyi ile Yaşam Memnuniyeti Algılarının Beyin Göçü Niyetine Etkisi Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 1, 46 - 57, 25.03.2023

Salih Tosun , Gökçe Cerev

https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1138478

Öz

Bu çalışmanın amacı acil sağlık çalışanlarının ücret tatmin düzeyi ve yaşam memnuniyet algılarını ölçerek her iki durumun beyin göçü niyetine etkisini incelemektir. Araştırma kesitsel tipte olup Nisan-Mayıs 2022 tarihleri arasında Balıkesir 112 acil sağlık hizmetleri çalışanlarıyla yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini Balıkesir 112 acil sağlık hizmetlerinde çalışan 750 sağlık profesyoneli, örneklemini ise 282 katılımcı (%37.6) oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemi %95 güven düzeyinde +/- %4.61 hata payı ile evreni temsil etmekte olup, örneklemin boyutu geçerli düzeydedir. Araştırmanın veri toplama aracı olan ölçek dört bölümden meydana gelmektedir. Birinci bölüm demografik değişkenlere yönelik önermeler, ikinci bölüm ücret tatmin ölçeği, üçüncü bölüm yaşam memnuniyet ölçeği ve dördüncü bölüm beyin göçüne yönelik tutum şeklindedir. Araştırmanın verileri SPSS 26.0 programında analiz edilmiş, verilerin çözümlenmesinde sayı, yüzdeler, Mann-Whitney U, Kruskal Wallis Testleri ve post-hoc Bonferroni düzeltmesi uygulanmıştır. Değişkenlerin ilişkisinin incelenmesi için Spearman korelasyon katsayısı kullanılmıştır. Analiz sonucunda acil sağlık çalışanlarının ücret tatmin düzeyi ve yaşam memnuniyeti algıları arasında orta düzeyde pozitif yönlü ilişki (r=,577) bulunurken beyin göçüne yönelik tutumlarıyla ücret tatmin düzeyi ve yaşam memnuniyeti algıları arasında zayıf düzeyde negatif yönlü ilişki (-,378, -,253) bulunmuştur. Sonuç olarak acil sağlık çalışanlarının beyin göçü niyetini azaltmak için ücret tatmini ve yaşam memnuniyeti algılarının iyileştirilmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Acil sağlık, Beyin göçü, Uluslararası emek mobilitesi, Ücret, Yaşam memnuniyeti

A Study on the Effect of Salary Satisfaction Level and Perceptions of Life Satisfaction of Emergency Health Services Workers on Brain Drain Intention

Öz

The aim of this study is to examine the effects of wage satisfaction levels and life satisfaction perceptions of emergency health workers on brain drain intention. The research is cross-sectional and was conducted with Balıkesir 112 emergency health services workers during April and May 2022. The population of the study consisted of 750 health professionals working in Balıkesir 112 emergency health services, and the sample consisted of 282 participants (37.6%). The sample of the study represents the universe with a 95% confidence level +/- 4.61% error margin, and the size of the sample is at a valid level. The scale, which is the data collection tool of the research, consists of four sections. The first section is the propositions for demographic variables, the second section is the wage satisfaction scale, the third section is the life satisfaction scale, and the fourth section is the attitude towards the brain drain. The data of the study were analyzed in SPSS 26.0 program and numbers, percentages, Mann-Whitney U, Kruskal Wallis Tests and post-hoc Bonferroni correction were also applied in the analysis of the data. The relationship between variables was investigated through Spearman correlation coefficient analysis. As a result of the analysis, a moderate positive relationship (r=.577) between the wage satisfaction level and life satisfaction perceptions of emergency health workers and a weak negative relationship (-.378, -,253) between their attitudes towards brain drain and their wage satisfaction level and life satisfaction perceptions were found. In conclusion, to reduce the brain drain intention of emergency health workers, perceptions of wage satisfaction and life satisfaction should be improved.

Anahtar Kelimeler

Emergency health, Wage, Life satisfaction, Brain drain, International labor mobility

Kaynakça

• 1. Ekşi, A. (2015). “Kitlesel Olaylarda Hastane Öncesi Acil Sağlık Hizmetleri”. Ankara: Kitapana Basım Yayınevi.
• 2. Yıldırım, D, Sarı, E, Gündüz, S. ve Yolcu, S. (2014). “Paramedik Eğitiminin Dünü ve Bugünü”. Smyrna Tıp Dergisi, 3 (1), 51-53.
• 3. Bilgin, N, Gülşen, M, Kutlu, A. ve Pakyüz S.Ç. (2019). “Çalışan Sessizlik ve Seslilik Davranışları Ölçeğinin Öğretim Elemanları Üzerinde Türkçeye Uyarlanması”. EGE HFD, 35 (3), 103-114.
• 4. Sert Karaaslan, Y. (2020). “Salgın Sürecinde Acil Sağlık Hizmetleri Kapsamında Taşınan Hasta Sayısı Arttı”. https://www.aa.com.tr/tr/koronavirus/salgin-surecinde-acil-saglik-hizmetleri-kapsaminda-tasinan-hasta-sayisi-artti/2062699 (Erişim tarihi: 05.05.2022).
• 5. Bludau, H. (2021). “Global Healthcare Worker Migration”. In Oxford Research Encyclopedia of Anthropology. England: Oxford University Press. doi 10.1093/acrefore/9780190854584.013.231
• 6. Serour, G.I. (2009). “Healthcare Workers And The Brain Drain”. International Journal of Gynecology & Obstetrics, 106 (2), 175-178.
• 7. Lofters, A.K. (2012). “The “Brain Drain” Of Health Care Workers: Causes, Solutions And The Example Of Jamaica”. Canadian Journal of Public Health, 103 (5), 376-378.
• 8. Jurić, T. (2021). “Medical Brain Drain From Southeastern Europe: Using Digital Demography to Forecast”. Health Worker Emigration, 2 (4), 30831-30850, https://doi.org/10.2196/30831
• 9. Adovor, E, Czaika, M, Docquier, F. and Moullan, Y. (2021). “Medical Brain Drain: How Many, Where And Why?”. Journal of Health Economics, 76 (102409), 1-16. doi: 10.1016/j.jhealeco.2020.102409
• 10. Öncü, E, Selvi, H.K, Vayısoğlu, S. ve Ceyhan, H. (2018). "Hemşirelik Öğrencilerinde Beyin Göçüne Yönelik Tutum Ölçeği Geliştirilmesi: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması". Cukurova Medical Journal, 43 (1), 207-215.
• 11. Demerouti, E, Bakker, A.B, Nachreiner, F. and Schaufeli, W.B. (2000). “A Model Of Burnout and Life Satisfaction Amongst Nurses”. Journal of Advanced Nursing, 32 (1), 454-464. https://doi.org/10.1046/j.1365-2648.2000.01496.x
• 12. Najib, M, Abdullah, S, Narresh, S. and Juni, M.H. (2019). “Brain-Drain Phenomenon Among Healthcare Workers”. International Journal of Public Health and Clinical Sciences, 6 (3), 90-103.
• 13. Sağlık-Sen. (2022). “Ücret Adaletsizliğini Ortadan Kaldırana Kadar Mücadelemiz Devam Edecek”. Erişim adresi: http://www.sagliksen.org.tr/haber/10434/ucret-adaletsizligini-ortadan-kaldirana-kadar-mucadelemiz-devam-edecek (Erişim tarihi: 15.05.2022).
• 14. Türk Sağlık-Sen. (2021). “Tüm Sağlık Çalışanlarının Ücretlerine Zam Yapılmalıdır”. Erişim adresi: https://www.turksagliksen.org.tr/tum-saglik-calisanlarinin-ucretlerine-zam-yapilmalidir_4922.html (Erişim tarihi:15.05.2022).
• 15. Türk Tabipler Birliği. (2022). “Binlerce Hekim ve Sağlık Çalışanı Beyaz Mitingde Buluştu: Emek Bizim Söz Bizim, Sağlık Hepimizin!”. Erişim adresi: https://www.ttb.org.tr/haber_goster.php?Guid=8840d402-e005-11ec-836e-1f989d4da75f (Erişim tarihi: 15.05.2022).
• 16. Khatak, I. (2015). “Effect Of Total Compensation On Pay Satisfaction In Telenor Company Pakistan”. VFAST Transactions on Education and Social Sciences, 7 (2). 68-76.
• 17. Kim, E. (2017). Association between Job Satisfaction and Pay: The Case of the Wage Payment System of Dental Clinics in Korea. PhD Thesis. University of South Carolina, Columbia/ABD.
• 18. Seçkin, Ş.N. ve Çoban, R. (2017). “Ücret Düzeyinden Tatmin, İşte Kalma Niyeti ve Yaşam Tatmini İlişkisinde Algılanan Alternatif İş Fırsatlarının Düzenleyici Rolü”. İşletme Araştırmaları Dergisi, 9 (3), 134-148.
• 19. Veenhoven, R. (1996). “The Study Of Life Satisfaction”. In: W.E. Saris, R. Veenhoven, A.C. Scherpenzeel. and B. Bunting (Eds.). A Comparative Study of Satisfaction With Life in Europe (11-48). Budapest: Eötvös University Press.
• 20. Akın, A. ve Yalnız, A. (2015). “Yaşam Memnuniyeti Ölçeği (Ymö) Türkçe Formu: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (54), 95-102.
• 21. Kümbül Güler, B. ve Sarıipek, D.B. (2018). “Göç ile Sendika Üyeliği Etkileşiminin Yaşam Memnuniyeti Üzerindeki Etkisi: Kocaeli Örneği”. Çalışma İlişkileri Dergisi, 9 (1), 1-23.
• 22. TÜİK. (2022). “Yaşam Memnuniyeti Araştırması”. Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Yasam-Memnuniyeti-Arastirmasi-2021-45832, “Tüketici Fiyat Endeksi”, Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=enflasyon-ve-fiyat-106 (Erişim tarihi: 10.06.2022).
• 23. Record, R. and Mohiddin, A. (2006). “An Economic Perspective On Malawi's Medical "Brain Drain"”. Global Health, 2 (12), 1-8. https://doi.org/10.1186/1744-8603-2-12
• 24. Turan, F.D. (2021). “Hemşirelik Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Beyin Göçüne Yönelik Tutumlarının Yordayıcısı Olarak Kariyer Karar Verme ve Kariyer Karar Verme Yetkinlikleri”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 10 (4), 828-841.
• 25. Seven, A. and Adadioğlu, Ö. (2022). “Nursing Students' Attitudes Towards Brain Drain in Turkey: A Cross-Sectional Study”. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences, 14 (1). 179-184.
• 26. Gürbüz, S. and Şahin, F. (2014). “Research Methods in Social Sciences: Philosophy-Methods-Analysis”. Ankara: Seçkin Publishing House.
• 27. Yıldırım, A. ve Demirel, E.T. (2015). “Ücret Tatmininin Yaşam Tatminini Belirleyici Etkisi Var Mı? Elâzığ Banka Çalışanları Örneği”. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25 (2), 133-154.
• 28. Lavallee, L.F, Hatch, P.M, Michalos, A.C. ve McKinley, T. (2007). “Development Of The Contentment With Life Assessment Scale (CLAS): Using Daily Life Experiences To Verify Levels Of Self-Reported Life Satisfaction”. Social Indicators Research, 83 (2), 201-244.
• 29. Ural, A. ve Kılıç, İ. (2006). “Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi”. Ankara: Detay Yayıncılık.
• 30. Kalaycı, E. (2009). “SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri”, Ankara: Asil Yayıncılık.
• 31. Elveren, A.Y. (2018). “Brain Drain and Gender Inequality in Turkey”, Cham, Switzerland: Palgrave Pivot.
• 32. Kilic, O, Sonmez, E, Erzin, G, Guloksuz, S. and Pinto da Costa, M. (2019). “Mobility Trends Of Psychiatric Trainees in Turkey: Hard To Leave, Harder To Stay?”. European Archives Of Psychiatry And Clinical Neuroscience, 269 (1), 367–369. https://doi.org/10.1007/s00406-018-0914-2
• 33. Kaynak, İ. (2021). “Psikolojik Güçlendirmenin Duygusal Bağlılığa Etkisinde Ücret Tatmininin Düzenleyici Rolü”, Ekonomi Maliye İşletme Dergisi, 4 (2): 193-208.
• 34. Wang, E, Hu, H, Mao, S. and Liu, H. (2019). “Intrinsic Motivation And Turnover İntention Among Geriatric Nurses Employed In Nursing Homes: The Roles Of Job Burnout and Pay Satisfaction”. Contemporary Nurse, 55 (2-3), 195-210. https://doi.org/10.1080/10376178.2019.1641120
• 35. Singh, P. and Loncar, N. (2010). “Pay Satisfaction, Job Satisfaction and Turnover Intent. Relations industrielles”. Industrial Relations, 65 (3), 470–490. https://doi.org/10.7202/044892ar
• 36. Çakır, Ö. ve Sakaoğlu, H.H. (2014). “Sağlık Çalışanlarının Performansa Dayalı Ek Ödeme Sisteminde Ücret Adaleti Algısı: Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Örneği”. Çalışma İlişkileri Dergisi, 5 (1), 1-21.
• 37. Tekir, Ö, Çevik, C, Arık, S. ve Çetin, G. (2016). “Sağlık Çalışanlarının Tükenmişlik, İş Doyumu Düzeyleri ve Yaşam Doyumunun İncelenmesi”. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 18 (2), 51-63. https://doi.org/10.24938/kutfd.252677
• 38. Köser-Akçapar, Ṣ. (2009). “Turkish Highly Skilled Migration to the United States: New Findings and Policy Recommendations”. In A. İçduygu ve K. Kirişci (Eds.), Land of Diverse Migrations, Challenges of Emigration and Immigration in Turkey. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• 39. Gündoğdu, A. (2009). “Beyin Göçü ile Kaybettiğimiz Bilgi”. Eğitime Bakış, 5 (13), 1-2.